«Φτάσε όπου δεν μπορείς» προστάζει ένα απ’ τα αποφθέγματα του Νίκου Καζαντζάκη, το οποίο αν δεν είναι γραμμένο σε έναν απ’ τους τοίχους του Εσπερινού λυκείου Ρεθύμνου, σίγουρα βρίσκεται εντυπωμένο στις συνειδήσεις των καθηγητών και των μαθητών! Με τις φιλότιμες προσπάθειές τους, η σχολική χρονιά έκλεισε ιδανικά: Με πολλές επιτυχίες.
Το μεγαλύτερό τους επίτευγμα, η συναισθηματική πληρότητα που αισθάνονται και μοιράζονται οι μεν με τους δε: Σε τέτοιο βαθμό που δημιούργησαν μία «μεγάλη οικογένεια» μέσα στις σχολικές αίθουσες.
Επτά απόφοιτοι, που πριν λίγα χρόνια βρήκαν τη δύναμη να καθίσουν ξανά στα θρανία, πέρασαν σε σχολές της αρεσκείας τους. Ο Μάρκος Κοκολάκης, για τον οποίο έγραψαν πρόσφατα τα «Ρ.Ν.», εισήχθη στο Παιδαγωγικό τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης στο πανεπιστήμιο Κρήτης, στο Ρέθυμνο. Έξι συμμαθητές του θα συνεχίσουν κι εκείνοι τον … χορό των σπουδών σε ΔΙΕΚ: Η Σοφία-Κωνσταντίνα Ανωμεριανάκη, η Μάρθα Δρυγιαννάκη, η Ειρήνη Στεφανάκη, ο Νίκος Σχοινάκης, η Ελένη Κελαράκη και ο Μανώλης Πιτσικάκης.
Με χαρά και συγκίνηση αποχαιρετούν το «σχολείο της καρδιάς» τους. Ευγνωμονούν τους καθηγητές για τη συνεισφορά τους. Παροτρύνουν μικρούς και μεγάλους που δεν έχουν απολυτήριο, να ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο.
Πέντε εξ αυτών, αφηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες στα «Ρ.Ν.».
Εργαζόμενες μητέρες και… μαθήτριες!
«Δεν ήταν εύκολη η απόφαση να ξανακάτσω στα θρανία μετά από 25 χρόνια. Δεν τη μετάνιωσα όμως. Ήταν μία πολύ όμορφη εμπειρία. Γνώρισα τόσο καλούς ανθρώπους: και δασκάλους και συμμαθητές. Με τα παιδιά δέσαμε πάρα πολύ σαν παρέα. Ακόμα και στα προσωπικά μας, ο ένας στήριξε τον άλλο. Ήμασταν πιο πολλές ώρες κι από το σπίτι μας εκεί. Ήμασταν σαν οικογένεια. Αυτό το δέσιμο το έχουμε ακόμα: Έχουμε συναντηθεί ήδη κάμποσες φορές τώρα το καλοκαίρι. Τηλεφωνιόμαστε συχνά οι περισσότεροι. Ο ένας είναι δίπλα στον άλλο. Αφού λέμε στους δασκάλους μας, τον χειμώνα να πηγαίνουμε να παρακολουθούμε κάποια μαθήματα» εξομολογείται η κ. Ελένη Κελαράκη.
Οι δύο κόρες της, που είναι φοιτήτριες στο πανεπιστήμιο Κρήτης στο Ρέθυμνο, την παρακίνησαν να ξαναπάει στο σχολείο. «Ο μόνος λόγος που δεν πήγαινα τόσο καιρό και το είχα αφήσει, ήταν το ότι περίμενα τα παιδιά μου να πάνε πανεπιστήμιο» θα πει.
Τα πρωινά και απογευματινά ωράρια της δουλειά της, τη δυσκόλεψαν. Στο τέλος όμως πήγαν όλα καλά.
«Η πρώτη μου σκέψη ήταν να περάσω Ψυχολογία, όμως δεν έγραψα τόσο καλά στις πανελλήνιες. Για τα Εσπερινά λύκεια είναι άσχημο να μας εξισώνουν με τα ημερήσια Γενικά λύκεια. Δεν έχουμε τον ίδιο χρόνο να διαβάσουμε. Ήταν πολύ δύσκολο το να καταφέρουμε να μπούμε, από τη στιγμή που η βάση ήταν ενιαία. Πέρασα στην επόμενή μου επιλογή (Δ.ΙΕΚ Βοηθός Φαρμακείου). Είναι κάτι πολύ δύσκολο αυτό που διάλεξα. Πιστεύω όμως να τα καταφέρω».
