Εάν δημιουργηθεί ευνοϊκό περιβάλλον στην Ελλάδα για τα νέα ζευγάρια, επεσήμανε ο καθηγητής Βύρων Κοτζαμάνης, θα ανακοπεί προοδευτικά η πτώση των γεννήσεων και ενδεχομένως μετά από δύο με τρεις δεκαετίες θα αρχίσουν να αυξάνονται
Εκρηκτικές διαστάσεις παίρνει το δημογραφικό πρόβλημα στη χώρα μας. Οι δημογραφικές τάσεις και οι μεταβολές συγκεκριμένων ηλικιακών ομάδων αποτυπώνονται στη νέα δημοσίευση του Ινστιτούτου Δημογραφικών Ερευνών και Μελετών, προδιαγράφοντας ένα εθνικά κρίσιμο τοπίο για τις επόμενες δεκαετίες.
Απαντήσεις στα κρίσιμα ερωτήματα έδωσε ο καθηγητής Δημογραφίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Βύρωνας Κοτζαμάνης μιλώντας στην Τηλεόραση CRETA με τη Μίρκα Οικονομοπούλου, αναλύοντας τα ευρήματα της έρευνας και κρούοντας των κώδωνα του κινδύνου για το δημογραφικό μέλλον της Ελλάδας εάν δεν ληφθούν άμεσα πολιτικές αποφάσεις για τη ανατροπή των δεδομένων.
«Το 2050 είναι πάρα πολύ πιθανό, εάν η μεταναστευτική ζυγαριά είναι μηδενική, να είμαστε γύρω στα 1,3 εκ. λιγότεροι. Δηλαδή είμαστε 10,3 εκ. και θα είμαστε γύρω στα 9 εκ.», τόνισε ο καθηγητής αποτυπώνοντας το συνολικό μέγεθος με τα υφιστάμενα στοιχεία.
Η μείωση αυτή δεν αφορά απλώς τον αριθμό των κατοίκων, αλλά κυρίως την εσωτερική τους κατανομή, καθώς η μόνη ηλικιακή ομάδα που θα αυξηθεί είναι αυτή των ηλικιωμένων, κατά περίπου 700.000 άτομα. Αντίθετα οι κάτω των 65 ετών θα μειωθούν κατά περίπου 2 εκ., εκ των οποίων οι εργάσιμης ηλικίας (20-65 ετών) κατά 1,7 εκ., όπως περιέγραψε ο κ. Κοτζαμάνης.
Μεσοπρόθεσμα αυτή η δημογραφική κατάρρευση είναι μη αναστρέψιμη, τόνισε ο καθηγητής, όμως είναι σημαντικό να παρθούν μέτρα: «Είναι κρίσιμο να πάρουμε μέτρα σήμερα, τα οποία θα αποδώσουν μακροπρόθεσμα. Όσον αφορά στις τάσεις τα επόμενα 25 χρόνια δεν είναι δυνατόν να αναστραφούν, ο πληθυσμός θα μειωθεί».
Σημαντική η μείωση των γεννήσεων συγκριτικά με τις προηγούμενες δεκαετίες
Το 2024 γεννήθηκαν μόλις 69.000 παιδιά. Το 2008 οι γεννήσεις ήταν 109.000 και τις δεκαετίες του ’50, ’60 και ’70 κυμαίνονταν από 150.000 έως 160.000, στοιχεία που δείχνουν εμφανώς τη συρρίκνωση του πληθυσμού, με βασική αιτία, όπως σημείωσε ο καθηγητής, να είναι οι μη ευνοϊκές συνθήκες στη χώρα για τα νέα ζευγάρια να κάνουν οικογένεια και παιδιά.
