Ένας από τους θεμελιώδεις λίθους της ΕΕ είναι η έρευνα και καινοτομία που ομαδοποιείται στις ακόλουθες κατηγορίες δαπανών και προικοδοτείται από τα ποσά που είναι σε παρένθεση, για το 2023:
Δαπάνες διοικητικής στήριξης της ομάδας «Έρευνα και καινοτομία» (879 εκατ. €)
«Ορίζων Ευρώπη» (11.580 εκατ. €)
Πρόγραμμα έρευνας και κατάρτισης της Ευρατόμ (169 εκατ. €)
Διεθνής θερμοπυρηνικός πειραματικός αντιδραστήρας (ITER- 1.012 εκατ. €)
Το σύνολο των κονδυλίων αυτών προορίζονται να καλύψουν δαπάνες διοικητικού χαρακτήρα, αλλά και άμεσες και έμμεσες δράσεις που αναλαμβάνονται κατόπιν διαγωνισμών και μόνο για το 2023 συνολικά οι χορηγήσεις αυτές κοντεύουν τα 14 δις €.
Το μεγάλο κονδύλι που αφορά το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» απορροφά το σημαντικό μέρος του φετινού προϋπολογισμού. Οι υπόλοιπες δαπάνες είναι δαπάνες στήριξης και διαχείρισης για το πρόγραμμα αυτό.
Το πρόγραμμα αυτό έχει εξαιρετικά ανταγωνιστικά χαρακτηριστικά και προς τούτο συμβάλλουν τόσο οι δραστηριότητες που διεξάγονται μετά από διαδικασίες επιχορήγησης ή σύναψης συμβάσεων, όσο και οι δραστηριότητες στο πλαίσιο διοικητικής συμφωνίας με άλλα θεσμικά όργανα ή άλλες υπηρεσίες της Επιτροπής για την παροχή τεχνικής και επιστημονικής υποστήριξης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι σε λειτουργία ο Εκτελεστικός Οργανισμός του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας, ο οποίος συνεισφέρει στην υλοποίηση του ειδικού προγράμματος για την έρευνα και την καινοτομία – «Ορίζων Ευρώπη» (2021-2027)
Ένα ευρύ πλέγμα κανονισμών και άλλων νομοθετημάτων της ΕΕ λειτουργεί με λογικό τρόπο για να προωθηθεί έρευνα και η καινοτομία.
Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1906/2006(1) καθορίζει τους κανόνες συμμετοχής επιχειρήσεων, ερευνητικών κέντρων και πανεπιστημίων στις δράσεις που αναλαμβάνονται βάσει του εβδόμου προγράμματος-πλαισίου και οι κανόνες διάδοσης των ερευνητικών αποτελεσμάτων
Οι πληροφορίες λειτουργικότητας και νομικής κάλυψης, παρέχονται πλέον από την Εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2021/173 της Επιτροπής, της 12ης Φεβρουαρίου 2021(2), για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Εκτελεστικού Οργανισμού για το Κλίμα, τις Υποδομές και το Περιβάλλον, του Ευρωπαϊκού Εκτελεστικού Οργανισμού για την Υγεία και τον Ψηφιακό τομέα, του Ευρωπαϊκού Εκτελεστικού Οργανισμού Έρευνας, του Εκτελεστικού Οργανισμού για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Καινοτομίας και τις ΜΜΕ, του Εκτελεστικού Οργανισμού του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας και του Ευρωπαϊκού Εκτελεστικού Οργανισμού Εκπαίδευσης και Πολιτισμού.
Ο Ευρωπαϊκός Εκτελεστικός Οργανισμός Έρευνας – Συνεισφορά από το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη»
Προικοδοτήθηκε για το 2023 με 97,1 εκατ. € για να καλύψει τα έξοδα λειτουργίας του λόγω της συμμετοχής του στην υλοποίηση του ειδικού προγράμματος για την έρευνα και την καινοτομία – «Ορίζων Ευρώπη» (2021-2027).
Ο Ευρωπαϊκός Εκτελεστικός Οργανισμός για την Υγεία και τον Ψηφιακό τομέα αναμένεται να δαπανήσει 17,4 εκατ. € για να καλύψει τα έξοδα λειτουργίας του για τη συμμετοχή του στην υλοποίηση του ειδικού προγράμματος για την έρευνα και την καινοτομία.
Απόφαση C(2021) 948 της Επιτροπής, της 12ης Φεβρουαρίου 2021, σχετικά με την ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Ευρωπαϊκό Εκτελεστικό Οργανισμό για την Υγεία και τον Ψηφιακό τομέα με σκοπό την εκτέλεση καθηκόντων που συνδέονται με την εφαρμογή ενωσιακών προγραμμάτων στον τομέα του προγράμματος «Η ΕΕ για την υγεία» (EU4Health), της ενιαίας αγοράς, της έρευνας και της τεχνολογίας, της Ψηφιακής Ευρώπης, του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» – Ψηφιακός τομέας, τα οποία περιλαμβάνουν, ιδίως, την εκτέλεση πιστώσεων που έχουν εγγραφεί στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης.
Ο Ευρωπαϊκός Εκτελεστικός Οργανισμός για το Κλίμα, τις Υποδομές και το Περιβάλλον θα απορροφήσει 15 εκατ. € για τη Συνεισφορά από το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη».
Η εκτέλεση καθηκόντων που συνδέονται με την εφαρμογή ενωσιακών προγραμμάτων αφορούν:
- στον τομέα της υποδομής μεταφορών και ενέργειας·
- της έρευνας και της καινοτομίας για το κλίμα,
- την ενέργεια και την κινητικότητα· του περιβάλλοντος,
- της φύσης και της βιοποικιλότητας·
- της μετάβασης σε τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα· και
- της θάλασσας και της αλιείας·.
Ο Εκτελεστικός Οργανισμός για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Καινοτομίας και τις ΜΜΕ αναμένεται να δαπανήσει 30,4 εκατ. € το 2023, για να καλύψει τα έξοδα λειτουργίας του που προκύπτουν λόγω της συμμετοχής του στην υλοποίηση του ειδικού προγράμματος για την έρευνα και την καινοτομία – «Ορίζων Ευρώπη» (2021-2027).
(1) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX%3A32006R1906
(2) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX:32021D0173
* Ο Γιώργος Μαρκατάτος είναι διευθύνων σύμβουλος
