Προϋπόθεση για μία ζωή που σέβεται την ανθρώπινη αξία και υπόσταση και που αποτελεί τη βάση για την ανάπτυξη και την εξέλιξη του ατόμου είναι το δικαίωμα στη στέγη, που δεν είναι απλώς μία νομική έννοια, αλλά ο βασικός πυλώνας που επιτρέπει σε κάθε άνθρωπο να ζει με αξιοπρέπεια. Για πολλά χρόνια στην Ελλάδα το ζήτημα της στέγης δεν αποτελούσε προτεραιότητα, με αποτέλεσμα να έχουμε οδηγηθεί συνολικά σε ένα μοντέλο υψηλής ιδιοκατοίκησης, στενών οικογενειακών σχέσεων, ραγδαίας εξάπλωσης της βραχυχρόνιας μίσθωσης και ευνοϊκών πλέον όρων για επενδυτικές κινήσεις από ξένες χώρες, όπως για παράδειγμα η golden visa. Η στεγαστική κρίση και η αδυναμία πολλών ανθρώπων να εξασφαλίσουν το δικαίωμά τους στην πρώτη κατοικία είναι ένα επίκαιρο ζήτημα που απασχολεί συνολικά τη χώρα και ειδικά το Ρέθυμνο και την Κρήτη. Οι απλησίαστες τιμές των ενοικίων και η έλλειψη διαθέσιμων, βιώσιμων κατοικιών αποτελούν παράγοντες που οδηγούν στην οικονομική επιβάρυνση νοικοκυριών και φοιτητών και σε συμβιβαστικές λύσεις, αναγκαίες για τη βιωσιμότητά τους. Στο Ρέθυμνο, μία περιφερειακή πόλη, με ένα περιφερειακό πανεπιστήμιο, η ολοένα και συρρικνούμενη φοιτητική κοινότητα, λόγω του κόστους ζωής και της έλλειψης διαθέσιμης κατοικίας, σε πολλές περιπτώσεις αναγκάζεται να εργάζεται παράλληλα με τις σπουδές της. Οι φοιτητές διαμαρτύρονται για ένα σύγχρονο μοντέλο καθημερινής, παράλληλης εργασίας – φοίτησης, που τους απομακρύνει από το Πανεπιστήμιο και τους στρέφει σε μία νοοτροπία εξασφάλισης βασικών και αναγκαίων αγαθών και υπηρεσιών στην καθημερινότητά τους. Όλα τα παραπάνω συζητήθηκαν και αναλύθηκαν στην ανοιχτή εκδήλωση – συζήτηση που πραγματοποίησε η ενωτική πρωτοβουλία του ΜέΡΑ25 | Ανατρεπτική Οικολογική Αριστερά, με θέμα «Το δικαίωμα στη στέγη» την προηγούμενη εβδομάδα στο Δημοτικό Κήπο Ρεθύμνου.
Η εκδήλωση επιχείρησε να προσεγγίσει το θέμα της στεγαστικής κρίσης αναδεικνύοντας το ζήτημα των κόκκινων δανείων και των πλειστηριασμών, της απόσυρσης και της δέσμευσης χιλιάδων κατοικιών (κυρίως στην Αθήνα) από τις τράπεζες, της εξάπλωσης της βραχυχρόνιας μίσθωσης και της έντονης τουριστικοποίησης των πόλεων, της έλλειψης νομοθετικών παρεμβάσεων για την ελάφρυνση των νοικοκυριών και της οικονομικής πραγματικότητας με την οποία έρχονται οι νέοι και οι φοιτητές αντιμέτωποι στην Κρήτη. Μιλώντας στα «Ρ.Ν.», η Ελένη Παλόγλου, εκπρόσωπος της Ενωτικής Πρωτοβουλίας κατά των πλειστηριασμών, μία συλλογικότητα που ξεκίνησε από το 2012 και διεκδικεί έκτοτε τα δικαιώματα των νοικοκυριών που έχασαν τις κατοικίες τους, ανέδειξε τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει η έλλειψη στεγαστικής πολιτικής στην Ελλάδα «Η έλλειψη στεγαστικής πολιτικής στην Ελλάδα οδήγησε στην ιδιοκατοίκηση και ανάγκασε τα νοικοκυριά, από μόνα τους να αυτοστεγαστούν και αυτό σιγά-σιγά άρχισε να στρέφεται προς τον δανεισμό, ειδικά μετά από την είσοδο στην Ευρωζώνη. Αναγκαστικά μετά από ένα σημείο, όποιος ήθελε να έχει πρόσβαση σε μία κατοικία, έπρεπε να καταφύγει στον δανεισμό. Μετά η λιτότητα έφερε