«Έχουμε μια σημαντική πτώση των γεννήσεων που οφείλεται στο ότι τα νέα ζευγάρια κάθε χρονιά που έρχονται σε ηλικία να κάνουν παιδιά, κάνουν λιγότερα παιδιά από τους γονείς τους. Δηλαδή τα ζευγάρια που έχουν γεννηθεί γύρω στο 1980 και είναι 45 τα 1000 ζευγάρια έκαναν 1400 παιδιά, οι γονείς τους που γεννήθηκαν το 60′, οι 1000 έκαναν 2000 παιδιά και οι 1000 παππούδες τους έκαναν 2250 παιδιά», περιέγραψε ο κ. Κοτζαμάνης, ενώ συμπλήρωσε: «Έχουμε μια τάση μείωσης του αριθμού των παιδιών που κάνουν τα ζευγάρια, η οποία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό ότι στη χώρα μας δεν υπάρχει ένα εξαιρετικά ευνοϊκό περιβάλλον για την οικογένεια και το παιδί, το οποίο δεν επιτρέπει στα ζευγάρια να κάνουν τον αριθμό των παιδιών που επιθυμούν. Οι έρευνες δείχνουν ότι επιθυμούμε να κάνουμε περισσότερα παιδιά από αυτά που κάνουμε. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει ευνοϊκό περιβάλλον για την οικογένεια και το παιδί, το οποίο πρέπει να το φτιάξουμε».
Εάν δημιουργηθεί ευνοϊκό περιβάλλον στην Ελλάδα για τα νέα ζευγάρια, επεσήμανε ο καθηγητής, θα ανακοπεί προοδευτικά η πτώση των γεννήσεων και ενδεχομένως μετά από δύο με τρεις δεκαετίες θα αρχίσουν να αυξάνονται.
Από τους 6 εκ. εν δυνάμει εργαζόμενους, μόνο οι 4 εκ. είναι ενεργοί
Ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας στην Ελλάδα δεν είναι ταυτόσημος με τους απασχολούμενους όπως δείχνουν τα δεδομένα. Μόνο οι 4 εκ. από τους 6 εκ. δυνητικά εργαζομένους, είναι πραγματικά εργαζόμενοι.
«Υπάρχουν χώρες στην ΕΕ που στα 100 άτομα που είναι σε ηλικία εργασίας εργάζονται οι 82. Οπότε είμαστε σε μειονεκτική θέση, αυτήν τη θέση μπορούμε να την κάνουμε πλεονεκτική εάν πάρουμε μέτρα πολιτικής τα οποία θα επιτρέψουμε σε ανθρώπους 20 – 65 ετών να μπουν στην αγορά εργασίας και να παράγουν πλούτο».
Η δημιουργία ευνοϊκού κλίματος στη χώρα ώστε να επιστρέψουν αυτοί που έφυγαν στο εξωτερικό, καθώς και η επιστροφή των γυναικών στην αγορά εργασίας, όπως επίσης και των μεσηλίκων 55 – 65 ετών, αποτελούν μέτρα για την αύξηση των πραγματικά εργαζομένων.
Όπως τόνισε ο κ. Κοτζαμάνης, χρειάζονται μετρά για την αναστροφή του κλίματος τονίζοντας ότι: «Είναι σημαντικό να αλλάξουμε το κλίμα κι αυτοί που έρχονται στη χώρα μας να είναι περισσότεροι από αυτούς που φεύγουν, αρχίζοντας από τους νέους που είναι αρκετοί την τελευταία δεκαπενταετία. Εάν επιστρέψουν σε ηλικία εργασίας θα αντισταθμίσουμε εν μέρη τις αρνητικές επιπτώσεις που έχουν οι δημογραφικές εξελίξεις στη μείωση του πληθυσμού εργάσιμης ηλικίας και στη μείωση των απασχολούμενων. Ταυτόχρονα να αυξήσουμε τη συμμετοχή στην εργασία, κυρίως των γυναικών που έχουν πολύ χαμηλό ποσοστό συμμετοχής, και ταυτόχρονα των νέων που έχουν υψηλά ποσοστά ανεργίας και των μεσηλίκων 55-65 ετών που συνήθως στον ιδιωτικό τομέα πετάγονται έξω».
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΚΟΥΝΤΟΥΝΙΩΤΗ
