Του Μιχάλη Μαυροτσουπάκη
Με απόφαση του Δημάρχου Αγίου Βασιλείου κ. Γιάννη Ταταράκη συγκροτήθηκε μια επιτροπή, με σκοπό να επεξεργαστεί προτάσεις για την ανασυγκρότηση και προστασία των πυρόπληκτων περιοχών.
Στην τελευταία συνεδρίαση της επιτροπής αυτής, στην οποία είμαι μέλος, κατέθεσα επικαιροποιημένες προτάσεις, που, κατά την άποψη μου, θα συμβάλουν στην άμβλυνση των συνεπειών της πυρκαγιάς, αλλά και θα λειτουργήσουν αποτρεπτικά και προληπτικά για το μέλλον.
Κατά την άποψη μου, ο βασικότερος παράγοντας είναι το αίσθημα ασφάλειας που θα πρέπει να επικρατήσει στην περιοχή, που είναι ανάγκη να εξασφαλιστεί με κάθε πρόσφορο τρόπο και που είναι υποχρέωση της Πολιτείας να το εμπεδώσει , παρέχοντας τα απαραίτητα μέσα, ανεξάρτητα από το πιθανόν οικονομικό κόστος.
Για να γίνει εφικτό το αίσθημα ασφαλείας αυτό ,απαιτούμενες προϋποθέσεις είναι η δημιουργία υποδομών, η εκτέλεση έργων υποστηρικτικών της πυρασφάλειας και της πυρόσβεσης , αλλά και η συμμετοχή και της κοινωνίας στην λήψη των σχετικών αποφάσεων.
- Βασική ανάγκη είναι η ίδρυση και η λειτουργία πυροσβεστικού κλιμακίου στην Κρύα Βρύση, που θα ελέγχει και θα επεμβαίνει άμεσα σε οποιοδήποτε συμβάν την περιοχή.
Θεωρώ ότι υποδομή για την στέγασή του υπάρχει και δεν χρειάζονται μεγάλες παρεμβάσεις, πέραν της πρόσβασης στο παλιό Δημοτικό σχολείο. Επιμένω στην πρόταση για στέγαση στο Δημοτικό σχολείο, γιατί θεωρώ ότι ως τοποθεσία είναι από τις καλύτερα προσφερόμενες και παράλληλα η εγκατάσταση γίνεται χωρίς μεγάλο κόστος για κτήριο, ενώ ταυτόχρονα αξιοποιούνται οι υπάρχουσες υποδομές και γίνεται απόσβεση των επενδύσεων που έχουν πραγματοποιηθεί.
Αν δεν χρησιμοποιηθεί για τον σκοπό αυτό το ανακαινισμένο κτήριο του παλαιού Δημοτικού Σχολείου της Παλαιάς Κρύας Βρύσης, προτείνω να αξιοποιηθεί ως Κέντρο Συντονισμού των εθελοντικών δράσεων πρόληψης και καταστολής των πυρκαγιών, επειδή διαθέτει όλες τις προϋποθέσεις και προδιαγραφές και επειδή χρειάζονται πολύ λίγα έξοδα για την αναγκαία υλικοτεχνική υποδομή ,ενώ βρίσκεται σε επίκαιρο σημείο έλεγχου της περιοχής
Δεν γνωρίζω, αν στο επιχειρησιακό σχέδιο επέμβασης, που οπωσδήποτε θα πρέπει να έχει συντάξει η Πυροσβεστική Υπηρεσία για την περιοχή, υπάρχει η καταγραφή και η λειτουργικότητα των υποδομών για την απρόσκοπτη διενέργεια των επιχειρήσεών της, όπως δρόμοι, κρουνοί, υδροληψίες, παρατηρητήρια και ό,τι άλλο. Αν δεν υπάρχει σχέδιο, αυτονόητα επιβαλλόμενη είναι η σύνταξή του, ακόμη όμως και αν υπάρχει, επιβάλλεται να επικαιροποιηθεί και αυτό να γίνεται κάθε χρόνο.
