Μεγάλο στοίχημα για τη δημοτική αρχή του Ρεθύμνου αποτελεί η ενίσχυση της πολιτικής προστασίας, ώστε αυτή να λειτουργεί αποτελεσματικά τόσο σε επίπεδο πρόληψης όσο και σε επίπεδο αντιμετώπισης εκτάκτων περαστικών.
Η υποχρηματοδότηση εξακολουθεί να αποτελεί το μεγαλύτερο αγκάθι για τον δήμο Ρεθύμνου σε ό,τι αφορά τα μέτρα ενίσχυσης της πολιτικής προστασίας. Μόλις 60.000 ευρώ διαθέτει το υπουργείο στο δήμο Ρεθύμνου για μια σειρά αρμοδιοτήτων και παρεμβάσεων, τα οποία σε καμιά περίπτωση δεν επαρκούν για να καλυφθούν οι αυξημένες ανάγκες. Παρόλα αυτά ο δήμος με το προσωπικό και τον εξοπλισμό που διαθέτει αλλά και την αγαστή συνεργασία που έχει με όλους τους αρμόδιους φορείς Πυροσβεστική, ΕΛ.ΑΣ., Δασική Υπηρεσία και φυσικά τις εθελοντικές ομάδες, έχει καταρτίσει ένα σχέδιο δράσης με την ονομασία «Ιόλαος», που περιλαμβάνει τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν, από την πρόληψη μέχρι και την αποκατάσταση των δασικών πυρκαγιών, το οποίο βασίζεται στους κανόνες της Γ.Γ. Πολιτικής Προστασίας.
Στην προσπάθεια αυτή της ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας της υπηρεσίας ο δήμος Ρεθύμνου συμμετέχει ως εταίρος στο πρόγραμμα με τίτλο «TransCPEarlyWarning» μαζί με έξι ακόμα χώρες (Ιταλία, Σλοβενία, Κροατία, Βοσνία Ερζεγοβίνη, Μαυροβούνιο και Αλβανία). Το TransCPEarlyWarning συγχρηματοδοτείται από Ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους στο πλαίσιο του Διαπεριφερειακού προγράμματος lnterreg ADRION.
Το πρόγραμμα στοχεύει στην ενίσχυση της συνεργασίας των εθνικών φορέων Πολιτικής Προστασίας της περιοχής Αδριατικής – Ιονίου (ADRION), στο στάδιο της έγκαιρης προειδοποίησης, για την αντιμετώπιση φυσικών και ανθρωπογενών κινδύνων. Για την επίτευξη του στόχου, προωθεί την εναρμόνιση του θεσμικού πλαισίου έγκαιρης προειδοποίησης στις συμμετέχουσες χώρες, ενισχύει τον συντονισμό και την συνεργασία των φορέων Πολιτικής Προστασίας και, τέλος, προωθεί την υιοθέτηση Ευρωπαϊκών προτύπων Πολιτικής Προστασίας στις χώρες που εντάσσονται στο Όργανο Προενταξιακής Βοήθειας (ΙΡΑ).
Μέσα από το πρόγραμμα αυτό ο δήμος θα προμηθευτεί με μία Καινοτόμο Πλατφόρμα Έγκαιρης Προειδοποίησης για την υποστήριξη Δικτύωσης Πολιτικής Προστασίας στην περιοχή ADRION, ένα Διεθνές Δίκτυο Έγκαιρης Προειδοποίησης Πολιτικής Προστασίας, ενώ βρίσκεται στο τελικό στάδιο εκπόνησης Στρατηγικής Έγκαιρης Προειδοποίησης Πολιτικής Προστασίας, συνοδευόμενης από σχετικό Σχέδιο Δράσης.
Χθες στο δημαρχείο Ρεθύμνου πραγματοποιήθηκε ημερίδα αλλά και άσκηση επί χάρτου σε εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν το Αυτοτελές τμήμα Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων του Δήμου Ρεθύμνης σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Πληροφορικής – Προγραμματισμού και Ανάπτυξης παρουσία όλων των εμπλεκόμενων φορέων.
