Κρανίου τόπο θυμίζει το νότιο Ρέθυμνο. Χθες το μεσημέρι, ο πύρινος εφιάλτης επέστρεψε, έπειτα από την αναζωπύρωση της πυρκαγιάς στα Σακτούρια. Οι φλόγες μπορεί να μην φαίνονταν, η φωτιά ωστόσο έκαιγε, επιβεβαιώνοντας τους φόβους και τις ανησυχίες των έμπειρων πυροσβεστών.
Η κινητοποίηση ήταν άμεση, αφού ούτως ή άλλως όπως είχε αποφασιστεί οι πυροσβεστικές δυνάμεις θα βρίσκονταν στα πιο επίφοβα σημεία αυτές τις μέρες, για καθαρά προληπτικούς λόγους. Να όμως που χρειάστηκε να επέμβουν, για ακόμη μία ημέρα με κόντρα τον αέρα: Οι θυελλώδεις άνεμοι που έπνεαν στην περιοχή εμπόδισαν τις εναέριες επιχειρήσεις. Τελικά, τα ελικόπτερα που «σηκώθηκαν» κατάφεραν να πραγματοποιήσουν ρίψεις νερού από τις απογευματινές ώρες και μετά, ενισχύοντας το έργο των επίγειων πυροσβεστικών δυνάμεων και των εθελοντών.
Οι φλόγες κατάφεραν να οριοθετηθούν λίγο μετά τις οκτώ το βράδυ, ωστόσο όλοι ήταν επί ποδός υπό τον κίνδυνο να «ξεπηδήσουν» φλόγες από διάφορες εστίες και να προκύψουν νέα προβλήματα. Η πιο επίφοβη πλευρά βρισκόταν στο βορειοανατολικό τμήμα του χωριού.
Σημειώνεται ότι λίγο πριν τις πέντε το απόγευμα δόθηκε εντολής εκκένωσης του οικισμού, για προληπτικούς λόγους. Σχετικό μήνυμα εστάλη από το 112, το οποίο έγραφε: «Αν βρίσκεστε στις περιοχές Σακτούρια και Κάτω Σακτούρια στο Ρέθυμνο εκκενώστε τώρα προς Άγιο Παύλο και Ακουμιανή Γυαλιά! Δασική πυρκαγιά στην περιοχή σας».
Οι μεγαλύτερης ηλικίας κάτοικοι, πάντως, βρίσκονταν μέχρι και το βράδυ στην εκκλησία του χωριού.
Μαύρο τοπίο
Οι καταστροφικές πυρκαγιές άπλωσαν μία απέραντη μαυρίλα στο φυσικό περιβάλλον, αλλά και στις ψυχές των κατοίκων που ψάχνουν το κουράγιο για ν’ αρχίσουν να μετρούν τις βαθιές πληγές τους.
Ήδη από χθες κλιμάκια του ΕΛΓΑ ξεκίνησαν την καταγραφή των ζημιών, ενώ ενεργοποιήθηκε και η υπηρεσία Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την χαρτογράφηση της περιοχής, όπου άφησε στάχτες κι αποκαΐδια η πύρινη λαίλαπα.
Πυροσβεστικές δυνάμεις θα παραμείνουν επί τόπου αυτές τις μέρες υπό τον φόβο αναζωπυρώσεων.
Σύμφωνα με το Εθνικό Αστεροσκοπείο περισσότερα από 15.000 στρέμματα γης, ανάμεσα στα οποία και πολλές καλλιεργήσιμες εκτάσεις αλλά και ζωικό κεφάλαιο, παραδόθηκαν στις φλόγες!
Χθες το πρωί, εξάλλου, η Περιφέρεια Κρήτης κατέθεσε στο αρμόδιο υπουργείο το αίτημα του δήμου Αγίου Βασιλείου για κήρυξη των πυρόπληκτων περιοχών σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, αίτημα το οποίο αναμένεται να εγκριθεί άμεσα.
