Ορόσημο για την ιατρική η ανακάλυψη της δομής του DNA

Εβδομήντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την ανακάλυψη της δομής του DNA, που αποτελεί ορόσημο για τη σύγχρονη ιατρική, καθώς βρήκε εφαρμογή κυρίως στον τομέα της υγείας του ανθρώπου, καθώς οι ασθένειες μπορούν πλέον να κατανοούνται και να προλαμβάνονται από τα δεδομένα που συλλέγονται από την αποκωδικοποίηση του γονιδιώματος. Η 25η Απριλίου έχει καθιερωθεί ως παγκόσμια ημέρα DNA και στο πλαίσιο αυτό το απόγευμα της Τρίτης στο Ρέθυμνο πραγματοποιήθηκε εκδήλωση με θέμα «70 χρόνια DNA, η Βιολογία της μετα-γονιδιωματικής εποχής», την οποία συνδιοργανώνουν η Πανελλήνια Ένωση Βιοεπιστημόνων, ο δήμος Ρεθύμνης, ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων των Πειραματικών Σχολείων Ρεθύμνης, το Πειραματικό γυμνάσιο, Πειραματικό λύκειο και Πειραματικό δημοτικό σχολείο.

Ομιλητής ήταν ο διακεκριμένος επιστήμονας Νίκος Μοσχονάς, ομότιμος καθηγητής Βιολογίας και Ιατρικής Μοριακής Γενετικής στην Ιατρική σχολή Πανεπιστημίου Πατρών και αντεπιστέλλον ερευνητής του Ινστιτούτου Επιστημών Χημικής Μηχανικής στο Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας.

Ο διακεκριμένος επιστήμονας μίλησε για την σημασία της ανακάλυψης αυτής, που είναι καθοριστική για τα γενετικά νοσήματα, αλλά και τις θεραπευτικές αγωγές που μπορούν να ακολουθηθούν και μεταξύ άλλων ανέφερε:

«Η ανακάλυψη της δομής του DNA πριν από 70 χρόνια σηματοδότησε την εμφάνιση ενός καινούργιου τομέα της βιολογίας, την Μοριακή Βιολογία. Έκτοτε, υπήρξαν δύο σημαντικές και ποιοτικές επαναστάσεις. Η μια και πιο πρόσφατη ήταν η ανάλυση του γονιδιώματος και λίγο πριν στη δεκαετία του 70′, η ανακάλυψη της τεχνολογίας του ανασχεδιασμένου DNA. Όλο αυτό έχει βοηθήσει πάρα πολύ σε διάφορους τομείς της ιατρικής και της βιοτεχνολογίας, της γεωργίας, κτηνοτροφίας κ.λπ. Για τα γενετικά νοσήματα είναι πάρα πολύ σημαντική όλη αυτή η πορεία, γιατί μας επιτρέπει πλέον να έχουμε μια πιο ακριβή διάγνωση, τη δυνατότητα να μελετήσουμε τη μοριακή βάση των νοσημάτων και προφανώς, στη συνέχεια να μπορέσουμε να επέμβουμε με πιο στοχευμένες θεραπευτικές διαδικασίες».

Πρόκειται για ένα κλάδο που διαρκώς εξελίσσεται και αποκτά νέες δυνατότητες και προοπτικές σύμφωνα με τον κ. Μοσχονά, ο οποίος επεσήμανε ότι: «Έχουμε να δούμε πολύ περισσότερα. Είμαστε ακόμη στην αρχή. Προβλέπουμε ότι όσο θα καταλαβαίνουμε περισσότερο τα μονοπάτια της βιολογικής λειτουργίας των κυττάρων των οργανισμών, τόσο θα έχουμε τη δυνατότητα και να παρακολουθήσουμε καλύτερα την εξέλιξη των νοσημάτων και να την αναστρέψουμε με πολύ στοχευμένες θεραπευτικές αγωγές, όπως είναι η στοχευμένη τροποποίηση του γενετικού υλικού σε συγκεκριμένα σωματικά κύτταρα. Για παράδειγμα, τα καινούργια εμβόλια έσωσαν τόσες εκατομμύρια ζωές και έχουν τη δυνατότητα πλέον με πολύ ταχύρρυθμη διαδικασία να έχουμε και άλλου τέτοιου τύπου εμβόλια, είτε για μολυσματικά νοσήματα, είτε για γενετικά νοσήματα, όπως είναι για τον καρκίνο. Ο αιώνας που διατρέχουμε τώρα είναι ο αιώνας της βιολογίας, της πληροφορικής, της τεχνητής νοημοσύνης. Με όλα αυτά θα δούμε εντυπωσιακές αλλαγές τα επόμενα χρόνια».

