Της ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΠΕΡΑΝΤΩΝΑΚΗ
Λίγες μέρες πριν, είχα την ευλογία να ζήσω μοναδικές εμπειρίες ζωής, οι οποίες θα μείνουν για πάντα χαραγμένες στην ψυχή και το μυαλό μου.
Λίγες μέρες πριν, όσοι βρεθήκαμε στη Μάνη, στον ευλογημένο εκείνο τόπο, στον τόπο που γέννησε ήρωες, βιώσαμε πράγματα και καταστάσεις με τόσο δέος και συγκίνηση, που θα μας συντροφεύουν για μια ζωή.
Στις 17 Μαρτίου γιορτάζεται η Επέτειος της έναρξης της Ελληνικής Επανάστασης 1821, η οποία άρχισε από την Αρεόπολη της Μάνης, όπου οι ένδοξοι οπλαρχηγοί της Ελλάδος, ορκίστηκαν «Νίκη ή Θάνατο», ορκίστηκαν να δώσουν τη ζωή τους για χάρη της πατρίδας.
Έτσι, ο δήμος Ανατολικής Μάνης, εδώ και πολλά χρόνια οργανώνει εκδηλώσεις μνήμης και τιμής για την ημέρα εκείνη, καλώντας πλήθος κόσμου απ’ όλη την Ελλάδα να τιμήσουν με την παρουσία τους την ημέρα εκείνη. Η ανταπόκριση του κόσμου τεράστια. Όλοι σπεύδουν, από κάθε γωνιά της χώρας μας, να στηρίξουν αυτή την αξιόλογη προσπάθεια και διοργάνωση.
Το πώς βρέθηκα εγώ που σας γράφω εκεί όμως, δεν έχει τόση σημασία. Σημασία έχει ότι ήμουν εκεί για ακόμη μια χρονιά.
Μα φέτος, ήταν διαφορετικά. Φέτος, εκ των πολλών προσκεκλημένων, βρέθηκαν στη Μάνη τα «Πυρρίχια Δρώμενα». Ένα εργαστήρι με βιωματικό, μουσικοχορευτικό και παιδαγωγικό χαρακτήρα απ΄ την πόλη μας, το Ρέθυμνο. Τυγχάνει να έχω φιλικές σχέσεις με πολλά μέλη του και τον ιδρυτή, Μάρκο Κοκολάκη, μα, ο λόγος που γράφω δεν είναι αυτός. Δεν έχω σκοπό ούτε να τους εξυμνήσω ούτε να υπερβάλλω λόγω του υποβάθρου μας. Θα μιλήσω ειλικρινά, με λόγια ψυχής, προσπαθώντας να σας περιγράψω πως η παρουσία των Πυρρίχιων Δρώμενων, στόλισε ακόμη περισσότερο της εκδηλώσεις αυτές, θα μιλήσω με τις πράξεις τους.
Στις 16 Μαρτίου 2023, στο κλειστό γυμναστήριο Αρεόπολης πραγματοποιήθηκε παρουσίαση χορών απ’ όλη την Ελλάδα. Ανάμεσα στους αξιόλογους συλλόγους που χόρεψαν, δείχνοντας μας την υπέροχη μουσικοχορευτική κουλτούρα του τόπου τους, ήταν και η εφηβική ομάδα των Πυρρίχιων Δρώμενων. Ξεκινούν με ένα όμορφο χανιώτικο συρτό και συνεχίσουν με ένα δυναμικό καστρινό/ μαλεβυζιώτη. Και ξαφνικά, έγινε κάτι το οποίο μας έκανε να ανατριχιάσουμε, να κλάψουμε, να σκύψουμε το κεφάλι και να σταθούμε όρθιοι.
Τα «Πυρρίχια Δρώμενα», με την ανδρική εφηβική ομάδα, απέδωσαν το βουβό Πεντοζάλι, ως ένδειξη μνήμης των θυμάτων του τραγικού δυστυχήματος των Τεμπών. Χτύπησαν με όση δύναμη είχαν τα πόδια τους στο έδαφος, για να ακούσουν τα θύματα, πως είμαστε εδώ, δεν ξεχνάμε και για τη μνήμη τους θα προσπαθήσουμε να αλλάξουμε τον κόσμο που ζούμε.
