Απόλυτα ταυτισμένο με τα ήθη της Ρεθεμνιώτικης ιστορίας και παράδοσης το Αρκάδι παραμένει το αδιαμφισβήτητο σύμβολο ελευθερίας και εθνικής αξιοπρέπειας.
Οι έγκλειστοι με δική τους θέληση επέλεξαν με τον πιο τραγικό τρόπο να περάσουν στην αθανασία, παρά το γεγονός ότι υπήρχε τρόπος σωτηρίας με αντίτιμο την παράδοση της μονής. Κι αυτό κανένας δεν το θέλησε.
Έτσι το Αρκάδι έγινε παγκόσμιο προσκύνημα ελευθερίας και δεν υπήρξε ηγέτης να μην κάνει το πέρασμά του είτε με την ευκαιρία της επετείου είτε ως περαστικός επισκέπτης από το Ρέθυμνο.
Ο πρώτος πέρασε στη χορεία των υψηλών επισκεπτών της ιεράς μονής ήταν ο πρίγκιπας Γεώργιος ως Ύπατος Αρμοστής Κρήτης.
Αρχές του Γενάρη 1899 ο πρίγκιπας αποφάσισε τριήμερη επίσκεψη στο Ρέθυμνο.
Μετά την ενθουσιώδη και πανηγυρική υποδοχή στην πόλη και τις εκδηλώσεις που κράτησαν μέχρι το ξημέρωμα της 9ης Ιανουαρίου ξεκίνησε ο πρίγκιπας με τη συνοδεία για το ιστορικό μοναστήρι. Σε όλη τη διαδρομή συγκινημένος ο κόσμος από τα γύρω χωριά έδειχνε στον πρίγκιπα τα θερμά αισθήματα που διακατείχαν τους Ρεθεμνιώτες, γι’ αυτόν, τώρα που έπαιρναν μια ανάσα λευτεριάς.
Με τα γνωστά μεταφορικά μέσα της εποχής η συνοδεία πέρασε από Περιβόλια, Πηγή, Μαρουλά, Λούτρα και Αμνάτο. Και σ’ όλη τη διαδρομή ο πρίγκιπας έβλεπε παντού αψίδες με δάφνες ενεπίγραφες με φωτογραφίες δικές του και του αυτοκρατορικού ζεύγους της Ρωσίας.
Τον Γεώργιο στην εκδρομή του αυτή τον συνόδευαν οι υπασπιστές του Καρμπόνης και Λεμπέσης, ο διοικητής Θεόδωρος δε Χιόστακ, άλλοι τοπικοί παράγοντες και φυσικά ο υποπρόξενος της Ρωσίας Χατζηγρηγοράκης. Της όλης συνοδείας προηγείτο ως τιμητική φρουρά ο αρχηγός της αστυνομίας Τσουδερός, με αποσπάσματα χωροφυλάκων και Μαυροβουνίων και ακολουθούσε στο τέλος ουραγός, τμήμα έφιππων Ρώσων χωροφυλάκων.
Αν και Γενάρης η μέρα ήταν από τις πιο γλυκές Αλκυονίδες. Κι ενώ το θέαμα από ερειπωμένα σπίτια βαρύ τίμημα των ξεσηκωμών και η καμένη γη δεν ήταν και το καλύτερο, όλοι ωστόσο έβλεπαν παντού ομορφιά. Τόσος ήταν ο ενθουσιασμός τους. Οι πιο ένθερμοι μάλιστα είχαν βάλει ομοίωμα του πρίγκιπα ακόμα και σε ερειπωμένα σπίτια με δάφνες και πρασινάδες ολόγυρα.
Ακόμα και οι γέροι έριχναν στο πέρασμα του Γεωργίου δάφνες και ροδοπέταλα, άλλοι ράντιζαν με ροδόσταμο, ενώ μέσα στις ιαχές ξεχώριζε και μια πιο ιδιαίτερη «Καλωσόρισες άστρο της Βηθλεέμ».
Φθάνοντας στο Αρκάδι ο Γεώργιος επισκεπτόμενος τον ιερό χώρο δεν μπορούσε να μη δείξει τη συγκίνησή του. Εδώ τον προσφώνησε ο κορυφαίος των Γραμμάτων Εμμανουήλ Γενεράλης με μια ομιλία που εντυπωσίασε όπως ήταν αναμενόμενο. Ήταν πράγματι ένα μνημείο έντεχνου λόγου.