Γ. Μαρινάκης: Η πολιτική προστασία είναι ευθύνη όλων
Σε σχετικές δηλώσεις του αναφερόμενος στο πρόγραμμα που συμμετέχει ως εταίρος ο δήμος Ρεθύμνης, ο δήμαρχος, Γιώργος Μαρινάκης, τόνισε πως ο δήμος κάνει και θα συνεχίσει να κάνει ότι μπορεί, ωστόσο επεσήμανε πως η πολιτική προστασία είναι ευθύνη όλων: «το πρόγραμμα αυτό είναι μια διακρατική συνεργασία, όπου ανταλλάσουμε τεχνογνωσία, εμπειρίες και συγχρόνως δημιουργούμε εργαλεία, όπως μια ενιαία κοινή πλατφόρμα άμεσης και έγκυρης ειδοποίησης για κινδύνους πυρκαγιών και πλημμυρών.
Η πολιτική προστασία είναι ευθύνη όλων, της πολιτείας, της αυτοδιοίκησης, αλλά και της κοινωνίας. Υπάρχει φοβερή υποχρηματοδότηση σε σχέση με τις ευθύνες που έχουνε μετακυλιστεί στην τοπική αυτοδιοίκηση. Μόλις 60.000 ευρώ έρχονται κάθε χρόνο για την πολιτική προστασία και αφορούν μόνο τον καθαρισμό του περιαστικού δάσους, που ούτε για αυτό φτάνουν. Χρειάζονται τα διπλάσια και τριπλάσια χρήματα από αυτά τα οποία διατίθενται. Επιπλέον, οι κάτοικοι δεν μπορούν να αδιαφορούν για το χωράφι που εγγίζει στον δρόμο και να νομίζουν ότι ο δήμος θα το καθαρίσει, ενώ για εκείνον είναι 10 λεπτά δουλειά. Θεωρώ ότι είναι ευθύνη όλων μας να μην κινδυνεύουμε. Μάλιστα, όπως είδατε οι πυρκαγιές στη δική μας περιοχή έχουν διπλάσια σχεδόν ταχύτητα λόγω της βλάστησης και της γεωμορφολογίας από ότι συνήθως έχουν αυτές οι πυρκαγιές. Γι’ αυτό λοιπόν πρέπει να προλαμβάνουμε και η πρόληψη είναι ίσως και η αποτελεσματικότερη «θεραπεία».
Έχουμε μεταφέρει με παράλληλα καθήκοντα, πέρα από τον αντιδήμαρχο κ. Σκορδίλη που κάνει συντονιστική δουλειά και το κάνει με πολύ καλό τρόπο και εξαιρετική δουλειά, τον κ. Ποθητό, ο οποίος είναι ο μηχανικός που επιβλέπει πλειάδα έργων της Τεχνικής υπηρεσίας, σε μια συμβασιούχο, εξαιρετική επιστήμονα και τον υπεύθυνο των εθνικών μας συνεργείων. Γίνεται πολύ μεγάλο έργο σχετικά με αυτό που μπορούσαμε να διαθέσουμε σαν προσωπικό. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο στον δήμο, αλλά και στο Δασαρχείο, στην Περιφέρεια, στην Αντιπεριφέρεια. Γενικά έχουμε υποτιμήσει τον κίνδυνο που λέγεται πυρκαγιά και πλημμύρα, όπως επίσης δεν έχουμε κοστολογήσει σωστά ότι ξοδεύουμε πάρα πολλά χρήματα σε αποζημιώσεις, χώρια που χάνουμε ανθρώπινες ζωές, ενώ αυτά τα χρήματα θα μπορούσαμε να τα έχουμε διαθέσει στην πρόληψη, στην καλύτερη οργάνωση και προετοιμασία, στην ενημέρωση των ανθρώπων, στην ευαισθητοποίηση των παιδιών μέσω των σχολείων, ώστε όλοι μαζί να γίνουμε, ο καθένας ένας φορέας της πολιτικής προστασίας της περιοχής μας, της γειτονιάς μας, του τόπου μας».
Παράλληλα απαντώντας σε σχετικό ερώτημα των «Ρ.Ν.», για το αν η εφαρμογή του Ινστιτούτου Βιομηχανικών Συστημάτων του Ερευνητικού Κέντρου «Αθηνά» θα λειτουργεί παράλληλα με το σύστημα του Εθνικού Αστεροσκοπείου, η εγκατάσταση του οποίου ξεκινά άμεσα, είπε πως όλες αυτές οι πληροφορίες θα συλλέγονται, θα αξιοποιούνται και θα μεταδίδονται ταχύτατα. «Θα μπορούμε να έχουμε πολύ καλύτερη πρόγνωση των καιρικών φαινομένων, σε σχέση με τη γενικότερη πρόγνωση. Αυτήν τη στιγμή που μιλάμε δείχνει το meteo ότι στο Ρέθυμνο βρέχει, κάτι που δεν συμβαίνει, διότι τα μοντέλα πρόγνωσης και οι σταθμοί είναι απομακρυσμένοι. Εμείς, όμως, με τους τοπικούς μετεωρολογικούς σταθμούς που έχουμε διασπείρει και θα διασπείρουμε σε όλο το Ρέθυμνο, θα έχουμε τη δυνατότητα να έχουμε μια πληροφορία άμεση, έγκυρη και θα έτσι θα μπορούμε να επεμβαίνουμε πολύ πιο γρήγορα από οποιονδήποτε άλλον φορέα».
