Ο Οκτώβριος έχει θεσμοθετηθεί διεθνώς ως ο μήνας πρόληψης, ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του μαστού, έννοιες πολύ σημαντικές για μια ασθένεια η οποία αφορά, όπως λένε οι ειδικοί, μια στις οκτώ γυναίκες παγκοσμίως. Χωρίς να κάνει διακρίσεις στην ηλικία, με μεγαλύτερη συχνότητα βέβαια στις πιο μεγάλες ηλικιακές ομάδες, ο καρκίνος του μαστού εκδηλώνεται συνήθως με συμπτώματα που συνδέονται με δερματικές αλλαγές, εξογκώματα, πρηξίματα και άλλες πολλές ασυνήθιστες εκδηλώσεις στο στήθος ή κοντά στη μασχάλη, ενώ είναι μια ασθένεια η οποία όπως επισημαίνουν όλοι οι γιατροί έχει άμεση συσχέτιση με την κληρονομικότητα. Και φυσικά οι ειδικοί τονίζουν πως παρόλο που ο καρκίνος του μαστού συναντάται σε πολύ μεγαλύτερα ποσοστά στις γυναίκες, οι άντρες δεν θα πρέπει να εφησυχάζουν, καθώς και εκείνοι υπάρχει η πιθανότητα να έρθουν αντιμέτωποι με αυτόν.
Ο καρκίνος του μαστού όπως συνηθίζεται να λέγεται – και ο καρκίνος γενικότερα – είναι μια μάστιγα, πολλοί άνθρωποι, ανεξάρτητα από τα νούμερα, υποφέρουν εξαιτίας του, όπως και οι οικογένειές τους, και το οικείο περιβάλλον τους. Αφορά στο τέλος της μέρα όλους. Το ευχάριστο παρόλα αυτά είναι, όπως εξήγησε μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ο Δημήτρης Μαυρουδής, καθηγητής Παθολογικής Ογκολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης και διευθυντής στην Παθολογική Ογκολογική Κλινική του ΠΑΓΝΗ πως όχι μόνο ο κόσμος πλέον ευαισθητοποιείται περισσότερο σε ό,τι αφορά την πρόληψη όπου και αντιλαμβάνεται την αξία της, αλλά και η ίδια η επιστήμη έχει γεμίσει τη φαρέτρα της με όπλα, που καθιστούν όπως χαρακτηριστικά είπε, τις πιθανότητες θεραπείας να είναι καλύτερες από ποτέ. «Είναι πολύ θετικό το ότι οι γυναίκες έχουν ευαισθητοποιηθεί στον προληπτικό έλεγχο που γίνεται με τη μαστογραφία και το υπερηχογράφημα μαστών, την εξέταση των μαστών από τον γυναικολόγο τους ή των γιατρών που τις παρακολουθεί. Αυτό δίνει τη δυνατότητα να διαγνωστεί ένας πιθανός καρκίνος του μαστού σε πρώιμο στάδιο και με αυτόν τον τρόπο να έχουμε πιο εύκολη θεραπεία για τη γυναίκα και καλύτερο αποτέλεσμα, καλύτερη πρόγνωση», επισημαίνει ο καθηγητής.
«Ο καρκίνος του μαστού είναι ένα πολύ συχνό πρόβλημα»
Σε κάθε περίπτωση, πάντως ο διευθυντής στην Παθολογική Ογκολογική Κλινική του ΠΑΓΝΗ, χαρακτήρισε τον καρκίνο του μαστού, ως ένα πάρα πολύ συχνό πρόβλημα, κρίνοντας από την κλινική εμπειρία του ίδιου αλλά και των συναδέλφων του. «Δεν υπάρχουν επίσημα καταγραμμένα στοιχεία τα τελευταία χρόνια για το τι γίνεται με τον καρκίνο του μαστού στην Κρήτη. Από την εμπειρία μου και την εμπειρία των συναδέλφων μου εδώ στην κλινική βλέπουμε ότι ο καρκίνος του μαστού είναι ένα πολύ συχνό πρόβλημα, αφορά πάρα πολλές γυναίκες, πιάνει όλες τις ηλικίες, είναι πιο συχνός βεβαίως σε μεγαλύτερες ηλικίες αλλά δεν είναι σπάνιος και σε μικρές ηλικίες και καμιά φορά βλέπουμε και γυναίκες και κάτω από την ηλικία των 40 χρονών να εμφανίζουν αυτό το πρόβλημα», εξηγεί χαρακτηριστικά.
