Ανάστατος είναι ο κτηνοτροφικός κόσμος στην Κρήτη μετά την επιβεβαίωση δύο κρουσμάτων πανώλης στο Ηράκλειο, παρά την εφαρμογή των μέτρων από την προηγούμενη βδομάδα, που αφορούν στην απαγόρευση λειτουργίας των σφαγείων και των μετακινήσεων των αιγοπροβάτων.
Τα κρούσματα εντοπίστηκαν σε δύο μονάδες του νομού Ηρακλείου και συγκεκριμένα του δήμου Αρχανών Αστερουσίων ενεργοποιώντας με διαδικασίες κατεπείγοντος το πρωτόκολλο διαχείρισης.
Οι πληροφορίες αναφέρουν πως τα αιγοπρόβατα εισήχθησαν από το εξωτερικό και είχαν ενδιάμεσο σταθμό τη Θεσσαλία, όπου έχουν εντοπιστεί τα περισσότερα κρούσματα στην Ελλάδα, πριν φτάσουν στο νησί.
Πρόκειται για μία επικίνδυνη εξέλιξη για την κτηνοτροφία της Κρήτης, καθώς στο ενδεχόμενο εξάπλωσης της πανώλης οι επιπτώσεις στον κλάδο χαρακτηρίζονται εφιαλτικές.
Όπως ανακοινώθηκε από την κτηνιατρική υπηρεσία της περιφέρειας Κρήτης, έχουν ξεκινήσει ήδη οι διαδικασίες και ακολουθείται το πρωτόκολλο που ορίζει η νομοθεσία σε ανάλογες περιπτώσεις.
«Παρακαλούνται όλοι οι κτηνοτρόφοι της Κρήτης και όσοι εμπλέκονται στις δραστηριότητες της αιγοπροβατοτροφίας να προσαρμόζονται στα μέτρα που έχει ανακοινώσει το υπουργείο. Επίσης, όλοι οι κτηνοτρόφοι της περιοχής των Αστερουσίων παρακαλούνται να περιορίσουν τα ζώα τους και σε περίπτωση ύποπτου κρούσματος να ενημερώσουν την κτηνιατρική υπηρεσία. Απαγορεύονται όλες οι μετακινήσεις αιγοπροβάτων και επιπλέον των βοοειδών που συσταυλίζονται με αιγοπρόβατα», αναφέρει στην ανακοίνωσή της η υπηρεσία.
Χθες με ανακοίνωσή του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, προχώρησε σε παράταση των μέτρων για μια ακόμη βδομάδα, προκειμένου να αποφευχθεί η εξάπλωση της νόσου στα αιγοπρόβατα της χώρας και να αντιμετωπιστούν όλα τα ζητήματα, ώστε να μην υπάρξει περαιτέρω μετάδοση της νόσου.
Γ. Στρατάκος: Είναι απαραίτητη η συνεργασία των κτηνοτρόφων. Η τήρηση των πρωτοκόλλων είναι μονόδρομος»
Την ίδια στιγμή ο γενικός γραμματέας του υπουργείου, Γιώργος Στρατάκος, βρέθηκε στην Κρήτη, προκειμένου να συνομιλήσει με τους αρμόδιους φορείς σε σχέση με την κρισιμότητα του θέματος και την ανάγκη αυστηρής τήρησης των μέτρων. Χθες το απόγευμα πραγματοποιήθηκε ευρεία σύσκεψη παρουσία του περιφερειάρχη, Σταύρου Αρναουτάκη, της αντιπεριφερειάρχη, Μαρίας Λιονή, του δημάρχου Αρχανών Αστερουσίων, Μανόλη Κοκοσάλη και όλων των αρμόδιων φορέων και υπηρεσιών.
