Περιορίζονται οι ποσότητες νερού από Κουρνά και Αργυρούπολη
• Τεράστια κατασπατάληση καταγράφεται στην άρδευση – Συστάσεις στους καλλιεργητές
Η κλιματική κρίση είναι εδώ, όπως καταγράφουν τους τελευταίους μήνες τα μετεωρολογικά δεδομένα. Η παρατεταμένη ανομβρία στη διάρκεια του χειμώνα και οι ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες προμηνύουν ένα δύσκολο καλοκαίρι. Από υδρολογικής άποψης το 2024 χαρακτηρίζεται μια πολύ κακή χρονιά και η ανησυχία είναι διάχυτη. Ήδη σε συνεχείς διαβουλεύσεις είναι οι φορείς διαχείρισης νερού.
Ο.Α.Κ., Δ.Ε.Υ.Α.Ρ. και δήμος καταρτίζουν ένα σχεδιασμό προκειμένου να εξασφαλιστεί η επαρκής υδροδότηση του δήμου στη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου, οπότε ο πληθυσμός και κατ’ επέκταση οι ανάγκες πολλαπλασιάζονται.
Τα δεδομένα είναι ανησυχητικά με τις μεν Πηγές της Αργυρούπολης να είναι μειωμένες κατά 40%, ενώ ήδη ο δήμος έχει αντλήσει από τη λίμνη του Κουρνά το πρώτο τρίμηνο του 2024 600.000 κυβικά νερού, όταν τα προηγούμενα χρόνια οι ποσότητες αυτές δεν ξεπερνούσαν τις 200.000 κυβικά.
Η κατάσταση είναι δύσκολη και από πλευράς φορέων διαχείρισης θα γίνουν, όπως τονίζεται, όσα χρειάζονται για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα και να μην διψάσει ο δήμος. Ήδη πολύ σύντομα θα τεθεί σε λειτουργία το διυλιστήριο της Δ.Ε.Υ.Α.Ρ. στην περιοχή του Πλατανιά, ενώ όπως είπε στα «Ρ.Ν.» ο δήμαρχος και πρόεδρος της Δ.Ε.Υ.Α.Ρ. είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο λειτουργίας ενός ακόμα διυλιστηρίου για τις ανάγκες του δυτικού Ρεθύμνου.
Όμως όπως επισημαίνουν με έμφαση και οι δυο πλευρές είναι καιρός πια οι καταναλωτές και κυρίως οι αγρότες να αντιληφθούν την αξία και τη σημασία της ορθολογικής διαχείρισης του φυσικού πόρου. Τα στοιχεία δείχνουν ότι γίνεται κατασπατάληση νερού κυρίως για αρδευτικούς λόγους. Και αυτό πρέπει να σταματήσει, χθες.
Γ. Μαρινάκης: «Αγωνιούμε γιατί βλέπουμε εξάντληση του πόρου και ανευθυνότητα από τους χρήστες νερού»
Η αγωνία είναι διάχυτη ανέφερε ο δήμαρχος Ρεθύμνου και πρόεδρος της Δ.Ε.Υ.Α.Ρ., Γιώργος Μαρινάκης, επισημαίνοντας την επιτακτική ανάγκη ορθολογικής διαχείρισης του νερού. Ήδη, όπως είπε, τα όποια ζητήματα υπάρχουν έχουν τεθεί στο τραπέζι της συζήτησης και υπάρχει συνεχής συνεργασία με τον Οργανισμό Ανάπτυξης Κρήτης, ενώ ανέφερε πως την προσπάθεια θα ενισχύσει επιστημονικά και το Πανεπιστήμιο Κρήτης, αναφορικά με την ορθολογική χρήση του νερού στον τομέα της άρδευσης, καθώς εκεί παρατηρείται μεγάλη κατασπατάληση.
