Ικανοποίηση στον κλάδο της εστίασης του Ρεθύμνου την περίοδο των γιορτών

Με αυξημένη κίνηση στα καταστήματα εστίασης και αναψυχής αποχαιρέτησαν το 2022 οι επαγγελματίες του Ρεθύμνου. Οι τελευταίες ημέρες της χρονιάς που έφυγε απέδωσαν θετικό πρόσημο για τα εστιατόρια και τα καφέ, που γέμισαν από κόσμο, που θέλησε να περάσει σε γιορτινούς ρυθμούς τις ημέρες αυτές. Με σύμμαχο τον καλό καιρό μικροί και μεγάλοι απόλαυσαν τη βόλτα τους στους δρόμους της πόλης. Έκαναν τα ψώνια και τα δώρα τους και απόλαυσαν τον καφέ και το φαγητό τους στα καταστήματα. Ρεβεγιόν με μουσική ή χωρίς, εορταστικό μενού ή και φαγητό επιλογής, όσες επιχειρήσεις παρέμειναν ανοιχτές τις ημέρες των γιορτών μπορούσαν να εξυπηρετήσουν και τον πιο απαιτητικό πελάτη προσφέροντας επιλογές για όλα τα βαλάντια. Οι καταναλωτές από την πλευρά τους απέδειξαν πως παρά τις οικονομικές δυσκολίες και τους «φουσκωμένους» λογαριασμούς που τους περιμένουν, έχουν ανάγκη να διασκεδάσουν και να αισιοδοξούν, για αυτό και αρκετοί επέλεξαν να κάνουν ρεβεγιόν σε κατάστημα της πόλης και να υποδεχτούν με καλή διάθεση και μακριά από έννοιες και σκοτούρες το νέο έτος με την ευχή αυτό να είναι καλύτερο από το προηγούμενο από όλες τις πλευρές.

Οι επιχειρηματίες του τόπου εμφανίστηκαν ικανοποιημένοι από την κίνηση που καταγράφηκε στις επιχειρήσεις. Γνωρίζοντας πολύ καλά τα οικονομικά δεδομένα της εποχής νιώθουν ευχαριστημένοι θεωρώντας ότι το 2022 «έκλεισε» με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για τις επιχειρήσεις τους και ευελπιστώντας ότι το νέο έτος οι γεωπολιτικές εξελίξεις θα αλλάξουν, θα υπάρξει παύση πυρός στην Ουκρανία προκειμένου να ομαλοποιηθεί η κατάσταση και να περιοριστεί το ενεργειακό κόστος που «γονάτισε» τις επιχειρήσεις, εκτοξεύοντας στα ύψη τα λειτουργικά τους έξοδα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο αυξημένο τζίρος που καταγράφηκε ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες λόγω του τουρισμού στις επιχειρήσεις εστίασης να μην μεταφράζεται σε κερδοφορία για τα καταστήματα, λόγω των αυξημένων οικονομικών υποχρεώσεών τους. Για το λόγο αυτό η ευχή που κάνουν για το 2023 είναι η εξομάλυνση της κατάστασης, ώστε να μπορέσουν οι επαγγελματίες να ορθοποδήσουν ξανά. Πάγιο αίτημά τους παραμένει η μείωση του Φ.Π.Α. σε μονοψήφιο νούμερο για να μπορέσουν αφενός να διατηρήσουν σε χαμηλά επίπεδα τις τιμές και να είναι ελκυστικά τα καταστήματα σε περισσότερους καταναλωτές και αφετέρου να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους χωρίς να αντιμετωπίζουν προβλήματα στη λειτουργία των επιχειρήσεών τους.

Αυξημένη κίνηση για ρεβεγιόν

Τόσο την παραμονή όσο και ανήμερα της Πρωτοχρονιάς σε καφέ και εστιατόρια δεν έπεφτε καρφίτσα. Οι υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούσαν συνέβαλλαν καθοριστικά στο να βγουν οι πολίτες από τα σπίτια τους και να απολαύσουν την γιορτινή ατμόσφαιρα. Οι πολίτες έκαναν τα ψώνια τους από τα εμπορικά καταστήματα και στη συνέχεια απήλαυσαν καφέ και φαγητό σε καταστήματα της πόλης. Ο εστιάτορας Όθωνας Χριστουλάκης ανέφερε πως το 2022 «έφυγε» αφήνοντας τις καλύτερες εντυπώσεις στον κλάδο από πλευράς κίνησης των καταστημάτων τους:

«Την παραμονή και ανήμερα είχαμε αρκετή δουλειά. Η χρονιά έκλεισε με απίστευτα στατιστικά, τα καλύτερα που θα μπορούσαν να υπάρξουν, ιδιαίτερα για το μαγαζί μου στην ιστορία του. Αλλά και ο καινούργιος χρόνος μπήκε εξίσου καλά. Ο κόσμος προσπαθεί να ξεγελάσει τις δυσκολίες που βιώνει και βγαίνει στα μαγαζιά μας, απολαμβάνει την αναψυχή του. Πήγαν όλα καλά. Είμαι απόλυτα ικανοποιημένος με την κίνηση τις γιορτινές μέρες. Οι μέρες που βιώσαμε, προσωπικά για εμένα, ήταν οι καλύτερες στην ιστορία του μαγαζιού. Από ό,τι είδα και ξέρω, υπήρχε αρκετή κίνηση στον δρόμο, στα καφέ. Είχαμε τους επισκέπτες και από Χανιά και Ηράκλειο. Είχε μια πολύ καλή, ιδιαίτερη δυναμική, αυτή η περίοδος. Ο κόσμος είχε ανάγκη να «ξεγελάσει» τις δυσκολίες τις οποίες βιώνει. Ο κόσμος συνήθισε να συνυπάρχει με τις δυσκολίες, τις παραμέρισε για λίγο και ξέχασε, πέρασε καλά.

Προφανώς είχε υπολογίσει αυτά τα έξοδα, ενώ πλέον με τη χρήση του πλαστικού χρήματος, δίνεται η δυνατότητα στον καταναλωτή να πάει τα έξοδά του λίγο παρά πίσω και αυτό βοηθάει. Όταν φτάναμε στο σημείο το 60% των συναλλαγών μας, πολλές φορές και το 70%, να είναι με κάρτες, καταλαβαίνεις ότι ο άλλος δεν τα βάζει την ίδια μέρα στην τράπεζα, θα μπουν μέσα στο επόμενο 20ήμερο και θα καλύψει τις ανάγκες του».

«Βοήθησε πάρα πολύ ο καιρός, με αποτέλεσμα μέχρι και εχθές τα μαγαζιά να δουλέψουν καλά. Ειδικά τα καφέ που ήταν κοντά σε αγορά τις μεσημεριανές ώρες δούλεψαν πάρα πολύ καλά. Επίσης και τα εστιατόρια δούλεψαν, ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πάρα πολλά έχουν κλείσει. Είχαν κλείσει φέτος τα Χριστούγεννα με αποτέλεσμα αυτοί που έμειναν ανοιχτοί να έχουν περισσότερη δουλειά. Ο καιρός φέτος ήταν «σύμμαχος», όπως στο εμπόριο, έτσι και στην εστίαση έπαιξε πολύ μεγάλο ρόλο η ηλιοφάνεια, οι υψηλές θερμοκρασίες κ.λπ. Ο κόσμος βγήκε με πολύ μεγαλύτερη άνεση και για ψώνια και για καφέ, φαγητό κ.λπ. Τα βράδια, τα ρεβεγιόν δούλεψαν. Νομίζω ότι ήταν ένα εορταστικό 8ήμερο που ήταν σχεδόν όπως τα παλιά, πριν την υγειονομική κρίση. Παρόλα αυτά, ήταν λίγο «σφιγμένα» και φέτος τα πράγματα από άποψη κατανάλωσης, όμως κινήθηκε η αγορά. Είμαι σίγουρος ότι βοήθησε ο καιρός» ανέφερε από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος του Σωματείου Εστίασης και Αναψυχής, Χάρης Αυγουστάκης.

Προβληματισμός αλλά και αισιοδοξία για το 2023

Μεγάλο αγκάθι αποτελεί για τον κλάδο της εστίασης το ενεργειακό κόστος. Οι όποιο τζίροι πλέον δεν αρκούν για να καλύψουν τα αυξημένα κόστη λειτουργίας μιας επιχείρησης υγειονομικού ενδιαφέροντος. Άλλωστε δεν είναι λίγα τα καταστήματα εκείνα της πόλης του Ρεθύμνου που από τον Νοέμβριο κατέβασαν ρολά και οι ιδιοκτήτες τους αποφάσισαν να μην τα λειτουργήσουν το χειμώνα θεωρώντας πως κάτι τέτοιο θα είναι ασύμφορο. Οι επαγγελματίες προσδοκούν στην εξομάλυνση της κατάστασης τη νέα χρονιά για να επανέλθει η ισορροπία στον κλάδο τους.