Ο καθηγητής Βιολογίας και Ιατρικής Μοριακής Γενετικής στην Ιατρική σχολή Πανεπιστημίου Πατρών μιλώντας για τους μαθητές που σκέφτονται να επιλέξουν την επιστήμη της βιολογίας ανάφερε: «Οι μαθητές να κάνουν αυτό που τους αρέσει πιο πολύ. Είναι πολύ σημαντικό να κάνεις μια δουλειά η οποία να σε γεμίζει σε όλη σου τη ζωή. Εάν αυτό είναι η έρευνα, η βιολογία, τότε πολύ καλά κάνουν. Αυτό που ενδιαφέρει τον καθένα από εμάς στη βιολογία και που οι ερευνητές το στρέφουν στην έρευνα, είναι η περιέργεια. Ο καθένας μας θέλει να μάθει πράγματα και η έρευνα είναι ένας σημαντικός τομέας. Βλέπω τα παιδιά στο πανεπιστήμιο που έρχονται και είναι τόσο πολύ γοητευμένα από την επιστήμη της βιολογίας και τα μυστικά που έχουν τα βιολογικά συστήματα, κάτι το οποίο δεν μπορεί να αλλάξει εύκολα».

Από την πλευρά του ο Μανόλης Αναγνωστάκης μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Βιοεπιστημόνων τόνισε: «Οι βιολόγοι εδώ στο Ρέθυμνο, χρόνια τώρα, σε συνδιοργάνωση με την Πανελλήνια Ένωση Βιοεπιστημόνων, την Αντιπεριφέρεια, Νομαρχία και τον Δήμο, όπως και με τα πειραματικά σχολεία, κάνουμε μια εκδήλωση με απώτερο σκοπό τον βιολογικό εγγραμματισμό και των μαθητών μας, αλλά και της κοινωνίας. Αυτό είδαμε πόσο σημαντικό ήταν με τον κόβιντ. Πόσο στοίχησε σε ανθρώπινες ζωές ο μη-βιολογικός εγγραμματισμός των ανθρώπων. Ο βιολογικός εγγραμματισμός είναι να μάθει ο κόσμος πολύ απλά και να μην τρομάζει, ας πούμε τι είναι το εμβόλιο, που πολύς κόσμος απέφυγε να το κάνει. Να μάθει ο κόσμος απλά πράγματα για τη βιολογία, που μόνο κέρδος έχουν, για όλους μας.

Η βιολογία είναι έρωτας και όσοι εντρυφήσουν στον τομέα αυτόν δεν μπορούν να φύγουν. Είναι μια επαφή με τη ζωή. Βλέπουμε πολύ απλά πράγματα που τα θεωρούμε δεδομένα, πως εξηγούνται. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για τους νέους, τους μαθητές. Σε αυτό συνετέλεσαν, βέβαια, και οι συνάδελφοι οι βιολόγοι που έχουν διοριστεί στα σχολεία και όλοι τους κάνουν πολύ σοβαρή δουλειά στο κομμάτι αυτό» είπε και πρόσθεσε την σημαντική επίδραση της τεχνολογίας επισημαίνοντας πως:

«Η τεχνολογία έχει συμβάλει πάρα πολύ, είναι ένα όπλο. Τώρα πηγαίνουμε στη βιοπληροφορική, τη βιορομπορική και στη νοηματική, πράγματα που για εμάς τους παλιούς είναι ασύλληπτο να τα κατανοήσουμε. Όμως, οι νέοι βιολόγοι και οι έρευνες στα πανεπιστήμια σε αυτό οφείλονται. Πάρα πολλές ασθένειες που τα προηγούμενα χρόνια θεωρούσαμε ότι δεν θα λυθούν τα προβλήματά τους, τώρα θα δούμε τα επόμενα χρόνια με ραγδαίους ρυθμούς να λύνονται ζητήματα με πολλές σοβαρές ασθένειες. Αυτό θα οφείλεται στις ανακαλύψεις και τις εφαρμογές της μοριακής βιολογίας στην ιατρική.

Η Ελλάδα στην έρευνα δεν υστερεί σε τίποτα. Στην Ελλάδα γίνεται πάρα πολύ σοβαρή δουλεία, όπως είναι το ΙΤΕ».