Όλο και πιο βαρύ γίνεται το καλάθι με τα ψώνια των νοικοκυριών: Όχι λόγω τις ποσότητας των αγαθών, αλλά εξαιτίας του κόστους τους. Οι Κρητικοί καταναλωτές συνεχίζουν να πηγαίνουν στα σούπερ μάρκετ μόνο για τα απολύτως απαραίτητα. Κινούνται με απόλυτη μεθοδικότητα και προγραμματισμό: Αφού φτιάξουν τη σχετική λίστα τους, θα στραφούν στις πιο οικονομικές λύσεις, στα προϊόντα που τους χρειάζονται.
Το νέο άλμα του πληθωρισμού θα συμπαρασύρει κι άλλο προς τα πάνω μία σειρά από βασικά είδη διατροφής και γενικότερα καθημερινής χρήσης. Τα απόνερα των πολυμέτωπων κρίσεων έχουν επηρεάσει την εφοδιαστική αλυσίδα, πυροδοτώντας τα διαδοχικά κύματα ανατιμήσεων. Το τσουνάμι της ακρίβειας θα μας «σκεπάζει» για όλο το καλοκαίρι. Ουδείς δεν μπορεί να γνωρίζει πότε θα εξομαλυνθεί η κατάσταση. Έμπειροι γνώστες της αγοράς διστάζουν ακόμη και να προβλέψουν πότε θα (ξε)καθαρίσει και θα εξισορροπήσει το πολλαπλώς βαλλόμενο κι επηρεαζόμενο κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον, όχι μόνο σε εγχώριο αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Και στην τοπική κοινωνία επικρατεί ανασφάλεια και αβεβαιότητα για το παρόν και το μέλλον, συναισθήματα που μεταφέρονται και μεταφράζονται και στις επικρατούσες καταναλωτικές συμπεριφορές/τακτικές. Το «καυτό», από πλευράς τιμών, καλοκαίρι προοιωνίζεται έναν εξαιρετικά βαρύ -από οικονομικής πλευράς- χειμώνα.
Για τις νέες αυξήσεις που επίκεινται, μιλάει σήμερα στα «Ρ.Ν.» ο κ. Νεκτάριος Κανακαράκης, πρόεδρος του Επιστημονικού Σωματείου Logistics (Εφοδιασμού) Κρήτης και διευθυντής Logistics σε τοπική αλυσίδα σούπερ μάρκετ.
Οι ελλείψεις φέρνουν αυξήσεις
Η μόνη …ασφαλής εκτίμηση στην οποία είναι σε θέση να προβεί ο κ. Κανακαράκης αφορά τον πληθωρισμό: Ανεβαίνει κάθε μήνα, και θα ανέβει κι άλλο. Ο Αύγουστος δεν θ’ αποτελέσει εξαίρεση.
«Οι ανατιμήσεις είναι καθημερινό γεγονός» σχολιάζει, αναλογιζόμενος το ντόμινο που προκαλείται: «Είναι καθημερινό γεγονός, από την άποψη ότι πλέον είναι τόσες πολλές οι αυξήσεις στις πρώτες ύλες που αναγκαστικά υπάρχουν ανατιμήσεις» εξηγεί.
Το τελευταίο διάστημα, παρατηρείται έλλειψη στο γάλα, με συνέπεια οι τιμές στα γαλακτοκομικά προϊόντα να γίνονται όλο και πιο… αλμυρές.
«Οι μεγαλύτερες αυξήσεις παρουσιάζονται στα γαλακτοκομικά, γιατί δεν υπάρχει αρκετό γάλα στην αγορά, με αποτέλεσμα να έχουν και το περισσότερο ποσοστό ανατιμήσεων περίπου στο 12% – 14%» λέει ο κ. Κανακαράκης.
Νέες ανατιμήσεις βλέπουμε ή περιμένουμε ακόμα: Στα νωπά φρούτα (8-10%), στα χαρτικά (10%), στα αναψυκτικά (5%) και στο κρέας γύρω στο 5%.
«Δυστυχώς, υπάρχει μία ακόμη αύξηση στις ζωοτροφές με αποτέλεσμα να ανεβαίνουν κι άλλο προς τα πάνω οι τιμές στα προϊόντα ζωικού λίπους και στο κρέας» επισημαίνει ο πρόεδρος του Επιστημονικού Σωματείου Logistics (Εφοδιασμού) Κρήτης.
