Τα επίκαιρα ζητήματα της διαχείρισης αποβλήτων, ανανεώσιμων πηγών παραγωγής ενέργειας και φυσικών πόρων αναλύθηκαν στην ημερίδα «Η Κρήτη στην προοπτική της πράσινης μετάβασης», που διοργανώθηκε από το Τμήματα Διοίκησης Επιχειρήσεων και Τουρισμού του ΕΛΜΕΠΑ και το περιοδικό Water & Waste. Το παρόν στο συνέδριο που έλαβε χώρα χθες, στο Πανεπιστήμιο του Ηρακλείου, έδωσαν στελέχη από το υπουργείο Περιβάλλοντος, και συγκεκριμένα ο γενικός γραμματέας του υπουργείο, Πέτρος Βαρελίδης και ο πρόεδρος του Πράσινου Ταμείου, Γιάννης Ανδρουλάκης, επιβεβαιώνοντας τη σημασία του σχεδιασμού και διαχείρισης των αποβλήτων και την ανάγκη προώθησης της πράσινης μετάβασης της Κρήτης.
Με την ιδιότητά του ως πρόεδρος του Ενιαίου Συνδέσμου Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης (ΕΣΔΑΚ), ο δήμαρχος Ηρακλείου, Αλέξης Καλοκαιρινός, αναφέρθηκε στους σχεδιασμούς και τις επενδύσεις που έχουν δρομολογηθεί για την πράσινη μετάβαση: «Η πράσινη μετάβαση καλύπτει ένα πολύ ευρύ πεδίο, από τη διαχείριση των υδάτων μέχρι τη διαχείριση αποβλήτων, περνώντας και από την παραγωγή ενέργειας με ήπιες μορφές. Μιλάμε για ένα σύνολο δράσεων οι οποίες επηρεάζουν τη ζωή σε ένα ευρύ φάσμα. Η πράσινη μετάβαση είναι κάτι σύνθετο, όσον αφορά την Κρήτη υπάρχουν σχεδιασμοί, έχουν γίνει βήματα και έχουν προγραμματιστεί και δρομολογηθεί επενδύσεις. Από την άλλη μεριά, υπάρχουν ζητήματα διόρθωσης αυτών των σχεδιασμών, υστέρησης σε σχέση με ευρωπαϊκούς στόχους και φυσικά υπάρχουν θέματα πιο πιεστικά τοπικά θέματα για την κλιματική αλλαγή και τη διαμόρφωση των δικών μας όρων που οφείλουμε να λαμβάνουμε υπόψιν».
«Καμία μεταρρύθμιση για τις ΔΕΥΑ δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς σχέδιο, όρους και προσωπικό»
Στη διάρκεια του συνέδριου, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Περιβάλλοντος, Πέτρος Βαρελίδης, ο ποιος ήταν βασικός ομιλητής, παρουσίασε πτυχές του νομοσχέδιου του υπουργείου που αφορά στις ΔΕΥΑ. Ένα νομοσχέδιο που, μεταξύ άλλων, προβλεπει συγχωνεύσεις των δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης και αποχέτευσης της χώρας.
Ερωτώμενος σχετικά με τις συνενώσεις των ΔΕΥΑ, ο δήμαρχος Ρεθύμνης, Γιώργος Μαρινάκης, πρόεδρος της ΕΔΕΥΑ και της ΠΕΔ Κρήτης, που συμμετείχε στο χτεσινό συνέδριο, σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, επανέλαβε ότι η ΕΔΕΥΑ δεν είναι αντίθετη σε καμία μεταρρύθμιση, αρκεί αυτή να συνοδεύεται από επιχειρησιακό σχέδιο ,πόρους και προσωπικό.
Χαρακτηριστικά, ο Γ. Μαρινάκης ανέφερε: «Ένα πρόβλημα για να το λύσεις πρέπει πρώτα να ανατρέξεις στις αιτίες και τις πηγές που το δημιουργούν. Εμείς δεν είμαστε κατά της οποιασδήποτε μεταρρύθμισης, αν έχει τα στοιχεία της επιχειρησιακής μεταρρύθμισης. Να συνοδεύεται δηλαδή από επιχειρησιακό σχέδιο, υλικούς και ανθρώπινους πόρους και έχει και ένα σκοπό. Το νερό είναι το μεγάλο πρόβλημα, η λειψυδρία είναι προ των θυρών και δεν ασχολούμαστε με την ουσία του προβλήματος. Από τις 100 μονάδες του φυσικού πόρου, οι 12 είναι πόσιμο νερό και το 85% είναι το αρδεύσιμο νερό. Η πληγή της διαχείρισης του αρδεύσιμου νερού οφείλεται στην έλλειψη υποδομών και κουλτούρας. Ασχολούμαστε με το 12% που όσο και να το βελτιώσουμε δεν απαντάμε στο ζήτημα της λειψυδρίας, γιατί αυτή η υπερκατανάλωση και υπεράρδευση δεν είναι μόνο καταστροφική για το νερό, αλλά καταστρέφει και τα εδάφη και μεταφέρει φυτικά, νιτρικά και λοιπές ουσίες στον υδροφόρο ορίζοντα».