Η κ. Ειρήνη Στεφανάκη θα καλέσει εκείνες κι εκείνους που δεν έχουν απολυτήριο «Να κάνουν αυτό το βήμα: Απλά να περάσουν την πόρτα του σχολείου. Η μόρφωση είναι το παν στη ζωή μας. Αλλάζουν τα πάντα. Αξίζει τον κόπο όσοι δεν έχουν τελειώσει το λύκειο να το κάνουν. Δεν περιγράφεται με λόγια αυτό που ζήσαμε».
Και τα τρία της παιδιά τής έλεγαν να πάει μαζί τους στο λύκειο. «Δεν γινόταν όμως. Οι υποχρεώσεις ήταν μεγάλες. Τα μεγάλωσα μόνη μου, γι’ αυτό κι ήταν δύσκολο να ξεκινήσω πιο νωρίς το σχολείο» εξηγεί.
Μετανιώνει που δεν έδωσε πανελλαδικές. «Τα παιδιά μουρμούριζαν. Προσφέρθηκαν να με βοηθήσουν. Δεν έδωσα τελικά. Να σας πω την αλήθεια, το μετάνιωσα. Φοβήθηκα. Αλλά πέρασα σε Δ.ΙΕΚ (τεχνικός Μαγειρικής Τέχνης-Αρχιμάγειρας (chef) κι αυτό με ευχαριστεί».
Αισθάνεται την ανάγκη να ευχαριστήσει τους καθηγητές της, διότι όπως θα σημειώσει «Εγώ προσωπικά είχα αποφασίσει να σταματήσω κάποια στιγμή γιατί δεν βόλευαν τα ωράρια της δουλειάς μου. Όμως, με τη βοήθεια και το θάρρος που μου έδωσαν, τα κατάφερα. Ήταν πάντα κοντά μας, πάντα δίπλα μας. Δεν μας άφηναν λεπτό. Σε ό,τι κι αν χρειαζόμασταν μας βοηθούσαν».
Μητέρα, εργαζόμενη και χωρισμένη, η κ. Κωνσταντίνα-Σοφία Ανωμεριανάκη δεν πτοήθηκε στιγμή απ’ τη δύσκολη καθημερινότητά της. Βρήκε άξιους συμπαραστάτες στον αγώνα της: «Όταν ξεκίνησα την πρώτη λυκείου ο γιος μου πήγαινε πρώτη γυμνασίου. Μου είπε «Μαμά αφού αυτό σε πονάει και σε βασανίζει, κάνε το. Κι εγώ θα προσέχω την αδελφή μου. Κι όντως, έτσι έγινε».
Το μήνυμά της: «Πιάσε από εκεί που άφησες αυτό που σε στοιχειώνει».
Η απόφασή της να επιστρέψει στο σχολείο, «Ήταν ένα παράπονο που είχα βαθιά μέσα μου. Μια πίκρα που ένιωθα με τον εαυτό μου. Αυτό το συναίσθημα το είχα εκφράσει πολλές φορές στα παιδιά μου. Κι αυτά με καθοδήγησαν με τη στήριξη, την αγάπη και την κατανόησή τους, ώστε να πιάσω ξανά το νήμα από εκεί που το άφησα» μας αναφέρει και συμπληρώνει: «Η επιστροφή μου στο σχολείο με έκανε να νιώσω πολύ έντονα συναισθήματα: Κυρίως, το πώς να εξελιχθώ καλύτερα ως άνθρωπος! Σε αυτό το ταξίδι είχα μαζί μου συμμάχους (τους συμμαθητές μου) με τον ίδιο σκοπό. Εκείνους που κάποτε για τους δικούς τους, προσωπικούς λόγους είχαν εγκαταλείψει το σχολείο. Πραγματικά, δεν γίνεται να μην αναφερθώ στις αξιόλογες καθηγήτριές μου που είχα δίπλα μου τόσα χρόνια. Ήταν πάντα πρόθυμες να μας δείχνουν το φως στο σκοτάδι. Θέλω προσωπικά να τις συγχαρώ για το έργο τους! Με τη στήριξη και τη σωστή καθοδήγηση φτάνεις εκεί που θέλεις να φτάσεις. Θα ήθελα, αλλά δυστυχώς δεν διέθετα τον χρόνο, να δώσω πανελλήνιες εξετάσεις. Το ενδεχόμενο αυτό υπάρχει πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μου».
