Όταν τα γρανάζια μιας κοινωνίας δυσλειτουργούν και τα θεμέλια της τρίζουν επειδή οι σχέσεις μεταξύ των μελών της δεν είναι οι αρμόζουσες σε ένα κοινωνικό σύνολο και σύμφωνες με την ανθρωπιά και τη δικαιοσύνη και τη δημοκρατία, πολλές φορές γυρεύουν τα αρμόδια όργανα της πολιτείας να θεραπεύσουν την κατάσταση με νόμους· προστασία με νόμους ζητούν και οι ασθενέστερες κοινωνικές τάξεις όσες φορές πλήττονται πολυποίκιλα από τους οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά πιο δυνατούς αυτών.
Επίσης, όταν μια αλυσίδα σκουριάζει από το πέρασμα του χρόνου οι άνθρωποι και οι κοινωνίες τους ζητούν να την αντικαταστήσουν με κάτι καινούργιο· το ίδιο κάνουν και με τους παμπάλαιους νόμους και θέλουν στη θέση εκείνων να θέσουν νέους.
Δεν είναι, όμως, κατά τη γνώμη μου, οι νόμοι αυτοί που πραγματικά προστατεύουν τους πολίτες από όποιον θέλει να τους βλάψει και να τους αδικεί. Ούτε εκείνοι που κάνουν την κοινωνία των ανθρώπων δίκαιη και ανθρώπινη.
Το ρόλο αυτό θα έπρεπε να τον έχει πρώτιστα ο χαρακτήρας και κυρίως η συνείδηση του καθενός μας· αυτά τον ωθούν αφενός να νομοθετεί και να σέβεται τους συνανθρώπους μας, συντελούν αφετέρου στις αρμονικές σχέσεις μεταξύ των μελών της κοινωνίας και ταυτόχρονα περιθωριοποιούν το άδικο και κάθε κακό. Μην λησμονείτε, όμως, ότι την ίδια στιγμή το ήθος και η συνείδηση είναι, αν είναι επηρεασμένες από το ατομικό συμφέρον, αυτά που σπρώχνουν στην παραβίαση των νόμων, την καταστρατήγηση των κοινωνικών αρχών και αξιών, στη διάρρηξη των κάθε είδους ανθρωπίνων σχέσεων, στους πολέμους που διαλύουν σπιτικά και κοινωνίες, εξολοθρεύουν λαούς και ρημάζουν χώρες και πατρίδες προβάλλοντας το άδικο, το έκνομο, το απάνθρωπο, το άτιμο.
Ντρέπομαι, λοιπόν, για όποιαν κοινωνία διά των εκλεγμένων ως κυβερνητών της το ρόλο του προστάτη των αρχών της και των πληττόμενων από την ανομία ή την αδικία ανθρώπων που τη συναπαρτίζουν δεν τον αναθέτει στη συνείδηση τούτων ακριβώς των μελών της ή στους σύμφωνους με τις πατροπαράδοτες αξίες και με την ανθρώπινη ψυχή και ύπαρξη νόμους, αλλά προσφεύγει στη χρήση βίας· και η ντροπή μου μεγαλώνει όσες φορές οι ίδιοι αυτοί εκλεγέντες άρχοντες κρατούν εσκεμμένα στα σκοτάδια της αμορφωσιάς και της πενίας το λαό, ώστε να τον έχουν υποχείριο και υποπόδιο…
Και διαβλέπω ότι ο όλεθρος του εν λόγω συνόλου, ως αποτέλεσμα παρατεταμένης σήψης και της μετατροπής από ενσυνείδητο λαό σε αγόμενο και φερόμενο όχλο και από ώριμο πλήθος σε ασύνετη μάζα, απέχει, εξαιτίας τέτοιων αρχόντων, ένα βήμα πια…
Καλημερίσματα λοιπόν και απ’ τα δικαιώματά μας ως ανθρώπων το της μέγιστης αξίας είναι η ζωή και η (συν)ύπαρξη με συνειδητοποίηση από όλους μας των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεών μας ως ανθρώπων και πολιτών και με αξιοπρέπεια…
Και όπως η Πυθία των Δελφών σάς αφήνω με έναν γρίφο: Μην ξεχνάτε ότι, για να ζεσταθούμε, δεν αρκεί μετά από παγερό χειμώνα να ξεπροβάλλει ο ήλιος. Πρέπει να βγούμε και εμείς από το σπίτι και να λιαστούμε…