Σε γενικές γραμμές έμεινε αξέχαστη η επίσκεψη αυτή στο Γεώργιο ιδιαίτερα η υποδοχή του λαού. Ποιος να το φανταζόταν πως αυτός ο λαός του Ρεθύμνου που επευφημούσε τον πρίγκιπα εκείνο το τριήμερο του Γενάρη 1899, αρκετές δεκαετίες αργότερα θα καταψήφιζε στις εκλογές το στέμμα και θα έδινε το μεγαλύτερο ποσοστό πανελλαδικά στην προεδρική δημοκρατία.
Επίσκεψη Ελευθερίου Βενιζέλου
Και φθάνουμε στον Νοέμβρη 1930 που η χώρα εορτάζει τα 100 χρόνια από την ανάσταση του γένους. Ήταν φυσικό και οι εκδηλώσεις του Αρκαδιού να έχουν μεγαλοπρέπεια που χάρισε άπλετα η παρουσία του Ελευθερίου Βενιζέλου.
Όλες τις λεπτομέρειες από αυτόν τον ξεχωριστό εορτασμό μας διαφύλαξε στο βιβλίο του το «Αρκάδι» ο αείμνηστος Ιεράρχης Τιμόθεος Βενέρης.
Και με βάση αυτές μπορούμε να συνθέσουμε μια εικόνα από τον εορτασμό κείνης της επετείου που λάμπρυνε με την παρουσία του ο Ελευθέριος Βενιζέλος.
Από την αυγή της 8 Νοεμβρίου 1930 οι Ρεθυμνιώτες είχαν κατακλύσει τη σημαιοστολισμένη προκυμαία.
Στις 7.30 ακριβώς η «ΕΛΛΗ» αγκυροβόλησε μπροστά στο λιμάνι. Επέβαιναν σ’ αυτήν ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος, ο αντιπρόεδρος της βουλής Αλαβάνος, ο στρατηγός Ταρσούλης, ο διευθυντής του υπουργείου των Ναυτικών Λούης και πολλοί άλλοι.
Μια ώρα αργότερα οι επίσημοι αποβιβάζονται στην προκυμαία όπου είχε στηθεί μεγαλοπρεπή αψίδα πάνω από την οποία ήταν γραμμένο με χρυσά γράμματα το όνομα του μοναστηριού Αρκάδι.
Στις 9.30 ξεκίνησαν όλοι για τον τόπο του προσκυνήματος.
Ήταν μια μέρα εξαιρετικά καλή για την εποχή. Τα πάντα έλουζε η ομορφιά και το φως.
Σ’ όλη τη διαδρομή οι κάτοικοι των γύρω κοινοτήτων είχαν στήσει αψίδες με επιγραφές και ιστορικές εικόνες. Μέσα στο προαύλιο της μονής και μπροστά στον ιερό ναό είναι παρατεταγμένοι άνδρες του Ευζωνικού Τάγματος μετά των αξιωματικών, η Μουσική της Μεραρχίας Κρήτης, διάφορες αντιπροσωπείες με σημαίες και στεφάνια ανάμεσα στα οποία κυμάτιζε το ιστορικό λάβαρο.
Μετά την άφιξη του πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου τελέστηκε δοξολογία κι έπειτα οι επίσημοι και ο κόσμος κατευθύνθηκαν στο Ηρώο όπου φυλάσσονται τα οστά των Μαρτύρων.
Προσκυνητές και δικτάτορες
Δυστυχώς όμως για το Αρκάδι είδε στο γύρισμα του χρόνου να παρίστανται στις εκδηλώσεις του και άλλοι επίσημοι που σύνδεσαν τ’ όνομά τους με τις μελανές σελίδες της σύγχρονης ιστορίας. Ανάμεσά τους ήταν και ο Ιωάννης Μεταξάς που ήρθε ως πρωθυπουργός να πάρει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις στις 8 Νοεμβρίου 1936.
Ο πρώτος βασιλιάς που παρέστη στον εορτασμό ήταν ο Κωνσταντίνος που με την Άννα Μαρία ήρθαν στο Αρκάδι το Νοέμβρη το 1967.
Για τους παλιούς Ρεθεμνιώτες όμως ο εορτασμός του 1930 που λάμπρυνε με την παρουσία του ο Ελευθέριος Βενιζέλος παρέμεινε στην ιστορία του τόπου.Όπως και κάθε τι που συνδεόταν άμεσα με τον εθνάρχη.
