Ελλάδα και Τουρκία οφείλουν να ζουν ειρηνικά, να διατυπώνουν τις διαφορές τους και να αναζητούν λύσεις, δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τις κοινές του δηλώσεις με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μετά τη συνάντηση που είχαν στο Μέγαρο Μαξίμου, στο πλαίσιο της συνεδρίασης του 5ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας.
Η συνάντησή τους διήρκεσε πάνω από μία ώρα, υπερβαίνοντας τον χρόνο που είχε προβλεφθεί βάσει του προγράμματος.
Ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι προτίθεται να επισκεφθεί την άνοιξη την Άγκυρα, ενώ τόνισε ότι «η γεωγραφία και η ιστορία μας έταξαν να ζούμε στην ίδια γειτονιά, συγκυρίες μας έφεραν απέναντι, όμως αισθάνομαι χρέος να φέρουμε τα κράτη δίπλα – δίπλα. Οφείλουμε στο όνομα των επόμενων γενιών να χτίσουμε ένα αύριο που σε αυτά τα ήρεμα νερά θα φυσήξει ένας ούριος άνεμος».
Είπε επίσης ότι, με την υπογραφή Διακήρυξης σχέσεων φιλίας και καλής γειτονίας, οι δύο χώρες θα προχωρήσουν σταδιακά και στα επόμενα βήματα, διευρύνοντας τη θετική ατζέντα και τα ΜΟΕ, αλλά και την οικονομική συνεργασία. «Όταν ωριμάσουν οι συνθήκες, η επόμενη φάση του διαλόγου μπορεί να περιλαμβάνει τη μόνη διαφορά: οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας» σημείωσε ο πρωθυπουργός.
Ο κ. Μητσοτάκης επεσήμανε ότι το 1930 υπεγράφη στην Άγκυρα Σύμφωνο Φιλίας και σημείωσε ότι είναι ενεργή η παρακαταθήκη των Ινονού – Βενιζέλου. «Σήμερα, 100 χρόνια μετά τη Συνθήκη της Λωζάνης συνάπτεται διακήρυξη σχέσεων φιλίας και καλής γειτονίας. Η διακήρυξη επιβεβαιώνει τη σχέση φιλίας και αναδεικνύει τις δυνατότητες συνεργασίας» επεσήμανε.
Ξεκινώντας ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε σε κρίσεις όπως την τριετή πανδημία, έναν πόλεμο στην καρδία της Ευρώπης που προκάλεσε ενεργειακή κρίση αλλά και μεγάλες ενεργειακές καταστροφές. Ταυτόχρονα αντιμετωπίσαμε και αντιμετωπίζουμε περιφερειακές συγκρούσεις. Αλλά και οι διμερείς σχέσεις γνώρισαν διακυμάνσεις. Κάποιες στιγμές τις απείλησαν επικίνδυνα. Γι αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι οι χώρες βαδίζουν σε ένα πιο ήρεμο μονοπάτι. Ελλάδα και Τουρκία πρέπει να αναζητούν λύσεις και αν δεν γεφυρώνονται να μην παράγουν αυτόματα εντάσεις και κρίσεις. ΣΕ αυτή την κατεύθυνση στο Βίλνιους συμφωνήσαμε να πιάσουμε το νήμα της συνεργασίας. Ο οδικός χάρτης τον οποίο υιοθετήσαμε συμπεριέλαβε 3 επίπεδα ανάμεσά τους τον πολιτικό διάλογο και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Κι εμείς συναντιόμαστε για 3 φορά σε 6 μήνες. «Η χώρα μας στηρίζει τη διευκόλυνση χορηγήσεων στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Επιπλέον η Ελλάδα ζήτησε και εξασφάλισε την έγκριση της ΕΕ ώστε να ενεργοποιηθεί η δυνατότητα Τούρκων και των οικογενειών τους να επισκέπτονται όλο τον χρόνο 10 νησιά μας που είτε έχουν προσφυγικές δομές είτε έχουν σύνδεση ακτοπλοϊκή με την Τουρκία
ο επόμενο βήμα μπορεί να είναι η προσέγγιση για οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ» είπε.
Οι δηλώσεις Ερντογάν
Από την πλευρά του ο Τούρκος πρόεδρος ανέφερε: «Αισθάνομαι μεγάλη ικανοποίηση που βρίσκομαι ξανά στην Αθήνα. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον πρωθυπουργό για την υποδοχή. Θέλουμε να προωθήσουμε τη θετική σχέση που υπάρχει. Πιστεύω ότι μπορούμε να πραγματοποιούμε μια φορά τον χρόνο αυτή τη συνάντηση.
Συμφωνήσαμε να ανεβάσουμε στα 10 δισ το διμερές εμπόριο. Ευχή μας είναι να επιλύσουμε τα κοινά προβλήματα. Συζητήσαμε πώς θα αντιμετωπίσουμε τη διεθνή τρομοκρατία και χαιρετίσαμε το κλείσιμο του καταυλισμού του Λαυρίου και ζήτησα προσοχή να μην υπάρξουν παρόμοιοι καταυλισμοί που υποθάλπουν τρομοκράτες. Η τουρκική μειονότητα στην Ελλάδα και η ρωμέικη κοινότητα στην Τουρκία είναι δομικά στοιχεία του πολιτιστικού μας πλούτου. Διατύπωσα τις προσδοκίες για τη βελτίωση της κατάστασης της τουρκικής μειονότητας στη Δυτική Θράκη. Από την αρχή είπαμε ότι δεν εγκρίνουμε να στοχοποιούνται άμαχοι στη Γάζα. Είμαστε γειτονικές χώρες που μοιραζόμαστε την ίδια θάλασσα, είναι αρκετά φυσικό να υπάρχουν προβλήματα ανάμεσα σε δύο χώρες πόσο μάλλον σε δύο αδέλφια. Θέλουμε να κάνουμε το Αιγαίο θάλασσα ειρήνης. Δεν υπάρχει πρόβλημα τόσο μεγάλο ώστε να μην μπορεί να λυθεί. Είμαστε ικανοποιημένοι που έχει τέτοια αντίληψη ο Μητσοτάκης».
Η απάντηση Μητσοτάκη για την μειονότητα
Μετά την ομιλία Ερντογάν πήρε ξανά τον λόγο ο Κυριάκος Μητσοτάκης ο οποίος αναφέρθηκε στο θέμα των μειονοτήτων λέγοντας ότι «για εμένα προσωπικά η Θράκη αποτελεί παράδειγμα συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων. Ο προσδιορισμός της μειονότητας καθορίζεται από τη Συνθήκη της Λωζάνης. Χρέος μας το κλίμα της αρμονικής συμβίωσης να το συντηρήσουμε και να το διασφαλίσουμε. Η Ελλάδα διαβεβαιώνει ότι θα εξακολουθήσει να δουλεύει νυχθημερόν προς αυτή την κατεύθυνση.