Παράλληλα, αυτή την Παρασκευή η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου Μαίρη Λιονή, ο δήμαρχος Αγίου Βασιλείου Γιάννης Ταταράκης και ο βουλευτής Ρεθύμνου της Νέας Δημοκρατίας Γιάννης Κεφαλογιάννης θα έχουν συνάντηση στην Αθήνα με τον υφυπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Ευάγγελο Τουρνά, και με τον αναπληρωτή υπουργό Εσωτερικών Στέλιο Πέτσα. Το βασικό τους αίτημα (θα) είναι η αλλαγή του επιχειρησιακού σχεδιασμού και η αναβάθμιση του Πυροσβεστικού Κλιμακίου στον δήμο Αγίου Βασιλείου.
Την ίδια μέρα, συνάντηση θα πραγματοποιηθεί και με τον αναπληρωτή υπουργό Εσωτερικών Στέλιο Πέτσα, στην οποία αναμένεται να τεθεί επί τάπητος η αναπτυξιακή πορεία – ανασυγκρότηση της περιοχής.
Στοιχεία που παραπέμπουν σε εμπρησμό
Η εύρεση ενός σπασμένου μπουκαλιού στο σημείο απ’ όπου ξεκίνησε η φωτιά κι ένα ακόμη στοιχείο έχουν προκαλέσει πολλά ερωτηματικά στους αξιωματικούς του Ανακριτικού τμήματος της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, οι οποίοι διεξάγουν έρευνα για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ξέσπασε η μεγάλη πυρκαγιά.
Το δεύτερο στοιχείο που προβληματίζει τις αρχές, και φουντώνει τις υποψήφιες για την πιθανότητα εμπρηστικής ενέργειας, είναι ο χρόνος που ξεκίνησε η δεύτερη φωτιά στα όρια του δήμου Αγίου Βασιλείου, στο Ροδάκινο.
Όπως τόνισε σε χθεσινές της δηλώσεις η αντιπεριφερειάρχης Μαίρη Λιονή, ενώ η φωτιά στις Μέλαμπες είχε τεθεί υπό μερικό έλεγχο προέκυψε μία νέα εστία στην Ακουμιανή Γιαλιά προς το Ροδάκινο, με (αναπόδραστη και δυσμενή) συνέπεια τόσο τα εναέρια μέσα όσο και οι επίγειες δυνάμεις της πυροσβεστικής να διασπαστούν προκειμένου να καταφέρουν να αντιμετωπίσουν και το δεύτερο μέτωπο.
Σύμφωνα με την κ. Λιονή, όλα αυτά είχαν σαν αποτέλεσμα η αναζωπύρωση της φωτιά στις Μέλαμπες να λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις.
«Είναι ένα γεγονός που μας έχει παραξενέψει πάρα πολύ. Ο καθένας ας βγάλει τα συμπεράσματά του» σχολίασε η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου.
Ένα «πραγματικό μαρτύριο»
«Έχει καεί μία τεράστια περιοχή. Έχουν καεί τεράστιες περιουσίες. Πρέπει να γίνει ένας επανασχεδιασμός σε ό,τι αφορά την περιοχή, η οποία είναι πολύπαθη: Έχει καεί πάρα πολλές φορές. Έχει ιδιαιτερότητα· έχει ειδικό μικροκλίμα. Θα πρέπει να αναβαθμιστεί το πυροσβεστικό κλιμάκιο της περιοχής, να πιάνονται οι φωτιές στη «γέννησή» τους, γιατί από την ώρα που θα ξεκινήσει η φωτιά με 4αρι (βαθμό επικινδυνότητας – που σημαίνει 8 και 9 μποφόρ αέρα) είναι πάρα πολύ δύσκολα τα πράγματα» δήλωσε ακόμα η κ. Λιονή.
«Είναι ένα πραγματικό μαρτύριο. Είναι από τις χειρότερες μέρες που μετράει ο δήμος Αγίου Βασιλείου» παραδέχθηκε ο δήμαρχος Γιάννης Ταταράκης. «Ο κόσμος έχει έρθει σε απόγνωση. Έχουν καταστραφεί πάρα πολλά ελαιόδεντρα, έχουν καταστραφεί πρόβατα, αμπέλια, μελίσσια και χορτολιβαδικές εκτάσεις. Οι κτηνοτρόφοι δεν έχουν πλέον πού να βοσκήσουν. Κάνω κι έκκληση σε όσους έχουν ζωοτροφές να βοηθήσουμε την περιοχή μας, να μοιράσουμε όσες μπορούμε περισσότερες για να ανακουφίσουμε όσο μπορούμε τον πόνο των ανθρώπων».