Μιλώντας στη σύσκεψη ο γενικός γραμματέας του υπουργείου κ. Στρατάκος ανέφερε: «Από την πρώτη κιόλας στιγμή, όπου από το κτηνιατρικό εργαστήριο αναφοράς της Αθήνας ενημερωθήκαμε ότι ένα από τα δείγματα που είχαμε λάβει από ένα χωριό που βρίσκεται νότια του Ηρακλείου, ήταν θετικό, ήρθαμε σε επικοινωνία με τον περιφερειάρχη, ούτως ώστε να δούμε πως θα μπορέσουμε να δράσουμε και ουσιαστικά πως θα μπορέσουμε να εφαρμόσουμε όλα όσα περιγράφονται στον ευρωπαϊκό κανονισμό για τις εκριζώσεις των νόσων και ειδικά της πανώλης μικρών μηρυκαστικών, ούτως ώστε να δημιουργήσουμε τη ζώνη ασφαλείας και αντίστοιχα ότι όποιες απαγορεύσεις και όποια μέτρα γράφονται στον ευρωπαϊκό κανονισμό θα τηρηθούν κι αυτό διότι η εμπειρία έχει δείξει ότι κάθε φορά που έπρεπε να αντιμετωπίσουμε ζωονόσους η εφαρμογή των συγκεκριμένων μέτρων έχουν αποδώσει, κι αυτό έχει καταγραφεί τόσο στην αφρικανική πανώλη το 2020, όταν ήμασταν η μοναδική χώρα που κατάφερε και εκρίζωσε τη νόσο, όσο και στην ευλογιά το 2024 όταν μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα στην περιοχή της Στερεάς Ελλάδος καταφέραμε και εκριζώσαμε το νόσημα, όσο και στο κορονοϊό στα μινκ στη Μακεδονία, όταν πάλι μπορέσαμε και εκριζώσαμε το νόσημα».
«Δεν είναι μόνο μάχη με τον ιό είναι και μάχη με τον χρόνο»
Απευθυνόμενος στους κτηνοτρόφους ο κ. Στρατάκος ζήτησε τη συνεργασία τους τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι δεν πρόκειται μόνο για μια μάχη με τον ιό, αλλά για μια μάχη με τον χρόνο. Χαρακτηριστικά τόνισε: «Η εμπειρία υπάρχει, το ζήτημα είναι να μπορέσει να υπάρξει και η συνεργασία. Θερμή παράκληση να συνεργαστούν οι κτηνοτρόφοι μας, να συνεργαστούν οι άνθρωποι που ουσιαστικά είναι οι πρωταγωνιστές του πεδίου, οι κτηνοτρόφοι μας, ούτως ώστε να έχουμε την πληροφόρηση, να έχουμε την ενημέρωση. Πέρα από τις όποιες κλινικές επισκοπήσεις κάνουμε, εάν δουν κάποιο σύμπτωμα, οτιδήποτε στο κοπάδι τους, κάτι το ασυνήθιστο να έρθουν κατευθείαν σε επικοινωνία και επαφή με τις κτηνιατρικές αρχές της Περιφέρειας Κρήτης και άμεσα να μπορέσουμε να πάμε να κάνουμε την εξέταση, να πάρουμε τα δείγματα και να τα αποστείλουμε στο εργαστήριο και να έχουμε τη διάγνωση. Θερμή παράκληση για συνεργασία με τους ανθρώπους της παραγωγής. Θερμή παράκληση για συνεργασία με τους κτηνοτρόφους, διότι αυτήν τη στιγμή δεν είναι μόνο μια μάχη με τον ιό, είναι μια μάχη με τον χρόνο. Επειδή η ιχνηλάτιση που κάναμε μας οδήγησε στην Κρήτη και δυστυχώς οι φόβοι μας επιβεβαιώθηκαν, είναι κάτι το οποίο θεωρούμε ότι είναι νωρίς. Εάν το προλάβουμε με τη συνεργασία όλων θα μπορέσουμε να βγούμε νικητές και στην Κρήτη, όπως φαίνεται ότι κάνουν σε άλλες περιφέρειες. Επομένως, να μην διστάσουν οι φίλοι μας οι κτηνοτρόφοι. Οτιδήποτε ασυνήθιστο δουν ευθύς αμέσως να έρθουν σε επικοινωνία με τις αρμόδιες αρχές της περιφέρειας. Είναι πάρα πολύ κρίσιμο τώρα που είναι νωρίς, τώρα να δράσουμε, τώρα να βγούμε στο πεδίο, τώρα να λάβουμε τα μέτρα που περιγράφει ο κανονισμός για να μπορέσουμε να βγούμε νικητές. Διότι εάν δεν το καταφέρουμε τα προβλήματα θα είναι πολλαπλά, πολύ περισσότερα από αυτά που βλέπουμε τώρα. Έχουμε πάρει σκληρά μέτρα, το αντιλαμβανόμαστε, δεν είναι ευχάριστο για κανέναν, αλλά είναι πάρα πολύ κρίσιμο αυτές τις πρώτες εβδομάδες να βγούμε στο πεδίο και να μην αφήσουμε την εξάπλωση της νόσου και να οδηγηθούμε στην τελική εκρίζωσή της».