Αναγκαία είναι η ενίσχυση του εθελοντισμού και η παροχή των μέσων που διαθέτουν οι εθελοντές κατά την επέμβαση τους στην πυρκαγιά (Πυροσβεστικά μέσα, επικοινωνιακός εξοπλισμός, μέσα ατομικής προστασίας, εκπαίδευση),έτσι ώστε με τη συνεργασία και τον συντονισμό όλων των φορέων της περιοχής (τοπικών κοινοτήτων, συλλόγων, συνεταιρισμών) να γίνεται σχεδιασμός δράσης των εθελοντικών ομάδων και συντονισμός τους, ώστε να υπάρχει πρόγραμμα παρέμβασης και όχι να κάνει ο καθένας ό,τι νομίζει.
- Δημιουργία προϋποθέσεων επιτήρησης της περιοχής με σύγχρονα ηλεκτρονικά μέσα, που θα προστατεύουν μεν τα προσωπικά δεδομένα και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, αλλά θα δίνουν την δυνατότητα της άμεσης ειδοποίησης για την αρχική εστία της πυρκαγιάς ή για την εξέλιξή της, αλλά και θα παρέχουν πληροφορίες για τους ακούσιους ή εκούσιους δράστες. Και, πιστέψετε με, υπάρχουν τρόποι.( Μπορεί και πρέπει να γίνει συζήτηση για τοποθέτηση ηλεκτρονικού εξοπλισμού καμερών σε κεραίες κινητής τηλεφωνίας η σε ΑΠΕ)
.• Χρειάζεται να παρθούν άμεσα αποφάσεις και να οριοθετηθούν οι δραστηριότητες των γεωργών, των κτηνοτρόφων και των μελισσοκόμων, με ζώνες όπου θα μπορούν να δραστηριοποιηθούν χωρίς να επηρεάζει η μία δραστηριότητα την άλλη. Όσον αφορά τους μελισσοκόμους το Δημοτικό Συμβούλιο πρόσφατα αποφάσισε και θεσμοθέτησε τη διαδικασία εναπόθεσης των μελισσοσμήνων στην περιοχή, πράγμα που δείχνει ότι, όταν υπάρχει πολιτική βούληση, όλα μπορούν να διευθετηθούν.
- Χρειάζεται, επίσης, άμεση αποδέσμευση της γεώτρησης της Κρύας Βρύσης από τις αρδευόμενες εκτάσεις προς την Ορνέ, για να μπορέσει επιτέλους να εξυπηρετηθεί η πλευρά προς τα δυτικά, σε συνάρτηση με την αξιοποίηση της πρόσφατης γεώτρησης στην Ορνέ, και ακόμη ,να γίνουν επεκτάσεις στα αρδευτικά δίκτυα όπου μετά από μελέτη και διαβούλευση κριθεί σκόπιμο, και με προτεραιότητα στη μαζικότητα εξυπηρέτησης και ανάλογα με τις ανάγκες.
Πρόταση για επεκτάσεις του αρδευτικού δικτύου στη ζώνη της Κρύας Βρύσης :
Το υπάρχον αρδευτικό δίκτυο μπορεί να επεκταθεί :
– Α. Προς « Άγιο Γεώργιο (Κλαπατά)»
– Β. Προς «Τσίγκουνα».
– Γ. Περιφερειακά της Παλαιάς Κρύας Βρύσης, σε συνάρτηση με τις δεξαμενές σε “Πλακούρα” και “Κεφάλα”.
Απαραίτητο είναι να γίνει συντήρηση στο δίκτυο που τροφοδοτεί με νερό τις παραπάνω δεξαμενές από το Κέδρος και, όπου είναι εφικτό, να υπογειοποιηθεί και
να διασυνδεθεί η Δεξαμενή Ύδρευσης της Παλαιάς Κρύας Βρύσης με τις δυο παραπάνω δεξαμενές, όπως ήταν και στο παρελθόν
– Δ. Να κατασκευαστεί δεξαμενή λίγο μετά τη Νέα Κρύα Βρύση ,για να αξιοποιηθεί το νερό από της πηγές Παλαιάς και Νέας Κρύας Βρύσης.
