Στο τέλος Μαρτίου αναμένεται να ανοίξουν τα πρώτα ξενοδοχεία σε όλη την Κρήτη με βάση τον προγραμματισμό των πτήσεων τσάρτερ. Ο αριθμός θα είναι μικρός με δεδομένο το περιορισμένο ενδιαφέρον επισκεπτών για εκείνη την περίοδο, ωστόσο σταδιακά η κίνηση αναμένεται να αυξηθεί μετά τα μέσα Απριλίου, όπου σταδιακά θα ανοίξει το σύνολο των ξενοδοχειακών μονάδων του νησιού.
Τα πρώτα μηνύματα είναι ενθαρρυντικά για τον κλάδο, με τις κρατήσεις που είναι σε εξέλιξη να διαμορφώνουν ένα αισιόδοξο περιβάλλον από όλες τις αγορές της Ευρώπης, με την επιφύλαξη ωστόσο να διατηρείται σε υψηλά επίπεδα, μιας και οι παράγοντες της αγοράς γνωρίζουν καλά την ευαλωτότητα του κλάδου, που σημαίνεται ότι ανά πασά στιγμή το σκηνικό μπορεί να ανατραπεί.
Δεδομένο ωστόσο θεωρείται το πρόβλημα που θα αντιμετωπίσει για δεύτερη συνεχή χρονιά ο κλάδος του τουρισμού, που δεν είναι άλλο από την έλλειψη προσωπικού. Σύμφωνα με την έρευνα του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος οι ελλείψεις προσωπικού στα ξενοδοχεία του νησιού ανέρχονται σε 6.000. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Παγκρήτιου Συλλόγου Διευθυντών Ξενοδοχείων το πρόβλημα είναι σοβαρότερο στα Χανιά και ακολουθούν οι νομοί Ρεθύμνης, Ηρακλείου και Λασιθίου.
Ο ίδιος αναφέρθηκε στην προσπάθεια που έγινε από πλευράς περιφέρειας Κρήτης, και αφορούσε στην καταγραφή των θέσεων εργασίας, προκειμένου αυτές να καλυφθούν από προσωπικό τρίτων χωρών, ωστόσο η γραφειοκρατία είναι τέτοια που δεν θεωρείται πιθανό τη φετινή χρονιά να έρθουν. «Όλη αυτή η προσπάθεια που γίνεται φέτος, είναι να καταγραφούν οι κενές θέσεις, έτσι ώστε να ζητήσουμε να επιτρέψουν να έρθουν από ξένες χώρες άνθρωποι να εργαστούν για τη σεζόν και να πάρουν ειδική βίζα για να εργαστούν. Κυρίως μιλάμε για προσωπικό από τρίτες χώρες, γιατί από Ευρώπη δεν περιμένουμε ικανό αριθμό για να μας καλύψει τις ανάγκες. Έχει γίνει αυτή η προσπάθεια για να καταγραφεί αυτό το κενό, ώστε να κάνουμε αίτημα για να έρθουν από τρίτες χώρες, όπως είναι η Αίγυπτος, το Μπαγκλαντές, το Πακιστάν, διαδικασία που είναι σε εξέλιξη λόγω γραφειοκρατίας. Πρέπει να διευκρινιστούν κάποια πράγματα. Είμαστε οριακά στον χρόνο, αν δεν το κάνουμε σύντομα δεν θα μπορέσουμε να το ολοκληρώσουμε» ανέφερε.
Ο κ. Σφακιανάκης αναφέρθηκε στην πρωτοβουλία του Συλλόγου Διευθυντών Ξενοδοχείων Κρήτης σε συνεργασία με την περιφέρεια για τη διεξαγωγή εκδηλώσεων «Παγκρήτια Ημέρα Καριέρας», με στόχο την ενίσχυση των τουριστικών επιχειρήσεων με νέους ανθρώπους απόφοιτοι σχολών με αντικείμενο τον τουριστικό κλάδο «εμείς προσπαθούμε να εκμεταλλευτούμε όλους τους τρόπους για να προσελκύσουμε το προσωπικό να εργαστεί στα ξενοδοχεία. Κάναμε τις Ημέρες Καριέρας, ήρθαν πολλά παιδιά νέα, ήρθαν από σχολές πάρα πολλά παιδιά. Βλέπουμε κάποιους ανθρώπους που έφυγαν από τον τουρισμό να επιστρέφουν σιγά-σιγά. Γίνεται η προσπάθεια για βελτίωση των συνθηκών και βλέπουμε ότι και εκεί έχουμε πρόοδο. Βλέπουμε επίσης ότι οι αποδοχές αυξάνονται. Και υπάρχει μια αύξηση των μισθών στην εργασία στα ξενοδοχεία».
