Ευθύνη και προϋπόθεση η καθοδήγηση των νέων για την ευαισθητοποίηση για τα θέματα κλιματικών αλλαγών
Ο ρόλος της νέας γενιάς είναι καθοριστικός για τη διαχείριση και τη αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
Για τον λόγο αυτό άλλωστε δίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα στα παιδιά ήδη από τη προσχολική ηλικία σε θέματα που έχουν να κάνουν με το περιβάλλον και την ανάγκη προστασίας του, ενώ πολλά είναι τα εκπαιδευτικά προγράμματα που υλοποιούνται σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης με στόχο την ενημέρωση και την ευαισθητοποίησή τους.
Το οικολογικό συμπόσιο με τίτλο: «Γη: Ένας βιώσιμος Πλανήτης για όλους», που πραγματοποιήθηκε στην πόλη μας από τη Μητρόπολη, το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας, υπό την αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου και της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου, αφιέρωσε την τελευταία ημέρα των εργασιών του στα παιδιά μέσα από βιωματικές δράσεις και εργαστήρια που στόχευσαν στην κατανόηση του ζητήματος της κλιματικής αλλαγής αλλά και στην ανάγκη υιοθέτησης οικολογικών συνειδήσεων από τις νεαρές ηλικίες.
Οι νεαροί μαθητές, με τη βοήθεια εκπαιδευτικών, μελών των μουσείων της πόλης και ειδικών φορέων διαχείρισης της κλιματικής κρίσης, όπως το «World Human Forum», συμμετείχαν σε μία σειρά από ημερίδες που περιλάμβαναν την παραλαβή φυτικών σπόρων για δενδροφυτεύσεις, μουσικο-χορευτικές επιδείξεις συμβολικού και περιβαλλοντολογικού χαρακτήρα, προβολή ντοκιμαντέρ και παρακολούθηση της ομιλίας του ομότιμου καθηγητή Γεωπολιτικής τους Πανεπιστημίου της Σορβόννης, Γιώργου Πρεβελάκη.
Τα εκπαιδευτικά εργαστήρια και οι εργασίες που εξελίχθηκαν χθες το πρωί, στο Παλαιοντολογικό Μουσείο Ρεθύμνου (ΠΜΓΦΣ), στο Δημοτικό Ωδείο Ρεθύμνης (Αίθουσα Παντελής Πρεβελάκης) και στο Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο Ρεθύμνης με τη συμμετοχή παιδιών από την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, αποτέλεσαν τον ιδανικό επίλογο του τετραήμερου Οικολογικού Συμποσίου.
«Θέλουμε να στείλουμε από την Κρήτη ένα μήνυμα αφύπνισης, ένα μήνυμα ενεργής κοινωνικής και ατομικής συμμετοχής»
Η κ. Φαλή Βογιατζάκη, πρόεδρος του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας και «ψυχη» του Οικολογικού Συμποσίου, αναφερόμενη στις δράσεις που αφορούν τα παιδιά τόνισε στα «Ρ.Ν.»: «Προσπαθούμε να αγγίξουμε όλες τις πλευρές της κοινωνίας με ιδιαίτερο αποδέκτη τους νέους και τα παιδιά. Σήμερα με τη συνεργασία του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης οργανώνουμε δράσεις για μαθητές στο Παλαιοντολογικό Μουσείο, το Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο και στο Ωδείο. Θέλουμε να στείλουμε από την Κρήτη ένα μήνυμα αφύπνισης, ένα μήνυμα ενεργής κοινωνικής και ατομικής συμμετοχής».
Επιπλέον, η κυρία Βογιατζάκη αναφέρθηκε σε ένα κεντρικό σημείο του Συμποσίου που έχει να κάνει με την αποσπασματική προσέγγιση του ζητήματος της κλιματικής αλλαγής, αναπαράγοντας τα λόγια του καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης και του διευθυντή του Μουσείου Ιστορίας Ρεθύμνης, Γιώργου Πρεβελάκη. Ο καθηγητής βιολογίας τόνισε ότι σε μία γεωπολιτική προσέγγιση, η κλιματική κρίση είναι θέμα γεωγραφίας.
