«Θα πρέπει να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά για τα παιδιά, να παρατηρούμε τι συμβαίνει στην κοινωνία» τονίζει η συντονίστρια του Χαμόγελου του Παιδιού στην Κρήτη
Μια αθέατη «τραγωδία» που διαδραματίζεται σε γειτονιές, σχολεία και οικογένειες αποτελεί η παιδική κακοποίηση, με την κοινωνία συχνά να επιλέγει να είναι αμέτοχη και να μην αναλαμβάνει δράση ενημέρωσης των αρχών ή των φορέων.
Το πρόσφατο σοκαριστικό περιστατικό με το τρίχρονο αγόρι που κακοποιήθηκε επανέφερε με οδυνηρό τρόπο στο προσκήνιο την ανάγκη για πρόληψη, εγρήγορση και παρέμβαση τόσο των αρχών, όσο και των πολιτών.
Η υπεύθυνη λειτουργίας στο Χαμόγελο του Παιδιού Χρυσή Μπομποδάκη σε συνέντευξή της στο Ραδιόφωνο ΣΚΑΪ Κρήτης 92,1 με την Αντιγόνη Ανδρεαδάκη έστειλε ένα ισχυρό μήνυμα αφύπνισης, καλώντας τους πολίτες να ενεργοποιούνται κάθε φορά που υποψιαζόμαστε ή αντιλαμβάνονται σημάδια κακοποίησης.
«Πολλές φορές αναφερόμαστε στην πρόληψη. Λέμε στους πολίτες εάν ακούσουν κάτι να απευθυνθούν ανώνυμα στη γραμμή του Χαμόγελου του Παιδιού 1056 και να μιλήσουν. Πολλοί είναι αυτοί που διστάζουν και το σκέφτονται. Όμως δεν σκεφτόμαστε εκείνη τη στιγμή ότι θα μπορούσαν να σώσουν μια ζωή. Δεν το χωράει ο νους του ανθρώπου ότι ένα παιδί μπορεί να υποφέρει συστηματικά, να το βλέπεις και να μην κάνεις τίποτα», ανέφερε χαρακτηριστικά η κ. Μπομποδάκη, ενώ συμπλήρωσε: «Μπορεί να δούμε έξω ένα παιδί να υποφέρει ή να κλαίει ή να έχει μώλωπες. Μπορεί κάποιος να πάρει τηλέφωνο στο Χαμόγελο και να συμβουλευτεί, δεν είναι απαραίτητο να κάνει μια καταγγελία. Μπορεί να καλέσει στη γραμμή και να πει ότι βρίσκεται σε ένα συγκεκριμένο μέρος και βλέπει κάτι. Έχει τύχει πολλές φορές να πάρουν στο Χαμόγελο του Παιδιού και να πουν ότι ακούν κάτι από τη διπλανή πολυκατοικία και ότι δεν είναι σίγουροι. Οπότε σε αυτές τις περιπτώσεις τους συμβουλεύουμε την επόμενη φορά πως να χειριστούν μια κατάσταση στην οποία να ακούνε φωνές. Εάν ακούμε φωνές παιδιού και να κλαίει συστηματικά ή να ζητάει βοήθεια, είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να καλέσουμε την αστυνομία ή το Χαμόγελο του Παιδιού, κάποιον που να ανταποκριθεί εκείνη τη στιγμή».
Συνεργασία με τα νοσοκομεία
Το Χαμόγελου του Παιδιού συνεργάζεται στενά με νοσοκομεία και παιδίατρους, που πολλές φορές είναι οι πρώτοι που εντοπίζουν σημάδια κακοποίησης, τόνισε η κ. Μπομποδάκη.