«Το 2023 βρίσκει την εστίαση αρκετά προβληματισμένη. Δεν λείπουν τα προβλήματα μέχρι σήμερα, ούτε έγινε καμιά προσπάθεια βελτίωσης. Είναι τα ζητήματα της ενέργειας, τα ζητήματα της αγοράς εργασίας, τα ζητήματα των πρώτων υλών που κάθε μέρα βιώνουμε και κάτι καινούργιο, το ζήτημα αγοράς-εργασίας. Όταν η επιδοματική πολιτική δίνει το δικαίωμα σε κάποιον να κάθεται και όχι να δουλεύει, καταλαβαίνουμε γιατί δεν υπάρχουν εργαζόμενοι. Όταν ζητήσεις κάποιον από τις λίστες των ανέργων, την ειδικότητα που θέλεις και αυτός σε πει «όχι, δεν έρχομαι» και συνεχίσει να παίρνει επίδομα, αυτό δεν λέγεται επιδοματική πολιτική ανεργίας, λέγεται βόλεμα, λέγεται χάρισμα, λέγεται αβάντα.

Παράλληλα πάγια θέση μας είναι η μείωση του Φ.Π.Α. σε μονοψήφιο αριθμό. Βλέπουμε χώρες στην Ευρώπη προκειμένου να αντιμετωπίσουν τη δυσκολία, ιδιαίτερα στα τρόφιμα, να έχουν μηδενικό Φ.Π.Α. Έχουν αναστείλει τελείως τον συντελεστή Φ.Π.Α. και σε εμάς παραμένουν στα ίδια υψηλά επίπεδα. Η μείωση του Φ.Π.Α. είναι ο μόνος τρόπος να εξομαλύνουμε λίγο-λίγο τις δυσκολίες. Είναι ο μόνος τρόπος να κλείσουμε ελαφρά την ψαλίδα των ανισοτήτων που υπάρχουν. Είναι κυρίαρχος στόχος η μείωση του Φ.Π.Α. σε μονοψήφιο αριθμό. Όπως, επίσης, αν είναι δυνατόν και η διαχείριση των αλκοόλ κάπως διαφορετικά. Δηλαδή τα ντόπια παραγόμενα είδη θα πρέπει να μπουν σε έναν άλλον συντελεστή Φ.Π.Α. Είναι μια νέα παράμετρος που και αυτή ξεκίνησε να διεκδικεί η ομοσπονδία μας. Μιλάμε για το κρασί, το ούζο, όλα τα ντόπια ποτά, ζητάμε να έχουν μια άλλη, χαμηλότερη τιμή Φ.Π.Α. από εκείνη των εισαγόμενων. Αυτήν την στιγμή είναι στο 24%. Εμείς είμαστε υπέρ της τυποποίησης της ρακής και της τσικουδιάς, αλλά δυστυχώς, οι απανωτοί φόροι δεν αφήνουν ούτε αυτήν την τυποποίηση, ούτε εξέλιξη να γίνει κάτω από καθεστώς νομιμότητας και απόλαυσης. Κάποιοι το έχουν καταφέρει, για παράδειγμα η Κύπρος που βγάζει τη ζιβανία, η Ιταλία που βγάζει την γκράπα. Έχουν καταφέρει αυτά τα παραγόμενα τοπικά ποτά να είναι δημοφιλή και να είναι σε πρώτη επιλογή από το κοινό τους. Το θεωρώ πάρα πολύ παράξενο στην υπόλοιπη χώρα το ούζο να έχει μια λογική διαχείριση και η ρακή να μην μπορεί».

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Χάρης Αυγουστάκης, επισήμανε: «Αυτό που προσδοκούμε από το 2023 είναι να έχουμε την ίδια τουριστική χρονιά με πέρυσι. Νομίζω πως είναι δύσκολο. Δεν νομίζω να είναι οι συνθήκες ίδιες με τις περσινές, για να έχουμε την αντίστοιχη χρονιά από άποψη αριθμού τουριστών. Αυτό που προσδοκούμε, επίσης, είναι να λυθεί επιτέλους αυτό το ενεργειακό πρόβλημα με όποιον τρόπο και αν λυθεί, να σταματήσει ο πόλεμος, που αυτή είναι η επίσημη δικαιολογία του προβλήματος, ούτως ώστε φέτος να μπορέσει να ανταποκριθεί ο τζίρος που θα κάνουμε με ένα φυσιολογικό κέρδος. Αυτό είναι που προσδοκούμε σαν επαγγελματίες. Πέρυσι δουλέψαμε, κάναμε καλούς τζίρους, ήρθε κόσμος. Ήταν μια χρονιά που μας έδωσε ελπίδες για την καλοκαιρινή περίοδο που ήταν κοντά στους επτά μήνες. Αυτό ήταν κάτι που είχαμε να το δούμε χρόνια. Τα ξενοδοχεία ήταν γεμάτα, όμως τα κέρδη είχαν συρρικνωθεί πάρα πολύ λόγω των γνωστών ζητημάτων που έχουμε. Προσδοκάμε να αλλάξουν όλα αυτά τα ζητήματα. Να μειωθεί το κόστος της ενέργειας και των πρώτων υλών που χρησιμοποιούμε στα καταστήματά μας.