Ανάμεσα στους προσκυνητές της ιεράς Μονής Αρκαδίου σε κάποιο εορτασμό του 1954, είναι και μια ομάδα φοιτητών από την Κύπρο.
Ανάμεσά τους και μια όμορφη επιβλητική κοπέλα, η Κλαίρη Αγγελίδου.
Η επίσκεψη αυτή σε ένα τόσο ιερό τόπο είχε και μια συμβολική σημασία. Ήθελαν αυτά τα παιδιά που έκαιγε τα στήθη τους ο πόθος για λευτεριά να ευλογηθεί ο αγώνας τους στον χώρο που τους ενέπνεε το θρυλικό του παρελθόν.
Εκεί έγινε και ο πρώτος σχεδιασμός. Έπειτα όλη η ομάδα τράβηξε στον Ψηλορείτη, όπου τους περίμεναν οι Μπαντουβάδες να τους εκπαιδεύσουν στα όπλα. Η Κλαίρη δεν κάθισε πολύ στην Κρήτη. Συνέχισε την εκπαίδευσή της στην Αθήνα, στο σκοπευτήριο Καισαριανής.
O Μακάριος στο Αρκάδι
Στην εκατονταετηρίδα του Αρκαδίου τιμά με την παρουσία του τις εκδηλώσεις και ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, ο οποίος στον λόγο του είπε μεταξύ άλλων:
«Εις τον βωμόν του Αρκαδίου προσέρχεται σήμερον και η μαχομένη Κύπρος καταθέτουσα ευλαβώς και τον ιδικόν της φόρον τιμής, προσέρχεται για να αντλήση έμπνευσιν και δύναμιν, πίστην και φως από τη φλόγα του ολοκαυτώματος δια την συνέχισιν του αγώνος της… Εις το παράδειγμα της Κρήτης, παράδειγμα αγώνος και θυσίας, στρέφεται πάντοτε και εμπνέεται η Κύπρος. Εις τον ιδικόν της μόχθον, μόχθον καταξιούντα, εις τον ιδικόν της πόνον, πόνον αποθεούντα, εις την ιδικήν της αιματίνην γραμμήν, γραμμήν επιψαύουσαν τα θεία κράσπεδα, ευρίσκει η Κύπρος την κατάφασιν του ασιγάστου πόθου της, δι’ ελευθερίαν, δια την Ένωσιν μετά της μητρός πατρίδος Ελλάδας, πατρίδος όλων των πατρίδων, κοιτίδος τω ευγενών ανθρωπίνων ιδεωδών; η οποία εγέννησε θεούς, δια της οποίας κατά την θείαν ρήσιν, εδοξάσθη ο υιός του ανθρώπου…
Η Κύπρος επαναβεβαιοί σήμερον εις το Αρκάδι τους εθνικούς οραματισμούς της, αντλεί δύναμιν από το ολοκαύτωμα του, και σφυρηλατεί την πίστιν της επί την τελικήν δικαίωσιν, την Ένωσιν μετά της Ελλάδος».
Αρκάδι και χούντα
Ιστορικές στιγμές για τον τόπο συνδυάστηκαν με τις καθιερωμένες εκδηλώσεις για να τιμηθεί η επέτειος της Αρκαδικής Εθελοθυσίας από παράξενες συγκυρίες.
Μια από αυτές η πρώτη εκδήλωση αντίστασης κατά της χούντας με επίκεντρο το Αγιασμάτσι στο αρχοντικό του Ουρανογιώργη.
Νύχτα της 28ης Οκτωβρίου 1967 στο σπίτι του Γιώργη Ουρανού στο Αγιασμάτσι είχαν συγκεντρωθεί για σύσκεψη όλοι οι πυρήνες αντίστασης του νησιού. Ήταν δηλαδή εκτός από τον Γιάννη Χαλκιαδάκη και οι παπα-Πέτρος Γαβαλάς, ο Τηλέμαχος Πλεύρης, ο Γιώργης Ξυλούρης, ο Φοίβος Ιωαννίδης, ο γυμνασιάρχης Σταμαθιουδάκης, ο Μανόλης Σκουλάκης, ο Γ. Γιαννόπουλος.
Σκοπός της συνάθροισης ήταν ο σχεδιασμός δράσης με την ευκαιρία της άφιξης του βασιλιά Κωνσταντίνου και των Παπαδόπουλου, Παττακού, Μακαρέζου για να παραστούν στις εκδηλώσεις των Αρκαδίων. Η παράτολμη πρόταση ήταν είτε να τους απαγάγουν και από τον βασιλιά και να ζητήσουν να ορκίσει δημοκρατική κυβέρνηση είτε να τους σκοτώσουν.
