Κυρίαρχο ζήτημα η προστασία και ανάδειξη του κρητικού ελαιολάδου

Μπορεί η τιμή του ελαιολάδου να βρίσκεται σε ιστορικά επίπεδα φτάνοντας και τα 8 ευρώ το λίτρο, ωστόσο το γεγονός αυτό κάθε άλλο παρά εφησυχασμό προκαλεί στον αγροτικό κόσμο, αλλά και στο επιχειρείν. Από τη μια η σημαντική μείωση της παραγωγής του λαδιού την φετινή χρονιά, η οποία σύμφωνα με τις εκτιμήσεις στην Κρήτη θα είναι παραπάνω από 50% μιας και όπως φαίνεται από 120.000 τόνους που ήταν πέρυσι, φέτος φαίνεται να μην ξεπερνά τις 60.000 τόνους και από την άλλη τα προβλήματα με τη δακοκτονία, που δεν φαίνεται να αντιμετωπίζεται ολιστικά απασχολούν έντονα τον ελαιοκομικό κόσμο.

Για τον Σύνδεσμο Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης αποτελεί κυρίαρχο ζήτημα η προστασία και η ανάδειξη του κρητικού λαδιού, το οποίο αποτελεί το χρυσάφι του νησιού και η διαφύλαξή του χαρακτηρίζεται μονόδρομος.

Τα ζητήματα αυτά τέθηκαν στην χθεσινή γενική συνέλευση του ΣΕΔΗΚ, που πραγματοποιήθηκε στο Ρέθυμνο. Ο πρόεδρος του Συνδέσμου και δήμαρχος Ρεθύμνου, Γιώργος Μαρινάκης, ανέφερε χαρακτηριστικά:

«Μας δόθηκε η ευκαιρία να μιλήσουμε για την ποιότητα του ελαιόλαδου, για τα προβλήματα που υπάρχουν, για τη δακοκτονία και για τις δημοπρασίες που θεωρούμε ότι είναι ένας ασφαλής και συμφέρων τρόπος για να παίρνει το λάδι την αξία του και την υπεραξία του. Τα θέματα είναι πάρα πολύ σημαντικά.

Το ότι θα έχουμε μειωμένη παραγωγή είναι γεγονός. Επίσης και η Ισπανία δεν θα έχει μεγάλη παραγωγή, αλλά θα είναι κατά τι καλύτερη από ότι ήταν η τρέχουσα και ήταν ένας βασικός λόγος που είχαμε αυτήν την υπεραύξηση της τιμής. Για το μέλλον δεν μπορεί κανείς να κάνει τον προφήτη σε ένα τόσο ευαίσθητο θέμα, καθώς ακολουθεί τους νόμους του χρηματιστηρίου. Όπως είχαμε λάδι στα 2,80 ευρώ και ξαφνικά φτάσαμε περίπου στα 10 ευρώ, μπορεί να ξαναγυρίσουμε πάλι σε κάποιες άλλες τιμές. Η ουσία είναι να υπάρχει μια ισορροπία μεταξύ της αγοράς και του παραγωγού, και κυρίως ο παραγωγός να έχει ενδιαφέρον και κίνητρο να συνεχίσει την ελαιοκαλλιέργεια. Είναι ένα κρίσιμο σταυροδρόμι αυτό. Δεν μπορώ να πω τι θα γίνει, γιατί φοβάμαι ότι κάποιοι θα ξαναγυρίσουν στα σπορέλαια. Αυτό είναι πάρα πολύ φοβερό, γιατί δεν είναι μόνο οικονομικό θέμα, αλλά είναι κυρίως θέμα υγιεινής και διατροφικής αντιμετώπισης αυτού του μεγάλου προβλήματος».

