Την επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν καθημερινά τα άτομα με αναπηρία στο Ρέθυμνο και τα οποί α εντείνονται στην διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου ζητά από το δήμο το τοπικό σωματείο ΑμεΑ.
Σε μακροσκελή επιστολή την οποί απευθύνει στο δήμαρχο Γ.Μαρινάκη, την οποία κοινοποιεί στον αντιδήμαρχο Θ.Κρεβετζάκη αναφέρεται στις δυσκολίες των ατόμων να κινηθούν στην πόλη και καταθέτουν μια σειρά προτάσεων για την αντιμετώπιση τους.
Μεταξύ άλλων το τοπικό σωματείο ΑμεΑ Ρεθύμνου αναφέρει: “ Όπως γνωρίζετε τα άτομα με αναπηρία αποτελούν μια εξαιρετικά ανομοιογενή πληθυσμιακή ομάδα, που περιλαμβάνει α) τα άτομα με κινητική αναπηρία ( χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων, άτομα βαδίζοντα που χρησιμοποιούν βακτηρίες, μπαστούνια και λοιπά βοηθήματα, άτομα με τεχνητά μέλη, άτομα με αναπηρία των άνω άκρων κ.λ.π.) β) άτομα με αισθητηριακή αναπηρία ( άτομα τυφλά ή /και με μειωμένη όραση, κωφοί ή/και βαρήκοοι). γ) άτομα με νοητική /γνωστική /αναπτυξιακή αναπηρία (άτομα με σύνδρομο Down, άτομα στο φάσμα του αυτισμού κ.λ.π. δ) άτομα με ψυχική αναπηρία, ε) άτομα με πολλαπλές αναπηρίες κ.λ.π.
Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, κάθε μία από τις παραπάνω υποομάδες διαθέτει διαφορετικά χαρακτηριστικά και ανάγκες, τα οποία ποικίλουν ακόμη και μεταξύ των μελών της ίδιας υποομάδας (π.χ. διαφορετικές ανάγκες έχουν οι χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων από τα βαδίζοντα άτομα, τα τυφλά άτομα από τα άτομα με μειωμένη όραση κ.λ.π.) ανάλογα με τη βαρύτητα της αναπηρίας και το βαθμό αυτονομίας τους, τα φυσικά χαρακτηριστικά τους, το φύλο κ.λ.π.
Ανάγκες δε παρόμοιες με αυτές των ατόμων με αναπηρία χαρακτηρίζουν και μια ευρύτερη ομάδα : τα άτομα με μειωμένη κινητικότητα ( εμποδιζόμενα άτομα ) στα οποία περιλαμβάνονται άτομα γ’ ηλικίας, άτομα με χρόνιες παθήσεις, γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης, οικογένειες με μικρά παιδιά κ.λ.π.
Κοινό σημείο όλων των προαναφερομένων ομάδων: η ανάγκη για προσβάσιμες υποδομές, υπηρεσίες (συμβατικές και ψηφιακές) διαδικασίες, εξοπλισμούς και προϊόντα εν γένει, καθώς και για σωστά εκπαιδευμένο προσωπικό σε θέματα αναπηρίας και προσβασιμότητας.
Στο σημείο αυτό επισημαίνουμε ότι: για διευκόλυνση του σχεδιασμού παρεμβάσεων προσβασιμότητας, συνήθως ως μέτρο σχεδιασμού υποδομών και χώρων λαμβάνεται το άτομο με αναπηρικό αμαξίδιο λόγω των αυξημένων αναγκών διαστασιολόγησης ενώ ως μέτρο σχεδιασμού συστημάτων επικοινωνίας και πληροφόρησης τα κωφά και τα τυφλά άτομα.
Επιβάλλεται να προχωρήσουμε άμεσα στη θεσμοθέτηση και λειτουργία Δημοτικής επιτροπής προσβασιμότητας, η οποία θα έχει σκοπό τη μελέτη, την καταγραφή, τη βελτίωση των υπεχόντων υποδομών και τον προγραμματισμό επίλυσης των προβλημάτων προσβασιμότητας στο φυσικό και στο δομημένο προβάλλον καθώς και στην ψηφιακή προσβασιμότητα. Προτείνουμε στη σύνθεση της παραπάνω επιτροπής τη συμμετοχή από πλευράς Δήμου: Του αρμόδιου Αντιδημάρχου και του υπεύθυνου κυκλοφοριακών θεμάτων με τους αναπληρωτές τους. Ένα εκπρόσωπο των τεχνικών υπηρεσιών της Περιφ. ενότητας με τον αναπληρωτή του. Ένα εκπρόσωπο του Τεχνικού Επιμελητηρίου με τον αναπληρωτή του και ένα εκπρόσωπο του σωματείου μας με τον αναπληρωτή του. Συνημμένα σας υποβάλλουμε την απόφαση του Δημ. Συμβουλίου του Δήμου Ηρακλείου, καθώς και το πρωτόκολλο συνεργασίας μεταξύ της ΕΣΑμεΑ και της ΚΕΔΕ το οποίο αποτελεί οδηγό για το σχεδιασμό πολιτικών και δράσεων για τα ΑμεΑ και στο Ρέθυμνο.