«Πολλές φορές τα σημάδια τα βλέπουν και οι παιδίατροι. Έχει τύχει παιδίατρος να καλέσει και να ενημερώσει το Χαμόγελο του Παιδιού. Έχουμε και συνεργασία με τα νοσοκομεία, που άμεσα για ένα παιδί που έχει κακοποιηθεί ή μπορεί να έχει ένα πρόβλημα υγείας, συνεργαζόμαστε για να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για να καλυτερεύσει η ζωή του. Σε αυτές τις περιπτώσεις ξεκινάμε με το να δούμε τι ανάγκες υπάρχουν».
Καταγράφηκαν 97.089 περιστατικά κακοποίησης παιδιών το 2024
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Χαμόγελου του Παιδιού, το 2024 καταγράφηκαν 97.089 περιστατικά κακοποίησης στη χώρα, ένας αριθμός που σοκάρει και καταδεικνύει τη σοβαρότητα της κατάστασης.
Όπως τόνισε η κ. Μπομποδάκη, «Υπάρχει μια μια ιστορία πίσω από το κάθε παιδί και την κάθε οικογένεια των 97.089 περιστατικών κακοποίησης. Βλέπουμε μια αύξηση στα περιστατικά σε κάποιους τομείς. Για παράδειγμα έχουν καταγραφεί στοιχεία τα οποία επιβεβαιώνουν ότι δύο παιδιά ανά τρεις ημέρες έχουν δεχτεί υποστήριξη λόγω περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης. Επίσης δύο παιδιά ανά τρεις ημέρες για θέματα bulling. Και επτά παιδιά καθημερινά για υποστήριξη σωματικής, ψυχολογικής κακοποίησης και παραμέλησης. Θα πρέπει να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά για τα παιδιά, να παρατηρούμε τι συμβαίνει στην κοινωνία».
Δημιουργία Δομής Ημερήσιας Φροντίδας στην Κρήτη
Παράλληλα, πρωτοβουλίες όπως η νέα Δομή Ημερήσιας Φροντίδας στην Κρήτη, που πρόκειται να ολοκληρωθεί σύντομα μέσα στο 2025, πρόκειται να παρέχει στα παιδιά όχι μόνο ασφάλεια, αλλά και πολύπλευρη υποστήριξη, ώστε οι οικογένειές τους να μπορέσουν να σταθούν ξανά στα πόδια τους.
«Στο σπίτι Ημερήσιας Φροντίδας έχουν μπει πάρα πολλά λιθαράκια από εθελοντές και από εταιρείας που συμμετέχουν. Μέσα στη χρονιά θα είμαστε έτοιμοι. Έχει σχεδόν τελειώσει το 80%, που σημαίνει ότι έχουμε τα μέσα του σπιτιού, όπως μπογιές, πλακάκια, λουλούδια, δέντρα κ.λπ. Μιλάμε για ένα σπίτι 800 τ.μ. το οποίο είχε ένα τεράστιο κόστος που σε ένα μεγάλο ποσοστό είναι αφιλοκερδώς και χορηγίες. Αυτή η εικόνα θα ολοκληρωθεί όταν θα μπουν μέσα τα παιδιά. Εκεί θα συγκινηθούμε, θα αγκαλιάσουμε, θα ικανοποιηθούμε, έχοντας περάσει περίπου τέσσερα χρόνια δουλειάς».
Όπως επεσήμανε η κ. Μπομποδάκη η δομή θα παρέχει μια ολιστική στήριξη: «Θα πηγαίνουμε τα παιδιά στο σχολείο, θα τα διαβάζουμε, θα φροντίζουμε για ό,τι τους λείπει (ρούχα, εξωσχολικά βιβλία, δραστηριότητες), ψυχολογική υποστήριξη και ενδυνάμωση, όπως και στις οικογένειές τους, και το βράδυ θα είναι με τους γονείς τους. Είναι σημαντικό να υπάρχει κάτι τέτοιο και σε αυτό το διάστημα να μπορεί η οικογένεια να βρει μια δουλειά και να μπει σε μια σειρά. Σε όσα σπίτια Ημερήσιας Φροντίδας λειτουργούμε έχουμε δει το θαύμα άνθρωποι που ξεκινούν με πολλές δυσκολίες, με αξιοπρέπεια όμως, φεύγουν μετά νιώθοντας ότι είναι τόσο δυνατοί και δεν είναι μόνοι, και τα παιδιά το ίδιο. Βλέπουμε παιδιά πάρα πολύ κλειστά, τα οποία αρχίζουν και ανθίζουν. Οι οικογένειες έρχονται με αιτήματα που θα πάρει κάποιος να ζητήσει βοήθεια σε όποιον τομέα χρειάζεται, αλλά έχουμε και τα αιτήματα από φορείς, από δήμους και υπηρεσίες».