Σύμφωνα με μετέπειτα αφήγηση των γεγονότων του παπα-Πέτρου Γαβαλά που του είχε δοθεί η προεδρία στη συνάντηση και λόγω σχήματος ήταν ο πρώτος που αντέδρασε στο ενδεχόμενο δολοφονίας τονίζοντας ότι δεν μπορεί να σκοτώσει Έλληνες όσο εθνικά ανάξιοι και αν ήταν.
Όπως θα γράψει αργότερα ο Γιώργος Ουρανός σε ένα ενδιαφέρον κείμενο που δημοσιεύτηκε στα «Ρεθεμνιώτικα Νέα», όλο αυτό ήταν σχέδιο της οργάνωσης Δ.Ε.Κ.Α. που είχε συσταθεί πολύ ενωρίς, μόλις ένα μήνα μετά την επιβολή της δικτατορίας. Δεν ήταν πολυάριθμη ομάδα για ευνόητους λόγους αλλά καθένας από τα μέλη του έκανε για περισσότερους.
Από το Ρέθυμνο, στους Πρωτεργάτες της οργάνωσης ήταν ο Γιώργης Ουρανός αργότερα πρόεδρος της Ένωσης Κιτροπαραγωγών Κρήτης που δεν είναι πια στη ζωή, ο Γιάννης Χαλκιαδάκης απόφοιτος της Παιδαγωγικής Ακαδημίας και ιδρυτής των «Ρεθεμνιώτικων Νέων», ο Γιώργης Περάκης δικηγόρος και αργότερα βουλευτής του ΠΑΣΟΚ ο Μανούσος Σταμαθιουδάκης συνταξιούχος γυμνασιάρχης 66 ετών που ήταν και ο μεγαλύτερος σε ηλικία από όλα τα μέλη της οργάνωσης.
Τελικά αυτό που αποφασίστηκε ήταν, ότι η οργάνωση με όλους τους ενόπλους θα έστηναν ενέδρα στη Δυτική πύλη του Αρκαδίου, θα συνελάμβαναν και θα απήγαγαν τον Βασιλιά κατά την έξοδό του από την εκκλησία μετά την δοξολογία και τον οποίο θα οδηγούσαν σε ασφαλές μέρος. Από εκεί θα τον εξανάγκαζαν με την απειλή των όπλων, να ορκίσει Δημοκρατική κυβέρνηση καταλύοντας τη δικτατορία.
Όμως για κακή τους τύχη δύο ημέρες μετά την Παγκρήτια αυτή σύσκεψη, σε μια βομβιστική ενέργεια μελών της οργάνωσης στο Ηράκλειο, συνελήφθησαν από την Ασφάλεια Ηρακλείου τρεις από αυτούς, και στη συνέχεια ξεκίνησε πογκρόμ συλλήψεων. Σε λίγες ημέρες είχαν συλληφθεί όλα τα μέλη της οργάνωσης.
Στην αγροικία του στο Αγιασμάτσι αργά τη νύκτα της 7ης Νοεμβρίου μετά από συντονισμένη επιχείρηση της Ασφάλειας Ηρακλείου συνελήφθη και ο Γιώργης Ουρανός, η σύζυγός του Φωτεινή και ο πρωτανιψιός του Μανώλης Σταυρακάκης μαθητής του γυμνασίου τότε, 16 χρόνων, ο οποίος εκείνη την περίοδο διέμενε μαζί τους.
Ο Βασιλικός Επίτροπος ενεργών ως εισαγγελέας του Στρατοδικείου, συνέταξε το κατηγορητήριο με βάση τον Νόμο 509 του 1947 που είχε νομοθετηθεί στην έναρξη του Εμφυλίου πολέμου για τις διώξεις των Ελλήνων κομμουνιστών και «αντιφρονούντων» και τους ορίστηκε δίκη στις 13 Δεκεμβρίου ’67 με πολύ βαριές κατηγορίες για Εθνική προδοσία και σχεδιαζόμενη ένοπλον κατάλυσιν του πολιτεύματος.