Καθώς πλησιάζει η καλοκαιρινή περίοδος κατά την οποία η πόλη μας κατακλύζετε από Έλληνες και ξένους επισκέπτες, η καθημερινή ζωή των ατόμων με αναπηρία γίνετε ανυπόφορη λόγω του κυκλοφοριακού φόρτου, την παράνομη κατάληψη των θέσεων στάθμευσης των οχημάτων τους, της ασυδοσίας ορισμένων επιχειρηματιών οι οποίοι εμποδίζουν την κυκλοφορία των πεζών και ιδιαίτερα των ΑμεΑ με τραπεζοκαθισματα και εμπορεύματα, ιδιαίτερα στη Παλιά πόλη, Η προβληματική πρόσβαση στη θάλασσα, τα λάθη και οι παραλήψεις στις υπάρχουσες υποδομές, ( Ράμπες, διάδρομοι όδευσης Τυφλών, προβλήματα σε ορισμένους φωνητικούς σηματοδότες ,πολλά Δημόσια κτίρια, Τράπεζες, Οργανισμοί κοινής ωφέλειας κ. α. και πολλά δημόσια κτίρια και καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος δεν είναι προσβάσιμα ).
Κατά συνέπεια θα πρέπει άμεσα να μπει τάξη προκειμένου η πόλη αισθητικά και λειτουργικά να γίνει φιλική και προσβάσιμη και για τα άτομα με αναπηρία.
Προτάσεις
Ο Δήμος μας έχει προμηθευτεί δύο μηχανισμούς με τον εξοπλισμό τους ( σύστημα seatrac ) για την πρόσβαση των ΑμεΑ στη θάλασσα. Μέχρι σήμερα η λειτουργία τους ήταν προβληματική, κυρίως λόγω του έντονου κυματισμού της θάλασσας. Αν και άλλαξε δύο φορές η θέση τους ο μηχανισμός ετίθετο εκτός λειτουργίας, αποτέλεσμα ήταν να λειτουργήσουν για ελάχιστο χρόνο και τα άτομα με αναπηρία να μην έχουν το δικαίωμα στο κολύμπι και στην αναψυχή όπως όλοι οι υπόλοιποι πολίτες. Προτείνουμε τώρα να βρεθεί κατάλληλος χώρος για τη μόνιμη και ασφαλή εγκατάσταση τους. Ως κατάλληλο χώρο προτείνουμε το Γεράνι εφόσον διαμορφωθεί ο χερσαίος χώρος. Ακόμα προτείνουμε την επισκευή του δεύτερου μηχανισμού ο οποίος υπέστη ζημιά από τη θαλασσοταραχή και να διερευνηθεί η δυνατότητα εγκατάστασης του στη θέση Κολύμπα, και φυσικά να γίνουν οι παρεμβάσεις προσβασιμότητας που απαιτούνται στον περιβάλλοντα χώρο.
Ακόμα επιβάλλεται να εγκατασταθούν τα τέσσερα συμβατικά, παλιά συστήματα με το αμφίβιο όχημα σε τέσσερα διαφορετικά σημεία τα οποία δεν επηρεάζονται από τον έντονο κυματισμό. Επί πλέον θα πρέπει να εγκατασταθεί ο μηχανισμός με το σύστημα ομιλίας για την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία όρασης στη θάλασσα. Το σύστημα αυτό που παρέχει ασφάλεια, κατευθύνει και προσανατολίζει με ομιλία τους τυφλούς και τα άτομα με προβλήματα όρασης σε μια μεγάλη ακτίνα μέσα στη θάλασσα. Τα παραπάνω τα οποία έχει προμηθευτεί ο Δήμος μας εδώ τέσσερα χρόνια, λειτούργησαν ελάχιστο χρονικό διάστημα με αποτέλεσμα τα άτομα με αναπηρία να στερούνται του δικαιώματος της απόλαυσης της θάλασσας και της αναψυχής.