Παράλληλα πρόσθεσε ότι: «Δεν πρέπει οι παραγωγοί να ζουν με το ότι αυτήν τη στιγμή οι τιμές είναι πάρα πολύ αυξημένες. Όταν χαθεί η ισορροπία μπορεί να αποβεί εις βάρος του ίδιου του προϊόντος, αφού θα «γυρίσουν» την πλάτη προς το προϊόν οι καταναλωτές που δεν θα μπορούν να το αγοράσουν. Όπως επίσης να μην ξεχνάμε ποτέ ότι το ελαιόλαδο είναι χρηματιστηριακό προϊόν, άρα η τιμή του διαμορφώνεται σύμφωνα με τις εκάστοτε συνθήκες στον διεθνή ορίζοντα, δηλαδή πως είναι η παραγωγή (κυρίως της Ισπανίας), τι γίνεται με τη ζήτηση, τι γίνεται με τις παρεμβάσεις, πως η πολιτεία μπορεί να βοηθήσει. Είναι επιτακτική ανάγκη να προστατεύσουμε όσους παραδοσιακούς ελαιώνες έχουν απομείνει σε όλη την Ελλάδα και κυρίως στην Κρήτη, όπως είναι στο Αμάρι, όπως είναι στην Κάνδανο. Ως ένδειξη συνεργασίας με τους οικείους δήμους ο ΣΕΔΗΚ θα αναλάβει η πολιτεία πρωτοβουλίες, γιατί είναι αμαρτία τα δέντρα αυτά, τα μνημεία της φύσης που έχουν επιβιώσει χιλιάδες χρόνια κάποια από αυτά, να γίνονται καυσόξυλα.

Πτώση κατά 50% στην φετινή ελαιοπαραγωγή – Στα ύψη οι τιμές

Από την πλευρά του ο επιστημονικός συνεργάτης του ΣΕΔΗΚ, Νίκος Μιχελάκης, αναφέρθηκε στη σημαντική μείωση της φετινής παραγωγής αλλά και στη διατήρηση των υψηλών τιμών σημειώνοντας μεταξύ άλλων:

«Οι τιμές πράγματι έχουν αυξηθεί πάρα πολύ και συνεχίζουν ίσως να αυξάνονται, δεν ξέρουμε που θα φτάσουν, κανείς δεν μπορεί να το μαντεύσει αυτό. Οι ποσότητες που έχουν μείνει προς διάθεση πρέπει να είναι ελάχιστες στην Ελλάδα και στην Κρήτη, αλλά και στις άλλες χώρες (Ισπανία και Ιταλία). Επομένως δεν μπορεί κανείς να κρίνει αυτήν τη στιγμή τις εξελίξεις στο εμπόριο με αυτές τις μικρές ποσότητες. Η επόμενη χρονιά θα εξαρτηθεί πάρα πολύ από το ύψος της παραγωγής της Ισπανίας, η οποία παράγει το μισό της παγκόσμιας παραγωγής και η οποία θα ρυθμίσει κατά κάποιον τρόπο το επίπεδο των τιμών. Από ότι ακούμε μέχρι τώρα η παραγωγή της Ισπανίας και φέτος δεν θα είναι καλή, ίσως όμως θα είναι κάπως καλύτερη από την περυσινή που ήταν πολύ χαμηλή και έτσι ανέβασε τις τιμές εκεί που είναι. Το μόνο που μπορεί να πει κανείς είναι ότι πιθανός το επίπεδο των τιμών να διατηρηθεί κάπως υψηλότερα από ό,τι φέτος,

Η παραγωγή στην Ελλάδα και στην Κρήτη αυτήν τη στιγμή φαίνεται να είναι πάρα πολύ μειωμένη από τα στοιχεία που πρόσφατα έδωσε το υπουργείο, τα οποία βέβαια δίνονται από τις περιφερειακές υπηρεσίες. Από αυτά προκύπτει ότι η αναμενόμενη παραγωγή της χρονιάς αυτής στην Κρήτη θα είναι γύρω στις 65.000 τόνους. Επομένως θα είναι γύρω στο μισό της προηγούμενης χρονιάς. Άρα θα είναι αρκετά μειωμένη και το άλλο πρέπει να συμβαίνει και στις άλλες περιοχές της Ελλάδας. Οπότε η παραγωγή της Ελλάδας θα είναι πάρα πολύ χαμηλή, όπως και της Ιταλίας και της Ισπανίας. Θα έχουμε μια γενική μείωση κατά κάποιον τρόπο, η οποία θα είναι και η αιτία που οι τιμές θα κρατηθούν σε ένα κάπως υψηλότερο επίπεδο, αλλά το πόσο υψηλότερο δεν μπορούμε να το προβλέψουμε».

Αναφερόμενος στην ποιότητα, όπως είπε, πέρυσι ήταν σχετικά καλή, χειρότερη όμως από την προπέρσινη.