Όμως την ημέρα που θα ξεκινούσε η δίκη στις 13 Δεκεμβρίου, ξημερώματα, εκδηλώθηκε το Βασιλικό πραξικόπημα από τη Θεσσαλονίκη, όπου δημιουργήθηκε πολύ μεγάλη αναστάτωση στο στράτευμα και έτσι η δίκη αναβλήθηκε.
Η νέα δίκη για τους αγωνιστές της Δ.Ε.Κ.Α. ορίζεται για την 1η Φεβρουαρίου ’68.
Οι ποινές που επιβλήθηκαν στους 24 καταδικασθέντες αγωνιστές ήταν, από 11 χρόνια φυλάκιση για τον Φοίβο Ιωαννίδη, πέντε χρόνια για τον Θανάση Σκουλά, τέσσερα χρόνια για τον Γιώργη Ουρανό και τον Γιώργη Γιαννόπουλο, τριάμισι χρόνια για τον Δημήτρη Ξυριτάκη, δύο χρόνια για τον Γιάννη Χαλκιαδάκη, τον Στρατή Μεσσήνη, τον Μανώλη Παπαϊωάννου, και τον παπα-Πέτρο Γαβαλά και λιγότερα χρόνια για τους υπόλοιπους.
Όλοι οι καταδικασθέντες οδηγήθηκαν στις φυλακές. Άλλοι στην Ν. Αλικαρνασό άλλοι στην Αγυιά Χανίων, καθώς και σε άλλες φυλακές της χώρας όπου και εξέτισαν τις ποινές τους.
Όσο για τους τέως όπως αναφέρεται σε ρεπορτάζ της «Κρητικής Επιθεώρησης» ήρθαν κατευθείαν στο Αρκάδι. Μάλλον για περισσότερη ασφάλεια άλλαξε την τελευταία στιγμή το πρόγραμμα.
Μια τραγωδία στα «ψιλά»
Μένουμε όμως στον Νοέμβρη του 1967 για να θυμίσουμε μια τραγωδία που η χούντα θέλησε να περάσει στα «ψιλά» αλλά ευτυχώς η γενναία πέννα του Γιάννη Χαλκιαδάκη ανέδειξε το γεγονός. Για το περιστατικό διαβάζουμε πλήρες ρεπορτάζ στα «Ρεθεμνιώτικα Νέα» της Πέμπτης 10 Νοεμβρίου 1967:
Όπως το συνήθισε η χούντα των συνταγματαρχών φρόντιζε να συνδυάζει τις εθνικές επετείους με θέαμα που της έδινε την ευκαιρία για τη σχετική προπαγάνδα.
Έτσι και τον Νοέμβρη του 1967 που θα έκανε και την πρώτη της διοργάνωση Αρκαδίων.
Από μέρες τώρα κυκλοφορούσε η φήμη για τα «γυμνάσια» στο γήπεδο της Σοχώρας κι ο κόσμος είχε ενθουσιαστεί. Κι όταν είδαν το συρματόσχοινο από τη Φορτέτζα, που κατέληγε σε πασσάλους στο γήπεδο, η φαντασία άρχισε να οργιάζει και η ανυπομονησία να κορυφώνεται.
Κι έφτασε η πολυπόθητη μέρα που ξημέρωσε ηλιόλουστη. Περίεργο, βέβαια, γιατί συνήθως την ημέρα που τιμάμε την μεγάλη επέτειο του Αρκαδίου, βρέχει και το κρύο είναι αισθητό.
Οι οιωνοί για την επιτυχία των εκδηλώσεων ήταν άριστοι. Και η μεγάλη στιγμή έφτασε. Ο Κωνσταντίνος με την Άννα Μαρία, κατέφθασαν με ελικόπτερο στο Αρκάδι, όπου τους υποδέχτηκαν όλες οι αρχές, ενώ δεν έλειπαν και υψηλόβαθμοι τιτλούχοι της Απριλιανής Κυβέρνησης όπως ο Στυλιανός Παττακός και ο Γρηγόριος Σπαντιδάκης.
Κόσμος από νωρίς για να βρει θέση
Μετά τα καθιερωμένα στη μονή, ήρθε η ώρα των εκδηλώσεων στη Σοχώρα, που ενδιέφεραν και περισσότερο τους Ρεθεμνιώτες. Ήδη μια κοσμοσυρροή, από νωρίς το μεσημέρι βεβαίωνε το μεγάλο ενδιαφέρον περιμένοντας να δει τις αερόβιες ασκήσεις και τις επιδείξεις από τους επίλεκτους του στρατού με τις harley μηχανές, που θα σχημάτιζαν με ανθρώπινα σώματα το «πουλί» με απίστευτες ακροβατικές ασκήσεις. Θα ακολουθούσαν τα χορευτικά συγκροτήματα κατά τα ειωθότα. Οι μουσικοί της ΑΣΔΕΝ είχαν πάρει ήδη τη θέση τους.
