Κανόνες και περιορισμοί στο χωροταξικό του τουρισμού – Οι «ειδικές» περιοχές της Κρήτης και το πλαίσιο τουριστικής ανάπτυξης

Συγκεκριμένους κανόνες τουριστικής ανάπτυξης αλλά και πλαίσιο περιορισμών επιχειρεί να βάλει το νέο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου.

Ο εθνικός χώρος κατηγοριοποιείται με βάση τη χωρική διάρθρωση των τουριστικών καταλυμάτων και προσδιορίζει τις δυνατότητες ανάπτυξης τουριστικών καταλυμάτων.

Στην Α κατηγορία είναι οι περιοχές ελέγχου, στη Β οι ανεπτυγμένες περιοχές, στη Γ οι αναπτυσσόμενες, στη Δ οι περιοχές με δυνατότητες ανάπτυξης και στην E οι μη ανεπτυγμένες περιοχές.

Στο νομό Ρεθύμνου δεν υπάρχουν περιοχές ελέγχου (κατηγορία Α) αλλά στην κατηγορία των ανεπτυγμένων περιοχών εντάσσονται οι Δημοτικές Ενότητες, όπως αναφέρονται, Ρεθύμνου, Αρκαδίου και Γεροποτάμου.

Στις συγκεκριμένες «κορεσμένες» περιοχές προτείνεται η κατασκευή νέων καταλυμάτων σε κατηγορίες 4 και 5 αστέρων.

«Αν θέλουμε να μιλήσουμε για πλαίσιο προστασίας του τουρισμού, βιώσιμης ανάπτυξης και αειφορίας, η στόχευση του χωροταξικού πλαισίου είναι απαραίτητο εργαλείο. Θα επιχειρήσει να βάλει κανόνες. Ουσιαστικά χωρίζει περιοχές ανάλογα με τη συσσώρευση του τουριστικού φορτίου και βάζει τάξη στις τουριστικές επενδύσεις», δήλωσε ο αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού, Κυριάκος Κώτσογλου.

Μία από τις βασικές κατευθύνσεις του χωροταξικού έχει να κάνει με την επιβολή περιορισμών στον αριθμό των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης σε συνάρτηση με τις διαθέσιμες ξενοδοχειακές κλίνες.

Αναλυτικά, όπως αναφέρεται, η ρύθμιση έγκειται «στον καθορισμό περιορισμών στον αριθμό των χώρων τουρισμού διαμοιρασμού και των απλών ενοικιαζόμενων δωματίων, ως ποσοστού των κλινών των κύριων τουριστικών καταλυμάτων» στις «περιοχές ελέγχου» και στις «ανεπτυγμένες περιοχές».

Σε επίπεδο Κρήτης στις «περιοχές ελέγχου» περιλαμβάνονται οι δημοτικές ενότητες Μαλίων, Χερσονήσου και Νέας Κυδωνίας Χανίων.

Αντίστοιχα, στις «ανεπτυγμένες περιοχές» περιλαμβάνονται οι δημοτικές ενότητες: Γαζίου Ηρακλείου, Γουβών Ηρακλείου, Αγίου Νικολάου Λασιθίου, Βραχασίου Λασιθίου, Ρεθύμνης, Αρκαδίου Ρεθύμνης, Γεροποτάμου Ρεθύμνης, Χανίων, Αρμένων Χανίων, Βάμου Χανίων, Γεωργιουπόλεως Χανίων και Πλατανιά Χανίων.

«Σε περιοχές οι οποίες ορίζονται «περιοχές ελέγχου», όπως τα Μάλια, η Χερσόνησος και η Νέα Κυδωνία, θα γίνουν μελέτες φέρουσας ικανότητας και θα διαμορφωθεί ένα πλαίσιο επιλεγμένων μορφών ανάπτυξης», σημείωσε ο κ. Κώτσογλου.

Όπως αναφέρεται στο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό σκοπός του είναι ο προσδιορισμός μακροπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων στόχων και στρατηγικών κατευθύνσεων σε εθνικό επίπεδο για τη χωρική διάρθρωση του τομέα του τουρισμού, με όρους οικονομικής, περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας και αειφορίας.

Εξαιρετικά σημαντική παράμετρος σε συνάρτηση με τα προηγούμενα είναι ότι ο τουρισμός αποτελεί σήμερα τον πιο δυναμικό τομέα μεγάλου μεγέθους της εθνικής οικονομίας.

Σκοπός και στρατηγικοί στόχοι

Με το εν λόγω Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο για τον Τουρισμό, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αποσκοπεί στον προσδιορισμό μακροπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων στόχων, καθώς και στρατηγικών κατευθύνσεων σε εθνικό επίπεδο, για τη χωρική διάρθρωση του τομέα του τουρισμού, με όρους οικονομικής, περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας και αειφορίας.

Ειδικότερα, το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό στοχεύει, μέσω χωρικών εργαλείων:

α) Στην στήριξη της αυξητικής δυναμικής του ελληνικού τουρισμού και στην παγίωση της χώρας ως ανταγωνιστικού παγκόσμιου προορισμού, με την προσφορά κατάλληλης γης και χωροθετικών όρων, που θα διευκολύνουν τις τουριστικές επενδύσεις.

β) Στην υποστήριξη θεματικών μορφών τουρισμού παράλληλα με τον τουρισμό ήλιου-θάλασσας, την προώθηση σύγχρονων τουριστικών προϊόντων και καταλυμάτων (νέων και υφιστάμενων) υψηλής ποιότητας και την ισορροπία μεταξύ κλασικών και αναδυόμενων τουριστικών μοντέλων (όπως ιδίως ο τουρισμός διαμοιρασμού και η τουριστική κατοικία).

γ) Στις διασυνδέσεις μεταξύ διαφορετικών μορφών τουρισμού, με βάση την έννοια της σύνθετης τουριστικής εμπειρίας και της πολλαπλότητας των τουριστικών πόρων (φυσικών, πολιτιστικών κ.λπ.).

δ) Στη μείωση των διαπεριφερειακών και ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων τουριστικής ανάπτυξης και την επέκταση της τουριστικής περιόδου, με εκμετάλλευση συγκριτικών πλεονεκτημάτων διαφόρων περιοχών.

ε) Στη χωρική οργάνωση του τουρισμού, με άξονες την ενίσχυση των οργανωμένων μορφών χωροθέτησης, την καινοτομία στο τουριστικό προϊόν, τη διεύρυνση της τουριστικής περιόδου, την ολοκληρωμένη διαχείριση των προορισμών, την αντιμετώπιση φαινομένων υπερτουρισμού, αξιοποιώντας με κατάλληλο τρόπο την ιδιαιτερότητα της ανομοιογένειας του εθνικού χώρου.

στ) Στην απλούστευση των διαδικασιών χωροθέτησης και τον συντονισμό όλων των βαθμίδων σχεδιασμού που επηρεάζουν τον τουρισμό.

ζ) Στην προσαρμογή του τουρισμού στην Κλιματική Αλλαγή.

η) Στην προώθηση υποδομών γενικού οικονομικού ενδιαφέροντος αναγκαίων για την τουριστική ανάπτυξη, συμπεριλαμβανόμενων των μεταφορών, των περιβαλλοντικών υποδομών και των ψηφιακών υποδομών.

Επισημαίνεται ότι το νέο ΕΧΠ για τον Τουρισμό έρχεται να καλύψει το κενό που δημιουργήθηκε στον Χωροταξικό Σχεδιασμό, μετά την ακύρωση από το ΣτΕ των προηγούμενων ΕΧΠ Τουρισμού των ετών 2009 και 2013.