Αναποφάσιστοι, μετακινήσεις ψηφοφόρων, απώλεια δύναμης των δυο μεγάλων κομμάτων σε σχέση με το εκλογικό ποσοστό που είχαν συγκεντρώσει στις εθνικές εκλογές του 2019, είναι ορισμένα από τα βασικά χαρακτηριστικά παγκρήτιας δημοσκόπησης της εταιρίας Palmos Analysis που έγινε για λογαριασμό της τηλεόρασης Creta και του portal Creta24.gr και παρουσιάστηκε το βράδυ της Τρίτης.
Πρόκειται βέβαια για τάσεις του εκλογικού σώματος στην Κρήτη που αποτυπώθηκαν την περίοδο που διεξήχθη η έρευνα, δηλαδή 9 έως 17 Φεβρουαρίου 2023, σε δείγμα 1.241 πολιτών άνω των 17 ετών, με αναλογική κατανομή και στις τέσσερεις Περιφερειακές Ενότητες του νησιού, και όχι για εκλογικά ποσοστά, όπως πολλές φορές τόνισε ο διευθυντής ερευνών της Palmos Analysis, Πασχάλης Τεμεκενίδης που ανέλυσε τα δημοσκοπικά δεδομένα.
Όμως, φαίνεται πως κλειδί για το αποτέλεσμα των προσεχών εθνικών εκλογών στην Κρήτη, θα αποτελέσουν οι αναποφάσιστοι καθώς το ποσοστό τους είναι πολύ υψηλό, φτάνοντας σε παγκρήτιο επίπεδο αυτή την περίοδο φτάνει στο 19% με διακυμάνσεις ανά νομό, με το υψηλότερο να αποτυπώνεται στην Π.Ε.Λασιθίου όπου ανέρχεται σε 25%, στην Π.Ε.Ηρακλείου 21%, στην Π.Ε.Χανίων 14% ενώ το μικρότερο ποσοστό αναποφάσιστων κατέγραψε η δημοσκόπηση στην Π.Ε.Ρεθύμνου της τάξης του 10%.
Πρόκειται για μια μεγάλη δεξαμενή ψηφοφόρων που θα διαμορφώσει το εκλογικό αποτέλεσμα στο νησί και θεωρείται αυτονόητο πως τα κόμματα θα αρχίσουν να σχεδιάζουν τη στρατηγική τους, θα αναζητήσουν τρόπους προκειμένου να «στοχεύσουν και να διευρύνουν την εκλογική τους επιρροή σε αυτή τη δεξαμενή.
Θα δούμε παρακάτω, ποια είναι τα κόμματα που διεκδικούν κυρίως τη δεξαμενή των αναποφάσιστων στην Κρήτη, σύμφωνα με την ανάλυση των δημοσκοπικών δεδομένων, που έκανε στην τηλεόραση Creta ο κ. Τεμεκενίδης. Καθώς και πως αυτή η μεγάλη γκρίζα ζώνη ψηφοφόρων έχει σχέση με τη σημερινή συσπείρωση ή μή συσπείρωση των κομμάτων αλλά και τη μετακίνηση ψηφοφόρων.
Ενδιαφέρον όμως παρουσιάζουν τα ευρήματα της δημοσκόπησης και σε ότι αφορά την πρόθεση ψήφου. Τόνισε πολλές φορές ο κ. Τεμεκενίδης ότι η δημοσκόπηση αποτυπώνει τάσεις την περίοδο που διεξήχθη, λέγοντας ότι: «Η πρόθεση ψήφου, όταν μάλιστα είμαστε και μακριά από τις εκλογές, δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση μια πρόβλεψη του αποτελέσματος. Δείχνει μόνο τις τάσεις».
Σε επίπεδο Κρήτης λοιπόν, σχετικά με την πρόθεση ψήφου, στην ερώτηση «Αν είχαμε σήμερα βουλευτικές εκλογές ποιο κόμμα θα ψηφίζατε;» από τις απαντήσεις των ερωτηθέντων προκύπτει ότι στην Κρήτη: Ο ΣΥΡΙΖΑ παρότι φαίνεται να χάνει αρκετές δυνάμεις σε σχέση με το εκλογικό αποτέλεσμα του 2019 που είχε πάρει 39,9% διατηρεί την πρωτιά συγκεντρώνοντας ποσοστό 27%.
Ακολουθεί η Νέα Δημοκρατία, με 25%, που επίσης εμφανίζει απώλειες, μικρότερες όμως, έναντι του 32,5% των εκλογών του 2019, τρίτο κόμμα το ΠΑΣΟΚ με αυξημένη τη δύναμη του συγκεντρώνει ποσοστό 14% έναντι 10,5% το 2019, ακολουθούν το ΚΚΕ με 4%, το ΜέΡΑ25 με 3% και η Ελληνική Λύση με 1%. Το 7% των ερωτηθέντων δήλωσαν πως θα ψήφιζαν άλλο κόμμα από τα παραπάνω έξι, ενώ όπως προαναφέραμε το 19% των ερωτηθέντων δήλωσαν αναποφάσιστοι.