Ένα «ωραίο ταξίδι γνώσεων»
«Τρία υπέροχα χρόνια» έχει να θυμάται η κ. Μάρθα Δρυγιαννάκη. «Είχαμε πολύ καλή συνεργασία με τους καθηγητές, με τους συμμαθητές. Η πρώτη χρονιά ήταν δύσκολη. Εγώ είμαι 54 ετών, οπότε καταλαβαίνετε μετά από τόσα χρόνια το να ξανακάτσεις στα θρανία, στην αρχή τουλάχιστον είναι πολύ δύσκολο. Όλα όμως έγιναν πολύ εύκολα με λίγη προσπάθεια. Είναι πολύ καλοί οι καθηγητές μας. Σε καταλαβαίνουν: Γιατί είναι δύσκολο να έχεις οικογένεια, να δουλεύεις το πρωί και το βράδυ να πηγαίνεις στο σχολείο. Θέλει πολλή προσπάθεια.
Είμαι πολύ χαρούμενη, γιατί πέρασα εκεί που ήθελα (Δ.ΙΕΚ Βοηθός Φαρμακείου). Αν με το καλό τελειώσω το ΙΕΚ, θα ήθελα να βρω κάτι σε αυτόν τον κλάδο. Είμαι πολύ ευχαριστημένη. Προτείνω σε όλους, μεγάλους – μικρούς που έχουν αφήσει το λύκειο, να πάνε. Αξίζει τον κόπο. Αισθάνεσαι διαφορετικά».
Ο κ. Νίκος Σχοινάκης χαρακτηρίζει τα χρόνια του στο Εσπερινό λύκειο ως ένα «ωραίο ταξίδι γνώσεων». Η εμπειρία που έζησε μόνο ευχάριστες αναμνήσεις του άφησε. «Οι καθηγητές και οι συμμαθητές μας όλοι, ήταν πάρα πολύ καλοί άνθρωποι. Οι καθηγητές μας μάς βοήθησαν σε πολλά πράγματα. Πέρασα Δ.ΙΕΚ Τεχνικός Μαγειρικής Τέχνης-Αρχιμάγειρας (chef). Έχω βγάλει Σχολή Μαγειρικής, όταν έφυγα από το γυμνάσιο. Μου αρέσει και η ζαχαροπλαστική και τώρα πάω να πάρω ένα χαρτί παραπάνω, για να το αξιοποιήσω. Είναι μία εμπειρία που θα μείνει αξέχαστη σε όλους. Ήταν ένα ωραίο ταξίδι γνώσεων. Μία πολύ ωραία εμπειρία. Είχαμε δεθεί με τα παιδιά πάρα πολύ. Είχαμε πολύ καλή χημεία. Κι ακόμη μιλάμε ο ένας με τον άλλον».
«Μικρό θαύμα», μεγάλος άθλος!
Για το «μικρό» θαύμα που συντελείται στο σχολείο της, μίλησε στα «Ρ.Ν.» η διευθύντρια του Εσπερινού λυκείου Εύα Ηλιακάκη. Έβγαλε… το καπέλο στους μαθητές της και τους συναδέλφους της, περιγράφοντας τις αντικειμενικές δυσκολίες που υπάρχουν συγκριτικά με τα ημερήσια Γενικά λύκεια: «Οι άνθρωποι αυτοί δεν είναι όπως τα μικρά παιδιά. Έχουν περιορισμένο χρόνο, δουλεύουν, έχουν οικογένειες, έχουν μελέτη, ενώ προσπαθούν να προσαρμοστούν και να τα καταφέρουν στα δεδομένα του σχολείου μετά από πολλά χρόνια αποχής από τα βιβλία και τις εξετάσεις. Δεν είναι και τόσο εύκολο. Ενώ ξεκινούν να πάρουν ένα απολυτήριο, στην πορεία αποφασίζουν ότι θέλουν να κάνουν και κάτι άλλο στη ζωή τους: Αποφασίζουν να συνεχίσουν τις σπουδές τους, για τη δική τους γνώση. Δεν είναι απαγορευτική η ηλικία τους. Δεν σημαίνει ότι επειδή είναι μεγάλοι δεν πρέπει να μπουν σε πανεπιστήμια. Εξετάζονται όμως στην ίδια ύλη ακριβώς με τα ημερήσια λύκεια. Με τα ίδια θέματα στις Πανελλαδικές, με λιγότερες ώρες στο σχολείο και με άλλες συνθήκες. Οι μαθητές αυτοί δεν έχουν τη δυνατότητα ούτε ιδιαίτερα να κάνουν, ούτε φροντιστήρια. Το Εσπερινό λύκειο είναι ένα πολύ διαφορετικό σχολείο από τα υπόλοιπα».