Θέση της περιφέρειας Κρήτης είναι η αυστηρή τήρηση του πρωτοκόλλου
Κατηγορηματικός εμφανίστηκε ο περιφερειάρχης Κρήτης, ο οποίος νωρίτερα από το πρωί, όπως είπε, επικοινώνησε και με τον πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη. Όπως ξεκαθάρισε ο Σταύρος Αρναουτάκης η θέση της περιφέρειας είναι σαφής και ξεκάθαρη, θα ακολουθηθεί κατά γράμμα το πρωτόκολλο για τη διάσωση της κτηνοτροφίας του νησιού. Χαρακτηριστικά ανέφερε: «Εμείς από την πλευρά τη δική μας ακολουθώντας τις οδηγίες και το πρωτόκολλο δηλώνουμε κατηγορηματικά ότι θα ακολουθήσουμε το πρωτόκολλο. Δεν μπορούμε αν θέλουμε να σώσουμε την κτηνοτροφία της Κρήτης να κάνουμε βήμα πίσω. Είναι θέση της περιφέρειας ότι θα κάνει ό,τι προβλέπει το πρωτόκολλο. Καμιά οπισθοχώρηση δεν θα γίνει. Όλοι πρέπει να αντιληφθούν και όσο το δυνατόν συντομότερα να γίνει το καλύτερο αποτέλεσμα. Το πρωί επικοινώνησα με τον πρωθυπουργό στον οποίο εξέφρασα την αγωνία μου. Μου μετέφερε ότι πρέπει να ακολουθήσουμε το παράδειγμα της Θεσσαλίας και να μην κάνουμε ούτε ένα βήμα πίσω».
Τα μέτρα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης
Εν τω μεταξύ νωρίτερα χθες ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστας Τσιάρας, ανακοίνωσε πέντε ενέργειες για τον περιορισμό και εκρίζωση της νόσου της πανώλης των μικρών μηρυκαστικών. Στη διάρκεια συνέντευξης τύπου διαβεβαίωσε, παράλληλα, τους κτηνοτρόφους ότι η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη θα σταθεί στο πλευρό τους, αξιοποιώντας κάθε εθνικό και ενωσιακό πόρο.
Ειδικότερα τα μέτρα που ανακοινώθηκαν είναι τα εξής:
1. Επεκτείνονται τα περιοριστικά μέτρα μεταφοράς και σφαγής ζώων που λήγουν την ερχόμενη Κυριακή, για μια επιπλέον εβδομάδα.
2. Με επιστολή προς τους υπουργούς Γεωργίας και Αλιείας της Ε.Ε. θα ζητήσει να συζητηθεί το θέμα της πανώλης των μικρών μηρυκαστικών στο επικείμενο Συμβούλιο Υπουργών του Σεπτεμβρίου, αφενός για την κοινή λήψη μέτρων προστασίας του ζωικού μας κεφαλαίου, όσο και για να εξετασθούν πρόσθετες δυνατές λύσεις απέναντι στο ζήτημα των οικονομικών συνεπειών της πανώλης.
3. Με ενέργειες της Γενικής Γραμματείας Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων θα ενεργοποιηθούν δύο (2) επί πλέον κτηνιατρικά εργαστήρια που θα συμβάλουν στις αναλύσεις των δειγμάτων δεδομένης και της αύξησης των περιφερειών που έχουν επιβεβαιωμένο κρούσμα.
4. Αποφασίστηκε η συγκρότηση επιτροπής εμπειρογνωμόνων, με σκοπό την ανάλυση της επιδημιολογικής μελέτης και τον εντοπισμό των παραλείψεων ή έκνομων πράξεων που οδήγησαν στην έξαρση της νόσου. Τα αποτελέσματα της επιτροπής θα διαβιβαστούν στον εισαγγελέα Λάρισας που έχει ξεκινήσει προανάκριση, ώστε, εάν προκύψουν ευθύνες να αποδοθούν.
5. Με την ολοκλήρωση της επιχείρησης περιορισμού και εκρίζωσης της πανώλης θα γίνει εκ νέου σχεδιασμός όλου του μοντέλου λειτουργίας της κτηνοτροφίας. Θα αναζητηθούν όλοι οι μέθοδοι και τρόποι, ώστε να καλυφθούν κατά το δυνατόν τα οργανικά κενά των κτηνιατρικών υπηρεσιών της χώρας και θα ανασχεδιαστεί το μοντέλο, ώστε να περιορισθούν οι πιθανότητες επανάληψης ανάλογων φαινομένων.