Εκτίμηση εκλογικής επιρροής
Σύμφωνα με τα στοιχεία που προέκυψαν, στην εκτίμηση εκλογικής επιρροής, με την απλή αναγωγή επί των έγκυρων, σε επίπεδο νησιού, ο ΣΥΡΙΖΑ συγκεντρώνει 30-35%, η Νέα Δημοκρατία 28-33%, το ΠΑΣΟΚ 15-20%, το ΚΚΕ 3-6%, το Μέρα25 3-6%, η Ελληνική Λύση 1-3% και «άλλο κόμμα» 7-11%.
Το δίλημμα των αναποφάσιστων
Το ποσοστό των αναποφάσιστων σε πανελλαδικό επίπεδο, σε όλες σχεδόν τις δημοσκοπήσεις, αποτυπώνεται σχετικά μεγάλο. Σε επίπεδο Κρήτης όμως, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της Palmos Analysis για την τηλεόραση Creta, είναι πολύ υψηλότερο και καταγράφεται όπως προαναφέραμε στο 19%.
Κύριοι διεκδικητές των αναποφάσιστων αναδεικνύονται από τη δημοσκόπηση η Νέα Δημοκρατία, ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ.
Σύμφωνα με τον κ. Τεμεκενίδη: «Προσπαθώντας να επιχειρήσουμε να δούμε από τι συντίθεται και προς τα που κλείνει αυτή η γκρίζα ζώνη, που είναι αρκετά μεγάλη, ρωτήσαμε «Αφού είστε αναποφάσιστοι, μεταξύ ποίων κυρίως δυο κομμάτων ταλαντεύεστε;».
Ας κρατήσουμε το άθροισμα των ποσοστών των κομμάτων που μας απάντησαν:
– Τη Νέα Δημοκρατία έχει ως πρώτη επιλογή το 23% και το 8% ως δεύτερη επιλογή. Περίπου δηλαδή ο ένας στους τρεις αναποφάσιστους κλείνει προς τη Ν.Δ.
– Τον ΣΥΡΙΖΑ αντίστοιχα, έχει ως πρώτη ή δεύτερη επιλογή επίσης το 31%.
– Το ΠΑΣΟΚ σκέφτεται το 35% των αναποφάσιστων.
Αυτό σημαίνει ότι τα τρία παραπάνω κόμματα θα πάρουν – έτσι τουλάχιστον φαίνεται αυτή τη στιγμή – τη μερίδα του λέοντος από αυτή την γκρίζα ζώνη».
Υπογράμμισε επίσης ο κ. Τεμεκενίδης ότι: «Υπάρχει μια σχέση αντιστρόφως ανάλογη ανάμεσα στα ποσοστά ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ: Όσο ψηλότερα πηγαίνει το ΠΑΣΟΚ, τόσο «πιέζεται» το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ. Αντιστρόφως, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ κρατάει τα ποσοστά του υψηλά, τόσο κρατάει χαμηλά το ΠΑΣΟΚ γιατί ακριβώς υπάρχει αυτή η κοινή δεξαμενή».
Συσπειρώσεις κομμάτων – μετακινήσεις
Όπως ανέλυσε ο διευθυντής ερευνών της εταιρείας κ. Τεμεκενίδης: Η ΝΔ έχει 10 μονάδες μεγαλύτερη συσπείρωση στη βάση της απ’ ότι ο ΣΥΡΙΖΑ. Αυτός είναι ο λόγος που της δίνει μια σχετικά ικανοποιητική συγκράτηση των ποσοστών της σε σχέση με τα εκλογικά ποσοστά του κόμματος το 2019. Και προφανώς φαίνεται να υπολείπεται από τα ποσοστά των εκλογών του 2019, όμως παρ’ όλα αυτά οι 10 μονάδες επιπλέον συσπείρωσης φαίνεται πως δημιουργούν τη μείωση της ψαλίδας με το ΣΥΡΙΖΑ.
Το δεύτερο στοιχείο που πρέπει να αναφέρουμε είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να έχει μια μεγάλη απώλεια ψηφοφόρων προς το παρόν, που δηλώνουν ότι θα μετακινηθούν προς το ΠΑΣΟΚ, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι: Δεν μπορούμε να συγκρίνουμε ποσοστά πρόθεσης ψήφου με τελικά ποσοστά εκλογικών αποτελεσμάτων, καθώς υπάρχει αυτό το σχεδόν 20% της γκρίζας ζώνης που κανείς δεν ξέρει που ακριβώς θα κινηθεί. Αυτό που πρέπει να κρατήσουμε είναι ότι η Νέα Δημοκρατία φαίνεται να συσπειρώνει σε πολύ μεγάλο βαθμό τους ψηφοφόρους της μέχρι στιγμής. Ο ΣΥΡΙΖΑ υφίστανται μεγαλύτερες απώλειες, κυρίως λόγω της πολύ μεγάλης κοινής δεξαμενής ψηφοφόρων στους οποίους απευθύνεται και το ΠΑΣΟΚ.
