In memoriam του καθηγητή Βασίλη Καρδάση
Πριν λίγες μέρες η πανεπιστημιακή κοινότητα αποχαιρέτησε με θλίψη ένα εκλεκτό μέλος της, τον Βασίλη Καρδάση, καθηγητή Οικονομικής Ιστορίας στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης (ΠΚ), Αναπληρωτή Πρύτανη του ΠΚ (2011-15) και Πρόεδρο του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου, ΕΑΠ (2015-19). Οι συλλυπητήριες ανακοινώσεις της Πρυτανείας, αρκετών Τμημάτων, της Κοσμητείας και του Ενιαίου Φορέα Διδασκόντων της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών ΔΙΚΑΙΩΣ εγκωμιάζουν την προσωπικότητά του, το διδακτικό, διοικητικό και επιστημονικό του έργο, που αφορά κυρίως την ιστορία της ελληνικής εμπορικής ναυτιλίας, του Ελληνισμού του Εύξεινου Πόντου, του σωματειακού αθλητισμού και της «γενέθλιας γης» του, Αρκαδίας.
Όμως ουδεμία ανακοίνωση ανέφερε την κατάφορη ΑΔΙΚΙΑ που έγινε στον αείμνηστο Βασίλη Καρδάση, δηλαδή την άρνηση του Τμήματός του, ιδρυτικό μέλος του οποίου υπήρξε ο εκλιπών, να τον προτείνει στη Σύγκλητο για να του απονεμηθεί ο τιμητικός τίτλος του Ομότιμου Καθηγητή, όπως δυστυχώς έχει συμβεί και σε άλλους άξιους αφυπηρετήσαντες καθηγητές στο ίδιο αυτό Τμήμα, αλλά και σε αρκετά άλλα Τμήματα του ΠΚ.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία ο τίτλος του Ομότιμου Καθηγητή απονέμεται με απόφαση της Συγκλήτου, ύστερα από πρόταση του Τμήματος. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 40 του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας του ΠΚ «Η Σύγκλητος µετά από πρόταση των 2/3 της Γ.Σ. του Τµήµατος µπορεί µε απόλυτη πλειοψηφία των µελών της να απονέµει τον τίτλο του Οµότιµου Καθηγητή σε κάθε καθηγητή του Ιδρύµατος κατά ή µετά την αποχώρησή του από την υπηρεσία και εφόσον έχει διακριθεί για την εκπαιδευτική και ερευνητική δραστηριότητά του, την κοινωνική προσφορά του και την προσήλωσή του στους δηµοκρατικούς θεσµούς της χώρας». Σε όλα αυτά τα απαιτούμενα κριτήρια για την ομοτιμοποίηση ανταποκρινόταν ΠΛΗΡΩΣ ο Βασίλης Καρδάσης. Όμως δυστυχώς απεβίωσε πρόωρα με την πικρία της μη απονομής του τιμητικού αυτού τίτλου.
Σε μια καυστική ανάρτησή του σε Μέσο Κοινωνικής Δικτύωσης στις 15 Οκτωβρίου 2023 ο Βασίλης είχε με αγανάκτηση καταγγείλει το γεγονός αυτό, και δήλωνε «…είμαι περήφανος που δεν κρίθηκα ικανός για ομότιμος καθηγητής του Τμήματός μου από θιασώτες ….(των impact factors = ποσοτικοί επιδραστικοί δείκτες)…». Την ανάρτηση αυτή επισήμανε σε δημοσίευμά του στα Ρεθυμνιώτικα Νέα ο καλός δημοσιογράφος και απόφοιτος του ΠΚ Δημήτρης Στεμπίλης, ο οποίος είχε διερωτηθεί τότε για την αδικία αυτή στον Καρδάση και σε άλλους συναδέλφους του.
Αν και είναι μάλλον αδύνατον να απονεμηθεί τώρα ο τίτλος του Ομότιμου Καθηγητή post mortem, ως ελάχιστη τιμή στη μνήμη του Βασίλη Καρδάση, τον οποίον δικαίως εκθειάζει η συλλυπητήρια ανακοίνωση της Πρυτανείας, ας φροντίσει ο Πρύτανης, το Συμβούλιο και η Σύγκλητος τουλάχιστον να απονεμηθεί ο τίτλος του Ομότιμου Καθηγητή σε άξιους ομοιοπαθείς καθηγητές του ΠΚ, παρακάμπτοντας την άρνηση του Τμήματός τους. Υπάρχει η θετική περίπτωση απόφασης της Συγκλήτου ΠΚ, η οποία και μπράβο της, το 2024 απένειμε σε άξιο καθηγητή Θετικών Επιστημών (στο Ηράκλειο) τον τιμητικό τίτλο του Ομότιμου Καθηγητή, παρά την αντίθεση του Προέδρου του Τμήματός και Κοσμήτορα. Ας χρησιμοποιηθεί η δίκαιη αυτή απόφαση για να συμπληρωθεί ανάλογα το άρθρο 40 του Εσωτερικού Κανονισμού, ώστε το ποιος ή ποια θα γίνεται Ομότιμος Καθηγητής θα αποφασίζεται από τη Σύγκλητο και όχι από τις εξουσιαστικές ομάδες των Τμημάτων. Έτσι, η Σύγκλητος με πλειοψηφία 2/3 και κατόπιν εισηγητικής έκθεσης από δική της επιτροπή θα μπορεί να απονέμει τον τίτλο του Ομότιμου Καθηγητή σε αφυπηρετήσαντα καθηγητή ή καθηγήτρια και παρά την αντίθεση ή μη πρόταση του Τμήματός του, εφόσον πληροί τα προαναφερθέντα κριτήρια του άρθρου 40.
Τελικά, η ευθύνη για την κατάφορη ΑΔΙΚΙΑ όχι μόνο στον εκλιπόντα καθηγητή Βασίλη Καρδάση αλλά και σε αρκετούς άξιους αφυπηρετήσαντες καθηγητές του Πανεπιστημίου μας ΔΕΝ αφορά μόνο τα Τμήματα, τη Σύγκλητο και την Πρυτανεία, αλλά ολόκληρη την πανεπιστημιακή κοινότητα, η οποία δεν πρέπει να αποδέχεται παθητικά τους αποκλεισμούς ή και τις εύνοιες. Το Κράτος Δικαίου δεν είναι ζητούμενο μόνο για τη σημερινή κοινωνία μας, αλλά πρώτιστα και κύρια για το Πανεπιστήμιό μας.