φτωχοποίηση των νοικοκυριών και δημιούργησε αυτό που λέμε σήμερα κόκκινα δάνεια», εξήγησε και στη συνέχεια συμπλήρωσε ότι τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά έχουν στιγματιστεί επίσης από αυτήν την κατάσταση, με ψυχολογική επιβάρυνση και στιγματισμό του «στρατηγικού κακοπληρωτή», το οποίο σύμφωνα με την κ. Παλόγλου δεν τεκμηριώνεται στατιστικά. Η κ. Παλόγλου επεσήμανε επίσης ότι γίνονται προσπάθειες διαπραγμάτευσης με τα funds, ωστόσο θα έπρεπε να υπάρχει έτσι και αλλιώς νομοθετική προστασία της πρώτης κατοικίας. «Πρέπει να καταλάβει η κοινωνία ότι πρόκειται για ένα ζήτημα που την αφορά στο σύνολό της, Δεν αφορά μόνο τους ανθρώπους που πήραν δάνεια. Αυτοί οι άνθρωποι δεν πήραν αυτά τα δάνεια γιατί είχαν σκοπό κάποια στιγμή να σταματήσουν να τα πληρώνουν, ούτε γιατί ήθελαν να κάνουν διακοπές. Όλο αυτό είναι ένα μύθευμα που στιγματίζει τον κόσμο και τον κάνει να νιώθει ότι απέτυχε, επειδή δεν μπόρεσε να προβλέψει ένα διαφορετικό μέλλον σε σχέση με την περίοδο που πήραν το δάνειο», κατέληξε.
Με τη σειρά του, ο Περικλής Ζήκας, μέλος του ΜΕΡΑ25 και ομιλητής στην εκδήλωση, ανέφερε μεταξύ άλλων στα «Ρ.Ν.»: «Είναι κομμάτι ενός ευρύτερου παζλ, το οποίο στοχεύει στην εμπορευματοποίηση των πάντων. Επειδή οι τομείς κερδοφορίας του κεφαλαίου έχουν περιοριστεί λόγω του ανταγωνισμού και της παγκοσμιοποίησης, στοχεύουν αυτή τη στιγμή και στοχοποιούν τα κομμάτια γης, υποδομών, κατοικίας και αυτό ξεκινάει με την αναδιανομή εισοδημάτων, για να μπορούν στη συνέχεια να χαθούν οι ιδιοκτησίες. Τα συσσωρευμένα κεφάλαια θα επενδυθούν σε γη και κατοικίες, οι οποίες θα δώσουν πλέον προσόδους και όχι κέρδη από την παραγωγική διαδικασία». Όπως εξήγησε πρόκειται για έναν μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, που στοχοποιεί τις ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες, λειτουργεί μέσω διαφόρων καναλιών και οδηγεί σε αυξήσεις στις τιμές των ενοικίων και της ζήτησης για στέγη. Τέλος, εκπροσωπώντας την νεολαία και επιχειρώντας να σκιαγραφήσει την κατάσταση που βιώνει αυτή προσπαθώντας να σπουδάσει στο Ρέθυμνο και στις υπόλοιπες πόλεις της Κρήτης, η Νάσια Νικηταρά, φοιτήτρια στο Ρέθυμνο, ανέφερε μεταξύ άλλων στα «Ρ.Ν.»: «Τα ενοίκια είναι πλέον άπιαστα για τον οποιοδήποτε φοιτητή. Εκμεταλλεύονται την ανάγκη των φοιτητών να βρουν ένα σπίτι να μείνουν και επομένως ακόμα και 500 ευρώ θα αναγκαστεί να δώσει ένας φοιτητής για να ζήσει. Για να μπορεί να πληρώσει αυτό το ενοίκιο, δυστυχώς αναγκάζεται να αφιερώνει ένα πολύ μεγάλο μέρος του χρόνου, προκειμένου να εργάζεται, κάτι το οποίο του στερεί τη δυνατότητα να είναι πλήρως αφοσιωμένος και στις ακαδημαϊκές του υποχρεώσεις». Επιπλέον, όπως τόνισε, δεν υπάρχει κρατική μέριμνα, αλλά αντίθετα αυστηροποιούνται οι όροι διαβίωσης των φοιτητών, με μέτρα όπως οι διαγραφές των φοιτητών. «Όλα αυτά θα έχουν άμεσες επιπτώσεις σε ένα ίδρυμα, όπως το Πανεπιστήμιο της Κρήτης, που είναι απομακρυσμένο και άρα μπορεί να οδηγήσει σε συγχωνεύσεις ή κλείσιμο τμημάτων», τέλος ανέφερε η κ. Νικηταρά.
