Ίσως μία από τις τελευταίες διαλέκτους της ελληνικής γλώσσας αποτελεί η κρητική διάλεκτος. Μέσα στα επόμενα χρόνια υπολογίζεται ότι θα αφανιστούν οι μισές από τις έξι χιλιάδες μητρικές γλώσσες που ομιλούνται στις μέρες μας, όπως επιβεβαιώνει ο γλωσσολόγος, Γιώργος Γεωργίου, σημειώνοντας ότι η κυπριακή διάλεκτος θεωρείται η τελευταία ζωντανή ελληνική, συμπληρώνοντας εγώ μαζί με την κρητική διάλεκτο, οι οποίες μάλιστα, βρήκαν καινούργιους δρόμους και τρόπους να συνεχίσουν να υπάρχουν παρά τις δυσκολίες και τις πιέσεις που δέχονται αποτελώντας για όλους όσους τις ομιλούν «επιπλέον αξία».
Αυτή η μέρα είναι ακριβώς για να θυμόμαστε και να τιμούμε ο καθένας την μητρική του γλώσσα αλλά κυρίως δίδεται έμφαση στις απειλούμενες γλώσσες δηλαδή αυτές που έχουν λίγους ομιλητές και κινδυνεύουν να εξαφανιστούν.
Η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εκπονήσει διάφορα προγράμματα προστασίας και ενίσχυσης γύρω από τις απειλούμενες γλώσσες, οι οποίες είναι κυρίως οι διάλεκτοι που δεν έχουν πάρα πολλούς ομιλητές και που στην Ευρώπη υπάρχουν, εκατοντάδες.
Από την μία σκεφτόμαστε την αξία της ελληνικής γλώσσας την οποία τιμούμε σε άλλη αντίστοιχη μέρα, την Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας αλλά ακριβώς την 21η Φεβρουαρίου, Ημέρα Μητρικής Γλώσσας, έχουμε στην έγνοια μας την κρητική διάλεκτο, καταλαβαίνουμε την αξία της που έγκειται στο ότι συντηρεί την ταυτότητά μας και είναι ο τρόπος σύνδεσης με το πολιτισμό μας και ο πιο σημαντικός πυλώνας της παράδοσης μας.
Η βασική αιτία αφανισμού των διαλέκτων αποτελεί η τεχνολογία και άλλα που όλα συντείνουν στην ισοπέδωση των λιγότερο ισχυρών γλωσσών.
Έτσι με την σημερινή παγκόσμια ημέρα της μητρικής γλώσσας γίνεται προσπάθεια να τις υπερασπιστούμε, να τις καταγράψουμε, να βρίσκουμε προγράμματα διατήρησής τους διότι σβήνουν σιγά-σιγά.
Πρέπει να τονίσουμε ότι «όταν αποβιώσει και ο τελευταίος φυσικός ομιλητής που μιλάει αυτή τη διάλεκτο χάνεται και η διάλεκτος και μαζί με αυτήν όλη η κληρονομιά που κουβαλά».
Η κρητική διάλεκτος βρήκε τρόπο, ακριβώς επειδή εκφράζει το συναίσθημα, να επιβιώσει μέσα από την πρόσδεση της με το συναίσθημα και με το αυθεντικό. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι χρησιμοποιείται πολύ εκτεταμένα και στη διαφήμιση (creta farm) σε πολλές τηλεοπτικές παραστάσεις όπως τον Σασμό, το ναυάγιο κ.λπ. δηλαδή, βρήκε άλλες διεξόδους, ακόμη και η προσπάθεια του ιστορικού συλλόγου Ρεθυμνίων Αττικής «Το Αρκάδι» να υπάρχει ως μάθημα στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να λειτουργεί σε εμάς ως πλεονέκτημα κι ένα ακόμη εργαλείο, μια ακόμη επιλογή στην έκφρασή των Κρητών με την έννοια ότι με την κρητική διάλεκτο μπορείς να κάνεις χιούμορ, να εκφράσεις συναισθήματα και να χρησιμοποιήσεις εκφράσεις μοναδικές που περιγράφουν την καθημερινότητά μας με ένα τρόπο που μας συνδέει με την παράδοση.
Η κρητική διάλεκτος, είναι σημαντικό στοιχείο του πολιτισμού και της παράδοσης μας που λειτουργεί ως επιπλέον αξία.
Η κρητική διάλεκτος ως κιβωτός της παράδοσης δεν πρέπει να αποτελεί «οστεοφυλάκιο», αλλά μια κινητή γιορτή.
Χαίρομαι για τους απόδημους Κρήτες της Αμερικής, της Αυστραλίας, της Γερμανίας που προσπαθούν να διατηρούν αυτούς τους δεσμούς της παράδοσης. Η κρητική διάλεκτος είναι ένας από τους πιο γερούς δεσμούς και πυλώνες της παράδοσης.
Πιστεύω ότι οι νεότεροι άνθρωποι, σε μια εποχή που όλα αλλάζουν ραγδαία λόγω της τεχνολογίας, να καταλάβουν πόσο πολύτιμοι είναι αυτοί οι δεσμοί και να τους κρατήσουν και οι ίδιοι ακόμη και μέσω του κινητού τους. Αλλά ας προσπαθήσουν. Αξίζει.
