Της ΕΛΕΝΗΣ ΚΩΒΑΙΟΥ*
O διαπρεπής βυζαντινολόγος, κρητολόγος και αγαπημένος δάσκαλος, Θεοχάρης Δετοράκης, διακρίθηκε τόσο για την παιδεία όσο και για τη μειλιχιότητά του. Ο Θεοχάρης Δετοράκης υπήρξε για μας, που ανήκουμε στις πρώτες γενιές του Πανεπιστημίου Κρήτης, ένας σεμνός και ιδιαίτερα προσηνής δάσκαλος. Αφοσιωμένος με πάθος στη μελέτη της βυζαντινής υμνολογίας έκανε τις πρώτες γενιές των φοιτητών του Πανεπιστημίου Κρήτης, να ανακαλύψουν και να μελετήσουν μια «γνωστή» «άγνωστη» λογοτεχνία, τη βυζαντινή. Άγνωστη, γιατί η δευτεροβάθμια εκπαίδευση την αγνοούσε κι εξακολουθεί να την αγνοεί, γνωστή όμως κι αγαπητή μέσα από τα εκκλησιαστικά μας ακούσματα. Με μεθοδικότητα και μεράκι έστησε τις γέφυρες και μας κάλεσε με εμπιστοσύνη να τις διαβούμε. Όσοι με τόλμη τις διάβηκαν και κόπιασαν με οδηγό εκείνον να την εξιχνιάσουν, κέρδισαν, σίγουρα, μια πιο πλήρη εικόνα της ελληνικής γραμματείας. Οι άλλοι χάσαμε μια πολύτιμη ευκαιρία να ανακαλύψουμε το πανόραμα των ελληνικών γραμμάτων υπό την καθοδήγησή του.
Το έργο του σεμνού δασκάλου όμως ήταν τόσο πολύπτυχο που όλοι μας, κάποια στιγμή των ερευνητικών μας αναζητήσεων, συναντηθήκαμε μαζί του. Αφοσιωμένος μελετητής της κρητικής ιστορίας κατέθεσε κι ο ίδιος, όπως άλλοτε ο Κριάρης ή ο Μουρέλλος το δικό του συνθετικό έργο για την ιστορία της Κρήτης αποτυπώνοντας από τη δική του οπτική γωνία και σε μακρά διάρκεια την ιστορία της γενέθλιας νήσου. Ανέδειξε επίσης πλήθος μεμονωμένα επεισόδια αυτής της ίδιας ιστορίας επιμένοντας στην Κρήτη των «αιώνων και των αγώνων» σε άρθρα που δημοσίευσε σε συλλογικούς τόμους, περιοδικά κι εφημερίδες. Μελέτησε κι ανέδειξε το έργο των μεγάλων της νεοελληνικής κρητικής λογοτεχνίας, υποστήριξε το έργο των εν Κρήτη λογοτεχνικών και ιστορικών Εταιρειών.
Για όλους τους παραπάνω λόγους το Κέντρο Κρητικής λογοτεχνίας το 2016 τίμησε τον διαπρεπή και νηφάλιο επιστήμονα Θεοχάρη Δετοράκη σε μια θερμή και συγκινητική τελετή που πραγματοποιήθηκε στο Ηράκλειο.
Η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης, η οποία σήμερα στελεχώνεται από έξι μαθητές του, πολλαπλά ευγνώμων για τις υπηρεσίες του αγαπημένου δασκάλου στην πνευματική ανάδειξη του τόπου, έχοντας θησαυρίσει στα ράφια της, στον ηλεκτρονικό της κατάλογο, και τις ψηφιακές της υπηρεσίες το έργο του θα επιδιώξει, από αύριο Δευτέρα 30 Ιανουαρίου, τη γνωριμία σε Ρέθυμνο και Ηράκλειο των νεότερων φοιτητών του Ιδρύματος με την πολύπτυχη εργογραφία του οργανώνοντας έκθεση προβολής της στα αναγνωστήρια της.
Καλό σας ταξίδι προς την αιωνιότητα, την οποία κερδίσατε με το έργο και την επιστημονική σας συνέπεια.
* Πρόκειται για τη νεκρολογία που εκφώνησε η κα Ελένη Κωβαίου, διευθύντρια της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κρήτης και γραμματέας του Κέντρου Κρητικής Λογοτεχνίας στον μητροπολιτικό ναό του Αγίου Μηνά κατά την κηδεία του ομότιμου καθηγητή Θεοχάρη Δετοράκη.