Ο διπλός πυλώνας της ΚΓΠ εκφράζεται με την ασκούμενη πολιτική από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) και από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ). Διαπιστώνουμε ότι η εντολή της προέδρου της Κομισιόν κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προς τον νέο επίτροπο γεωργίας είναι η διαρθρωτική καταβαράθρωση της ΚΓΠ και μάλιστα σε μια περίοδο που η Ευρώπη χρήζει μια σταθερής και υγιούς γεωργικής πολιτικής. Δεν είναι δυνατόν να προτείνεται ο επανεξοπλισμός της Ευρώπης χωρίς την εξασφάλιση της επάρκειας τροφίμων, ούτε μπορούν τα κράτη μέλη να επιβιώνουν με εισαγωγές. Χρειάζεται εγρήγορση για την προστασία της ΚΓΠ.
Στο σημερινό μας σημείωμά μας θα αναλύσουμε τις δράσεις χρηματοδότησης τόσο από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) όσο και από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ). Η ανάλυσή μας στηρίζεται στο αντίστοιχο κεφάλαιο του ΟΔΗΓΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε.
Όσον αφορά το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ), για το τρέχον έτος έχει εγκριθεί η προικοδότησή του με 40,5 δισ. ευρώ, τα οποία θα διατεθούν κυρίως για τις άμεσες ενισχύσεις στο πλαίσιο των στρατηγικών σχεδίων της ΚΓΠ, που περιλαμβάνουν τη βασική εισοδηματική στήριξη για τη βιωσιμότητα, τη συμπληρωματική αναδιανεμητική εισοδηματική στήριξη για τη βιωσιμότητα, τη συμπληρωματική εισοδηματική στήριξη για γεωργούς νεαρής ηλικίας, τα προγράμματα για το κλίμα και το περιβάλλον, τη συνδεδεμένη εισοδηματική στήριξη και την ειδική ενίσχυση για το βαμβάκι . Για τον τομέα αυτόν προβλέπεται η απορρόφηση στα 36,7 δισ. ευρώ. Επίσης, προβλέπεται η διάθεση πόρων άνω του 1,7 δισ. ευρώ για τους Τύπους παρεμβάσεων σε ορισμένους τομείς στο πλαίσιο των στρατηγικών σχεδίων της ΚΓΠ και το Γεωργικό αποθεματικό και 444 εκ. € για το πρόγραμμα POSEI και τα μικρά νησιά του Αιγαίου (άμεσες ενισχύσεις). Τα κονδύλια που αφορούν στα ανωτέρω προορίζονται να καλύψουν δαπάνες σχετικές με την αγορά, άμεσες ενισχύσεις και ορισμένες δράσεις στο πλαίσιο της άμεσης διαχείρισης από την Επιτροπή, που χρηματοδοτούνται όλες από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ).
Όσον αφορά το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) για το τρέχον έτος προικοδοτήθηκε με 13,3 δισ. ευρώ που αφορούν τους τύπους παρεμβάσεων αγροτικής ανάπτυξης στο πλαίσιο των στρατηγικών σχεδίων της ΚΓΠ, και μια μικρή Επιχειρησιακή τεχνική βοήθεια. Πρόσθετοι πόροι θα εισρεύσουν στον αγροτικό τομέα στα πλαίσια της επιχειρησιακής τεχνικής βοήθειας ΕΓΤΑΑ που χρηματοδοτείται από το Μέσο Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EURI), όπως και από το Ταμείο InvestEU που προβλέπει Συνεισφορά από το ΕΓΤΑΑ, και τέλος, από το Μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας ( Συνεισφορά από το ΕΓΤΑΑ).
Για τη διάθεση των ανάλογων κονδυλίων ενεργοποιείται ένα σοβαρό θεσμικό πλαίσιο από κανονισμούς που δεν αφήνουν κανένα σημείο στην τύχη του. Και όμως η βασική κοινοτική πολιτική πολλές φορές αγνοείται και δεν εισρέουν τα αναλογούντα ποσά στις επικράτειες των κρατών μελών. Ο σοβαρότερος λόγος είναι η αδράνεια που επιδεικνύουν οι αρμόδιοι φορείς για τη μεγιστοποίηση της εισροής των αναγκαίων πόρων. Και όπως έχουμε καταδείξει, υπάρχει μια σταδιακή μείωση του συνόλου των πόρων που κατευθύνονται προς τη γεωργία και πλέον ο τομέας αυτός που κατανάλωνε το 75% των πόρων του ετήσιου προϋπολογισμού έχει καταντήσει να πέσει πλέον κάτω του 30% του συνόλου των πόρων του ετήσιου προϋπολογισμού. Ελπιδοφόρα μηνύματα για τους αγρότες δεν καταγράφονται στον τύπο και βέβαια κανείς δεν αναρωτιέται βλέποντας το καράβι να κατευθύνεται προς τα βράχια.
