Το καλοκαίρι αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία δυο καινοτόμα συστήματα στον δήμο Ρεθύμνου, αφορούν στις μετρήσεις περιβαλλοντικών δεδομένων. Το ένα σύστημα που είναι υπό την επίβλεψη του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών αφορά σε μετρήσεις βροχής, μετρήσεις της στάθμης των ρεμάτων και μετρήσεις της αφρικάνικης σκόνης και το δεύτερο άφορα στην καταμέτρηση του ήχου στην παλιά πόλη του Ρεθύμνου.
Ο εξοπλισμός έχει ξεκινήσει ήδη να παραλαμβάνεται και για τα δυο συστήματα και αναμένεται να τοποθετηθεί μέχρι τον Μάρτιο και μετά από τις απαραίτητες συνδέσεις των συστημάτων με ένα κεντρικό θα τεθούν προς χρήση γύρω στον Ιούνιο, σύμφωνα με το μέχρι τώρα προγραμματισμό.
Αναλυτικότερα, τη χρήση τους επιτυγχάνεται όπως έχει αναφερθεί: (α) Η συστηματική καταγραφή, συγκέντρωση και αξιοποίηση αξιόπιστων δεδομένων (μετεωρολογικά δεδομένα και δεδομένα σχετικά με την ηχορύπανση) και (β) Η μετάδοση της πληροφορίας και η συνεχής ενημέρωση των πολιτών μέσω εφαρμογών.
Επιπλέον, θα προσδιορίζονται επακριβώς οι εκπομπές θορύβου, αφού θα διενεργείται αυτοτελής μέτρηση της παραγόμενης ηχορύπανσης, με αποτέλεσμα να εξατομικεύεται η ευθύνη για τις συνέπειες λειτουργίας κάθε επιχείρησης.
Πρόκειται για δυο διαφορετικά συστήματα τα οποία έχουν εξασφαλίσει χρηματοδότηση από το πρόγραμμα του υπουργείου Εσωτερικών «Αντώνης Τρίτσης», τα οποία θα συμβάλλουν καθοριστικά στην ενίσχυση της πολιτικής προστασίας του δήμου Ρεθύμνου.
Ο αντιδήμαρχος Καθημερινότητας Πόλης Θωμάς Κρεβετζάκης, μιλώντας στα «Ρ.Ν.» για τα δύο νέα συστήματα που θα τεθούν σε λειτουργία μέχρι το καλοκαίρι είπε: «Ο προβλεπόμενος προγραμματισμός είναι με την ολοκλήρωση του 2023 να έχουν μπει σε εφαρμογή και τα δυο συστήματα. Φαίνεται πως μέχρι τις αρχές της καλοκαιρινής περιόδου, τόσο το σύστημα καταγραφής του περιβαλλοντικού θορύβου, αλλά και το σύστημα προειδοποίησης των ακραίων καιρικών φαινομένων και καταμέτρησης των διάφορων ποιοτικών περιβαλλοντικών δεικτών, θα έχουν ενσωματωθεί και θα έχουν μπει σε λειτουργία. Πρόκειται για δύο συστήματα, που το πρώτο θα μας ενημερώνει σε θέματα πολιτικής προστασίας όσον αφορά την επικινδυνότητα ακραίων καιρικών φαινομένων ή συνθηκών πιθανότητας πυρκαγιάς, ενώ σε διάφορες άλλες παραμέτρους θα μας καταγράφουν διάφορους περιβαλλοντικούς δείκτες που θα πιστοποιούν την ποιότητα ζωής στην πόλη του Ρεθύμνου.
Στο δε κομμάτι της πολιτικής προστασίας θα υπάρχει μια συνεργασία με το αντίστοιχο τμήμα του δήμου Ρεθύμνης, αλλά και με την πυροσβεστική και την αντιπεριφέρεια, όπου πρόκειται να τοποθετηθούν αντίστοιχες εγκαταστάσεις παρακολούθησης αυτών των δεδομένων. Επίσης, οι μετεωρολογικοί σταθμοί και οι διάφοροι άλλοι δείκτες, όπως της αφρικανικής σκόνης και γενικότερα των ρύπων της ατμόσφαιρας, σε βάθος χρόνου θα μπορούν να μας δείχνουν και στοιχεία, ιδίως οι μετεωρολογικοί, σταθμοί τα οποία θα μπορούμε να αξιοποιήσουμε στο κομμάτι της γεωργίας ή και της πρόληψης διαφόρων φαινομένων και να προσαρμόσουμε αντίστοιχα τεχνικά έργα. Για παράδειγμα οι δύο τελευταίες ισχυρές βροχοπτώσεις του περασμένου χρόνου βάσει των μετρητών που είχαν τοποθετηθεί μας έχουν εστιάσει την προσοχή στην περιοχή πάνω από το 14ο δημοτικό σχολείο, όπου φαίνεται να υπάρχει η πιθανότητα δημιουργίας πλημμυρικών φαινομένων. Η συγκεκριμένη περιοχή μέσα σε δύο ώρες μας είχε δώσει ένα ποσοστό κοντά στα 62 χιλιοστά, ενώ ο αντίστοιχος μετρητής στον βιολογικό είχε καταγράψει έξι χιλιοστά βροχόπτωσης, είναι πολύ μεγάλη η διαφορά. Να υπενθυμίσω ότι εκείνη της ημέρα είχαμε πλημμυρικά φαινόμενα σε διάφορα σημεία της Παλιάς Πόλης. Στο κομμάτι του ήχου θα έρχεται να μας επιβεβαιώνει τις επιβαρυμένες ηχητικά περιοχές, προκειμένου σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες να προβαίνουμε σε ελέγχους ή κυρώσεις».