«Κλιματικό άγχος, Πολιτισμός και ανάληψη ατομικών και συλλογικών ευθυνών»
Οι αγχωτικές διαταραχές που βιώνουν οι άνθρωποι, εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών είναι ένα φαινόμενο που εντείνεται με την πάροδο των ετών και την παρατήρηση ακραίων και ασυνήθιστων καιρικών φαινομένων. Η πηγή αυτών των αρνητικών αισθημάτων, βρίσκεται στην ανθρώπινη αίσθηση ανεπάρκειας ατομικών και συλλογικών ενεργειών για την καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης και στην αδυναμία αντιμετώπισης φαινομένων που ξεφεύγουν από τα ανθρώπινα χέρια. Μελέτες έχουν δείξει ότι ένα χαρακτηριστικό οικολογικού πανικού, είναι η εμμονική υπερχείλιση σκέψεων για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στον πλανήτη και τις ζωές των ανθρώπων. Η αγχωτική διαταραχή για το περιβάλλον, οδηγεί πολλούς νέους ανθρώπους στην υιοθέτηση πράσινων πρακτικών για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας στο τοπικό οικοσύστημα.
Οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης και τα ορατά αποτελέσματά της στην καθημερινότητά μας απασχολεί ιδιαίτερα τους νέους, οι οποίοι με κινητήρια δύναμη τις περιβαντολλογικές τους ανησυχίες, αναλαμβάνουν δράση. «Μία από τις πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού είναι τα παιδιά. Στο συνέδριο παρουσιάστηκαν ερευνητικά αποτελέσματα και δεδομένα που δείχνουν ότι τα παιδιά υφίστανται αρνητικές συνέπειες από τις φυσικές καταστροφές σε μεγαλύτερο ποσοστό από τους ενήλικες. Έχουν συνέπειες στην ανάπτυξή τους, τη μαθησιακή και τη σωματική και στην ψυχική τους υγεία. Είναι το λεγόμενο άγχος για το κλίμα (climate panic), το οποίο προβληματίζει πολύ εντονότερα τους νέους. Οι δράσεις ενδυνάμωσης και ενημέρωσης σε αυτόν τον τομέα κρίνονται απαραίτητες» εξήγησε η πρόεδρος του Μουσείου Γουλανδρή.
Η κ. Βογιατζάκη στάθηκε εκ νέου στα αποτελέσματα που εμφάνισε το Οικολογικό Συμπόσιο, αναφέροντας: «Στο συνέδριο συζητήθηκε επίσης το θέμα των επιστημονικών δεδομένων και το πως οι ειδικοί και οι επιστήμονες πρέπει να συζητούν για το θέμα της κλιματικής αλλαγής στους πολίτες. Ο στόχος είναι να τονίζονται τα πραγματικά δεδομένα χωρίς υπερβολές και πάντα συνδεδεμένα με συγκεκριμένες και χειροπιαστές λύσεις, οικείες στην εμπειρία και την κατάσταση ζωής των πολιτών. Στο συμπόσιο συζητήθηκαν επίσης θέματα της προστασίας της βιοποικιλότητας και των ευαίσθητων συστημάτων από πληθώρα κατευθύνσεων».
Στη συνέχεια διαπίστωσε τη σύνδεση που υπάρχει ανάμεσα στον πολιτισμό και τη φροντίδα του περιβάλλοντος, κάνοντας ειδική μνεία στην πολιτισμική κορύφωση του Συμποσίου με την προβολή της ταινίας Eden of Olympia στο Παλαιοντολογικό Μουσείο Ρεθύμνου το βράδυ της Τετάρτης 11/9. Η ταινία γυρίστηκε στον Αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Ολυμπίας και η προβολή της στο Οικολογικό Συμπόσιο ήταν μία πρωτοβουλία της Προέδρου του World Human Forum, Αλεξάνδρας Μητσοτάκη. Η κ. Βογιατζάκη αναγνώρισε τον ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο που έπαιξε το ίδρυμα του World Human Forum, όχι μόνο στην παρουσία και την οργάνωση του συνεδρίου, αλλά και στην εκπόνηση κεντρικών ημερίδων που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του τετραήμερου Οικολογικού Συμποσίου.
