Νέα εποχή με πράσινες πολιτικές και σύγχρονες μεθόδους επεξεργασίας απορριμμάτων ανοίγει στην Κρήτη, η νέα μονάδα επεξεργασίας απορριμμάτων Αμαρίου (ΜΕΑ) και το ΧΥΤΥ που εγκαινιάστηκαν χθες παρουσία αρχών και φορέων της Κρήτης. Η νέα μονάδα αποτελεί ένα πρώτο αλλά σημαντικό βήμα για τη μετάβαση της Κρήτης στην κυκλική οικονομία.
Πρόκειται για ένα εμβληματικό έργο που συμβάλλει σημαντικά στην περιβαλλοντική αναβάθμιση της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου, καθώς και στην επίτευξη των στόχων του ΠΕΣΔΑ της Περιφέρειας Κρήτης.
Ένα έργο που έχει σχεδιαστεί και κατασκευαστεί από την εταιρία Thalis, με την αξιοποίηση των πλέον σύγχρονων εργαλείων, ανοίγοντας τον δρόμο για ένα νέο μοντέλο διαχείρισης απορριμμάτων με σεβασμό στο περιβάλλον.
Η μονάδα που βρίσκεται σε πιλοτική λειτουργία και πολύ σύντομα θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία θα επεξεργάζεται 35.600 τόνους/έτος Αστικών Σύμμεικτων Αποβλήτων (ΑΣΑ) και 7.400 τόνους /έτος προδιαλεγμένου οργανικού υλικού με τα πλέον σύγχρονα μέσα μηχανικής διαλογής.
Με την επεξεργασία αυτή επιτυγχάνεται με ανάκτηση ανακυκλώσιμων υλικών και διαχωρισμό του οργανικού κλάσματος προς βιολογική επεξεργασία, παραγωγή κομπόστ από το προδιαλεγμένο και το ανακτημένο οργανικό κλάσμα των ΑΣΑ, αξιοποίηση βιοαερίου για τη συμπαραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας.
Πρόκειται όπως τονίστηκε χθες στην τελετή εγκαινίων για ένα έργο πνοής για την Κρήτη και την Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου συμβάλλοντας στη βιώσιμη και περιβαλλοντικά βέλτιστη διαχείριση των αποβλήτων και στην προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας.
Η ΜΕΑ Αμαρίου εξυπηρετεί το σύνολο του πληθυσμού του νομού και τους χιλιάδες επισκέπτες που φιλοξενούνται στις τουριστικές υποδομές της περιοχής.
Στα εγκαίνια χθες παραβρέθηκαν ο γενικός γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας Εμμανουήλ Γραφάκος και ο ειδικός γραμματέας Διαχείρισης Προγραμμάτων ΕΤΠΑ και ΤΣ του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γεώργιος Ζερβός, ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, δήμαρχοι και εκπρόσωποι φορέων.
Το έργο, προϋπολογισμού 42 εκ. ευρώ, συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Συνοχής και από Εθνικούς πόρους.
Σημειώνεται ότι για την κατασκευή του έργου ο δήμος Αμαρίου προχώρησε από το 2014 με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου στη δωρεάν παραχώρηση χρήσης προς τον Ε.Σ.Δ.Α.Κ. έκτασης που ξεπερνά τα 181 στρέμματα ενώ πρόσφατα, με νέα απόφαση του δημοτικού μας συμβουλίου, το χρονικό διάστημα αυτής της παραχώρησης χρήσης των 181 στρεμμάτων προς τον Ε.Σ.Δ.Α.Κ. παρατάθηκε έως το 2044, διασφαλίζοντας έτσι την απρόσκοπτη λειτουργία του εν λόγω εργοστασίου όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο δήμαρχος Π. Μουρτζανός επισημαίνοντας την ανάγκη υλοποίησης των δεσμεύσεων για τα ανταποδοτικά οφέλη στην περιοχή.
Σε σχετικές δηλώσεις του ο Γιώργος Ζερβός, ειδικός γραμματέας υπουργείου Ανάπτυξης τόνισε ότι το υπουργείο Ανάπτυξης έχει χρηματοδοτήσει την κατασκευή της μονάδας επεξεργασίας στο Αμάρι και του ΧΥΤΥ και συμπλήρωσε ότι με τα αντίστοιχα έργα διαχείρισης απορριμμάτων στους άλλους νομούς του νησιού η Κρήτη θα είναι πρώτη Περιφέρεια της χώρας με ένα ολοκληρωμένο περιφερειακό σχεδιασμό: «Μαζί με τη μονάδα επεξεργασίας απορριμμάτων του Ηρακλείου που υλοποιείται, τη συμβασιοποίηση της μονάδας Χερσονήσου μετά από πάρα πολλά χρόνια και την ολοκλήρωση του ΧΥΤΥ στα Χανιά, ολοκληρώνεται όλος ο περιφερειακός σχεδιασμός για τη διαχείριση των απορριμμάτων στην Κρήτη. Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό, καθώς επί της ουσίας είναι η πρώτη περιφέρεια που έχει έναν ολοκληρωμένο περιφερειακό σχεδιασμό με όλες τις μονάδες να λειτουργούν ή να βρίσκονται στο στάδιο της κατασκευής».