Καταγραφή της ηχορύπανσης στο ιστορικό κέντρο του Ρεθύμνου
Αναλυτικότερα, το ένα υποέργο, προϋπολογισμού 70.335€, το οποίο αφορά την ανάπτυξη, παραμετροποίηση και θέση σε λειτουργία του «Συστήματος επίβλεψης καταγραφής περιβαλλοντικού θορύβου στο Ρέθυμνο», υλοποιείται μέσω προγραμματικής σύμβασης του δήμου με το ΕΛ.ΜΕ.ΠΑ.
Σύμφωνα με την προγραμματική σύμβαση ο δήμος Ρεθύμνης ανέθεσε στο Ελληνικό Μεσογειακό πανεπιστήμιο, και ειδικότερα στο εργαστήριο Φυσικής Ακουστικής και Οπτικοακουστικής, του τμήματος Μουσικής Τεχνολογίας και Ακουστικής, με επιστημονικό υπεύθυνο τον καθηγητή ΕΛ.ΜΕ.ΠΑ κ. Νεκτάριο Α. Παπαδογιάννη, αφορά στην τοποθέτηση σταθμών μέτρησης θορύβου, οι οποίοι θα παρέχουν πληροφορίες για τα επίπεδα θορύβου στην παλιά πόλη του Ρεθύμνου.
Με την εγκατάσταση σταθμών μέτρησης, σε επιλεγμένα σημεία μιας ευρείας περιοχής της παλιάς πόλης του Ρεθύμνου, θα επιδιωχθεί η καλύτερη δυνατή καταγραφή του θορύβου και των εστιών του στο Ιστορικό Κέντρο. «Παρελήφθη ο εξοπλισμός και προχωράμε. Μέχρι το Πάσχα θα έχουμε την εγκατάσταση, τη ρύθμιση, έχουμε πολλή δουλειά. Του χρόνου το καλοκαίρι εκτιμάται να τεθεί σε λειτουργία.
Σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες, ειδικά στις περιοχές που είναι τουριστικές, πρέπει να παρακολουθείται η ηχορύπανση και να λαμβάνονται μέτρα πολιτικής από του δήμους, από τους κρατικούς μηχανισμούς κ.λπ., έτσι ώστε να διατηρούνται αυτά τα επίπεδα που ορίζει ο νόμος. Αυτό ουσιαστικά είναι ένα επιστημονικό σύστημα παρακολούθησης της ηχορύπανσης της πόλης. Από εκεί και πέρα οι πολιτικές και οι επιλογές είναι του δήμου και του κράτους. Εμείς συνεισφέρουμε με την τεχνογνωσία μας για την ανάπτυξη αυτού του συστήματος καταγραφής του περιβαντολογικού θορύβου. Η καταγραφή δεν σημαίνει αντιμετώπιση. Η καταγραφή σημαίνει γνώση. Θα συνεισφέρουμε ώστε να έχουν τη γνώση οι αρμόδιες αρχές, έτσι ώστε να σχεδιάσουν τις πολιτικές τους για τα αυτοκίνητα, τα μαγαζιά κ.λπ., είναι θέμα πολιτικής» ανέφερε.
Παρακολούθηση των καιρικών συνθηκών και ενημέρωση σε πραγματικό χρόνο
Παράλληλα, με κύριο στόχο την πρόληψη και την ετοιμότητα ανταπόκρισης στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, ο δήμος Ρεθύμνης σε συνεργασία με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (Ε.Α.Α.) προχωρούν στην ανάπτυξη του «Ολοκληρωμένου Συστήματος Μετεωρολογικών και Κλιματικών Αλλαγών» με αντικείμενο την παροχή ενός ευρέως φάσματος πληροφοριών και υπηρεσιών για τον καιρό και το κλίμα της περιοχής, προερχόμενες από μετρητικές διατάξεις αλλά και από εξειδικευμένα μοντέλα πρόγνωσης.
Ειδικότερα, με το συγκεκριμένο έργο που θα αξιοποιήσει συνδυαστικά και την υπάρχουσα υποδομή που έχει εγκαταστήσει και λειτουργεί στο Ρέθυμνο το Αστεροσκοπείο, ο δήμος και η Πολιτική Προστασία θα έχουν στη διάθεση τους ασφαλείς μετρήσεις και προγνώσεις για έντονα καιρικά φαινόμενα.
