Σοβαρά και άλυτα παραμένουν τα προβλήματα του κλάδου της ελαιοκομίας με το ζήτημα της προστασίας του τυποποιημένου ελαιολάδου να κρίνεται πρωτεύον για την ποιότητα του προϊόντος που ιδιαίτερα για την Κρήτη χαρακτηρίζεται ως το «χρυσάφι» του νησιού.
Φέτος η σοδειά του λαδιού ήταν περίπου 10.000 τόνους στον νομό Ρεθύμνου, αριθμός που θα μπορούσε να είναι πολύ μεγαλύτερος αν δεν υπήρχε μεγάλη δακοπροσβολή, όπως υποστηρίζουν οι παραγωγοί.
Βέβαια από την άλλη παρά τις όποιες απώλειες της σοδειάς, η φετινή υψηλή τιμή του ελαιολάδου που ξεπερνά τα 4,5 ευρώ το λίτρο, φτάνοντας σε κάποιες περιπτώσεις και τα πέντε ευρώ, ικανοποιεί τον κλάδο.
Βέβαια, όπως διευκρινίζουν παρά την υψηλή τιμή το κέρδος δεν είναι ανάλογο για τον παραγωγό, μιας και λόγω της ακρίβειας και του υψηλού πληθωρισμού χρειάστηκε να πληρώσει πολύ ακριβά για να διατηρήσει καλή ποιότητα στα ελαιόδεντρα μιας και οι τιμές των λιπασμάτων ήταν στα ύψη.
Ωστόσο η μέριμνα της πολιτείας κρίνεται αναγκαία για την προστασία του επώνυμου – τυποποιημένου ελαιολάδου, με πρωτοβουλίες που θα συμβάλλουν στην αύξηση των ελέγχων ποιότητας, και την απαγόρευση πώλησης χύμα ελαιολάδου παράλληλα με πρωτοβουλίες που θα αφορούν στη στήριξη της εξωστρέφειας του προϊόντος.
Τα ζητήματα αυτά θίγουν με υπόμνημά τους προς την κυβέρνηση, φορείς του ελαιολάδου, ζητώντας άμεσα λύσεις «πριν να οδηγηθεί το ελληνικό ελαιόλαδο σε απαξία και καταστροφή».
Ειδικότερα, η ΕΔΟΕ (Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Ελαιολάδου), ΣΕΒΙΤΕΛ (Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποίησης Ελαιολάδου), ΣΥΤΕΚ (Σύνδεσμος Τυποποιητών Ελαιολάδου Κρήτης) και ΣΕΚ (Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης) αναφέρονται στα καίρια ζητήματα του κλάδου τα οποία κατηγοριοποιούν και αναλυτικά σε υπόμνημά τους αναφέρουν τα παρακάτω:
Ένταξη των υπηρεσιών επεξεργασίας και τυποποίησης ελαιόλαδου (ΚΑΔ 10.41.99.02) στον αναπτυξιακό νόμο
Παρά την ένταξη του εν λόγω ΚΑΔ, η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αμφισβητεί για το αν είναι τελικά «μεταποιητική» δραστηριότητα η τυποποίηση του ελαιολάδου, με αποτέλεσμα να αποκλείονται επενδυτικά σχέδια επιχειρήσεων του ελαιοκομικού τομέα από τον αναπτυξιακό νόμο. Παρά τις αλλεπάλληλες προσπάθειες και συναντήσεις με τους αρμόδιους για την ανάδειξη του εν λόγω προβλήματος, δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν υπάρχει ουσιαστική ενασχόληση και ενδιαφέρον, για την επίλυση του επείγοντος αυτού θέματος.
Προστασία επώνυμου – τυποποιημένου ελαιολάδου
Εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας για τη διακίνηση του ελαιόλαδου, με απαγόρευση πώλησης χύμα και ανεξέλεγκτου προϊόντος (αφορά περίπου το 45% ή 50.000 τόνους της εσωτερικής κατανάλωσης ελαιόλαδου), απαγόρευση πώλησης κενών προτυπωμένων μεταλλικών δοχείων ελαιολάδου στην ελεύθερη αγορά και αντικατάστασής αυτών με ατύπωτα δοχεία που θα φέρουν ειδική σήμανση με στόχο την προστασία της υγείας των καταναλωτών, την αποφυγή εξαπάτησής τους και τον περιορισμό της παράνομης διακίνησης. Αύξηση των ελέγχων από τους εκλεκτικούς μηχανισμούς σε σημεία διακίνησης (λιμάνι Πειραιά, διόδια, ΚΤΕΛ, Μεταφορικές εταιρίες, κ.λπ.). Μείωση του ΦΠΑ στην πώληση τυποποιημένου ελαιολάδου, προκειμένου να αποκοπεί η πτωτική τάση της κατανάλωσης του.
Θέματα ποιότητας
α) Έλεγχος ποιότητας σε χαμηλής τιμής επώνυμα ελαιόλαδα.