«Έκθεση για τη βιοποικιλότητα στις αρχές του 2025»
Το Οικολογικό Συμπόσιο στο Ρέθυμνο ήταν μόνο η αφετηρία προσέγγισης ανάλογων δράσεων σχετικά με την καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης. Το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας δεσμεύεται να συνεχίσει το περιβαλλοντολογικό του έργο και την οργάνωση εκδηλώσεων για τη βιωσιμότητα και την αειφορία του πλανήτη. «Το Μουσείο Γουλανδρή έγινε το (κεντρικό) Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της χώρας. Πέρασε με 98% της αποδοχής από όλα τα κόμματα στη Βουλή και αυτό μου έδωσε μεγάλη ευχαρίστηση γιατί ήταν δίκαιο. Ετοιμάζουμε μία έκθεση για τη βιοποικιλότητα, η οποία θα λέγεται: «Βιοποικιλότητα: Όλα Συνδέονται. Αυτό σχεδιάζουμε να είναι έτοιμο αρχές του 2025 και να συμπέσει με τα εγκαίνια του Εθνικού Μουσείου. Η έκθεση θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, στην Κηφισιά», δήλωσε η κυρία Φαλή Βογιατζάκη στα «Ρ.Ν.».
Η Λέσχη της Ρώμης: Ένας μηχανισμός επίλυσης κρίσεων
Ένας πολύ σημαντικός οργανισμός για την καταπολέμηση των παράλληλων κρίσεων που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα σήμερα, είναι η Λέσχη της Ρώμης. Όπως ανέφερε η κυρία Βογιατζάκη, Η Λέσχη της Ρώμης (Club of Rome) είναι μια πλατφόρμα μελών από διάφορους κλάδους της πολιτικής, της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας, που εντοπίζουν ολιστικές λύσεις σε πολύπλοκα παγκόσμια ζητήματα και προωθούν πολιτικές πρωτοβουλίες και δράσεις, για να μπορέσει η ανθρωπότητα να βγει από πολλαπλές συλλογικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
Η πρόεδρος της Λέσχης της Ρώμης Σαντρίν Ντίξον Ντε Κλερ, απέστειλε χαιρετισμό προς το Οικολογικό Συμπόσιο του Ρεθύμνου όπως γνωστοποίησε στα «Ρ.Ν.» η κυρία Βογιατζάκη. Σε αυτόν μεταξύ άλλων ανέφερε: «Η πιο πρόσφατη έκθεσή μας, μία έρευνα πολιτών σε όλο τον κόσμο έδειξε ότι υπάρχει ισχυρή υποστήριξη για αλλαγή και αναγνώριση της επείγουσας ανάγκης για δράση. Το θέμα του συνεδρίου σας είναι ότι η αλλαγή είναι εφικτή και συμφωνώ. Είναι δυνατόν να έχουμε ένα μέλλον όπου βελτιώνουμε την ευημερία όλων, μέσα στα όρια του πλανήτη μας. Απλώς πρέπει να το κάνουμε να συμβεί».
Η Λέσχη της Ρώμης δημιουργήθηκε για να αντιμετωπίσει τις παράλληλες κρίσεις που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα και ο πλανήτης. Βασιζόμενοι στην εξειδικευμένη τεχνογνωσία των μελών της – αξιόλογων επιστημόνων, οικονομολόγων, ηγετών επιχειρήσεων και πρώην πολιτικών – επιδιώκει να προτείνει ολοκληρωμένες λύσεις στις περίπλοκες, αλληλένδετες προκλήσεις που αντιμετωπίζονται.
«Τα παιδιά είναι έτοιμα να αναλάβουν δράσεις και να βρουν λύσεις»
Το εργαστήρι Οι Σπόροι της Ελπίδας που διεξήχθη στο Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο Ρεθύμνης, κατευθύνθηκε από την καλλιτεχνική διευθύντρια του World Human Forum, Μυρτώ Βουνάτσου και είχε σαν κεντρική θεματολογία την ενεργοποίηση της παιδικής ενσυναίσθησης στα θέματα της φύσης.
Η πρόεδρος του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας, τόνισε τη μεγάλη σημασία που πρέπει να αποδοθεί στο έργο της ενημέρωσης και της πληροφόρησης των νέων και των παιδιών, σχετικά με τις κλιματικές αλλαγές. Τα συμπεράσματα του συνεδρίου οφείλουν να κοινοποιηθούν στους μαθητές και σε όλο τον κόσμο, προκειμένου να επιστατηθεί η προσοχή της κοινωνίας στο συλλογικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης.