Ρίγη διαπέρασε ολόκληρο το στάδιο, όταν ο αφηγητής μας εξήγησε ποιος χορός ακολουθεί και για ποιο λόγο τα «Πυρρίχια Δρώμενα», επέλεξαν να τον αποδώσουν. Όρθιοι, ως ένδειξη σεβασμού, και πλημμυρισμένα από δάκρυα μάτια, χειροκροτήσαμε τους λεβέντες, τα παλικάρια που έδωσαν την ψυχή τους, την νέα γενιά του τόπου μας. Μα, δεν ήταν μόνο η εφηβική ομάδα που μας μάγεψε.
Παρασκευή 17 Μαρτίου 2023, η μέρα της ορκωμοσίας των Οπλαρχηγών. Η ημέρα που οι άνθρωποι εκείνοι ορκίστηκαν να θυσιάσουν τις ζωές τους χωρίς φόβο και τρόμο, δεν λύγισαν στην ιδέα του θανάτου. Ο καιρός χάλασε τα σχέδια και τις προκαθορισμένες εκδηλώσεις, που επρόκειτο να πραγματοποιηθούν σε εξωτερικό χώρο. Όλα μεταφέρθηκαν στο κλειστό γυμναστήριο Αρεόπολης. Μα, υπήρχε κάτι που δεν μπορούσε να μεταφερθεί, δεν επιτρεπόταν να ακυρωθεί. Η κατάθεση στεφάνων, ως η μικρότερη ένδειξη σεβασμού στους ήρωες μας.
Την ώρα εκείνη, τα καιρικά φαινόμενα ήταν ακραία. Δυνατή βροχή, αέρας και κρύο. Οι αρχές του τόπου παρευρέθηκαν στην κατάθεση στεφάνων στην πλατεία Αθανάτων, κάτω από συστεγασμένους χώρους, πιο πέρα από το μνημείο. Ένας μονάχα σύλλογος παρευρέθηκε εκεί. Αυτός ήταν τα «Πυρρίχια Δρώμενα», με την ανδρική τους ομάδα. Οι μόνοι που αψήφησαν τα ακραία καιρικά φαινόμενα, τις κακουχίες, και τίμησαν με σώμα και ψυχή τους ανθρώπους που θυσιάστηκαν. Έξι άνδρες που όμως έκαναν για ολόκληρο στρατό χάρη στη δύναμη που επέδειξαν. Στάθηκαν κάτω από τη βροχή, φορώντας τις παραδοσιακές φορεσιές τους και αρματωμένοι, δίχως να φοβηθούν, δίχως να δυσανασχετήσουν.
Εκπροσωπώντας την Ιερά Μονή Αγίου Πνεύματος Κισσού Ρεθύμνου, με την οποία συνδέονται τα Πυρρίχια Δρώμενα, κατέθεσαν το στεφάνι της μονής. Εκεί ήταν το αποκορύφωμα της συγκίνησης. Οι έξι αυτοί άνδρες, οι Θεματοφύλακες, όλοι μαζί, μια γροθιά, κατέθεσαν το στεφάνι, γονάτισαν μπροστά στο μνημείο και με μια φωνή, αναφώνησαν «Αθάνατοι», κάνοντας του προγόνους μας να «ξυπνήσουν» και να νιώσουν υπερηφάνεια για τους απογόνους τους.
Όλα αυτά δε μπορώ να τα ξεχάσω. Η συγκίνηση, το δέος, η υπερηφάνεια για την καταγωγή μου που μου προκάλεσαν τα «Πυρρίχια Δρώμενα», δεν μπορούν να διαγραφούν από τη μνήμη μου, και σίγουρα και των υπόλοιπων παρευρισκόμενων.
Μας διδάξατε με τις αληθινές σας πράξεις τι πάει να πει ήθος, τιμή, σεβασμός.
Μας διδάξατε την πραγματική έννοια του ανθρώπου που σέβεται, αγαπά και τιμά τις ρίζες του, τους προγόνους του.
Πυρρίχια Δρώμενα, έφηβοι και ενήλικες, σας ευχαριστούμε μέσα από την καρδιά μας. Εύχομαι να συνεχίσετε έτσι, ταπεινά και ειλικρινά, να μας δείχνετε τον δρόμο και να μαθαίνετε με τις πράξεις σας τις νέες γενιές τί πάει να πει παράδοση, ιστορία και ανθρωπιά.