Από την πλευρά του ο Μανώλης Γραφάκος γενικός γραμματέας του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με ευθύνη τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων και των αστικών λυμάτων σημείωσε ότι η λειτουργία της μονάδας Αμαρίου είναι το αποτέλεσμα μιας μακροχρόνιας δουλειάς όλων των φορέων της δημόσιας διοίκησης, του κεντρικού κράτους, της αυτοδιοίκησης του δευτέρου και του πρώτου βαθμού. «Παραδίδουμε στου πολίτες την 11η σε λειτουργία μονάδα στην Ελλάδα, την πιο σύγχρονη στο νησί της Κρήτης. Είναι μια μονάδα που ουσιαστικά αποτελεί προάγγελο για το τι θα δείτε λίγο αργότερα, μέσα στην επόμενη διετία και τριετία, όπως και στο Ηράκλειο και στη Σητεία. Μέχρι το τέλος της επόμενης τριετίας θα μιλάμε για μια πράσινη διαχείριση αποβλήτων στο νησί της Κρήτης, μια διαχείριση αποβλήτων που θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής των πολιτών, θα βελτιώσει το τουριστικό προϊόν της περιοχής και κυρίως θα προστατέψει το περιβάλλον».
Εκ μέρους της ανάδοχου εταιρίας ο Δημήτρης Κονταξής, αντιπρόεδρος της εταιρίας «Θαλής» και γενικός διευθυντής Waste Management Motor Oil ανέφερε:
«Αποτελεί μια εμβληματική επένδυση, όχι μόνο για την Κρήτη, αλλά για όλη την Ελλάδα. Δημιουργεί μια βάση κυκλικής οικονομίας στο νησί και ένα πρότυπο επεξεργασίας απορριμμάτων, που από την παραγωγή ανακυκλώσιμος υλικών παράγεται αξία και ενέργεια από την επεξεργασία του βιοαερίου παράγεται από την επεξεργασία των βιοαποβλήτων. Νομίζω ότι είναι η αρχή για τον τόπο, εδώ μπορούν να προστεθούν περισσότερες μονάδες και να γίνει πραγματικά ένα κύτταρο, ένας πυρήνας κυκλικής οικονομίας για το νησί. Μιλάμε για την επεξεργασία 42.000 τόνων απορριμμάτων ετησίως, με δυνατότητα επέκτασης εάν αυτό απαιτηθεί. Ο σχεδιασμός της «Θαλής», που αποτελεί πλέον θυγατρική τη Motor Oil και είναι επέκταση τέτοιων μονάδων σε όλη την Κρήτη, αλλά και πανελλαδικά. Η διαχείριση των απορριμμάτων δεν είναι πια μια δραστηριότητα η οποία δημιουργεί περισσότερα απόβλητα, αλλά δημιουργεί αξία μέσα από την παραγωγή ανακυκλώσιμων υλικών και ενέργειας από το υπόλειμμα το οποίο απομένει».
Εκ μέρους του ΕΣΔΑΚ ο πρόεδρος Ζαχαρίας Καλογεράκης, ανέφερε: «Με την αξιοποίηση των πλέον σύγχρονων τεχνολογικά μεθόδων, τόσο στην επεξεργασία αποβλήτων, όσο και στον έλεγχο των διεργασιών, η πλήρης αυτοποιημένη μονάδα επεξεργασίας αποβλήτων είναι σε θέση σήμερα να επεξεργάζεται ετησίως εισερχόμενη ποσότητα 43.000 τόνους απορριμμάτων, που αποτελούνται από 35.600 τόνους σύμμεικτα και 7.500 τόνους βιολογικά απόβλητα από διαλογή στην πηγή. Να επιτυγχάνει υψηλά ποσοστά ανάκτησης ποιοτικών ανακυκλώσιμων υλικών, να παράγει κόμποστ υψηλής ποιότητα από το προδιαλεγμένο υλικό. Να αξιοποιεί το παραγόμενο βιοαέριο για τη συμπαραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας.
Το συνολικό κόστος του έργου ανέρχεται στα 43,7 εκατομμύρια ευρώ, από τα οποία τα 36,9 καλύφτηκαν από το ΥΜΕΠΕΡΑ, το 1,6 ευρώ από ίδια συμμετοχή των δήμων της Π.Ε. Ρεθύμνου, ενώ τα 5,1 ευρώ από το πρόγραμμα δημοσιών επενδύσεων της περιφέρειας Κρήτης. Με τη ΜΕ Αμαρίου και την προώθηση της διαλογής στην πηγή η Π.Ε. Ρεθύμνου εναρμονίζεται πλήρως με την ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία αναφορικά με τη διαχείριση αστικών στερεών αποβλήτων».