– Ε. Να συνδεθεί η δεξαμενή της «Κεφάλας» με το αρδευτικό Κρύας Βρύσης, με την κατασκευή δικτύου και αντλιοστασίου στην δεξαμενή στους «Κάμπους» για καλύτερη εκμετάλλευση της γεώτρησης.
- Να ζητηθεί από το ΔΕΔΔΗΕ να γίνουν εκτεταμένες επιθεωρήσεις και μετέπειτα συντηρήσεις στα δίκτυα Μέσης και Χαμηλής Τάσης στην περιοχή, καθώς επίσης και σε συνεργασία με τον Δήμο Αγίου Βασιλείου να γίνει προσπάθεια για πιλοτικό πρόγραμμα υπογειοποίησης σε ένα από τα χωριά που πλήττονται από τον σφοδρό άνεμο της περιοχής.
- Επίσης, να ζητηθεί από τη ΔΕΗ -Ανανεώσιμες η πάση θυσία η υπογειοποίηση των δικτύων προς τις Ανεμογεννήτριες σε “Κοπρινό” και “Σιδέρωτα”.
- Το ίδιο και από τις κεραίες Κινητής τηλεφωνίας .
Προϋποθέσεις ανασύστασης του ελαιώνα και του αμπελώνα στην περιοχή.
Προϋποθέσεις είναι τα σοβαρά κίνητρα , όπως :
- Αναδασμός , έστω πιλοτικός ,σε μια περιοχή. Βέβαια, χρειάζονται προϋποθέσεις. Συγκεκριμένα, θα πρέπει πρώτα από όλα να γίνουν συνείδηση στους κατοίκους τα οφέλη και τα πλεονεκτήματα της μεγάλης ιδιοκτησίας και στον αντίποδα να γίνουν αντιληπτές οι δυσλειτουργίες και τα προβλήματα που προκαλεί ο μικροτεμαχισμός.
Υπάρχει πρόταση από τον Γιώργο Ροδαμνάκη ( Πρόεδρο του Αγροτικού Συνεταιρισμού) για συγκεκριμένο κομμάτι που έχει οριοθετήσει πιλοτικά.
Να παρθεί απόφαση από το Δημοτικό Συμβούλιο και να δούμε τι ενδιαφέρον υπάρχει.
- Θα πρέπει να εξεταστούν οι δυνατότητες παραγωγής και εμπορίας προϊόντων ονομασίας προέλευσης (ΠΟΠ) από την περιοχή, όπως η βρώσιμη θρούμπα, το ελαιόλαδο από θρούμπα, η πάστα ελιάς από θρούμπα, τα κρασιά με ονομασία προέλευσης.
Σίγουρα ο τόπος μας παράγει αρκετά προϊόντα που θα μπορούσαν να έχουν ονομασία ΠΟΠ, από αυτά που εμείς τα εμπορευόμαστε χύμα, όπως το ελαιόλαδο, η βρώσιμη ελιά, η πάστα ελιάς. Απλά πρέπει να γνωρίζουμε τη μεθοδολογία και τον τρόπο που πιστοποιούνται και σίγουρα τα απαιτούμενα για να είναι βιώσιμο ένα προϊόν.
- Δημιουργία κέντρου για την μελέτη, αξιοποίηση και πιστοποίηση παραγόμενων προϊόντων . Αυτό μπορεί να ενταχθεί στον σχεδιασμό που υπάρχει, για τη δημιουργία των υποδομών στο παλαιό Ελαιουργείο της Κρύας Βρύσης , που δυστυχώς έχει αφεθεί στα γρανάζια της γραφειοκρατίας των καρεκλοκένταυρων του Υπουργείου Εσωτερικών και στις παρεμβάσεις τοπικών στελεχών κομμάτων, που κινούνται με ατομικά και μικροκομματικά συμφέροντα, ενώ θα μπορούσε, σε συνεργασία πιθανόν με κάποιο ερευνητικό κέντρο της Κρήτης, να δημιουργηθεί πιλοτικό πρόγραμμα για την περιοχή, με στόχο την προστασία και την ανάδειξή της. Θα πρέπει να δούμε σοβαρά την πρόταση και σίγουρα να πιέσουμε πλέον διεκδικητικά την ένταξη του έργου, πιθανόν με νέες σκέψεις στην υλοποίηση του.