Στην πόλη μας έχουν δημιουργηθεί αρκετές θέσεις στάθμευσης οχημάτων ατόμων με αναπηρία, περίπου 70 συνολικά. Οι θέσεις αυτές βρίσκονται σε δημόσιες υπηρεσίες, οργανισμούς και επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, μονάδες υγείας και πρόνοιας και σε κεντρικά σημεία της πόλης προκειμένου οι δικαιούχοι με αναπηρία να ανταποκρίνονται στις καθημερινές υποχρεώσεις και ανάγκες τους, είναι κατανεμημένες και χωροταξικά. Τα προβλήματα όμως είναι πολλά. Αφενός μεν επιβάλλετε να ελέγξουμε τις προσωπικές θέσεις, περίπου 25 αν πραγματικά είναι δικαιούχοι οι κάτοχοί τους, αφετέρου δε να μελετήσουμε προσεκτικά τα σημεία των παραπάνω θέσεων, τι και ποιες ανάγκες εξυπηρετούν, μήπως κάποιες πρέπει να μεταφερθούν ή να καταργηθούν κ. α. Να συντάξουμε ένα χάρτη με τα σημεία των κοινόχρηστων θέσεων και να τις δημοσιοποιήσουμε ώστε να γνωρίζουν οι δικαιούχοι οι οποίοι διαθέτουν την κάρτα στάθμευσης ( μπλέ κάρτα ) την οποία χορηγεί η Δ/νση μεταφορών – επικοινωνιών της Π. Ε. Ρεθύμνης σε ποια σημεία μπορούν και τους εξυπηρετεί να σταθμεύουν το αυτοκίνητό τους. Ένα άλλο μόνιμο πρόβλημα αφορά την κατάληψη των παραπάνω θέσεων από ασυνείδητους παραβάτες οδηγούς, η από άλλους που χρησιμοποιούν σήματα μαίμού, η τροχαία στις περιπτώσεις αυτές λειτουργεί πλημμελώς, αφαιρεί πινακίδες και βεβαιώνει κλήσεις όπως ορίζει ο ΚΟΚ μόνο μετά από τηλεφώνημά μας. Το νέο σύγχρονο ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου των παραπάνω θέσεων το οποίο εγκατέστησε ο Δήμος μας και ξεκίνησε να λειτουργεί πιστεύουμε ότι θα δώσει λύση στις παράνομες καταλήψεις, εφόσον ανταποκριθεί η τροχαία στο καθήκον της. Σε διαφορετική περίπτωση θα απευθυνθούμε στο αρμόδιο υπουργείο και στον αρχηγό της ΕΛ.ΑΣ. Επί πλέον οι περισσότερης θέσεις parking των ΑμεΑ χρειάζονται φρεσκάρισμα στις διαγραμμίσεις τους καθώς επίσης και καθάρισμα ή αλλαγή πινακίδων δεδομένου ότι οι περισσότερες είναι μουτζουρωμένες και καλυμμένες με αυτοκόλλητα σε άλλες έχει εξαφανιστεί η κολώνα μαζί με την πινακίδα. Θεωρούμε αυτονόητο για την οριοθέτηση νέων θέσεων όπου και όταν χρειαστεί, θα πρέπει να θέσουμε ιδιαίτερο βάρος και προτεραιότητα στις θέσεις κοινής χρήσης, για τις προσωπικές θέσεις έχουμε καθιερώσει την χωροθέτηση μόνο στις περιπτώσεις που υπάρχει βαρύ πρόβλημα κινητικότητας, κινητική αναπηρία άνω του 80%. Συνημμένα σας προσκομίζουμε κατάσταση με τις παραπάνω θέσεις που εμείς καταγράψαμε έως το 2019, από τότε έχουν δημιουργηθεί και αρκετές άλλες. Παρακαλούμε να συμπληρωθούν και οι νεότερες και φυσικά να ελεγχθούν και διασταυρωθούν αυτές που έχουμε καταγράψει. Ακόμα θέλουμε να επισημάνουμε το γεγονός ότι μεταφέρονται υπηρεσίες σε σημεία που δεν επιτρέπετε η στάθμευση όπως το ΚΕΠ στη Λεωφόρο Κουντουριώτη αλλά και άλλες, θα πρέπει να χωροθετήσετε θέσεις στάθμευσης ΑμεΑ πλησίον των σημείων αυτών.