«Το λάδι που θεωρούμε καλό ποιοτικά είναι κάτω από τις τρεις γραμμές, όπως λένε οι παραγωγοί, ήταν σε υψηλά επίπεδα πέρυσι – κοντά στο 80%. Αυτό το ποσοστό φέτος έπεσε κοντά στο 30%-40%, άρα έχουμε μια γενικότερη πτώση που οφείλεται προφανώς στο ότι η δακοκτονία δεν είχε τόσο καλό αποτέλεσμα φέτος όσο είχε την προηγούμενη χρονιά. Τώρα για την τρέχουσα χρονιά επίσης ένα ερώτημα που μπαίνει είναι πως θα εξελιχθεί και η χαμηλή παραγωγή που έχουμε, αλλά και η ποιότητα, διότι πάντα υπάρχει ο φόβος του δάκου. Έχουμε τους παρατεταμένους καύσωνες στην Κρήτη, οι οποίοι επιδρούν στον δάκο με μεγάλη αρνητική επίδραση. Ο δάκος μετά από καύσωνες συνήθως εμφανίζεται ξανά και μάλιστα δριμύτερος. Αυτό πρέπει να έχουμε υπόψη και ειδικά μετά την περίοδο που πιστεύουμε ότι θα σταματήσουν οι καύσωνες. Η ζημία επίσης που έχει γίνει, γίνεται στην καρποφορία, η οποία φαίνεται αυτήν τη στιγμή να μην έχει τόσο καλή εξέλιξη, καθώς ο καρπός είναι συρρικνωμένος λόγω της αφυδάτωσής του από τις υψηλές θερμοκρασίες» είπε ο κ. Μιχελάκης.

Το υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης καλείται να δώσει λύσεις για τους ελαιοπαραγωγούς του νησιού

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΕΔΗΚ, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης καλείται να δώσει λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελαιοπαραγωγή του νησιού λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες της Κρήτης. Ειδικότερα, ο κ Μαρινάκης είπε:

«Θεωρώ ότι η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου, που έχουμε την καλή συγκυρία να είναι ο Λευτέρης Αυγενάκης που νομίζουμε ότι μπορούμε να συνεννοηθούμε μαζί του και να του θέσουμε όλα αυτά τα κρίσιμα ζητήματα, καθώς υπάρχει αδικία για τον παραγωγό της ελιάς. Ξεκινάει από τον τρόπο των ΚΑΠ, πως γίνεται ο καταμερισμός αυτών των ποσών. Από τον ΕΛΓΑ που απαιτεί νέο καθεστώς για να μπορεί να αποζημιώνεται και η θερμοπληξία, που μέχρι τώρα δεν υπάρχει τέτοια πρόβλεψη. Για το θέμα του αρδεύσιμου νερού που είναι ένα κρίσιμο ζήτημα, που μέχρι τώρα δεν υπάρχουν προγράμματα διαχείρισης από την πολιτεία για να μπορούμε να κάνουμε αυτόν τον διαχωρισμό και έτσι υπάρχει η υπερκατανάλωση του νερού και δημιουργούμε θέματα λειψυδρίας, όπως και δημιουργούμε προβλήματα και στην ίδια τη θρεπτική ποιότητα των εδαφών.

Παράλληλα στην Κρήτη έχουμε επτά γενιές δάκο, στην Πελοπόννησο δύο. Δεν μπορούν, λοιπόν, να λένε ότι συγκριτικά θα ακολουθούμε το παράδειγμα της Πελοποννήσου ή κατά τι αυξημένο. Εδώ το πρόβλημα είναι τρεις και τέσσερις φορές μεγαλύτερο από άλλες γεωγραφικές περιφέρειες. Άρα θέλει και ειδική αντιμετώπιση για να μπορούμε να μιλήσουμε για ποιότητα ελαιόλαδου, καθώς όταν δεν γίνεται σωστά η δακοκτονία αυτενεργούν οι παραγωγοί και δυστυχώς συναντούμε υπολείμματα απαγορευμένων και κακών φυτοφαρμάκων μέσα στο προϊόν. Αυτό το κάνει μη εμπορεύσιμο. Πλέον οι έλεγχοι είναι συστηματικοί, είναι ενδελεχείς και όποιος θέλει το προϊόν του να έχει αξία και υπεραξία πρέπει να το προστατεύει και από αυτήν την πλευρά».