Επιπλέον, οι επαγγελματίες της γεωργίας και του τουρισμού αλλά και οι πολίτες κι επισκέπτες του Ρεθύμνου, θα έχουν πρόσβαση σε αυτά τα δεδομένα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, μέσω ψηφιακής εφαρμογής που θα διευκολύνει τον προγραμματισμό των δράσεων τους.
Ο διευθυντής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών Κ. Λαγουβάρδος μιλώντας στα «Ρ.Ν.», τόνισε ότι ο διαγωνισμός για το έργο, ολοκληρώθηκε, ο εξοπλισμός θα παραληφθεί τον Ιανουάριο και ακολούθως θα τοποθετείται σταδιακά μέχρι και τον Μάρτιο. Όπως ανέφερε θα τοποθετηθούν επτά μετεωρολογικοί σταθμοί στην περιοχή του ευρύτερου δήμου, θα τοποθετηθούν ακόμα δυο όργανα που μετρούν το ύψος της στάθμης των ρεμάτων (ανατολικά της πόλης) καθώς και δυο σταθμοί μέτρησης αφρικάνικης στάθμης (το ένα στο Δημαρχείο – και το δεύτερο κατά πάσα πιθανότητα στην οικονομική υπηρεσία στο Άδελε) για να υπάρχει μια ευρεία κάλυψη. «Εκτιμώ ότι μέχρι τον Μάρτιο θα τοποθετηθεί ο εξοπλισμός και στη συνέχεια θα εγκαταστήσουμε το κεντρικό σύστημα στο οποίο θα μεταφέρονται όλα τα δεδομένα των σταθμών, αλλά και ειδοποιήσεις και προγνώσεις που είναι το κομμάτι που θα κάνουμε κυρίως εμείς ως Αστεροσκοπείο, ώστε να παρέχονται όλες οι πληροφορίες και σε σχέση με το τι παρατηρούμε τώρα, αλλά και τις προβλέψεις για τις επόμενες ώρες και ημέρες. Εκτιμώ ότι τέλος της άνοιξης θα είμαστε έτοιμοι. Το σύστημα δεν το κάνουμε μόνο για τις πλημμύρες, αλλά αφορούν την υποστήριξη των αγροτών, την ενημέρωση των επισκεπτών – τουριστών να γνωρίζουν για τις καιρικές συνθήκες και φυσικά οι μετρήσεις αυτές θα είναι απόλυτα χρήσιμες μελλοντικά για τον δήμο σε σχέση με τις παρεμβάσεις του σε θέματα που άπτονται της κλιματικής αλλαγής. Το σύστημα έχει διπλή χρήση: Το ένα είναι για τα έντονα καιρικά φαινόμενα που μας επιτρέπει να έχουμε έγκυρη προειδοποίηση στις περισσότερες των περιπτώσεων – υπάρχουν κάποια φαινόμενα που δεν θα προβλέψουμε σωστά και θα μας επιπλήξουν, αυτό όμως είναι αναπόφευκτο – όμως θα παρακολουθούμε τα δεδομένα για να υπάρχουν αντίστοιχες ενημερώσεις και το δεύτερο αφορά στις συστηματικές πυκνές μετρήσεις στα όρια του δήμου που είναι πολύ χρήσιμα δεδομένα για το κλίμα της περιοχής. Παράλληλα είναι εξίσου σημαντικό και για τις δασικές πυρκαγιές γιατί βλέπουμε από τα στοιχεία σε πραγματικό χρόνο την ένταση των ανέμων, την κατεύθυνση τους κάτι που βοηθάει πολύ για τη διαχείριση μιας φωτιάς».
Σύμφωνα με τον κ. Λαγουβάρδο για τέσσερα χρόνια έχει προβλεφθεί να έχει τη συντήρηση του συστήματος το Εθνικό Αστεροσκοπείο. Ενώ θα προηγηθεί ενημέρωση – εκπαίδευση σε στελέχη του δήμου και της Περιφέρειας.
Μέσα από το σύστημα θα επιτευχθεί η συλλογή και επεξεργασία δεδομένων από κεντρικό διακομιστή, η διασύνδεση με την πλατφόρμα smart city του δήμου Ρεθύμνης το οποίο καταγράφει και επεξεργάζεται μετρήσεις καιρικών συνθηκών, ρύπων κ.ά. με στόχο την ολοκληρωμένη περιγραφή των περιβαλλοντικών συνθηκών στην παλιά πόλη του Ρεθύμνου και η δημιουργία ψηφιακών υπηρεσιών ενημέρωσης αρχών, φορέων, δημοτών και επισκεπτών για τα επίπεδα του θορύβου, μέσω ψηφιακής πλατφόρμας που θα είναι δίγλωσση και προσβάσιμη σε όλους μέσω υπολογιστή, τάμπλετ ή κινητού τηλεφώνου.