Άψογη η συνεργασία με τον νομό Ρεθύμνης
Ειδική αναφορά έκανε η κ. Μπομποδάκη για τον νομό Ρεθύμνης και την άψογη συνεργασία που διατηρεί για χρόνια το Χαμόγελο του Παιδιού με κάθε δήμο ξεχωριστά, μέσω των συμφωνητικών συνεργασίας που έχουν υπογράψει.
Οι τοπικοί φορείς, οι δήμου, αλλά και οι πολίτες, επεσήμανε, ενώνονται για έναν κοινό σκοπό, ο οποίος είναι η φροντίδα και η στήριξη των παιδιών και των οικογενειών που έχουν ανάγκη, προχωρώντας σε ουσιαστικές πράξεις:
«Με τον δήμο Ρεθύμνης υπάρχει μια πάρα πολύ καλή συνεργασία και γενικότερα με τον νομό. Το Ρέθυμνο είναι μια κοινωνία κλειστή, που όμως είναι πολύ συνεργάσιμη. Με τις υπηρεσίες και τους κοινωνικούς φορείς συνεργαζόμαστε άψογα, καθώς έχουμε υπογράψει συνεργασία με όλους τους δήμους νομού Ρεθύμνης και συνεργαζόμαστε όλοι για το καλό κοινό. Επίσης συνεργάτες είναι και οι ίδιοι οι πολίτες. Έχουμε υπογράψει τα σύμφωνα συνεργασίας, που δεν θέλουμε να είναι μόνο ένα ευχολόγιο, αλλά να κάνουμε στην πράξη πράγματα. Επιδιώκουμε να κάνουμε περισσότερα, πιο ουσιαστικά, κάτι το οποίο καταφέρνουμε στο Ρέθυμνο και συνεχίζουμε. Οι συνεργάτες των δήμων απευθύνονται σε εμάς πάντα όταν υπάρχει ανάγκη για βοήθεια σε παιδιά και οικογένειες».
Κινητές ιατρικές μονάδες εντατικής θεραπείας
Ιδιαίτερα σημαντική είναι και η λειτουργία κινητών ιατρικών μονάδων εντατικής θεραπείας, οι οποίες σε συνεργασία με το ΕΚΑΒ εξασφαλίζουν την άμεση και ασφαλή μεταφορά νεογνών και παιδιών που χρειάζονται εξειδικευμένη ιατρική φροντίδα.
Στην Κρήτη υπάρχουν δύο κινητές ιατρικές μονάδες εντατικής θεραπείας, όπως σημείωσε η κ. Μπομποδάκη: «Συνεργαζόμαστε πάρα πολύ καλά με το ΕΚΑΒ για τα παιδιά με τα προβλήματα υγείας από και προς τα νοσοκομεία, αλλά και για εξειδικευμένες διακομιδές. Δέκα νεογνά και παιδιά σε όλη την Ελλάδα καθημερινά εξυπηρετούνται με αυτές τις μονάδες. Δεν υπάρχει κάτι ανάλογο στην Ελλάδα να μπορεί να μεταφέρει με 100% ασφάλεια ένα νεογνό μέσα στην εξειδικευμένη θερμοκοιτίδα. Είναι εργαλεία του Χαμόγελου που αξιοποιούνται από τον κόσμο και από τα παιδιά γύρω μας».
Επιμέλεια: Μαγδαληνή Κουντουνιώτη