Ούτε καν… σταθεροποίηση
Η ακρίβεια έριξε… άγκυρα και στη θάλασσα: Απ’ την αρχή του έτους μέχρι και σήμερα, καταγράφονται έως και έξι αυξήσεις στις ακτοπλοϊκές μεταφορές.
Τα εμπορεύματα που …ταξιδεύουν ακτοπλοϊκώς επηρεάζονται άμεσα, όπως κι όλη η εφοδιαστική αλυσίδα εν τέλει.
«Η ενέργεια επίσης συμβάλλει στο κόστος παραγωγής, το οποίο διοχετεύεται στα προϊόντα μέσω από την αύξηση που συντελείται στην παραγωγή του προϊόντος» σημειώνει ο κ. Κανακαράκης.
Ο ίδιος δεν βλέπει ούτε καν σταθεροποίηση των τιμών στον ορίζοντα.
«Ζούμε σε ένα πολύ ισχυρά μεταβαλλόμενο περιβάλλον, με αποτέλεσμα οι όποιες εκτιμήσεις να κινδυνεύουν ανά πάσα ώρα και στιγμή να ανατραπούν» υπενθυμίζει. «Συνεχίζεται και ο ρωσοουκρανικός πόλεμος, κι αυτό δυσκολεύει τα πράγματα και τη ροή εφοδιασμού στην Ευρώπη. Με την υπάρχουσα κατάσταση, δεν βλέπω να έρχεται κάτι το ενθαρρυντικό».
Τα μόνα ελπιδοφόρα μηνύματα που λαμβάνει ο πρόεδρος του Επιστημονικού Σωματείου Logistics (Εφοδιασμού) Κρήτης αφορούν μία ενδεχόμενη πτώση στην τιμή του σιταριού και του… πετρελαίου.
«Εάν συμβούν αυτά, ίσως αλλάξει το περιβάλλον» θα επισημάνει, αποφεύγοντας οποιαδήποτε άλλη πρόβλεψη. Οι αστάθμητοι παράγοντες που ανατρέπουν τα πάντα, είναι πολλοί.
«Αυτό το μήνα θα υπάρχουν ανατιμήσεις» είναι το μόνο σίγουρο, όπως αναφέρει ο κ. Κανακαράκης, ο οποίος παρατηρεί ότι οι καταναλωτές «Κυριαρχούνται από αβεβαιότητα, ανασφάλεια, πολλές επισκέψεις στα σούπερ μάρκετ και ισχυρό προγραμματισμό των αγορών τους».
Πάνω σε αυτό το τελευταίο, θα διευκρινίσει, διερμηνεύοντας τη συμπεριφορά του μέσω καταναλωτή: «Ο κόσμος δεν πάει στο σούπερ μάρκετ εάν δεν έχει προγραμματίσει το τι θα πάρει και πόσο θα πάρει. Ενώ παλιά δεν υπήρχε αυτή η τακτική, όταν δηλαδή οι αγορές γίνονταν πιο αυθόρμητα. Τώρα (οι αγορές) γίνονται πιο στοχευμένα, με έντονη μεθοδικότητα και σχολαστικότητα. Οι άνθρωποι πλέον τώρα κοιτούν τις προσφορές και κοιτούν να ψωνίσουν μόνο αυτό που θέλουν, που τους είναι απαραίτητο. Επιλέγουν φθηνές ετικέτες, οι οποίες έχουν πρωταγωνιστική θέση στις προτιμήσεις τους. Θα πάρουν ό,τι είναι πιο οικονομικά προσιτό για τους ίδιους, για να εξοικονομηθούν χρήματα».
Οι Κρητικοί ψωνίζουν τα απολύτως απαραίτητα. Η μανία του υπερκαταναλωτισμού ανήκει στο παρελθόν. Το εάν θα επιστρέψει, ο χρόνος θα το δείξει. Και ο χρόνος είναι χρήμα, ως γνωστόν.
Υψηλός πληθωρισμός με διάρκεια
Στο 12,1% ανήλθε ο πληθωρισμός τον Ιούνιο σε ετήσια βάση, με τις τιμές στην ενέργεια να οδηγούν σε υψηλά 29 ετών τον τιμάριθμο.
Από τη σύγκριση του πληθωρισμού του μηνός Ιουνίου 2022 με τον αντίστοιχο του Ιουνίου 2021 προέκυψε αύξηση 12,1%, έναντι αύξησης 1,0% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2021 με το 2020.
