Το τουριστικό ρεύμα προς τη χώρα μας αυξάνει συνεχώς, κυρίως από Κεντρική – Βόρεια Ευρώπη, όπως και τα έσοδα που το 2023 ανήλθαν στα 20,5 δισ., ήτοι το 13% του ΑΕΠ, ενώ τα πολλαπλασιαστικά οφέλη έφθασαν μέχρι και το 1/3 του ΑΕΠ. Η τρέχουσα περίοδος, εκτός απροόπτου, θα είναι πιθανόν, η καλύτερη όλων των εποχών. Παράλληλα όμως εμφανίσθηκαν τα πρώτα προβλήματα υπερτουρισμού στις πλέον τουριστικές περιοχές όπως Αθήνα, Σαντορίνη, Μύκονο και αλλού.
Ο υπερτουρισμός ασκεί ισχυρή πίεση στο περιβάλλον, επιβαρύνει υποδομές, συγκοινωνίες, παράκτια ζώνη, τοπικούς πληθυσμούς, αρχαιολογικούς και πολιτιστικούς χώρους, διαχείριση ενέργειας, νερού, απορριμμάτων, αποβλήτων κλπ. Μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προειδοποιεί ότι το ισχύον τουριστικό μας μοντέλο δεν είναι βιώσιμο και τα επόμενα δέκα χρόνια θα μπορούσε να καταρρεύσει. Η Unesco επίσης προειδοποιεί ότι εντείνονται οι διαμαρτυρίες, κατά του μαζικού τουρισμού, κατοίκων ευρωπαϊκών μητροπόλεων μεγάλου ιστορικού ενδιαφέροντος με μνημεία παγκόσμια κληρονομιάς. Ο δημοφιλής τουριστικός οδηγός «Fodors» συνιστά την αποφυγή επίσκεψης σε δημοφιλείς πολιτισμικούς προορισμούς που δεινοπαθούν και οι υποδομές τους γονατίζουν και μέσα σ’ αυτούς αναφέρει και την Αθήνα.
Προβλέπεται να συνεχισθεί η ανοδική τάση του τουρισμού. Άμεσα η πολιτεία και οι εμπλεκόμενοι φορείς με κατάλληλες πολιτικές, έργα και παρεμβάσεις τους, να προλάβουν και αμέσως να διορθώσουν τις στρεβλώσεις προγραμματίζοντας ένα σύγχρονο, υγιές, ασφαλές και προσοδοφόρο μοντέλο.
Η Ελλάδα, με τεράστια ακτογραμμή, όμορφες παραλίες, γραφικούς οικισμούς, παραδοσιακό τρόπο ζωής, φιλόξενους ανθρώπους, έχει δυνατότητα ακόμη και για τριπλάσιους επισκέπτες. Η ιδιωτική πρωτοβουλία απέδειξε πολλάκις και πολλαπλώς ότι τάχιστα προσαρμόζεται, δημιουργεί και επενδύει ανάλογα με τις εκάστοτε συνθήκες και ανάγκες. Έτσι δεν αναμένεται να εμφανισθούν προβλήματα στην φιλοξενία, σίτιση, ξενάγηση, διασκέδαση, εξυπηρέτηση, υποστήριξη των επισκεπτών.
Τα αδιέξοδα προκαλούν η έλλειψη πολιτικής για τον τουρισμό, η αδιαφορία, ανικανότητα, προχειρότητα και συγχρόνως η τεράστια έλλειψη υποδομών. Αυτές οι ελλείψεις επιδεινώνουν και τον υπερτουρισμό. Χρειάζεται στρατηγική με όραμα, πρόγραμμα και στόχους, ώστε να προσελκύσουμε επισκέπτες υψηλότερης εισοδηματικής τάξης και για εκτεταμένα διαστήματα διακοπών. Ο μαζικός τουρισμός υποχωρεί, ενώ κερδίζουν έδαφος νέες μορφές πολύ εξειδικευμένες και απαιτητικές αλλά και πιο αποδοτικές και κερδοφόρες. Οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού συνιστούν ήδη ευρύ πεδίο ανταγωνισμού, διαθέτουμε άφθονες, όμως θα πρέπει άμεσα να υποστηριχθούν, ενισχυθούν και δοθούν περισσότερα κίνητρα εφαρμογής τους. Η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και ο χειμερινός τουρισμός, είναι στοίχημα που προκαλεί να κερδίσουμε.