Άμεση συσχέτιση με την κληρονομικότητα
Ο καρκίνος του μαστού συνιστά ένα πρόβλημα το οποίο συνδέεται στενά με την κληρονομικότητα πράγμα που γίνεται πλέον αντιληπτό από την κοινότητα, όπως αναφέρει ο κ. Μαυρουδής.
Μάλιστα, τα επιστημονικά εργαλεία που υπάρχουν πλέον για την ανίχνευση της προδιάθεσης, επιλέγονται όλο και περισσότερο από τον κόσμο, όπως τονίζει ο ίδιος, πράγμα που θωρακίζει ακόμη περισσότερο τους ανθρώπους με επιβαρυμένο οικογενειακό ιστορικό δίνοντάς τους καλύτερες πιθανότητας απέναντι στην ασθένεια. «Ο καρκίνος του μαστού είναι μια αρρώστια που εμφανίζει μια κληρονομικότητα, και έτσι όταν υπάρχουν περισσότερα του ενός περιστατικά στην ίδια οικογένεια πολλές γυναίκες επιλέγουν να υποβληθούν σε έναν γονιδιακό έλεγχο που μπορεί να δείξει το γονίδιο που ευθύνεται για αυτή την κληρονομικότητα και τον αυξημένο αριθμό κρουσμάτων στην οικογένεια. Οπότε αν αναδειχθεί αυτό το γονίδιο τότε μπορούν να υποβληθούν και τα άλλα μέλη της οικογένειας, και οι απόγονοι στον έλεγχο για το αν έχουν κληρονομήσει το συγκεκριμένο γονίδιο και να ελέγξουν αν βρίσκονται και αυτοί σε αυξημένο κίνδυνο για νόσηση για καρκίνο του μαστού», εξηγεί ο κ. Μαυρουδής τονίζοντας πως ιδίως σε οικογένειες με επιβαρυμένο ιστορικό ο προληπτικός έλεγχος θα πρέπει να ξεκινάει πολύ νωρίτερα από τα 40 έτη όπως ενδείκνυται για τον γενικό πληθυσμό. Επίσης σύμφωνα με τον κ. Μαυρουδή νωρίτερα από τα σαράντα έτη καλό θα είναι να υποβάλλονται σε προληπτικές εξετάσεις και γυναίκες των οποίων μέλη της οικογένειάς τους έχουν νοσήσει σε νεαρή ηλικία. Εξηγεί χαρακτηριστικά: «Η σύσταση ακόμα και αν δεν υπάρχει κρούσμα στην οικογένεια είναι ο προληπτικός έλεγχος να ξεκινάει στην ηλικία των 40 χρόνων. Εάν όμως υπάρχει άλλο κρούσμα στην οικογένεια το οποίο είναι σε μικρή ηλικία θα πρέπει να ξεκινάει νωρίτερα. Όπως επίσης νωρίτερα πρέπει να ξεκινάει και όταν είναι γνωστό ότι το συγκεκριμένο άτομο είναι φορέας κάποιας μετάλλαξης που αυξάνει την πιθανότητα για νόσηση».
Η δύναμη της πρόληψης
Η πρόληψη όπως τονίζουν όλοι οι ειδικοί είναι το παν, καθώς όσο πιο νωρίς εντοπιστεί η ασθένεια τόσο καλύτερα θα αντιμετωπιστεί. Η πρόληψη δεν σημαίνει μόνο τακτικές ιατρικές εξετάσεις αλλά και τήρηση μιας στάσης ζωής η οποία θα θωρακίσει όσο γίνεται καλύτερα το άτομο απέναντι στην ασθένεια. Για αυτό και ο κ. Μαυρουδής επισημαίνει, ότι πέρα από τον γονιδιακό έλεγχο, σημαντικό είναι να ακολουθείται ένας υγιεινός τρόπος ζωή ο οποίος περιλαμβάνει εκτός των άλλων άσκηση, και μάλιστα καθημερινή. «Πέρα από τον γονιδιακό έλεγχο που αξίζει να γίνεται σε περίπτωση που υπάρχει επιβαρυμένο κληρονομικό ιστορικό στην οικογένεια, είναι κρίσιμος παράγοντας ο τρόπος ζωής. Πρέπει να αποφεύγεται η παχυσαρκία η οποία παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο νόσησης ιδιαίτερα στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες οι οποίες θα πρέπει να αποφεύγουν το κάπνισμα, να συμμετέχουν σε φυσική άσκηση, σε καθημερινή βάση και επίσης να χρησιμοποιούν ορμονικά σκευάσματα μετά από ενημέρωση και συμβουλή του γιατρού τους, γιατί η χρήση ορμονικών σκευασμάτων προσδίδει μια μικρή αύξηση του κινδύνου για εμφάνιση του καρκίνου του μαστού. Όταν λέμε ορμονικά σκευάσματα μπορεί να είναι είτε αντισυλληπτικά χάπια ή ορμονικά σκευάσματα υποκατάστασης σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες λόγω της οστεοπόρωση στα πλαίσια της πρόληψης οστεοπόρωσης», εξηγεί ο καθηγητής ο οποίος σε κάθε περίπτωση προτρέπει τις γυναίκες: «Να συμμετέχουν στα προγράμματα προληπτικού ελέγχου και αν δεν συμμετέχουν σε οργανωμένο πρόγραμμα να εφαρμόζουν τον προληπτικό έλεγχο με τη μαστογραφία και το υπερηχογράφημα μαστών και την εξέταση των μαστών από τους γιατρούς που τους παρακολουθούν. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Και επίσης να έχουν έναν υγιεινό τρόπο ζωής».