β) Εφαρμογή του προταθέντος από την ΕΔΟΕ ηλεκτρονικού Μητρώου καταγραφής της παραγωγής και διακίνησης από τα ελαιουργεία μέχρι και τα σημεία κατανάλωσης. Σχετική πλατφόρμα έχει ήδη αναπτυχθεί, παρέχεται δωρεάν και έχει παρουσιαστεί στην ΑΑΔΕ, η οποία έχει σαφώς τοποθετηθεί υπέρ της και θα πρέπει να ολοκληρωθεί σε συνδυασμό με την δυνατότητα που έχει πλέον και ο ΕΛΓΟ Δήμητρα.
γ) Μελέτη και καταγραφή των ελληνικών ποικιλιών και των ποιοτικών τους δεικτών (φυσικοχημικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά) σε όλη την επικράτεια (χαρτογράφηση), προκειμένου να θωρακισθεί η εγχώρια παραγωγή μας για την ανώτερη ποιοτική κατηγορία του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου.
δ) Εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας για τη χρήση ελαιολάδου στους χώρους μαζικής εστίασης (σύμφωνα με τους κανόνες ΔΙΕΠΠΥ) και εκσυγχρονισμό της με συγκεκριμένη πρόταση που έχει ήδη αναπτυχθεί και έχει κατατεθεί στο ΥΠΑΑΤ (είχε εγκριθεί από την Νομική Υπηρεσία του ΥπΑΑΤ).
Τεχνικά θέματα
α) Παρέμβαση για τα νέα όρια στους αρωματικούς υδρογονάνθρακες παραφινελαίων (ΜΟΑΗ) στα ελαιόλαδα και πυρηνέλαια.
Συνεργασία με το ΓΧΚ για την ενιαία παρακολούθηση του θέματος, παράλληλα με την εκπροσώπηση μέσω της ΜΕΑ Βρυξελλών και τη δημιουργία μετώπου με τις λοιπές ελαιοπαραγωγικές χώρες.
Ενημέρωση των ελαιοπαραγωγών για την τήρηση των ορθών καλλιεργητικών πρακτικών (ιδίως στη συλλογή του ελαιόκαρπου με βενζινοκίνητα ελαιοραβδιστικά), των ελαιουργών για την υπεύθυνη και συνεπή διαδικασία ελαιοποίησης και τέλος την αυξημένη προσοχή όλων των ενδιάμεσων κλάδων σε θέματα ποιότητας, γνησιότητας και ασφάλειας.
β) Βελτίωση του ισχύοντος μηχανισμού δακοκτονίας.
Θέματα εξωστρέφειας
α) Επιστροφή ΦΠΑ εξαγωγικών επιχειρήσεων με συνοπτικές και όχι χρονοβόρες διαδικασίες.
β) «Επιχειρούμε έξω – Υποστήριξη Διεθνούς Προβολής ΜΜΕ με Εξωστρεφή Προσανατολισμό» Νέος Κύκλος και άμεση προκήρυξη.
γ) Προστασία προϊόντων ΠΟΠ – ΠΓΕ – Διεύρυνση διμερών εμπορικών συμφωνιών.
δ) Γραφεία ΟΕΥ (Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων) – ενοποίησή τους, δόμηση των πληροφοριών, ουσιαστική πληροφόρηση, μετρήσιμοι στόχοι. Υπάρχει προεδρικό διάταγμα υπό διαμόρφωση, που ουσιαστικά τους καταργεί και ανατίθεται η οικονομική διπλωματία στους πρέσβεις.
ε) Στήριξη της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης για τον κάθετο συντονισμό των δράσεων όλου του τομέα. Καθιέρωση «Ανταποδοτικής Συνεισφοράς» για τη συγκέντρωση των απαραίτητων πόρων για την προβολή και την προώθηση του ελληνικού ελαιολάδου.
στ) Να αναπτυχθεί και να δημοσιευτεί η θέση – πρόταση της χώρας μας για τα συστήματα FOPL και το Nutriscore.
Οι πρόεδροι των φορέων κ. κ. Εμμανουήλ Γιαννούλης (ΕΔΟΕ), Κωνσταντίνος Κουτσιούμπης (ΣΕΒΙΤΕΛ), Γιώργος Ανδρεαδάκης (ΣΥΤΕΚ – Σύνδεσμος Τυποποιητών Ελαιολάδου Κρήτης) και Αλκιβιάδης Καλαμπόκης (ΣΕΚ – Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης), δήλωσαν ότι «Τα προβλήματα που αφορούν στο ελαιόλαδο διαρκώς μεγεθύνονται και δεν επιλύονται ή επιλύονται με μεγάλη καθυστέρηση».
Για τον λόγο αυτό «Ζητούν άμεσα την παρέμβαση του πρωθυπουργού, προκειμένου να οργανωθεί μία συνάντηση με τους αρμόδιους υπουργούς και φορείς, προκειμένου να αντιμετωπισθούν άμεσα, πριν να οδηγηθεί το ελληνικό ελαιόλαδο σε απαξία και καταστροφή».