Άρα, όπως σημείωσε ο κ. Τεμεκενίδης: «Το μεγάλο στοίχημα για το ΣΥΡΙΖΑ είναι: α) Να αυξήσει την συσπείρωση των ψηφοφόρων του, από το επίπεδο που βρίσκεται σήμερα, τουλάχιστον κατά δέκα μονάδες για να έρθει σε συγκρίσιμα επίπεδα με τη ΝΔ και β) Να μειώσει την ροή των ψηφοφόρων του προς το ΠΑΣΟΚ, γιατί αυτή είναι η κύρια διαρροή που αυτή τη στιγμή του δημιουργεί την πτώση που αποτυπώνεται στα ποσοστά του.
Σχετικά με το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ, αποτυπώνονται στη δημοσκόπηση ισόρροπες μετακινήσεις τόσο προς τη Ν.Δ. όσο και προς ΣΥΡΙΖΑ. Οι ψηφοφόροι που μετακινούνται είτε αριστερά είτε δεξιά του κόμματος, είναι ισάριθμοι.
Όμως πρέπει να σημειώσουμε κάτι σημαντικό. Η βάση του ΚΙ.ΝΑΛ. το 2019 ήταν πολύ μικρότερη από τη σημερινή βάση. Μιλάμε πάντα σε επίπεδο Κρήτης. Το 2019 το εκλογικό του ποσοστό ήταν 10.5 %. Σήμερα καταγράφει στην πρόθεση ψήφου 14%. Άρα, στην πραγματικότητα, το σημερινό ποσοστό του ΠΑΣΟΚ, τροφοδοτείται κυρίως από εισροές α) 13% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ και β) Ένα διόλου ευκαταφρόνητο 6% των ψηφοφόρων της ΝΔ. Άρα, το ΠΑΣΟΚ φαίνεται κερδισμένο σε αυτή την παγκρήτια δημοσκόπηση».
Ιδεολογικό προφίλ του εκλογικού σώματος
Κυρίαρχο ιδεολογικό προφίλ της πλειοψηφίας των Κρητικών ψηφοφόρων, επιβεβαιώνεται από τη δημοσκόπηση πως είναι το Κέντρο και η Κεντροαριστερά. Στο ερώτημα: «Σε μια κλίμακα από το 1 – Αριστερά μέχρι το 5 – Δεξιά, που θα τοποθετούσατε εσείς προσωπικά τον εαυτό σας;», το 29% απάντησε στο Κέντρο, το 23% στην Κεντροαριστερά, το 14% στην Κεντροδεξιά, το 13% στην Αριστερά και το 9% στη Δεξιά. Το 12% απάντησε «Δεν με αφορά δεν απαντώ». Πολύ σημαντικό το συγκεκριμένο εύρημα για να επιχειρήσουμε να κατανοήσουμε το ιδεολογικό προφίλ των Κρητικών. Είναι ένα προφίλ που πατά ξεκάθαρα στο ιδεολογικό κέντρο.
Αναλύοντας ο κ. Τεμεκενίδης τις παραπάνω απαντήσεις ανέφερε: «Η Κρήτη δεν μοιάζει με την υπόλοιπη χώρα, έχει ιδιαιτερότητες και αυτές φαίνονται ξεκάθαρα στη δημοσκόπηση. Έχουμε ένα εκλογικό σώμα, το οποίο είναι κυρίως Κεντρώο και Κεντροαριστερό. Εάν αθροίσουμε αυτά τα δυο ποσοστά, το άθροισμα είναι πάνω από 50%. Βλέπουμε, επίσης, ότι υπάρχει ένα πλεόνασμα των Αριστερών ψηφοφόρων. Με το άθροισμα Αριστερά και Κεντροαριστερά βγαίνει ένα 36% και εάν κάνουμε την αντίστοιχη άθροιση στα Δεξιά του άξονα πηγαίνουμε στα 23%. Μιλάμε λοιπόν κατά βάση για ένα Κέντρο – Κεντροαριστερό νησί. Δεν είναι ένα αριστερό νησί, δεν έχουμε ένα μεγάλο ποσοστό που αυτοχαρακτηρίζεται Αριστερά. Έχουμε, ένα νησί που βρίσκεται κυρίως τοποθετημένο στο Κέντρο και στην Κεντροαριστερά. Έχει μια ιστορία η Κρήτη η οποία απλώς επιβεβαιώνεται και σε αυτήν την μέτρηση».