Σύμφωνα με τον ίδιο η μεγαλύτερη έλλειψη αφορά σε καμαριέρες, δηλαδή στον τομέα της οροφοκομίας, καθώς και στην κουζίνα και στο σέρβις, ενώ υποστήριξε ότι γίνονται εκπαιδευτικά σεμινάρια από τους ξενοδόχους στο προσωπικό τους.
«Εμείς συνεχώς εκπαιδεύουμε το προσωπικό μας και κάθε φορά που έρχεται κάποιος εργαζόμενος φροντίζουμε να μπορέσει να εκπαιδευτεί, τουλάχιστον τη βασική εκπαίδευση. Σε κάποιες θέσεις χρειάζεται εξειδικευμένο προσωπικό, που εκεί έχουμε άτομα από εδώ από την Κρήτη. Υπάρχουν άτομα να δουλέψουν, απλώς πάντα έχουμε έλλειψη σε γνώσεις. Παλιά για να δουλέψει κάποιος υποδοχή θα έπρεπε να έχει κάποια προϋπηρεσία και να ξέρει δύο ξένες γλώσσες. Τώρα, εάν υπάρχει κάποιος νέος που ξέρει καλά αγγλικά, όταν δεν υπάρχει άλλη επιλογή τον παίρνουν. Δυστυχώς προσαρμοζόμαστε ανάλογα με τις συνθήκες» είπε ο κ. Σφακιανάκης.
Τα ξενοδοχεία θα λειτουργήσουν κανονικά και φέτος, όπως και πέρυσι, αφού αναζητούνται διάφορες λύσεις προκειμένου να καλυφθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα κενά που υπάρχουν, εξήγησε ο κ. Σφακιανάκης, επισημαίνοντας πως: «Η κατάσταση είναι περίπου παρόμοια με πέρυσι. Υπάρχουν αρκετές ελλείψεις που προσπαθούμε να καλύψουμε. Οι αριθμοί είναι με βάση μιας έρευνας που έγινε από το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο, σύμφωνα με την οποία υπολογίζονται γύρω στις 6.000 κενές θέσεις σε όλη την Κρήτη. Οι κενές θέσεις στα Χανιά είναι περισσότερες, στο Ρέθυμνο λιγότερες και στο Ηράκλειο ακόμα πιο λίγες.
Πέρυσι είχαμε πάλι περίπου 5.000 ελλείψεις και καλυφθήκαμε κατά τα 2/3. Έτσι σιγά-σιγά αποκτήσαμε προσωπικό. Ωστόσο δουλέψαμε με αυτές τις ελλείψεις, κάνοντας κάποιες αναδιοργανώσεις στη λειτουργία… κάποια τμήματα που δεν μπορούσαμε να τα υποστηρίξουμε. Φέτος, λοιπόν, θα είναι παρόμοια η κατάσταση. Και πέρυσι, όπου το πρόβλημα ήταν αντίστοιχο στη διάρκεια της σεζόν καλύψαμε κάποιες θέσεις, ωστόσο αρκετές έμειναν κενές. Σίγουρα θέλουμε πλήρη κάλυψη για να παρέχουμε άρτιες και ολοκληρωμένες υπηρεσίες στους επισκέπτες μας, σε μια περίοδο μάλιστα όπου και σταδιακά η κίνηση αυξάνεται κάθε χρόνο, αλλά και νέες μονάδες δημιουργούνται, οπότε και οι ανάγκες σε προσωπικό αυξάνονται. Το θέμα πρέπει να λυθεί, δεν είναι κάτι προσωρινό. Όταν θα ολοκληρωθεί και το νέο αεροδρόμιο η δυναμική θα ‘ναι μεγαλύτερη, άρα πρέπει όλοι να σκύψουμε πάνω στο πρόβλημα».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Παγκρήτιου Συλλόγου ξενοδόχων Γ. Σφακιανάκη: «πρέπει όλοι μαζί να δουλέψουμε στους εξής τομείς: το κάθε ξενοδοχείο οφείλει να μεριμνήσει για να επικρατούν καλές εργασιακές συνθήκες, να τις βελτιώσουμε όσο μπορούμε. Παράλληλα απαιτείται εκπαίδευση και αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης, καθώς και αύξηση του αριθμού των εισακτέων των σχολών αυτών. Οι μόνιμοι εποχιακά απασχολούμενοι του τουρισμού θα πρέπει να στηριχτούν την χειμερινή περίοδο που δεν εργάζονται. Όσο δεν έχουμε επέκταση της σεζόν απαιτείται η οικονομική στήριξή τους».