Η κ. Ηλιακάκη απ’ το 2005 βρίσκεται στο Εσπερινό λύκειο. Πιο πριν ήταν σε Ημερήσιο, άρα μπορεί να κάνει τις απαραίτητες συγκρίσεις: «Εδώ έχεις να κάνεις με ενηλίκους. Έχουμε λίγους μεταξύ 18 και 20 ετών. Σπάνια έρχονται σε αυτή την ηλικία. Οι περισσότεροι είναι μεγάλοι άνθρωποι, που έρχονται επειδή αυτοί το επιθυμούν. Δεν τους πιέζει κανείς. Είναι άνθρωποι που είτε είχαν απορριφθεί, είτε για τους δικούς τους λόγους είχαν αφήσει κάποια στιγμή το σχολείο – ίσως είχαν ακούσει κάποια στιγμή να τους λένε: «Δεν είσαι εσύ για γράμματα».
Οι άνθρωποι αυτοί, συνεπώς, χρειάζονται μία ειδική προσέγγιση από το εκπαιδευτικό προσωπικό. Οι καθηγητές αφιερώνουν παραπάνω ώρες για τους ενήλικους μαθητές τους. Αγόγγυστα και ανιδιοτελώς είναι στο πλευρό τους, όπως έγινε και πρόσφατα στις πανελλαδικές.
«Κοιτάμε να τους βοηθήσουμε. Τους βάζουμε τους βαθμούς που τους αξίζουν. Κάνουμε δικό μας το δικό τους πρόβλημα. Όταν βλέπεις ότι ένας μαθητής θέλει βοήθεια, δεν μπορείς να τον αφήσεις έτσι» λέει η κ. Ηλιακάκη. «Είναι τεράστιος ο αγώνας τους. Είναι αξιέπαινοι και αξιοθαύμαστοι. Δεν είναι απλό να δουλεύεις όλη μέρα και το βράδυ να πηγαίνεις σχολείο. Αφιερώνουν χρόνο από την ξεκούρασή τους, από την οικογένειά τους, από τη βόλτα τους για να έρθουν στο σχολείο. Δεν το κάνεις εύκολα αυτό σε αυτές τις ηλικίες».
Κάθε φουρνιά είναι και διαφορετική. Αυτή που αποφοίτησε προσφάτως απέκτησε ξεχωριστή σχέση με τους καθηγητές.
«Δεθήκαμε πάρα πολύ. Οι άνθρωποι δεν είναι ίδιοι πάντα. Το δέσιμό μας είναι ιδιαίτερο. Το αποδίδω στην καλή συνεργασία. Μετά από ένα χρόνο κλεισίματος, λόγω της πανδημίας, εφέτος είχαμε πιο πολύ ανάγκη να βρεθούμε. Πέρσι στην ουσία δεν γνωρίσαμε τους μαθητές μας. Τους βλέπαμε από μία οθόνη όλη τη χρονιά. Θέλαμε να τους γνωρίσουμε, ήθελαν να μας γνωρίσουν» υποστηρίζει η διευθύντρια του Εσπερινού λυκείου. «Ξέρεις τι είναι να βγαίνεις από την τάξη και να σου λένε οι μαθητές σου «σε ευχαριστούμε πολύ κυρία». Αυτό δεν το ακούς πουθενά. Οι μαθητές μας εκτιμούν το μάθημα. Εκτιμούν την προσπάθεια που γίνεται. Έχω αλλάξει κι εγώ προσωπικά ως άνθρωπος».
Η κ. Ηλιακάκη θα ζητήσει από την Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και το υπουργείο «Να μας φέρνουν ανθρώπους που θέλουν να έρθουν στο σχολείο μας, να έχουν το μεράκι», τονίζοντας καταληκτικά ότι «Κανονικά έπρεπε να γίνεται κάποια επιμόρφωση για τους εκπαιδευτικούς στα εσπερινά».