Η μέρα που ξημέρωσε είναι «πάρα πολύ δύσκολη για τους ανθρώπους της περιοχής, γιατί βλέπουν τις περιουσίες τους καμένες σε μία πάρα πολύ μεγάλη έκταση» παρατήρησε η κ. Λιονή, δεσμευόμενη πως «Από την πλευρά μας ως Περιφέρεια θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να μπορέσουμε να ανακουφίσουμε λίγο τους ανθρώπους εκεί και την τοπική οικονομία».
Κάτοικοι μιλώντας στα «Ρ.Ν.» εξέφρασαν την αγωνία τους για το (άμεσο) μέλλον. «Έρχεται ένας πολύ δύσκολος χειμώνας» συμφωνούσαν όλοι. «Νέοι άνθρωποι που ασχολούνταν με την πρωτογενή παραγωγή καταστράφηκαν! Πώς θα ζήσουν όλοι αυτοί τον χειμώνα;» αναρωτιούνταν γεμάτοι αγωνία.
Αρκετοί, μάλιστα, παρά την εντολή που δόθηκε για εκκένωση των οικισμών τους, έμειναν πίσω για να προστατέψουν τα σπίτια τους. «Αν φεύγαμε η φωτιά θα είχε κάψει τα σπίτια εδώ στις Μέλαμπες» μας είπε κάτοικος του χωριού και πρόσθεσε γεμάτος αγανάκτηση: «Σχεδόν κάθε χρόνο έχουμε την ίδια ιστορία! Κάτι πρέπει να γίνει! Δεν πάει άλλο».
Το πάγιο αίτημα
Στις συναντήσεις της Παρασκευής, με τους κυρίους Τουρνά και Πέτσα, θα ζητηθεί και θα απαιτηθεί να γίνει πράξη ένα πάγιο και διαχρονικό αίτημα: Η αναβάθμιση του Πυροσβεστικού Κλιμακίου του δήμου Αγίου Βασιλείου. Να γίνει δηλαδή κλιμάκιο Δ’ Τάξης Πυροσβεστικής Υπηρεσίας.
«Να έχουν το κατάλληλο στελεχιακό δυναμικό, το οποίο θα είναι και κατάλληλα εκπαιδευμένο για το μικροκλίμα της περιοχής. Διότι, η περιοχή έχει καεί πάρα πολλές φορές» εξήγησε η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου και πρόσθεσε: «Δεν γίνεται να υπάρχει μόνο ένα πυροσβεστικό όχημα με δύο υπαλλήλους που να περιπολούν, θέλουν τέσσερα πυροσβεστικά οχήματα στο σημείο».
Η ίδια στάθηκε στην «αγανάκτηση των ανθρώπων» που «Έχουν χάσει τις περιουσίες τους και τα σπίτια τους, μια και δυο και τρεις φορές. Αυτό είναι ανεπίτρεπτο για τον 21ο αιώνα» τόνισε. «Επομένως, επιχειρησιακά θα πρέπει η πολιτεία να το δει διαφορετικά. Να ακούσει την τοπική κοινωνία και τους εκεί παράγοντες, κι επιτέλους να αναβαθμίσει τα πυροσβεστικά κλιμάκια. Στην περιοχή έχει αποδειχθεί πολλάκις ότι δεν υπάρχει θεραπεία: Από την ώρα που θα ξεκινήσει η φωτιά, αν δεν πιαστεί στην αρχή της, κυκλώνει και καίει τέσσερα – πέντε χωριά εκεί, χιλιάδες στρέμματα εκτάσεων γεωργικής γης και καταλήγει στη θάλασσα στην Αγία Γαλήνη, όπου είναι ένα τουριστικό θέρετρο με πολλές κατοικίες μονίμων κατοίκων και επισκεπτών».
