Στο Ταμείο Καινοτομίας, όπως σε πολλά κοινοτικά νομοθετήματα, υπάρχουν διατάξεις που αναπέμπουν στις διαδικασίες προκηρύξεων και διαγωνισμών, όπου καθορίζονται τα οικονομικά θέματα που αφορούν κάθε επενδυτικό σχέδιο. Οι Έλληνες επενδυτές που προτείνουν τα έργα θα πρέπει να γνωρίζουν τις σχετικές διαδικασίες , όπως αίτηση παροχής στήριξης. Αυτό είναι ένα μελετημένο παράδειγμα. Το ίδιο το Ταμείο Καινοτομίας ως μέρος χαρτοφυλακίου ανήκει στον Ευρωπαϊκό Εκτελεστικό Οργανισμό για το Κλίμα, τις Υποδομές και το Περιβάλλον. Ας δούμε λοιπόν τις δράσεις κάθε οργανισμού.
Όπως είχαμε αναγράψει στο περασμένο μας σημείωμα το βασικό θεσμικό πλαίσιο που περιλαμβάνει κατ αρχήν ορισμένα στοιχεία της Εκτελεστικής απόφασης (ΕΕ) 2021/173 της Επιτροπής1, της 12ης Φεβρουαρίου 2021, θα εξετάσουμε στη συνέχεια. Η Απόφαση αυτή αφορά την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Εκτελεστικού Οργανισμού για το Κλίμα, τις Υποδομές και το Περιβάλλον, του Ευρωπαϊκού Εκτελεστικού Οργανισμού για την Υγεία και τον Ψηφιακό τομέα, του Ευρωπαϊκού Εκτελεστικού Οργανισμού Έρευνας, του Εκτελεστικού Οργανισμού για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Καινοτομίας και τις ΜΜΕ, του Εκτελεστικού Οργανισμού του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας και του Ευρωπαϊκού Εκτελεστικού Οργανισμού Εκπαίδευσης και Πολιτισμού και για την κατάργηση των παλαιότερων εκτελεστικών αποφάσεων που δεν έχουν πλέον εφαρμογή.
Είναι γνωστό ότι πριν από την έκδοση απόφασης για τη δημοσίευση πρόσκλησης υποβολής προτάσεων, η επιτροπή διαβουλεύεται με τα κράτη μέλη σχετικά με το σχέδιο απόφασης. Στις προκηρύξεις περιλαμβάνονται στοιχεία που ωθούν τους επενδυτές να προσαρμόσουν τα επενδυτικά τους σχέδια. Είτε κοινωφελείς επιχειρήσεις είτε δημοτικές, είτε ιδιωτικά επενδυτικά σχέδια, μπορούν να βρουν τους απαραίτητους πόρους μέσα από τις προκηρύξεις αυτές.
Για παράδειγμα, στοιχεία όπως: το μέγιστο ποσό στήριξης από το Ταμείο Καινοτομίας που διατίθεται για την παροχή συνδρομής για τη χρηματοδότηση του προτεινόμενου έργου, τον τύπο του ζητούμενου έργου ή τον τομέα· κ.α.
Σημειώνεται ότι στις σχετικές δημοσιοποιήσεις της Κομισιόν περιλαμβάνονται και στοιχεία για τα έγγραφα που απαιτείται να συνοδεύουν κάθε επενδυτική πρόταση, καθώς και λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία επιλογής, συμπεριλαμβανομένης της μεθοδολογίας αξιολόγησης και κατάταξης·
Και βέβαια αναλυτική περιγραφή της διαδικασίας υποβολής αιτήσεων και λεπτομερής πίνακα με τις πληροφορίες και τα έγγραφα που πρέπει να υποβληθούν σε κάθε στάδιο της διαδικασίας υποβολής αίτησης, είναι στα θετικά του κοινοτικού νομοθετήματος.
Πρόσθετα στοιχεία μπορούν να κινητοποιήσουν τους πόρους του Ταμείου για έργα μικρής κλίμακας,, τότε θα καθορίζεται στην προκήρυξη και το ποσό στο οποίο αντιστοιχεί το εν λόγω μέρος.
Ακόμη και ειδικά κριτήρια επιλογής που αποσκοπούν στην επίτευξη γεωγραφικά ισόρροπης κατανομής της στήριξης από το Ταμείο Καινοτομίας, μπορούν να εφαρμοστούν, σύμφωνα με άρθρο της Απόφασης,
Τα προαναφερόμενα και οι χρήσιμες πληροφορίες εδράζονται στην προσπάθεια που καταβάλει η Κομισιόν να διευρύνεται ο ορίζοντας των επενδυτικών σχεδίων που επωφελούνται. Προς τούτο και για την περίοδο 2021-2027, η Επιτροπή διαμόρφωσε ένα νέο τοπίο για τα προγράμματα της Ένωσης. Ορισμένα από τα νέα προγράμματα της Ένωσης διαδέχονται υφιστάμενα προγράμματα της Ένωσης, αν και με διαφορετική αρχιτεκτονική, ενώ άλλα συγχωνεύθηκαν και κάποια άλλα είναι εντελώς νέα. Το νέο τοπίο προϋποθέτει την αναθεώρηση της κατανομής χαρτοφυλακίων μεταξύ εκτελεστικών οργανισμών.