Σε σχετικές δηλώσεις του στα «Ρ.Ν.» ο Γιώργος Μαρινάκης, ανέφερε: «Υπάρχει σχετική αγωνία, γιατί βλέπουμε εξάντληση του φυσικού πόρου και συνάμα μια κατάσταση ανευθυνότητας από τους χρήστες. Κάποιοι θεωρούν ότι είναι κεκτημένο δικαίωμά τους να σπαταλούν το νερό. Είναι αδιάφορο εάν το πληρώνουν ή όχι. Αρκετοί από αυτούς ούτε καν το πληρώνουν και δεν εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του δήμου και της Δ.Ε.Υ.Α.Ρ. για να μπορώ να τους ελέγχω. Το πιο σημαντικό είναι εάν αυτόν τον φυσικό πόρο θα το διαχειριστούμε επιτέλους σωστά. Θα πάρουμε πρωτοβουλίες σε συνεργασία με τον Ο.Α.Κ. και το Πανεπιστήμιο Κρήτης, καθώς υπάρχουν μελέτες που αποδεικνύουν ποια είναι η σωστή ποσότητα άρδευσης, ποιες ώρες πρέπει να γίνεται η άρδευση, πως γίνεται παραγωγικότερο το χωράφι και πως το εξασθενούμε το χωράφι με την υπεράρδευση. Όλα αυτά τα πράγματα θέλουμε να τα κουβεντιάσουμε, να τα επικοινωνήσουμε. Κάποιοι που μέχρι τώρα έχουν μάθει να έχουν κάποιες πολυτελείς και δαπανηρές εγκαταστάσεις για λόγους αισθητικής ή καλλωπισμού ή προσέλκυσης πελατείας πρέπει να αντιληφθούν ότι αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί. Το νερό είναι νερό. Είναι φυσικός πόρος, που πρέπει να πηγαίνει πρώτα για την ύδρευση των ανθρώπων. Όλες οι άλλες ανάγκες έπονται, αξιολογούνται και προφανώς θα πρέπει να υπάρχει μια λογική και ένα μέτρο για όλα. Αυτή είναι όλη η ιστορία και θα το δούμε».
Όπως πρόσθεσε τα δεδομένα από τις πηγές του Κουρνά και της Αργυρούπολης είναι ανησυχητικά, ενώ οι ελπίδες για τη αποτελεσματική υδροδότηση της πόλης στρέφονται στην κατασκευή του διυλιστηρίου στο Γιαννούδι, έργο το οποίο έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση και εκκρεμεί η υπογραφή σύμβασης με τον ανάδοχο και η εγκατάσταση του εργολάβου: «Ακόμα και οι πηγές μας από τη μεριά της Αργυρούπολης ολοένα και μειούμενες είναι στην παροχή του νερού και της ύδρευσης της πόλης. Είναι ολοένα και λιγότερο αυτό το νερό. Θα δούμε τι μπορούμε να κάνουμε και στο θέμα των πηγών. Θα δούμε τι μπορούμε να κάνουμε και στην αξιοποίηση του νερού του φράγματος και εάν χρειαστεί να κάνουμε και τρίτο διυλιστήριο μέχρι να γίνει το μεγάλο έργο (διυλιστήριο)».
Θ. Νίνος: Τα δεδομένα είναι ανησυχητικά, απαιτείται σύνεση στη χρήση νερού για να μην έχουμε προβλήματα το καλοκαίρι
Αντίστοιχη εικόνα για την κατάσταση που επικρατεί σε τοπικό επίπεδο έδωσε και ο πρόεδρος του Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης, Θοδωρής Νίνος, ο οποίος επεσήμανε ότι πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα και ταυτόχρονα να υπάρξει συνετή χρήση του νερού κυρίως στην άρδευση, όπου η κατασπατάληση είναι μεγάλη.
Όπως ανάφερε πρέπει να διασφαλιστεί ότι η παροχή νερού από τις πηγές της Αργυρούπολης φτάνει στους καταναλωτές και ταυτόχρονα πρέπει να αλλάξει η νοοτροπία της χρήσης νερού για αρδευτικούς λόγους:
«Χρειάζεται πιο σοβαρή ενημέρωση των αγροτών και επαγγελματιών, αλλά και των ερασιτεχνών αγροτών που κάνουν χρήση νερού για άρδευση, με συναντήσεις και με επιστημονικούς φορείς, οι οποίοι θα εξηγήσουν στους καλλιεργητές τι ποσότητες νερού χρειάζονται οι καλλιέργειές τους, ώστε να μην γίνεται σπατάλη, καθώς έχουμε σοβαρές ενδείξεις και αποδείξεις ότι γίνεται υπερβολικά μεγάλη κατανάλωση νερού εκεί χωρίς να χρειάζεται» είπε.
Ο κ. Νίνος πρόσθεσε ότι τα στατιστικά στοιχεία που υπάρχουν από τη λίμνη του Κουρνά δείχνουν ότι ήδη έχουν αντληθεί περίπου 600.000 κυβικά νερό το πρώτο τρίμηνο του 2024, ενώ τα προηγούμενα χρόνια οι αντίστοιχες καταναλώσεις ήταν από 0 έως και 200.000 κυβικά και αυτό σε πολύ κακές υδρολογικά χρονιές. «Αυτό σημαίνει ότι την πολύ κακή χρονιά την έχουμε αυξήσει επί τρία. Αυτό οφείλεται στη χαμηλή παραγωγή από την Αργυρούπολη και έχουμε φτάσει να συμπληρώνουμε νερό από τη λίμνη Κουρνά προκειμένου να καλύπτουμε την παροχή που χρειάζεται η πόλη. Όσον αφορά στις πηγές της Αργυρούπολης οι εισροές που έχουμε είναι μειωμένες περίπου κατά 30% σε σχέση με την προπέρσινη χρονιά» πρόσθεσε.