Οι περισσότερες ράμπες των πεζοδρομίων είναι ακατάλληλες και σε πολλές περιπτώσεις επικίνδυνες, λόγω κυρίως της κλίσης τους, της λάθος κατασκευής τους, σε λάθος σημεία με αποτέλεσμα να μην ανταποκρίνονται στο σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκαν, ιδιαίτερα στην παλιά πόλη είναι στο σύνολό τους ακατάλληλες και επικίνδυνες. Απαιτείτε σε κάθε ευκαιρία συντήρησης και επισκευής των πεζοδρομίων να γίνονται και οι σχετικές παρεμβάσεις βελτίωσης των ραμπών αλλά και των διαδρόμων όδευσης τυφλών, οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις παρουσιάζουν λάθη ως προς την κατεύθυνση τους, επί πλέον απαιτείτε η ελεύθερη και ανεμπόδιστη πρόσβαση και διέλευση των ατόμων με αναπηρία στους δρόμους και τα στενά της παλιάς πόλης. Απαιτείται η απομάκρυνση τραπεζοκαθισμάτων και εμπορευμάτων. Ακόμα ορισμένοι φωνητικοί σηματοδότες έπαψαν να ομιλούν λόγω βανδαλισμού ή για κάποιο άλλο λόγο, απαιτείται η επισκευή τους. Συνημμένα σας καταθέτουμε τις τεχνικές προδιαγραφές που ορίζονται.
Πολλά από τα δημόσια και δημοτικά κτίρια, Τράπεζες, οργανισμοί κοινής ωφέλειας, καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος κ. α. δεν είναι προσβάσιμα. Επί τέλους θα πρέπει ο Δήμος να επιβάλλει ως κριτήριο αδειοδότησης των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος τη στοιχειώδη προσβασιμότητά τους (ράμπα εισόδου, προσβάσιμη τουαλέτα κ. α.). Ως Πρότυπο καθολικής προσβασιμότητας χαρακτηρίζετε το κτίριο της Περιφ. ενότητας Ρεθύμνου, δεδομένου ότι διαθέτει: ανελκυστήρα, αναβατόρια βαρέως τύπου, αναπηρικές τουαλέτες, θέσεις στάθμευσης οχημάτων ΑμεΑ, ηλεκτρονικό σύστημα με το οποίο τα άτομα με οπτική αναπηρία προσανατολίζονται και καθοδηγούνται προκειμένου ανεμπόδιστα και αυτόνομα να επισκεφθούν την υπηρεσία που χρειάζονται.
Θεωρούμε αναγκαία τη σταδιακή αποκατάσταση της προσβασιμότητας των παραπάνω κτιρίων. Η αρχή έγινε σε ορισμένες σχολικές μονάδες. Επιβάλλετε να προχωρήσετε στην καθολική προσβασιμότητα όλων των σχολείων όλων των βαθμίδων και στην ηλεκτρονική προσβασιμότητα, αρχής γενομένης από τις Ιστοσελίδες του Δήμου μας.
Για λόγους συμπερίληψης της αναπηρίας σε όλα τα έργα και τις δράσεις που σχεδιάζονται και λειτουργούν θα πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψη και η διάσταση της αναπηρίας, έτσι επιβάλλετε η προμήθεια και εγκατάσταση σε όλες τις παιδικές χαρές του Δήμου μας όργανα και για τα παιδιά με αναπηρία. Σε ορισμένες έχουν εγκατασταθεί, αλλά θα πρέπει να εγκατασταθούν σε όλες.
Η πόλη μας είναι κατεξοχήν τουριστική, τα τελευταία χρόνια μάλιστα κατακλύζετε από τουρίστες με αναπηρία, πρόσφατα μάλιστα έλαβε και το Ευρωπαϊκό βραβείο για τη βιώσιμη αστική κινητικότητα, το γεγονός αυτό τιμά και επιβραβεύει την Πόλη και το Δήμο μας, επιβάλλετε όμως να δημιουργήσουμε και νέες καινοτόμες υποδομές, όπως: Φωνητική εφαρμογή, γραφή Braille και γραμμικά ανάγλυφα στους πίνακες ανακοινώσεων και στους χάρτες που βρίσκονται σε κεντρικά σημεία της πόλης, σε αρχαιολογικούς χώρους, σε μνημεία, και χώρους τουριστικού ενδιαφέροντος για την ενημέρωση των ατόμων με αναπηρία όρασης και ακοής.
Εφαρμογές κινητών τηλεφώνων οι οποίες προσανατολίζουν και καθοδηγούν φωνητικά τα άτομα με οπτική αναπηρία στο φυσικό και στο δομημένο περιβάλλον. Συγκεκριμένα στα Δημόσια και στα Δημοτικά κτίρια, στους οργανισμούς κοινής ωφέλειας, δρόμους, πλατείες κ. α.