«Τα παιδιά πήραν τους σπόρους των δέντρων και θα πάνε να τους εμφυτεύσουν. Δείχνουμε τον δρόμο με αυτόν τον τρόπο, τον δρόμο της δράσης και της κινητοποίησης. Υπάρχουν πολλές προτάσεις για ετήσια καθιέρωση του Συμποσίου και ίσως να το επεκτείνουμε και σε διεθνές επίπεδο».
Από την πλευρά της η κυρία Βουνάτσου μιλώντας στα «Ρ.Ν.» είπε: «Τα παιδιά από μόνα τους έχουν πάρα πολλές ιδέες. Μπορούν να κάνουν πάρα πολλά πράγματα, αρκεί να τους δώσουμε τον χώρο και τον χρόνο. Κάτσαμε σε ένα εργαστήρι 45 λεπτών και αυτά που μας είπανε, εμείς δεν τα είχαμε σκεφτεί. Τα παιδιά είναι έτοιμα να αναλάβουν δράση και να βρουν λύσεις. Επίσης, δεν είναι μόνο τα παιδιά, αλλά και οι ενήλικες οι οποίοι πρέπει να αναθεωρήσουν τον τρόπο που ζούνε. Να βάλουμε την οικολογική συμπεριφορά στη ζωή μας και την καθημερινότητά μας».
Η βιωματική επεξήγηση σε μαθητές, των καίριων περιβαλλοντολογικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο πλανήτης, αποτελεί μία αναγνωρισμένη και αποδεκτή μέθοδος από το World Human Forum. Το τραγούδι, ο χορός και η παροχή πηγών έμπνευσης για πράσινες λύσεις κρίνονται απαραίτητες για την κινητοποίηση των νέων γενεών, σύμφωνα με την κυρία Βουνάτσου.
«Η Κρήτη είναι ένα νησί τόσο κοντά στη φύση και τόσο πλούσιο σε παραγωγή, που μπορεί να δώσει το μήνυμα σε όλη την Ελλάδα. Με σύμβολο το τραγούδι Siege of Hope (Σπόροι της ελπίδας) που έχουν γράψει παιδιά από την Αγγλία και τώρα γράφουμε τους στίχους εδώ. Το μήνυμα αυτό το ξεκίνησε η Joyce DiDonato, τραγουδίστρια της όπερας και κορυφαία καλλιτέχνιδα, για την κοινωνική ευαισθητοποίηση. Το τραγούδι έχει να κάνει με το πως ο καθένας μας με το λίγο που συμβάλλει, μπορεί να σωθεί ο πλανήτης μας.
Το World Human Forum έχει συμβολική βάση στους Δελφούς, αλλά είναι μία παγκόσμια κίνηση πολιτών, γιατί πιστεύουμε στη δύναμη του πολίτη και στη δύναμη του καθενός».
Φαλή Βογιατζάκη: «Ξαφνιάστηκα και συγκινήθηκα με τη βράβευση»
Βαθιά συγκινημένη εμφανίστηκε η πρόεδρος του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας Φαλή Βογιατζάκη για την απονομή του Μεγαλόσταυρου των Τεσσάρων Μαρτύρων που της έγινε από τη Μητρόπολη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου, στη διάρκεια της τρίτης ημέρας του Οικολογικού Συμποσίου, στην Ιερά Μονή Αρκαδίου. Η αναγνωρισμένη προσφορά της κυρίας Βογιατζάκη και το σπουδαίο έργο της, επιβεβαιώθηκαν με τον χαρακτηριστικότερο τρόπο, λαμβάνοντας ένα παράσημο που απονέμεται για πρώτη φορά σε γυναίκα.
«Ξαφνιάστηκα και συγκινήθηκα. Συγκρατήθηκα να μη βάλω τα κλάματα, καθώς με ενημέρωσαν ότι είμαι η πρώτη γυναίκα που λαμβάνει το συγκεκριμένο παράσημο. Υποσχέθηκα να είμαι παρούσα πάντα σε κάθε δημιουργικό αγώνα» ανέφερε μιλώντας στα «Ρ.Ν.».
Το Οικολογικό Συμπόσιο με τίτλο «Γη: Ένας Βιώσιμος Πλανήτης για όλους», δεν θα είχε πραγματοποιηθεί χωρίς την προσφορά και την πρωτοβουλία της προέδρου του Μουσείου Γουλανδρή, η οποία χαίρει καθολικής εκτίμησης για την κοινωνική της προσφορά.