Το γεγονός αυτό πρέπει με κάποιο τρόπο να διερευνηθεί, καθώς υπάρχει τεράστια ανησυχία για τις απώλειες νερού.
«Είναι πραγματικό το ενδιαφέρον ότι υπάρχει ένα πρόβλημα και προσπαθούμε να δούμε τι κινήσεις πρέπει να κάνει η Δ.Ε.Υ.Α.Ρ. και εμείς σαν Ο.Α.Κ. ώστε να ενεργοποιήσουμε όσους δεν έχουν αντιληφθεί το πρόβλημα, να περιορίσουν ή και να σταματήσουν τελείως αυτήν τη σπατάλη του νερού. Η διάθεση δεν είναι να τιμωρήσουμε και να δημιουργήσουμε προβλήματα. Τα δεδομένα που έχουμε είναι ότι θα είναι μια δύσκολη υδρολογική χρονιά. Επιβάλλεται να ληφθούν κάποια πρόσθετα μέτρα σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές, τα οποία πρώτον θα μας διασφαλίσουν ότι δεν θα έχουμε πρόβλημα στην ύδρευση και το δεύτερο να μπορούμε να καλύψουμε τις πραγματικές ανάγκες της άρδευσης. Διότι στην άρδευση γίνεται πολύ μεγάλη σπατάλη νερού και δεν αφορά μόνο το Ρέθυμνο αυτό. Είναι οι ΤΟΕΒ οι φορείς που διαχειρίζονται το νερό για την άρδευση στην Κρήτη», συμπλήρωσε.
Τέλος, όπως είπε ο κ. Νίνος, μέχρι τον Μάιο αναμένεται να ολοκληρωθεί η επέκταση του αγωγού άρδευσης, που είναι ένα κρίσιμο έργο για την περιοχή του Λατζιμά. Οι πιέσεις στον ανάδοχο είναι ασφυκτικές για να ολοκληρώσει το έργο:
«Πιέζουμε καθημερινά τον εργολάβο να τελειώσει μέχρι το τέλος του Μαΐου το έργο και να δώσουμε νερό στον Λατζιμά, όπου υπάρχει τεράστιο πρόβλημα. Η προθεσμία του αναδόχου είναι μέχρι τον Αύγουστο, αλλά είναι τέτοια η πίεση για νερό που πρέπει να τελειώσει νωρίτερα. Ο στόχος είναι τον Ιούλιο και τον Αύγουστο αρδευτικό νερό να παίρνουν οι καλλιεργητές από το φράγμα, όπου μπορούμε και όπου μας επιτρέπουν τα δίκτυα. Διότι δεν είναι παντού δίκτυα άρδευσης. Υπάρχουν προβλήματα σε κάποια σημεία και δεν μπορούν να πάρουν νερό γιατί είναι μεικτές οι δεξαμενές ύδρευσης – άρδευσης. Όμως, όπου είναι αρδευτικά δίκτυα διαχωρισμένα από την ύδρευση μπορούν να πάρουν νερό, όπως είναι στον Λατζιμά. Πάντως για μας το ζητούμενο είναι να μπορέσει να καταλάβει ο κόσμος ότι εάν λάβουμε κάποια μέτρα δεν θα έχουμε προβλήματα».
Δ. Λελεδάκης: Ετοιμάζουμε καμπάνια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των χρηστών
Από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος της Δ.Ε.Υ.Α.Ρ., Δημήτρης Λελεδάκης, εξέφρασε την αγωνία του για τα υδρολογικά δεδομένα και επεσήμανε πως από πλευράς Δ.Ε.Υ.Α.Ρ. θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε να εξασφαλιστούν επαρκείς ποσότητες νερού. Επεσήμανε ωστόσο ότι οι υποδομές από μόνες τους δεν αρκούν και απαιτείται συνετή χρήση νερού. Στο πλαίσιο αυτό η Δ.Ε.Υ.Α.Ρ. ετοιμάζει καμπάνια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των καταναλωτών χρηστών νερού δίδοντας ιδιαίτερη έμφαση στους καλλιεργητές προκειμένου να περιοριστεί η χρήση νερού για αρδευτικούς λόγους. Όπως ανέφερε ο κ. Λελεδάκης πολύ σύντομα θα τεθεί σε λειτουργιά το διυλιστήριο του Πλατανιά, ενώ ετοιμάζονται και οι γεωτρήσεις. Σημείωσε τέλος ότι τα συνεργεία της Δ.Ε.Υ.Α.Ρ. είναι καθημερινά σε επιφυλακή, προσθέτοντας ωστόσο ότι οι βλάβες είναι ανέφικτο να προβλεφτούν, διαβεβαίωσε ωστόσο ότι θα υπάρχει άμεση ανταπόκριση στην αντιμετώπισή τους.