Ερωτώμενος σχετικά με τις αποδοχές των υπάλληλων του κλάδου ο κ. Σφακιανάκης είπε πως η αύξηση των αποδοχών των ξενοδοχοϋπαλλήλων μπορεί να επιδράσει θετικά στην προσέλκυση προσωπικού, σημειώνοντας, παράλληλα, πως και η πολιτεία θα πρέπει να μεριμνήσει από την πλευρά της, ώστε οι εποχικά εργαζόμενοι του τουρισμού να λαμβάνουν επιδόματα ανεργίας που θα μπορούν να τους εξασφαλίσουν αξιοπρεπή διαβίωση: «όσο και αν βελτιωθούν οι αποδοχές τους τους καλοκαιρινούς μήνες χρειάζεται και η επιπλέον κάλυψη για την περίοδο του χειμώνα. Αυτό μπορεί να επεκταθεί με την επέκταση του ταμείου ανεργίας κατά δύο μήνες και παράλληλα να γίνουν προγράμματα εκπαίδευσης επιδοτούμενα, που να στοχεύουν σε αυτή την κατηγορία των εργαζομένων. Εμείς από την πλευρά μας σαν επιχειρήσεις οφείλουμε να βελτιώσουμε όσο γίνεται τις αποδοχές των εργαζομένων μας και τις συνθήκες εργασίας. Από την άλλη το κράτος, επειδή ο τουρισμός είναι ένας τομέας που στηρίζει την οικονομία σε μεγάλο βαθμό θα πρέπει να πάρει πρωτοβουλίες σε αυτή την κατεύθυνση» κατέληξε.
Καλά τα μηνύματα για τη νέα σεζόν
Εν τω μεταξύ η Κρήτη και το Ρέθυμνο ειδικότερα, διατηρούν τη δημοφιλία τους τη νέα σεζόν, κάτι που αποτυπώνεται στις προτιμήσεις και τις επιλογές των τουριστών ανά την Ευρώπη, ωστόσο δεν περνά απαρατήρητο το γεγονός ότι πλέον οι επισκέπτες αναζητούν φθηνότερους προορισμούς. Ήδη, όπως είναι γνωστό, τα τουριστικά πακέτα φέτος θα είναι αυξημένα από 8 έως 12% σε σχέση με πέρυσι και πρόπερσι, όπου οι τιμές ήταν ίδιες με αυτές του 2019. Η αύξηση αυτή κρίθηκε αναγκαία από τους ξενοδόχους, οι οποίοι επιφορτίστηκαν την αύξηση του ενεργειακού κόστους, αλλά και της σωρείας ανατιμήσεων πρώτων υλών που εκτόξευσαν στα ύψη τα λειτουργικά κόστη των ξενοδοχείων την περασμένη σεζόν. Κατόπιν συμφωνίας με τους τουρ οπερέιτορς κατέληξαν σε μια αύξηση την οποία θα επιβαρυνθούν φέτος οι επισκέπτες, μαζί με τις όποιες άλλες αυξήσεις τυχόν προκύψουν από τις αεροπορικές εταιρίες, λόγω της αύξησης των καυσίμων. Πάντως μέχρι στιγμής δεν φαίνεται η γενικότερη κρίση να έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τον τουρισμό, κάτι βέβαια που θα ξεκαθαρίσει το επόμενο τρίμηνο, όπως υποστηρίζουν παράγοντες της αγοράς. Οι προβλέψεις και οι πρώτες ενδείξεις είναι, σύμφωνα με παράγοντες του τουρισμού, αισιόδοξες μέχρι και σήμερα, χωρίς ωστόσο να λείπουν οι αστάθμητοι παράγοντες κινδύνου που δεν είναι άλλες από τις πληθωριστικές πιέσεις και οι όποιες επιπτώσεις θα έχουν στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και στην κατανάλωση.
Η ανησυχία εστιάζεται στο ύψος των δαπανών που θα πραγματοποιήσουν οι τουρίστες και όχι στον αριθμό τους, με τις δυσοίωνες προβλέψεις να εκτιμούν ότι η αύξηση του αριθμού των επισκεπτών είναι δεδομένη, αλλά μπορεί να συνοδευτεί από μείωση του μέσου χρόνου παραμονής στη χώρα και παράλληλη μείωση της μέσης κατά κεφαλήν δαπάνης ανά ταξίδι.