Η μείωση του Φ.Π.Α. είναι ένα πάγιο αίτημα. Ίσως τώρα είναι πιο επιβεβλημένο να γίνει με τις κρίσεις που έχουμε τώρα. Η μείωση του Φ.Π.Α. είναι ένα μέτρο που θα μας βοηθήσει. Έχω ακούσει ότι εξετάζεται, ίσως όμως δεν ισχύει. Τώρα προεκλογικά θα ακούσουμε πολλά».

Όπως πρόσθεσε ο Ιανουάριος θα είναι ένας υποτονικός μήνας για τον κλάδο της εστίασης, ο οποίος πλέον αναμένει την περίοδο του καρναβαλιού: «το 10ήμερο του καρναβαλιού θα έχουμε σιγά-σιγά μια ανάκαμψη, ειδικά το τελευταίο 3ήμερο των αποκριών. Μετά θα πορευτούμε για την τουριστική σεζόν. Ευελπιστούμε σιγά-σιγά να έχει τελειώσει όλη αυτή ιστορία με τον covid, γιατί βλέπουμε ότι πάλι παίρνουν μέτρα κάποιες χώρες».

Προβληματισμός για τον αντικαπνιστικό νόμο

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Χριστουλάκης και στο πρόβλημα όπου αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εστίασης με την εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου, επισημαίνοντας πως πρέπει να δοθεί μια λύση.

Χαρακτηριστικά ανέφερε: «Ένα ακόμα ζήτημα είναι αυτούς που θεωρούμε αδικημένους με τον αντικαπνιστικό νόμο. Έχουμε αποφασίσει να το σηκώσουμε ψηλά το ζήτημα αυτό, για να καταλάβει επιτέλους η κυβέρνηση, ή όποιος κυβερνάει αυτόν τον τόπο -γιατί ευθύνη έχουν όλοι όσοι είναι στην κυβέρνηση- ότι σε αυτό το ζήτημα αντί να πράξουν αυτό που συμβαίνει στο εξωτερικό, αυτό που θα έπρεπε να πράξουν και να απονέμουν δίκαιο, «τιμωρούν» αυτούς που δεν καπνίζουν, δηλαδή τους καταστηματάρχες και αφήνουν στο απυρόβλητο τον βασικό φταίχτη όλης της δουλειάς που λέγεται καπνιστής. Θα το σηκώσουμε όσο πιο ψηλά γίνεται το ζήτημα, μήπως και φτάσει κάποια στιγμή στα αυτιά των υπευθύνων η πραγματικότητα και να το διαχειριστούν σύμφωνα με τις διαστάσεις δικαίου, μιας και λείπει το δίκαιο από αυτήν την ιστορία. Οι έλεγχοι κάνουν τη δουλειά σύμφωνα με το σχέδιο που υπάρχει εκ μέρους της κυβέρνησης. Αυτοί που πρέπει να νοιαστούν για να κάνουν ένα πραγματικό σχέδιο είναι οι κυβερνώντες. Αυτοί πρέπει να κάνουν τον κόσμο να μην καπνίζει. Πώς θα κάνουν τον καπνιστή να μην καπνίζει; Ο καπνιστής όταν ξέρει ότι στην έσχατη των περιπτώσεων θα πληρώσει 50 ευρώ και ο καταστηματάρχης 2.000 ευρώ, δεν τον νοιάζει, το ανάβει. Από την άλλη μεριά, εμείς μπορεί να μην προλάβουμε να τον δούμε. Μπορεί να μην έχουμε τον λεγόμενο βλεπέ του καταστήματος σε ετοιμότητα να τον δει αυτόν που θα ανάψει το τσιγάρο. Η κυβέρνηση έχει υποχρέωση να τον προσεγγίσει με μάτια πραγματικά και αληθινά το ζήτημα και να απονείμει αυτά που πρέπει, σύμφωνα με το σχέδιό της, εκεί που πρέπει».

Και κατέληξε λέγοντας πως: «Αισιοδοξούμε το 2023 να είναι καλύτερο, γιατί υπάρχει και υψηλό ενδιαφέρον για τον τουρισμό. Αισιοδοξούμε μήπως και τελειώσει ο πόλεμος, αισιοδοξούμε μήπως μειωθούν τα προβλήματα ενέργειας. Από την άλλη μεριά, είμαστε και ανήσυχοι, γιατί στη χώρα μας έχουμε συνηθίσει ό,τι μπαίνει να μην βγαίνει».