- Σοβαρές και άμεσες αποζημιώσεις για τις φυσικές καταστροφές, όπως και προϋποθέσεις για την ένταξη, κατά παρέκκλιση, νέων καλλιεργειών αντί των κατεστραμμένων από την πυρκαγιά, σε προγράμματα, είτε της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είτε ελληνικών οργανισμών.
Μπορεί ακόμη να εξεταστεί η δυνατότητα φύτευσης δένδρων ανθεκτικών στην πυρκαγιά ή η δημιουργία ζωνών πυροπροστασίας με τέτοιες φυτεύσεις. Η Σικελία εφαρμόζει επιτυχημένα την προστασία με φραγκοσυκιές, αλλά θα μπορούσε να είναι και χαρουπιές ή άλλα φυτά που αντέχουν στην ξηρασία και στις υψηλές θερμοκρασίες)
- Ενίσχυση των Συνεταιρισμών Μελάμπων και Κρύας Βρύσης για την υλοποίηση και τον συντονισμό τοπικών προγραμμάτων . Θα πρέπει να δούμε πλέον, σε συνεργασία με τον Αγροτικό Συνεταιρισμό του Ρεθύμνου, μια νέα προοπτική επικοινωνίας και αλληλοϋποστήριξης των αγροτικών φορέων σε προγράμματα και υπηρεσίες, έτσι ώστε να υπάρξουν προϋποθέσεις πραγμάτωσης κάποιων από τα παραπάνω.( Ίσως να μπορούσαν να γίνουν πράξη από τους συνεταιρισμούς.)
- Αποκατάσταση υποδομών, όπως των αγροτικών δρόμων, με διάνοιξη και επικοινωνία μεταξύ τους, με αποκατάσταση της προσβασιμότητάς τους και με καθαρισμό ρεμάτων .
– Η πρόταση για ασφαλτόστρωση του δρόμου που επικοινωνεί από την διακλάδωση των Μελάμπων με Άγιο Αντώνιο, Βαλσαμόνερα και Ορνέ, θα πρέπει να είναι στις άμεσες προτεραιότητες πλέον, γιατί μειώνει την απόσταση και διευρύνει την επικοινωνία.
– Άμεση ανάγκη, επίσης, είναι ο περιφερειακός δρόμος πυροπροστασίας του χωριού αλλά και πρόσβασης στο ανακαινισμένο Δημοτικό σχολείο της Παλαιάς Κρύας Βρύσης στις πρόποδες του Κέδρους.
– Ακόμη, σοβαρός αναπτυξιακός παράγοντας είναι η αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρουν οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού στην περιοχή μας και η σύνδεση πρωτογενή και δευτερογενή τομέα.
Το Κέδρος είναι ένα λαμπρό παράδειγμα και πρόκληση συνάμα για το πώς μπορεί να επιτευχθεί αυτό, αλλά σίγουρα χρειάζεται να πιστέψουμε στον εναλλακτικό τουρισμό και να συνεχίσουμε να επενδύουμε σ΄ αυτόν με σοβαρότητα, σχεδιασμό και δημιουργώντας βασικές υποδομές που θα τον καθιστούν ελκυστικό.
- Επικαιροποίηση και συμπλήρωση της μελέτης των πυρόπληκτων περιοχών του 2011 και εφαρμογή προτάσεων που είχαν κατατεθεί τότε.
Θεωρώ ότι είναι ώρα αποφάσεων πλέον. Χρειάζεται να ξεκινήσει άμεσα η προετοιμασία για την επερχόμενη καλοκαιρινή περίοδο, που θα είναι, όπως φαίνεται, από τις δυσκολότερες λόγω των υψηλών θερμοκρασιών αλλά και της ανομβρίας. Αν στην περιοχή υπάρξει έστω και μια μικρής έκτασης πυρκαγιά, η ζημιά που θα προκληθεί θα είναι μη αναστρέψιμη.