«Σήμερα οι πιθανότητες θεραπείας είναι καλύτερες από ποτέ»
Ο κ. Μαυρουδής πάντως ανοίγοντας το παράθυρο της αισιοδοξίας επισημαίνει ότι οι πιθανότητες της θεραπείας σήμερα είναι καλύτερες από ποτέ, ενώ τόνισε χαρακτηριστικά πως για μια θετική έκβαση «Η ψυχολογία πάντα μετράει. Σε όλη τη ζωή η ψυχολογία παίζει σημαντικό ρόλο».
Ειδικότερα ο διευθυντής στην Παθολογική Ογκολογική Κλινική του ΠΑΓΝΗ αναφέρει: «Σήμερα οι πιθανότητες θεραπείας είναι καλύτερες από ποτέ. Τόσο στον πρώιμο, τον μη μεταστατικό καρκίνο του μαστού, όσο και στον προχωρημένο μεταστατικό καρκίνο του μαστού. Έχουμε καλύτερα φάρμακα, έχουμε περισσότερα φάρμακα και το αποτέλεσμα είναι καλύτερο από ό,τι ήταν πριν μερικά χρόνια. Εφαρμόζεται πλέον στον καρκίνο του μαστού και η εξατομικευμένη θεραπεία όπου ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της ασθένειας της κάθε ασθενούς, επιλέγεται και η καλύτερη θεραπεία για αυτήν».
Δράση ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης σήμερα στο Δημαρχείο
Εκτός από το ότι ο Οκτώβριος είναι μήνας αφιερωμένος στον καρκίνο του μαστού, ειδικότερα η 25η Οκτωβρίου συνιστά Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου του Μαστού. Με αφορμή λοιπόν τη μέρα αυτή η Διεύθυνση Κοινωνικών Υπηρεσιών του δήμου Ρεθύμνης θα πραγματοποιήσει δράση ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης σήμερα, έξω από το δημαρχείο από τις 10 το πρωί έως τις 12 το μεσημέρι, μοιράζοντας σχετικό ενημερωτικό υλικό, ενώ παρούσα θα είναι και η ιατρός και ειδικευόμενη ακτινοθεραπευτής – ογκολόγος, Σοφία Λαμπρακοπούλου, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες σε κάθε ενδιαφερόμενο. Η ίδια μιλώντας στα «Ρ.Ν.» τόνισε ότι «ο καρκίνος του μαστού πλήττει μια στις οκτώ γυναίκες. Και όσο αυξάνεται η ηλικία αυξάνεται και η συχνότητα», όμως σε κάθε περίπτωση, αυτό που συνιστά το πιο σημαντικό να ξέρουν όλοι και όλες είναι η αξία της πρόληψης και η ψηλάφηση, επισημαίνοντας πως η αυτοεξέταση είναι το πιο απλό αλλά και συνάμα σημαντικότερο που μπορεί να κάνει κάποιος μόνος του για την προάσπιση της υγείας του. «Η ψηλάφηση είναι πολύ σημαντική. Είναι το πιο απλό πράγμα και είναι πολύ σημαντικό. Να κάνουν όλοι και όλες σωστή ψηλάφηση και συχνή. Φανταστείτε να χαϊδεύετε το πρόσωπό σας και να αντιληφθείτε ένα μικρό «μπιμπικάκι». Το ξέρετε ότι δεν είναι κάτι που ήταν στο πρόσωπό σας πριν και σίγουρα ενοχλεί. Για θέμα καλαισθησίας και μόνο αρχικά. Οπότε το ίδιο είναι να ψηλαφήσει μια γυναίκα τον μαστό της και να βρει κάτι και αμέσως να ζητήσει βοήθεια. Και εκεί όχι για λόγους καλαισθησίας αλλά για λόγους υγείας».