Ο κόσμος ανυπομονούσε ν’ ανοίξει η βαριά σιδερένια πόρτα που ήταν «έναν αέρα» ανοικτή για να περάσει μέσα. Σε μια στιγμή άγνωστο πως η πόρτα έπεσε. Οι πρώτοι που βρίσκονταν μπροστά έπεσαν μαζί παρασύροντας και άλλους.
Ο καλός συμπολίτης Μανόλης Ροδινός που ήταν ανάμεσα στην κοσμοπλημμύρα, πρόλαβε και αρπάχτηκε από το συρματόσχοινο και προχωρούσε αιωρούμενος όπως τον έσπρωχνε η ανθρωποθάλασσα. Μια στιγμή δυο τρομαγμένα ματάκια τράβηξαν την προσοχή του. Ένα αγοράκι έκλαιγε γοερά απλώνοντας τα χεράκια του. Ήταν εγκλωβισμένο από κορμιά. Κινδύνευε σοβαρά. Τότε ο Ροδινός με τη γνωστή πράη φωνή του, ζήτησε από το παιδί να του δώσει το χέρι καθησυχάζοντάς το.
Στην προσπάθεια να το κρατήσει δεν είχε πια δύναμη να στηριχθεί από το συρματόσχοινο. Είχε όμως καταφέρει να τραβήξει το αγοράκι και κρατώντας το στην αγκαλιά να κατρακυλήσει ωθούμενος από την ανθρώπινη μάζα, προσπαθώντας όσο μπορούσε να το προστατεύει με το σώμα του. Κάποια στιγμή σταμάτησαν. Επιτέλους είχαν σωθεί…
Τα θύματα της τραγωδίας σύμφωνα με το ρεπορτάζ των «Ρεθεμνιώτικων Νέων» ήταν:
Αργυρώ Θωμαδάκη ετών 32 άγαμος εκ Κυριάννας απέθανεν εξ εγκεφαλικής αιμορραγίας.
Άννα Μαθιουδάκη ετών 58 εκ χωρίου Μαλάκι θλάσις θώρακος.
Μαρία Παπαδομιχελάκη ετών 20 εκ Μελάμπων εκδοραί αιμάτωμα οφθαλμού.
Χρυσή Φραγκιαδάκη ετών 45 εγκεφαλική διάσεισις εκδοραί ημιθωρακίου.
Πόπη Φραγκιαδάκη ετών 15 αιμάτωμα οφθαλμού θλάσις ποδιού.
Μαρία Γαρτζολάκη ετών 52 εκ Δρυμίσκου ελαφρά εγκεφαλική διάσεισις.
Άννα Σαριδάκη ετών 17 εκ Πρασσιών θλάσις ποδιού.
Δημήτρης Κιμιωνής ετών 82 εκ Ρεθύμνης εγκεφαλική διάσεισις.
Χαρά Σηφακάκη ετών 40 εξ Αποστόλων θλάσις θώρακος.
Αικατερίνη Αποστολάκη ετών 9 εκ Ρεθύμνης ρωγμώδες κάταγμα κνήμης, τραύμα δεξιού μηρού.
Μαρία Σηφακάκη ετών 32 εξ Αποστόλων.
Οι τραυματίες νοσηλεύτηκαν στο Γενικό Νοσοκομείο και στην κλινική Κοκονά.
Θελήσαμε με την ευκαιρία της σημερινής επετείου να γυρίσουμε πίσω τον χρόνο σε γεγονότα που έμειναν να συνδυάζεται η μνήμη τους με την επέτειο της Αρκαδικής Εθελοθυσίας. Και να έχουν πάντα ενδιαφέρον όσο κι αν ο χρόνος έχει φέρει τόσες αλλαγές στα ήθη.
Πηγη: Πολιτιστικό Ρέθυμνο
Το φωτογραφικό υλικό είναι από τα αρχεία Νίκου Δερεδάκη, Ίδρυμα Ελευθέριος Βενιζέλος Ψηφιακό Αρχείο ΕΙΕ, Μ. Ελευθέριος Βενιζέλος και από το διαδίκτυο.