Ο πληθωρισμός κατά τον μήνα Ιούνιο 2022, σε σύγκριση με τον Μάιο 2022, παρουσίασε αύξηση 1,6% έναντι αύξησης 0,9% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του προηγούμενου έτους.
Ο μέσος πληθωρισμός του δωδεκαμήνου Ιουλίου 2021 – Ιουνίου 2022, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο του δωδεκαμήνου Ιουλίου 2020 Ιουνίου 2021, παρουσίασε αύξηση 6,2% έναντι μείωσης 1,3% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του δωδεκαμήνου Ιουλίου 2020 – Ιουνίου 2021 με το δωδεκάμηνο Ιουλίου 2019 – Ιουνίου 2020.
Οι κυριότερες μεταβολές τιμών από τη σύγκριση δεικτών Ιουνίου 2022 με Ιούνιο 2021 και επιπτώσεις τους στον πληθωρισμό
Αγαθά και υπηρεσίες Μεταβολή (%) Επίπτωση
Ψωμί και δημητριακά 15,9 0,54
Κρέατα (γενικά) 14,9 0,69
Ψάρια (γενικά) 4,5 0,07
Γαλακτοκομικά και αυγά 15,5 0,52
Έλαια και λίπη 24,9 0,30
Φρούτα νωπά 9,3 0,10
Λαχανικά (γενικά) 11,3 0,32
Ζάχαρη – σοκολάτες – γλυκά – παγωτά 4,4 0,05
Λοιπά τρόφιμα 7,6 0,03
Καφές-κακάο-τσάι 8,6 0,05
Μεταλλικό νερό – αναψυκτικά – χυμοί φρούτων 5,6 0,03
Αλκοολούχα ποτά (μη σερβιριζόμενα) 1,9 0,04
Ένδυση και υπόδηση 4,6 0,28
Ενοίκια κατοικιών 0,9 0,03
Είδη επισκευής και συντήρησης κατοικίας 3,8 0,01
Ηλεκτρισμός 70,4 2,71
Φυσικό αέριο 117,7 0,44
Πετρέλαιο θέρμανσης 65,1 1,27
Στέρεα καύσιμα 8,2 0,05
Έπιπλα και διακοσμητικά είδη 5,7 0,02
Οικιακές συσκευές και επισκευές 2,7 0,02
Υαλικά-επιτραπέζια σκεύη και σκεύη οικιακής χρήσης 9,4 0,03
Είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού 8,6 0,18
Οικιακές υπηρεσίες 4,8 0,05
Ιατρικά προϊόντα 2,7 0,01
Ιατρικές, οδοντιατρικές και παραϊατρικές υπηρεσίες 1,3 0,03
Νοσοκομεία και κλινικές 0,4 0,01
Φαρμακευτικά προϊόντα -0,4 -0,01
Αυτοκίνητα καινούργια 12,2 0,26
Αυτοκίνητα μεταχειρισμένα 15,9 0,21
Ανταλλακτικά και αξεσουάρ αυτοκινήτου 5,4 0,02
Καύσιμα και λιπαντικά 45,6 2,61
Συντήρηση και επισκευή εξοπλισμού προσωπικής μεταφοράς 2,2 0,02
Μεταφορά επιβατών με ταξί 32,9 0,04
Μεταφορά επιβατών με αεροπλάνο 48,5 0,23
Μεταφορά επιβατών με πλοίο 20,4 0,03
Τηλεφωνικός εξοπλισμός κινητών τηλεφώνων -9,7 -0,01
Τηλεφωνικές υπηρεσίες -2,1 -0,08
Διαρκή αγαθά αναψυχής και πολιτισμού 4,8 0,03
Μικρά είδη αναψυχής – άνθη – κατοικίδια ζώα 2,0 0,02
Κινηματογράφοι-θέατρα 13,9 0,02
Γραφική ύλη και υλικά σχεδίασης 7,9 0,02
Πακέτο διακοπών 8,3 0,01
Οπτικοακουστικός εξοπλισμός-υπολογιστές-επισκευές -5,2 -0,04
Βιβλία -2,1 -0,01
Δευτεροβάθμια εκπαίδευση 1,4 0,03
Εστιατόρια-ζαχαροπλαστεία-καφενεία 4,6 0,36
Ξενοδοχεία-μοτέλ-πανδοχεία 27,7 0,24
Άλλα είδη ατομικής φροντίδας 5,2 0,14