Γ. Σκορδίλης: Αξιοποίηση της τεχνολογίας τόσο για την ενημέρωση όσο και για την ευαισθητοποίηση των πολιτών
Ο αντιδήμαρχος πολιτικής προστασίας και κλιματικής αλλαγής του δήμου Ρεθύμνης, Γιώργος Σκορδίλης, με δηλώσεις του επεσήμανε πως δίδεται τεράστια βαρύτητα στο κομμάτι της πολιτικής προστασίας με δεδομένες και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, που έχουν ήδη αρχίσει να διαφαίνονται. Όπως είπε πέρα από τις δράσεις πρόληψης και αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών, τις οποίες εμπλουτίζει διαρκώς ο δήμος Ρεθύμνου αξιοποιεί τις νέες τεχνολογίες σε μια προσπάθεια να διευκολύνει την επικοινωνία μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων σε περίπτωση εκδήλωσης δασικών πυρκαγιών, αλλά και να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες σε θέματα πολιτικής προστασίας:
Μεταξύ άλλων ο κ. Σκορδίλης ανέφερε:
«Ο δήμος Ρεθύμνης τον τελευταίο χρόνο έχει αναπτύξει δραστηριότητες και προσπαθεί έτσι ώστε το θέμα της πολιτικής προστασίας να μπει σε πρώτο πλάνο. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να μπορούμε να δημιουργήσουμε συνέργειες και να μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την τεχνολογία και την επικοινωνία για την ενημέρωση του κόσμου, όπως και για την ευαισθητοποίησή του στα θέματα πολιτικής προστασίας. Χρησιμοποιούμε την τεχνολογία, άμεσα από αυτό το πρόγραμμα. Οπότε αυτό που θέλουμε είναι η ομοιογένεια, η ομοιομορφία όσον αφορά τις κανονιστικές πράξεις και τη νομοθεσία των εμπλεκομένων σε ό,τι αφορά τα ζητήματα της πολιτικής προστασίας και των καταστροφών που προκύπτουν από αυτά τα φαινόμενα».
Ο αντιδήμαρχος αναφέρθηκε στο πρόγραμμα «Ιόλαος» που υλοποίει ο δήμος Ρεθύμνης επισημαίνοντας πως: «Είναι ένα εγχειρίδιο χρήσης για την προστασία και τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν σε ό,τι αφορά τις δασικές πυρκαγιές, από την πρόληψη μέχρι και την αποκατάσταση. Είναι ένα πλήρες σχέδιο, ακολουθούμε τους κανόνες της Γ.Γ. Πολιτικής Προστασίας. Ο δήμος Ρεθύμνης έχει βάλει τις δικές του πινελιές, έχει βάλει τα δικά του στοιχεία που αφορούν τα μνημόνια συνεργασίας με τους ιδιώτες εργολάβους, με τις υπηρεσίες του δήμου, με τους εμπλεκόμενους φορείς είτε συμμετέχουν στον ιστό του δήμου Ρεθύμνης, είτε είναι η Περιφέρεια. Όπως είναι η Πυροσβεστική, η Αστυνομία και η σημαντική συμμετοχή των εθελοντικών οργανώσεων, ο Ερυθρός Σταυρός και όλες οι άλλες οργανώσεις που λειτουργούν στα πλαίσια του δήμους Ρεθύμνης».