Ως προς τη λειτουργικότητα των νέων οργανισμών που προβλέπονται από την απόφαση που προαναφέραμε, εκτός του ότι όλοι οι νέοι οργανισμοί είναι εγκατεστημένοι στις Βρυξέλλες, προβλέπονται στο άρθρο 5 τα καθήκοντά τους. Το σημειώνουμε αυτό για να προσθέσουμε την υλοποίηση της χρηματοδότησης όταν τους ανατίθεται, τόσο από άλλα προγράμματα της Ένωσης ή μέρη αυτών, όταν η πράξη για τη θέσπιση προγράμματος, η εκτέλεση του οποίου έχει ήδη ανατεθεί στον εν λόγω οργανισμό, προβλέπει τη δυνατότητα πρόσθετης χρηματοδότησης, όσο με μεταφορά από κονδύλια όταν η πράξη για τη θέσπιση του προγράμματος, η εκτέλεση του οποίου έχει ήδη ανατεθεί στον εν λόγω οργανισμό, προβλέπει τη μεταφορά αυτή στο εν λόγω πρόγραμμα ή σε μέρη αυτού.
Στο άρθρο 6 της Εκτελεστικής απόφασης (ΕΕ) 2021/173, αναφέρονται όλα τα ενωσιακά προγράμματα του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου 2021-2027, που διαχειρίζεται είτε μέρος τους, είτε το σύνολό τους ο κάθε νέος οργανισμός που δημιουργήθηκε.
Για παράδειγμα, στον Ευρωπαϊκό Εκτελεστικό Οργανισμό για το Κλίμα, τις Υποδομές και το Περιβάλλον έχουν ανατεθεί δράσεις όπως
- Ταμείο Καινοτομίας,
- Μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη»,
- Πρόγραμμα LIFE:
- Χρηματοδοτικός μηχανισμός για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας,
Στον Ευρωπαϊκό Εκτελεστικό Οργανισμό για την Υγεία και τον Ψηφιακό τομέα έχουν ανατεθεί δράσεις όπως:
- Πρόγραμμα «Η ΕΕ για την υγεία» (EU4Health)·
- Πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη»: πυλώνας ΙΙ, ομάδα 1: υγεία,
- Πρόγραμμα για την ενιαία αγορά: ασφάλεια των τροφίμων: υγεία για τον άνθρωπο, τα ζώα και τα φυτά σε ολόκληρη την τροφική αλυσίδα και καλύτερη κατάρτιση για ασφαλέστερα τρόφιμα·
- Πρόγραμμα για την Ψηφιακή Ευρώπη·
- Μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη»: ψηφιακός τομέας·
Στον Ευρωπαϊκό Εκτελεστικό Οργανισμό Έρευνας έχουν ανατεθεί δράσεις όπως:
- Δράσεις του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», μεταξύ των οποίων και τα τρόφιμα, βιοοικονομία, φυσικοί πόροι, γεωργία και περιβάλλον·
- Ενέργειες ενημέρωσης και προώθησης που αφορούν τα γεωργικά προϊόντα·
Στον Ευρωπαϊκό Εκτελεστικό Οργανισμό για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Καινοτομίας και τις ΜΜΕ έχουν ανατεθεί δράσεις όπως:
- Διαπεριφερειακές επενδύσεις στην καινοτομία·
- Πρόγραμμα για την ενιαία αγορά: COSME· εσωτερική αγορά· στήριξη της τυποποίησης· και καταναλωτές.
Στον Ευρωπαϊκό Εκτελεστικό Οργανισμό Εκπαίδευσης και Πολιτισμού έχουν ανατεθεί δράσεις όπως:
- το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη»·
- το πρόγραμμα Erasmus·
- το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης·
- πολίτες, ισότητα, δικαιώματα και αξίες·
- Μηχανισμός Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας (ΜΓΑΔΣ)·
- Μηχανισμός προενταξιακής βοήθειας (ΜΠΒ III).
Σημειώνουμε ότι το σύνολο των προγραμμάτων αυτών και άλλα πολλά, αναλύονται στα καθ έκαστα κεφάλαια του νέου ΟΔΗΓΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ που θα κυκλοφορήσει προς τα μέσα του χρόνου από τις στήλες της εφημερίδα μας. Αναλυτικότερη μνεία θα γίνει σε κατάλληλο χρόνο.
1 https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX:32021D0173
* Ο Γιώργος Μαρκατάτος είναι διευθύνων σύμβουλος