Θεωρούμε αναγκαία την προμήθεια από το Δήμο μας 2 ηλεκτρικών σκούτερ για την περιήγηση των ατόμων με βαριά κινητική αναπηρία στην παλιά πόλη. Το ένα θα σταθμεύει στην πλατεία Τεσσάρων Μαρτύρων και το άλλο στην Πλατεία Αγνώστου Στρατιώτη. Αυτή η πρόταση έχει καθιερωθεί και σε άλλες πόλεις της χώρας μας και στο Εξωτερικό με μεγάλη επιτυχία.
Το νεότερο Ευρωπαϊκό και Εθνικό πλαίσιο περιλαμβάνει σειρά δεσμεύσεων και προδιαγραφών, που στόχο έχουν τη διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία και με μειωμένη κινητικότητα σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας.
Το Ελληνικό Σύνταγμα (άρθρο 21 παραγρ. 6)
Τη Διεθνή σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (ν. 4074) και συγκεκριμένα του άρθρου 9 «Προσβασιμότητα»
Ν. 4488/2017 (Μέρος Δ’) που περιλαμβάνει τις κατευθυντήριες και οργανωτικές διατάξεις υλοποίησης της Διεθνούς Σύμβασης του ΟΗΕ και ιδιαίτερα του άρθρου 64 ( Πρόσβαση στο φυσικό, στο δομημένο και στο ηλεκτρονικό περιβάλλον) Ενώ πρόσφατα ψηφίστηκε από τη ν Ελληνική βουλή τα Εθνικό σχέδιο δράσης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία όπως υπαγορεύει το άρθρο 70 του Ν. 4499/2017.
Του Ν. 4067/2012 (Νέος γενικός οικοδομικός κανονισμός) και ιδιαίτερα των άρθρων 26 και 27 αυτού, καθώς και της σχετικής Υ. Α. με αριθμό ΥΠΕΝ/ΔΕΣΕΔΠ/65826/699/ ΦΕΚ 2998 Β’ 20/7/2020 με τεχνικές οδηγίες προσαρμογής υφιστάμενων κτιρίων και υποδομών ως προς την προσβασιμότητα. Επισυνάπτονται.
Ο νέος Κ.Ο.Κ. ( Ν. 890 Β’/ 21-8-1975) όπως τροποποιήθηκε(Ν. 2696 Α’ 57/1999 αρ. 52 παρ. 6 – 7 ) ο οποίος προβλέπει τις ποινές για τους παραβάτες οδηγούς που καταλαμβάνουν τις θέσεις στάθμευσης ΑμεΑ καθώς και την κατάληψη των ραμπών διέλευσης αναπηρικών αμαξιδίων με τροχοφόρα και εμπορεύματα.
Υπ. απόφαση 515/7-1-2015 εγκύκλιος (ΑΔΑΩΜΟΙ/Ι-ΧΘΜ) που αφορά τους δικαιούχους και τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για την έκδοση κάρτας στάθμευσης οχημάτων των ατόμων με αναπηρία.
Το ν. 3852/2010 κεφ. ΣΤ. άρθρο 94 και 95 ο οποίος αφορά τη χωροθέτηση και τη δημιουργία προσωπικών και κοινόχρηστες θέσεις στάθμευσης οχημάτων ατόμων με αναπηρία, οι οποίες προβλέπονται και στον κώδικα Δήμων ( πίνακας σημάτων, πινακίδων.
Την agenba 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη και ιδιαίτερα τους στόχους 11.2 και 11.7 αυτής.
Του γενικού κανονισμού και των επιμέρους κανονισμών των Ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Οι οποίοι επιβάλλουν πλέον την προσβασιμότητα ως υποχρεωτική σε όλα τα στάδια της προετοιμασίας και της εφαρμογής των προγραμμάτων.
Την οδηγία της Ε.Ε. 2019/882 σχετικά με τις απαιτήσεις προσβασιμότητας προϊόντων και υπηρεσιών.
Του Ν. 4012/περί δημοσίων συμβάσεων και ιδιαίτερα του άρθρου 54 και του παραρτήματος VIII ο οποίος καθορίζει ότι για όλες τις συμβάσεις που προορίζονται για χρήση από φυσικά πρόσωπα, οι τεχνικές προδιαγραφές καταρτίζονται έτσι ώστε να λαμβάνουν υπόψη κριτήρια προσβασιμότητας.
Το σωματείο μας όπως έχει πράξει ως σήμερα είναι στη διάθεσή σας με την τεχνογνωσία και την εμπειρία που έχει αποκτήσει στη μακρόχρονη δράση και τη συνεργασία μας προκειμένου να υλοποιηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο οι παραπάνω προτάσεις”.