Επίσης, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων διαβεβαίωσε τους Έλληνες κτηνοτρόφους ότι η κυβέρνηση, όπως έχει κάνει και σε ανάλογες περιπτώσεις, θα σταθεί δίπλα τους. «Σε ό,τι αφορά στις αποζημιώσεις θα εξαντλήσουμε κάθε δυνατότητα από εθνικούς πόρους και ενεργοποιούμε το σύνολο των δυνατοτήτων που μπορεί να παράσχει η Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς, όπως προκύπτει, το πρόβλημα δεν είναι ελληνικό αλλά ευρωπαϊκό. Συνεπώς, μόλις ολοκληρωθούν οι ενέργειές μας και αφού ολοκληρωθεί η επιχείρηση εκρίζωσης της νόσου, θα προχωρήσουμε σε ανακοινώσεις για τις αποζημιώσεις που θα δοθούν. Ένα είναι βέβαιο ότι η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, ήταν, είναι και θα είναι στο πλευρό των κτηνοτρόφων μας», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Τέλος, ο υπουργός, ευχαρίστησε δημοσίως όλους όσοι έχουν συμβάλει στη μεγαλύτερη κτηνιατρική επιχείρηση, που βρίσκεται σε εξέλιξη στη χώρα μας και για την οποία η Ελλάδα έχει λάβει τα εύσημα της Ε.Ε. Τόνισε, δε, ότι μόνο μέσα από τη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων και κυρίως των ιδίων των κτηνοτρόφων, θα φτάσουμε στον στόχο που δεν είναι άλλος από τον περιορισμό και εκρίζωση της νόσου.
H συνέντευξη Τύπου έγινε παρουσία των υφυπουργών, Διονύση Σταμενίτη και Χρήστου Κέλλα, του γενικού γραμματέα Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργου Στρατάκου, του γενικού διευθυντή της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας του υπουργείου, Θωμά Αλεξανδρόπουλου, του προέδρου του ΕΦΕΤ, Αντώνη Ζαμπέλα και του Β’ αντιπροέδρου του ΕΛΓΟ- Δήμητρα, Παναγιώτη Χατζηνικολάου.
«Εάν επεκταθεί η πανώλη στην Κρήτη, η κτηνοτροφία θα έχει τελειώσει»
Ιδιαίτερα ανήσυχοι είναι οι κτηνοτρόφοι τονίζοντας ότι η πανώλη θέτει σε κίνδυνο όλο το ζωικό κεφάλαιο με καταστροφικές συνέπειες για την κτηνοτροφία και τους κτηνοτρόφους του νησιού.
«Έχουμε μια μεγάλη κτηνοτροφία στην Κρήτη, που την έχουμε κάνει με κόπο και βάσανα και με πολλά έξοδα και δεν θέλει να δει κανένας τον κόπο του να καταστρέφεται», τόνισε ο πρόεδρος των Κτηνοτρόφων Ρεθύμνου, Γιώργος Βενιεράκης, μιλώντας στα «Ρ.Ν.», ενώ συμπλήρωσε:
«Εάν επεκταθεί η πανώλη στην Κρήτη, η κτηνοτροφία θα έχει τελειώσει, όπως και θα τελειώσει και ο πληθυσμός των κτηνοτρόφων της Κρήτης. Δεν μπορούμε να φανταστούμε τι θα γίνει. Βρίσκουν ένα κρούσματα και σφάζουν όλο το κοπάδι. Αυτήν την εποχή τα ζώα είναι έγκυα. Οι αποζημιώσεις που λένε ότι θα δώσουν δεν καλύπτουν ούτε στο ελάχιστο το ζωικό κεφάλαιο του εκάστοτε κτηνοτρόφου. Οπότε εάν το πρόβλημα επεκταθεί θα υπάρξει ολοκληρωτική καταστροφή. Πρόκειται για τεράστιο πρόβλημα στον πρωτογενή τομέα, που δεν θέλουμε να το βάζει ο νους μας τι θα γίνει».
Όπως επεσήμανε ο κ. Βενιεράκης για τα κρούσματα πανώλης που βρέθηκαν στο Ηράκλειο Κρήτης:
«Στο Ηράκλειο τα δύο κρούσματα ανήκουν σε κοπάδι από 200 πρόβατα το καθένα και σήμερα πρόκειται να τα θανατώσουν όλα, 400 πρόβατα. Οι άνθρωποι κλαίνε, γιατί από εκεί περιμένουν να ζήσει η οικογένειά τους. Τι να την κάνει την αποζημίωση; Το ζωικό κεφάλαιο δεν γίνεται από τη μια ημέρα στην άλλη. Θέλει χρόνο και χρήμα».