Παράλληλα αναφέρθηκε στην πενιχρή συγχρηματοδότηση, αλλά και στην εμπλοκή πολλών φορέων στα ζητήματα πολιτικής προστασίας, που ενίοτε δημιουργεί σύγχυση στις αρμοδιότητες, λέγοντας πως: «Φυσικά τα μέσα που διαθέτει ο δήμος δεν φτάνουν για να είμαστε σίγουροι ότι καλύπτουμε όλες τις ανάγκες σε περίπτωση καταστροφικών φαινομένων. Οι πόροι που διαθέτει το κράτος για την πολιτική προστασία είναι ελάχιστοι, ίσα-ίσα φτάνουν για τα περιαστικά δάση που έχει ο δήμος Ρεθύμνης. Ο δήμος προσπαθεί να βελτιώσει τις συνθήκες και να βοηθήσει την πυροσβεστική στο έργο, γιατί στην ουσία η κατάσβεση της πυρκαγιάς είναι θέμα της Πυροσβεστικής υπηρεσίας. Μπορούμε να δημιουργήσουμε συνέργειες με ιδιώτες και αυτό κάνουμε και με την εθελοντική ομάδα 1 του δήμου Ρεθύμνης, που δρα αποφασιστικά και σε θέματα πρόληψης καταστροφικών φαινομένων στον δήμο. Γενικά προσπαθούμε και είμαστε σε ένα επίπεδο που θεωρούμε ότι συνέχεια μπορούμε να το βελτιώνουμε.
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που συναντούν οι δήμοι είναι η πολυνομία και οι πολλοί εμπλεκόμενοι φορείς που δεν έχουν ξεκαθαρίσει οι δραστηριότητες και η συμμετοχή του καθενός. Αυτό το έχουμε ξεκαθαρίσει τον τελευταίο καιρό, έχουμε ξεφύγει από αυτό λόγω των συναντήσεων που κάνουμε, της επικοινωνίας και της συνέργειας με τον δήμο και την περιφέρεια, όπως και με την Πυροσβεστική και την Τροχαία. Έχουμε φτάσει σε ένα πολύ καλό σημείο. Αυτό που θέλουμε σίγουρα να βελτιώσουμε είναι την ευαισθητοποίηση του κόσμου σε θέματα ειδικά των πυρκαγιών και να μπορεί ο δήμος να έχει τον κατάλληλο εξοπλισμό για να μπορεί να βοηθήσει το προσωπικό του, την Πυροσβεστική και τους άλλους φορείς στην κατάσβεση των πυρκαγιών. Ένα μεγάλο θέμα είναι αυτό των οικονομικών, το κράτος δεν έχει δώσει τους απαραίτητους πόρους που μπορεί και πρέπει να δώσει σε ένα ζήτημα που κάθε χρόνο του βρίσκουμε σε έξαρση, είτε είναι πυρκαγιές, είτε είναι φυσικές καταστροφές. Θα πρέπει να το αντιμετωπίσουμε με πιο μεγάλη σοβαρότητα και με μια άλλη λογική».
Ένα σύγχρονο σύστημα που σκοπό έχει να βελτιώσει την ετοιμότητα σε ζητήματα πολιτικής προστασίας
Για το πληροφοριακό σύστημα μίλησε ο Θανάσης Καλογεράς (ερευνητής στο Ινστιτούτο Βιομηχανικών Συστημάτων του ερευνητικού κέντρου «Αθηνά»), που είναι ο κύριος επιστημονικός φορέας που συμμετέχει στο συγκεκριμένο έργο. Το ερευνητικό κέντρο έχει αναπτύξει στο πλαίσιο αυτού του έργου μια πλατφόρμα έγκυρης προειδοποίησης πολιτικής προστασίας, που είναι ένα πληροφοριακό σύστημα το οποίο επιτρέπει την καλύτερη επικοινωνία των συμμετεχόντων στο οικοσύστημα πολιτικής προστασίας, ειδικά για το σενάριο μιας πυρκαγιάς, ούτως ώστε να υπάρξει καλύτερος συντονισμός κατά το στάδιο της έγκυρης προειδοποίησης και βελτιστοποίησης της κινητοποίησης όλων των υπηρεσιών.