Έτσι επανερχόμαστε στην αναγκαιότητα προμήθειας και χρήσης του ΟΔΗΓΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ως απαραίτητου βοηθήματος για την εξάλειψη των περιθωρίων μείωσης των πόρων που εισρέουν στον αγροτικό τομέα.
Και εδώ θα αναφερθούμε ταυτόχρονα στην επιστολή που απηύθυνε στην πρόεδρο της Κομισιόν η κεντρική ευρωπαϊκή ομάδα COPA-COGECA που εκπροσωπεί τους Ευρωπαίους καλλιεργητές και τις ευρωπαϊκές συνεταιριστικές οργανώσεις των αγροτών. Με ημερομηνία 16 Απριλίου, μέσα στη Μεγαλοβδομάδα Ορθοδόξων και Καθολικών, η επιστολή τονίζει την εποχή εκτεταμένης γεωπολιτικής αστάθειας, οικονομικής αβεβαιότητας και σημαντικών κοινωνικών προκλήσεων, για να υποστηρίξει ότι ο γεωργικός τομέας, με όλη του τη δύναμη και την ανθεκτικότητά του δεν είναι μόνο στρατηγικός, αλλά και ο θεμέλιος λίθος στον οποίο στηρίζεται ολόκληρη η αρχιτεκτονική ασφάλειας της ΕΕ. Και δεδομένου ότι εισερχόμαστε σε μια φάση επανεξοπλισμού, στην οποία η Ευρώπη πρέπει να κάνει περισσότερα για να διασφαλίσει τη δική της ασφάλεια όλοι οι Ευρωπαίοι είναι πεπεισμένοι ότι δεν μπορεί να υπάρξει ασφάλεια χωρίς επισιτιστική ασφάλεια – ούτε στρατηγική αυτονομία χωρίς επισιτιστική αυτονομία.
Η σοβαρότητα της πρόσφατης αυτής επιστολής βρίσκεται στην αναστολή της επιχειρούμενης ανακατανομής των κονδυλίων της ΕΕ σε ένα ενιαίο ταμείο που θα εξαλείψει το ΕΓΤΕ και το ΕΓΤΑΑ – τους πυλώνες της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΓΠ). Μια τέτοια κίνηση θα άλλαζε θεμελιωδώς τη διακυβέρνηση του επόμενου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ) και θα υπονόμευε σοβαρά την ΚΓΠ, η οποία παραμένει ο ακρογωνιαίος λίθος της ανταγωνιστικότητας και της επισιτιστικής κυριαρχίας της Ευρώπης. Η κατάργηση της δομής των δύο πυλώνων της ΚΓΠ, με βάση το ΕΓΤΕ και το ΕΓΤΑΑ, για την έγκριση ενός ενιαίου εθνικού προγραμματισμού σε κάθε κράτος μέλος θα συμβάλει στη διάβρωση της κοινοτικής διάστασης των ευρωπαϊκών πολιτικών. Εκτός από την αποδυνάμωση της ενιαίας αγοράς, αυτό θα έχει δραματικές συνέπειες για την επισιτιστική ασφάλεια και την παραγωγή, καθώς και για τη διατήρηση των ζωντανών και κατοικημένων αγροτικών περιοχών στην ΕΕ. Οι ευρωπαϊκές δαπάνες για πολιτικές όπως η ΚΓΠ παρέχουν πραγματική προστιθέμενη αξία, η οποία πρέπει να αναγνωριστεί και να διατηρηθεί.
Πρέπει να μπει ουσιαστικός φραγμός στις ορέξεις της προέδρου της Κομισιόν, που απηχούν περισσότερο γερμανικές ορέξεις παρά ευρωπαϊκή προώθηση των αξιών που υιοθετούν οι συνθήκες.