Την ίδια ώρα κάλεσε την κυβέρνηση, τους αρμόδιους φορείς και το υπουργείο σε ένα διάλογο που θα εξυπηρετήσει τη διευθέτηση των ζητημάτων της διαθεσιμότητας του νερού: «Είμαστε εδώ για να κουβεντιάσουμε τα πάντα, αλλά θέλουμε ο διάλογος να γίνεται με θεσμικότητα, γνώση και σχέδιο. Όταν έχουμε προειλημμένες αποφάσεις που κοιτάζουμε να δούμε πώς θα τις κάνουμε νομοθέτημα, αυτό είναι κάτι που αποκρούουμε. Δεν είμαστε κατά των συνενώσεων, αλλά των υποχρεωτικών συνενώσεων. Επίσης, υπάρχει ένας νόμος και μία Ανεξάρτητη Αρχή Υδάτων. Αυτή έχει ερωτηθεί για όλα αυτά που γίνονται αναρμοδίως από το Υπουργείο; Η εξουσία έχει εκχωρηθεί διά του νόμου με τον 5037 που εμείς είπαμε ότι δεν χρειάζεται ανεξάρτητη αρχή για το νερό, αφού δεν είναι εμπόρευμα προϊόν ανταγωνισμού όπως είναι η ενέργεια. Εκεί δεν ακουστήκαμε. Τουλάχιστον η κυβέρνηση να σεβαστεί αυτό που η ίδια ψήφισε. Θα σας παραπέμψω στην ανακοίνωση που βγάλαμε στις 20 Σεπτεμβρίου μετά την συνάντησή μας στην Αθήνα, που εντοπίζουμε με συγκεκριμένο τρόπο όλα τα θέματα και προφανώς είμαστε διατεθειμένοι να κουβεντιάσουμε με το υπουργείο και τον αρμόδιο φορέα, οτιδήποτε είναι καλό για την κοινωνία και αυτό το πολύτιμο αγαθό που δοκιμάζεται λόγω της κλιματικής κρίσης και της νοοτροπίας των πολιτών», ανέφερε ο κ. Μαρινάκης.
Ο Παύλος Μπαριτάκης, δήμαρχος Βιάννου, έκανε λόγο για ένα εποικοδομητικό συνέδριο, ενώ την ίδια ώρα έκανε έκκληση προς το υπουργείο για επιχορηγήσεις που θα αντιμετωπίσουν το φαινόμενο της λειψυδρίας: «Είναι σημαντική η σημερινή ημερίδα στο ΕΛΜΕΠΑ, σχετίζεται με θέματα του περιβάλλοντος, τη διαχείριση των αποβλήτων και υδάτων. Είναι πολύ επίκαιρο, με τα σημερινά δεδομένα, τις παρουσίες που βρίσκονται εδώ, ο πρόεδρος του Πράσινου Ταμείου, τα στελέχη του υπουργείου Περιβάλλοντος. Η διαχείριση των αποβλήτων είναι ένα θέμα που αποτελεί προτεραιότητα για όλους τους δήμους και κυρίως η χρηματοδότηση για να μπορέσουμε να εντάξουμε οικισμούς και περιοχές που δεν έχουν μπει ακόμα σε ολοκληρωμένη διαχείριση αστικών υγρών αποβλήτων. Εμείς είμαστε εδώ τόσο για να ενημερωθούμε, όσο και για να εκφράσουμε τις απόψεις μας, τους προβληματισμούς μας και τις σκέψεις που έχουμε σαν τοπική αυτοδιοίκηση. Η λειψυδρία είναι ένα φαινόμενο που έχει να κάνει με τη διαχείριση του νερού και κυρίως με τον τρόπο που οι αγρότες και οι παραγωγοί μας, διαχειρίζονται αυτό το αγαθό. Χρειάζονται καινοτόμες λύσεις πλέον που θα εξασφαλίζουν την εξοικονόμηση του πόσιμου νερού, αλλά και για τις καλλιέργειες. Το υπουργείο πρέπει να το δει αυτό και να χορηγήσει δράσεις, παρεμβάσεις που έχουν να κάνουν με την εξοικονόμηση του νερού, αλλά κυρίως με την πρακτική που πρέπει να εφαρμόζεται στις καλλιέργειες στον τόπο μας».