Σε σχετικές δηλώσεις του ο κ. Καλογεράς ανάφερε: «Το σύστημα αυτό βελτιώνει την επικοινωνία μεταξύ των φορέων σε τοπικό επίπεδο. Για παράδειγμα όταν ο δήμος λαμβάνει ένα σήμα από τη Γ.Γ. Πολιτικής Προστασίας ότι μπαίνει μια περιοχή σε κατάσταση υψηλής ετοιμότητας (4), με βάση το εθνικό σχέδιο «Ιόλαος» για τη διαχείριση πυρκαγιών, θα πρέπει να γίνουν κάποιες ενέργειες σε επίπεδο δήμου. Μία από αυτές τις ενέργειες είναι να ενημερώσει ο δήμος τα διάφορα τμήματα, όπως είναι το τμήμα Περιβάλλοντος, τη Δ.Ε.Υ.Α.Ρ., του εθελοντές, τους πρόεδρους των τοπικών κοινοτήτων κ.λπ. Αυτό σήμερα γίνεται τηλεφωνικά ή με άλλους διάφορους τρόπους. Εμείς, λοιπόν, έχουμε φτιάξει ένα σύστημα που μπορεί ο άλλος να λαμβάνει μια ειδοποίηση στο κινητό του ότι είναι σε εκκρεμότητα κάποιες ενέργειες που πρέπει να γίνουν από τη μεριά του. Οπότε με βάση αυτό, καθοδηγείται κατά κάποιον τρόπο να κάνει τις αντίστοιχες ενέργειες και παράλληλα ενημερώνεται πάλι ο δήμαρχος, το τμήμα Πολιτικής Προστασίας του δήμου ότι έγιναν οι ενέργειες ή δεν έγιναν, όπως καθώς και για την ανάγκη να χρησιμοποιηθούν κάποια μέσα, κάποιος εξοπλισμός. Γίνεται ένα ερώτημα από τον δήμο μέσω του συστήματος προς την Τεχνική υπηρεσία, όπως πόσα μέσα υπάρχουν που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν, να είναι διαθέσιμα αυτήν τη χρονική στιγμή για την κατάσβεση της πυρκαγιάς, δηλαδή να τεθούν σε ετοιμότητα. Κατά αυτόν τον τρόπο γυρίζει πίσω στον δήμο και η λίστα από την Τεχνική υπηρεσία. Όλο αυτό βοηθάει στη βελτίωση των διαδικασιών του δήμου, που τις κάνει και σήμερα, αλλά χρησιμοποιώντας τηλέφωνα κ.λπ. Οπότε πάμε σε πιο σύγχρονα μέσα τώρα που θα βελτιώνουν την ετοιμότητα σε τοπικό επίπεδο. Επίσης, έχουν δημιουργηθεί στο πλαίσιο του έργου κάποιοι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης, που στην ουσία πάνω σε μια κάμερα που κοιτάζει ένα δάσος έπειτα από την εγκατάσταση της από τον δήμο, μπορεί να ανιχνευτεί εάν υπάρχει φλόγα ή καπνός χωρίς να υπάρχει παρουσία ανθρώπου. Οπότε δημιουργείτε ένα σήμα προειδοποίησης προς τον δήμο, γιατί όπως ξέρουμε εάν κατασβηστεί μια πυρκαγιά στα πρώτα λεπτά θα υπάρχει επιτυχία στην κατάσβεση. Είναι πολύ κρίσιμο το πρώτο χρονικό διάστημα. Εάν τεθούν αυτοί οι αλγόριθμοι σε επιχειρησιακή λειτουργία θα μπορεί κανείς να έχει έγκυρη αντιμετώπιση των πυρκαγιών σε δημοτικό επίπεδο».
Εκ μέρους της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης ο Μιχάλης Γκορκούλης (τμηματάρχης Πολιτικής Προστασίας είπε: «Για εμάς είναι ένα σημαντικό έργο, μια σημαντική πράξη για δύο κυρίους λόγους. Πρώτον γιατί ενδυναμώνει τη διεύθυνση πολιτικής προστασίας ενός μεγάλου δήμου, όπως είναι ο δήμος Ρεθύμνης. Επικυρώθηκε ο σχεδιασμός, εξοικειώνονται οι αρμόδιοι με τον σχεδιασμό αυτόν, ξέρουν πως να συνεργαστούν καλύτερα με τους λοιπούς φορείς πολιτικής προστασίας. Στην περίπτωσή μας πρόκειται για δασικές πυρκαγιές, άρα με την Πυροσβεστική υπηρεσία και το δεύτερο είναι ότι στα πλαίσια της συγκεκριμένης δράσης του «Αdrionτ», δοκιμάζεται και ένα πιλοτικό σύστημα προκειμένου να βελτιωθεί η λήψη των αποφάσεων, οι επικοινωνία των φορέων κ.λπ., το οποίο έχει πολύ ενδιαφέρον και πιθανώς στο μέλλον να ενσωματωθεί και επιχειρησιακά στις δράσεις των φορέων». Xθες έγινε άσκηση επί χάρτου, ενώ το σύστημα θα είναι διαθέσιμο τον επόμενο μήνα. Όμως, όπως είπε ο κ. Καλογεράς, για να μπει σε επιχειρησιακή λειτουργία θα πρέπει να διευθετηθούν διαδικαστικά θέματα.
