Καθώς η τουριστική σεζόν στην Κρήτη βρίσκεται εν εξελίξει, οι ανάγκες σε προσωπικό που καταγράφονται είναι μεγάλες ιδίως στον ξενοδοχειακό κλάδο με νευραλγικές θέσεις, σε τμήματα καθαριότητας, κουζίνας, κήπων κ.ά. να μένουν κενές δημιουργώντας σοβαρές δυσλειτουργίες στις μονάδες, οι οποίες καλούνται να εξυπηρετήσουν έναν μεγάλο όγκο επισκεπτών.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον κ. Γιώργο Πελεκανάκη, πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Διευθυντών Ξενοδοχείων, οι ελλείψεις προσωπικού σε επίπεδο Κρήτης εκτιμάται πως ξεπερνούν τις 5.000 θέσεις. «Όπως είναι γνωστό στον τουρισμό στην Κρήτη έχουμε ένα μεγάλο κενό της τάξεως των 5.000 εργαζομένων σε όλες τις τουριστικές επιχειρήσεις. Ελλείψεις καταγράφουμε σε όλες τις ειδικότητες. Δυστυχώς δεν υπάρχει εργατικό δυναμικό», αναφέρει χαρακτηριστικά ο ίδιος στα «Ρ.Ν.» περιγράφοντας μια πραγματικότητα που παρά τις προσπάθειες για εξεύρεση προσωπικού και προσλήψεις, παραμένει αθεράπευτη μεσούσης της σεζόν.
Σε αυτό το πλαίσιο, τα εν λόγω κενά, έρχεται να καλύψει μια πρόσκαιρη λύση, «λύση ανάγκης» όπως πολλοί τη χαρακτηρίζουν μιλώντας για τη διαδικασία της λεγόμενης μετακλητής εργασίας, κατά την οποία βάση υπουργικών αποφάσεων από το αρμόδιο υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, επιτρέπεται οι εργοδότες να αιτηθούν την πρόσληψη προσωπικού από τρίτες χώρες όπως Ινδία, Αίγυπτο, Φιλιππίνες κ.ά., απασχολώντας τον κόσμο που θα προσλάβουν με όλες τις νόμιμες διαδικασίες, παρέχοντάς τους όλα τα εργασιακά δικαιώματα που κατέχει και το εγχώριο εργατικό δυναμικό, καλύπτοντας έτσι τις κρίσιμες θέσεις στις οποίες εντοπίζονται τα σοβαρά κενά στις επιχειρήσεις τους.
Αν και δεν αποτελεί μακροπρόθεσμη λύση, η παρουσία αυτών των εργαζομένων κρίνεται απαραίτητη όπως πολλοί παραδέχονται για να λειτουργήσουν τουλάχιστον στοιχειωδώς οι μονάδες. «Οι μετακλήσεις υπάρχουν αρκετά χρόνια τώρα αλλά τα τελευταία χρόνια είναι πιο έντονη η ζήτηση για αλλοδαπούς σε όλες τις κατηγορίες των επιχειρήσεων γιατί υπάρχει έλλειψη εργατικού δυναμικού, οπότε προσπαθούν να καλύψουν τις ελλείψεις τους οι επιχειρήσεις με κάποιους αλλοδαπούς που θα φέρουν από το εξωτερικό. Ειδικά τα τελευταία τέσσερα χρόνια ανεβαίνει συνεχώς η ζήτηση και πιο πολύ τα δύο τελευταία», εξηγεί στα «Ρ.Ν.» ο κ. Μιχάλης Νεονάκης, προϊστάμενος του τμήματος αδειών νομού Ρεθύμνης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, ο οποίος μάλιστα σε επίπεδο Ρεθύμνου κάνει λόγο για αιτήσεις από πλευράς εργοδοτών της τάξεως των 4.000 τα τελευταία δύο χρόνια, αλλά παράλληλα τονίζει πως η μετάκληση δεν είναι μια απλή υπόθεση. Πρόκειται για μια άκρως γραφειοκρατική διαδικασία, κάπως ακαθόριστη και αργή με αποτέλεσμα να ικανοποιούνται πολύ λιγότερες από τις μισές αιτήσεις που γίνονται: «Εδώ στο Ρέθυμνο έχουν κάνει τα δύο τελευταία χρόνια πάνω από 4.000 αιτήσεις αλλά έχουν υλοποιηθεί θα έλεγα πολύ λίγες. Κάτω από τις μισές, λίγο παραπάνω από 1.000. Υπάρχει και από την κυβέρνηση από ό,τι γνωρίζουμε κάποια διαδικασία για να γίνονται πιο εύκολα οι μετακλήσεις και να λυθεί το πρόβλημα της γραφειοκρατίας που υπάρχει, κυρίως με τις Ελληνικές πρεσβείες του εξωτερικού γιατί εκεί υπάρχουν πολλά προβλήματα, καθυστερήσεις και πάρα πολλές απορρίψεις, θα έλεγα και χωρίς λόγο. Τώρα προσπαθούν να τα ρυθμίσουν αυτά τα θέματα που να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να παίρνουν πιο εύκολα και πιο γρήγορα κάποιο κόσμο για τις ανάγκες σε εργασία», αναφέρει ο κ. Νεονάκης και την ίδια στιγμή, ο κ. Πελεκανάκης τονίζει τη σημαντικότητα απλοποίησης των διαδικασιών καθότι οι ανάγκες του τουριστικού κλάδου μεσούσης της σεζόν δεν μπορούν να περιμένουν: «Λόγω της υψηλής τουριστικής κίνησης και των αυξημένων αναγκών στον τουρισμό θα πρέπει να γίνεται άμεσα η έγκριση για τη μετάκληση των εργαζομένων από τρίτες χώρες».