Επιτέλους να ρυθμιστεί το μέγα ζήτημα της βραχυχρόνιας μίσθωσης καταλυμάτων (Airbnb), ώστε να λειτουργούν νόμιμα, συμπληρωματικά αντί ανταγωνιστικά προς τα ξενοδοχεία και να αποδίδουν φόρους. Να τεθούν προληπτικά και ειδικά αποτρεπτικά μέτρα, να καταστρωθούν επειγόντως σχέδια για τον περιορισμό, την συγκράτηση και αναχαίτιση του υπερτουρισμού πριν παγιωθεί. Να παρέχονται και θεσπιστούν παντός είδους και μορφής ολοκληρωμένα κίνητρα σε περιοχές μη τουριστικές ή με λιγότερο τουρισμό για την ανάπτυξή τους και να μειωθούν αντίστοιχα τα κίνητρα στα ήδη κορεσμένα, καταπονημένα και υπερπλήρη σημεία.
Εφικτό είναι να πραγματοποιηθούν πολλά σε επίπεδο οργάνωσης, σχεδιασμού, αναβάθμισης των παρεχόμενων τουριστικών υπηρεσιών γιατί διαθέτουμε ειδικούς, γνώση και εμπειρία άνω μισού αιώνα, μάλιστα σε ολόκληρη την επικράτεια.
Για την Κρήτη οι υποδομές, όπως το νέο αεροδρόμιο Ηρακλείου που αντί να έχει περατωθεί προ πενταετίας δεν φαίνεται να «πετάμε» – ταξιδεύουμε ούτε το 2025. Ο ΒΟΑΚ εξαγγέλθηκε δέκα φορές, σε ισάριθμες εκλογές, ακόμη ασαφέστατο πότε και εάν θα ξεκινήσει. Σίγουρα δεν είναι στις προθέσεις τους και μας εμπαίζουν συστηματικά. Ο Νότιος άξονας δεν ακούγεται καθόλου. Ανύπαρκτος. Η έλλειψη νερού προέκυψε κιόλας ως φρικτή πραγματικότητα. Αρχαιολογικοί χώροι, μουσεία, αποχετεύσεις, λύματα, βιολογικοί καθαρισμοί, καθαριότητα, παρακαμπτήριοι, πάρκιν, δημοτικές τουαλέτες, χώροι προσωρινής στάσης και αναψυχής, συγκοινωνίες, κυκλοφοριακό, ασφάλεια πολιτών, αστυνόμευση, νοσοκομειακή περίθαλψη. Παρόμοια προβλήματα σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό ταλανίζουν – βασανίζουν όλες τις τουριστικές περιοχές.
Ο τουρισμός υπήρξε στυλοβάτης και το υγιέστερο κομμάτι της Ελληνικής οικονομίας ενώ απασχολεί χιλιάδες εργαζόμενους μόνιμα ή εποχιακά. Στα χρόνια της κρίσης όλοι οι κλάδοι λύγισαν και συρρικνώθηκαν. Μόνο ο τουρισμός άντεξε, αναβάθμισε τη θέση του στην παγκόσμια αγορά και συνεισέφερε παντού και πολλαπλάσια.
Άλλωστε η όποια βελτίωση δεικτών τελευταία, οφείλεται ιδίως στην αύξηση εσόδων από τον τουρισμό, καθόσον οι πλείστοι όσοι λοιποί κλάδοι οικονομίας παραμένουν ασθενικοί, προβληματικοί και ταλαντευόμενοι. Κάποιοι και αντιπαραγωγικοί και ανεπαρκείς.
Να προλάβουμε τα χειρότερα. Η πορεία προς τον υπερτουρισμό τώρα και τελειωτικά να συγκρατηθεί και ανακοπεί, διαφορετικά μόνοι μας θα καταστρέψουμε όσα επίπονα και επίμονα επί μισόν αιώνα κατορθώθηκαν. Ταυτόχρονα θα καταστρέψουμε τη μοναδική σταθερή πηγή πολύτιμων εσόδων και συναλλάγματος.