«Η έννοια της διαχείρισης των αποβλήτων είναι δύσκολη, πολύπλοκη και ακριβή»
Τέλος, την οικονομική οπτική του θέματος των αποβλήτων προσέγγισε ο Θρασύβουλος Μανιώτης, καθηγητής του τμήματος Γεωπονίας στο ΕΜΕΠΑ: «Η έννοια της παραγωγής πλούτου είναι πολλή παρεξηγημένη. Ο πλούτος είναι ακόμα και τα τέλη που πληρώνουμε για τη διαχείριση των αποβλήτων. Αυτά κινούν την οικονομία και δημιουργούν μία αγορά. Είτε είναι οι άνθρωποι που δουλεύουν στην αποκομιδή, είτε είναι οι εταιρείες που διαχειρίζονται τα απόβλητα. Άρα αυτό από μόνο του έχει πλούτο, δεν υπάρχει αμφιβολία. Η έννοια του πλούτου που πολλοί πιστεύουν ότι μέσα από τα απόβλητα μπορούν να διαχωρίσουν και να βγάλουν πολύτιμα υλικά είναι κάτι που ψάχνουμε και διερευνούμε. Δεν είναι τόσο εύκολο και ξεκάθαρο, αν ήταν θα είχε εγκατασταθεί ήδη σε κάποιο σημείο του πλανήτη. Η έννοια της διαχείρισης των αποβλήτων είναι δύσκολη, πολύπλοκη και ακριβή και θα γίνεται περισσότερο όσο καλύτερα επιλέγουμε να την κάνουμε».
Επιπλέον, ο κ. Θρασύβουλος σημείωσε τόσο την επιτακτικότατα τήρησης της νομοθεσίας, όσο και την ατομική διαχείριση των αποβλήτων μας: «Έχουμε μείνει πίσω σε σχέση με άλλες χώρες. Το πιο σημαντικό είναι όμως η διάθεσή μας να διαχειριστούμε τα απόβλητα, να εφαρμόσουμε τις νομοθεσίες και το πληρώνω όσο πετώ. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η έλλειψη αυτής της συγκεκριμένης πρόβλεψης της νομοθεσίας που υπάρχει στην Ελλάδα από το 2020. Ο μέσος πολίτης πρέπει να διαχειριστεί τα απόβλητα μέσα στο σπίτι του. Η διαλογή στην πηγή είναι το σημαντικότερο, όμως πλέον με το τόσο υψηλό κόστος των τροφίμων είναι επίσης σημαντική η αποφυγή των απορριμμάτων και της παραγωγής αποβλήτων. Πρέπει να αγοράζουμε αυτά που χρειαζόμαστε, να καταναλώνουμε αυτά που απαιτούνται και αν μπορούμε να τα επαναχρησιμοποιούμε σε μία διαφορετική κουζίνα, μία διαφορετική συνταγή. Οι δημοφιλέστεροι μάγειρες στον κόσμο έχουν εκδώσει βιβλία με δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης του φαγητού την επόμενη μέρα».
Από την πλευρά του, ο Νίκος Χαλκιαδάκης, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδοχείων Ηρακλείου, υπογράμμισε την αξία των οικονομικών επιπτώσεων στους παραβάτες των νομοθετικών ρυθμίσεων για τα απορρίμματα: «Πρέπει να μειώσουμε τα απορρίμματά μας, τόσο τα ξενοδοχεία όσο και οι πολίτες, έτσι ώστε να μάθουμε να ζούμε καλύτερα. Όταν το μάθουμε αυτό, θα μας σέβεται και το περιβάλλον. Μαζευτήκαμε εδώ για να δούμε λύσεις, να μας πούνε οι πανεπιστημιακοί για θέματα που πηγαίνουν μπροστά. Από του χρόνου κάθε κιλό που πετάμε θα το πληρώνουμε, οπότε σίγουρα θα βάλουμε μυαλό. Αν δεν πειράξεις την τσέπη του άλλου, δεν πρόκειται να βάλει μυαλό στην Ελλάδα».