Παράλληλα, ο κ. Μανούσος Ψαρουδάκης, διευθυντής ξενοδοχείου τονίζει: «Υπάρχει και σήμερα πάρα πολύ μεγάλη έλλειψη προσωπικού άρα η μετακλητή εργασία έρχεται να καλύψει αυτό το κενό. Είναι μια χρήσιμη διαδικασία αλλά ταυτόχρονα είναι και γραφειοκρατική, παίρνει χρόνο και θέλει προσοχή στη διαχείρισή της από την άποψη ότι οι άνθρωποι που θα έρθουν να εργαστούν στα ξενοδοχεία θα πρέπει να έχουν τουλάχιστον μια βασική κατάρτιση τουλάχιστον στη γνώση τους πάνω στον ξενοδοχειακό κλάδο. Αν γίνει με προσοχή η επιλογή του προσωπικού είναι μια καλή λύση».
Πάντως η εκδήλωση ενδιαφέροντος και από πλευράς αλλοδαπών όπως λέει ο κ. Νεονάκης είναι υψηλή: «Είναι μεγάλη η συμμετοχή. Γίνονται πάρα πολλές αιτήσεις αλλά δεν υλοποιούνται όλες. Δηλαδή υπάρχουν προβλήματα με τις πρεσβείες τις Ελληνικές στο εξωτερικό που ένα μεγάλο αριθμό δεν τις προχωράνε. Οπότε υπάρχει με αυτό το θέμα γραφειοκρατικό πρόβλημα δηλαδή γιατί δουλεύουν οι υπηρεσίες μας, αφιερώνουν τεράστιο χρόνο για να προχωρήσουν οι αιτήσεις και μετά οι πρεσβείες χωρίς πολλή διαδικασία τις ακυρώνουν. Οπότε θα έπρεπε να υπάρχει ένα κάποιο πλαίσιο που να είναι πιο σαφές να μπορεί να προχωράει γρήγορα η αίτηση και να παίρνει ο εργοδότης τον εργαζόμενο που θέλει χωρίς να περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα».
«Δεν έχουμε κάποιο θέμα προσαρμογής ή ενσωμάτωσης»
Όπως εξήγησε ο κ. Νεονάκης, η μετακλητή εργασία διαχωρίζεται σε δύο είδη: την εξαρτημένη απασχολώντας προσωπικό όλον τον χρόνο και την εποχιακή: «Η εποχιακή είναι για κάποιους μήνες τον χρόνο και μπορεί να ζητηθεί από ένα έως πέντε χρόνια αλλά μόνο για την καλοκαιρινή περίοδο, την περίοδο που υπάρχει ζήτηση στην εργασία όπως είναι ο τουριστικός τομέας και μετά αν κλείσουν οι επιχειρήσεις τον χειμώνα πρέπει να φύγουν, να πάνε στη χώρα τους και να επιστρέψουν με το άνοιγμα. Αυτοί που είναι όλο τον χρόνο, μπορούν να παραμείνουν εδώ πέρα αρκεί να ασφαλίζονται όπως λέει ο νόμος».
Οι χώρες με τις οποίες υπάρχουν διακρατικές συμφωνίες ώστε να είναι εφικτή μια μετάκληση, όπως αναφέρει ο ίδιος, είναι η Ινδία, η Αίγυπτος ενώ «τώρα έχει μπει και το Μπαγκλαντές, επίσης τώρα γίνεται διαδικασία και στις Φιλιππίνες. Βάζει το υπουργείο κάποια κράτη που θα γίνεται πιο εύκολα η διαδικασία βάση διακρατικών συμφωνιών. Πιστεύω μέχρι τέλη Ιουλίου θα έχουμε και κάποιο σχετικό νόμο καινούργιο γενικά για τους αλλοδαπούς που θα καθορίζει λεπτομέρειες για αυτά τα θέματα», τονίζει ενώ συμπληρώνει λέγοντας πως οι θέσεις για τις οποίες θα αιτηθεί ένας εργοδότης προσωπικό ορίζονται από το υπουργείο.
Ο κ. Ψαρουδάκης από την εμπειρία του αναφέρει: «Οι θέσεις που καλύπτουν είναι συνήθως «πρώτης γραμμής» που λέμε, όπως είναι τμήματα καθαριότητας, της κουζίνας, τα τμήματα κήπων και άλλων εργασιών που είναι αναγκαίες για τη λειτουργία του ξενοδοχείου», ενώ τονίζει πως οι άνθρωποι αυτοί ενσωματώνονται ομαλά στο εργατικό δυναμικό, αναφέροντας χαρακτηριστικά πως κάποιοι εξ’ αυτών διακρίνονται και από μια έμφυτη ευγένεια και πειθαρχία: «Από την εμπειρία τη δική μου δεν έχει προκύψει κάποιο ζήτημα. Η επικοινωνία με τους ανθρώπους αυτούς είναι εφικτή μιλάνε αγγλικά τουλάχιστον τα βασικά. Έχουν κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ειδικά οι άνθρωποι από χώρες της Ασίας, έχουν μια έμφυτη ευγένεια, μια έμφυτη πειθαρχία κατά τη διάρκεια της εργασίας τους. Δεν έχουμε κάποιο θέμα προσαρμογής ή ενσωμάτωσης. Έχουν κάποιες ιδιαιτερότητες όπως στο φαγητό. Αλλά δεν είναι δύσκολο να τις διαθέσουμε σε αυτούς τους ανθρώπους», καταλήγει.