Την υλοποίηση των δεσμεύσεων για αντισταθμιστικά οφέλη αναμένει ο δήμος Αμαρίου
Ο δήμαρχος Αμαρίου Παντελής Μουρτζανός, αναφερόμενος στη ΜΕΑ Αμαρίου, ότι πρόκειται για μια σύνθετη και πολυεπίπεδη επένδυση, για την οποία ο δήμος Αμαρίου, αντιλαμβανόμενος από την πρώτη στιγμή, πλήρως, τα περιβαλλοντικά οφέλη και τη σημασία του έργου για την εξέλιξη της κυκλικής οικονομίας της Κρήτης, προχώρησε από το 2014 με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου στη δωρεάν παραχώρηση χρήσης προς τον Ε.Σ.Δ.Α.Κ. έκτασης που ξεπερνά τα 181 στρέμματα. Ενώ πρόσφατα, με νέα απόφαση του δημοτικού μας συμβουλίου, το χρονικό διάστημα αυτής της παραχώρησης χρήσης των 181 στρεμμάτων προς τον Ε.Σ.Δ.Α.Κ. παρατάθηκε έως το 2044, διασφαλίζοντας έτσι την απρόσκοπτη λειτουργία του εν λόγω εργοστασίου.
Για τον λόγο αυτό όπως υποστήριξε ο κ. Μουρτζανός ο δήμος Αμαρίου δικαιούται και πρέπει να λάβει αντισταθμιστικά οφέλη για το έργο αυτό επισημαίνοντας χαρακτηριστικά: «Η ολοκλήρωση και λειτουργία του εμβληματικού αυτού έργου, το οποίο ενσωματώνει τις πλέον σύγχρονες τεχνολογικές λύσεις στην επεξεργασία των αποβλήτων με κύριο στόχο την προστασία του περιβάλλοντος, ως Ρεθεμνιώτες μας ικανοποιεί ιδιαίτερα. Εμείς, ως Αμαριώτες, είναι γεγονός ότι διαχρονικά έχουμε επιδείξει υπεύθυνη στάση, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην επίλυση ενός χρόνιου και δύσκολου, από πολλές απόψεις, προβλήματος, αποδεχόμενοι στον τόπο μας τα απορρίμματα ολόκληρης της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου. Εμείς κάναμε αυτό που πρέπει. Όταν άλλοι δήμοι δεν δέχονται για κανέναν λόγω τα απορρίμματα στην περιοχή τους, εμείς δείξαμε υπευθυνότητα και δεχτήκαμε τα απορρίμματα όλης της περιφερειακής ενότητας Ρεθύμνου. Οι υπεύθυνοι, όλοι οι αρμόδιοι, οι οποίοι μας έχουν υποσχεθεί κάποια αντισταθμιστικά οφέλη. Περιμένουμε αυτές οι προφορικές δεσμεύσεις, το επόμενο διάστημα ει να οριστικοποιηθούν και εγγράφως, για να μπορέσουμε όλοι μαζί να συνυπάρξουμε χωρίς προβλήματα την επόμενη μέρα. Είναι αυτονόητο, πως σύγχρονες περιβαλλοντικές υποδομές για ένα πράσινο και βιώσιμο μέλλον δεν μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς την αποδοχή της τοπικής κοινωνίας.
Όπως αρμονικά λοιπόν συνυπήρξαμε και καθ΄ όλη τη διάρκεια σχεδιασμού και υλοποίησης του έργου, όπου ο Δήμος, η εταιρία ΑΜΑΡΙ Μ.Α.Ε. – Ο.Τ.Α,, η Περιφέρεια Κρήτης, ο Ε.Σ.Δ.Α.Κ. και ο Ανάδοχος συνεργαστήκαμε άψογα, με επαγγελματισμό και υπευθυνότητα, επιτυγχάνοντας παρά τις όποιες μικρές αποκλίσεις, λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας και των καιρικών συνθηκών, την τήρηση του χρονοδιαγράμματος υλοποίησης του έργου, έτσι ακριβώς ευελπιστώ ότι θα συνεχίσουμε και κατά τη λειτουργία της μονάδας. Είναι ένα έργο πνοής για την περιοχή. Είναι ένα έργο που έγινε αποκλειστικά με δαπάνες του κράτους και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν είναι ένα έργο που έγινε μέσω ΣΔΙΤ, δηλαδή με εκμετάλλευση καθαρή από τους ιδιώτες. Ευχαριστώ για αυτό τον περιφερειάρχη Κρήτης που πρωτοστάτησε στο κομμάτι αυτό».
Ο δήμαρχος Ρεθύμνου Γιώργος Μαρινάκης σε δηλώσεις του έκανε λόγο για μια εξαιρετική μέρα για το Ρέθυμνο, γενικά για όλο τον νομό, αφού εγκαινιάζεται όπως είπε ένα τεράστιο έργο: «Η μονάδα επεξεργασίας απορριμμάτων που την περιμέναμε για λόγους περιβαλλοντολογικούς, για να συγχρονιστούμε με τις σύγχρονες επιταγές της εποχής που θέλουμε να έχουμε σωστή επεξεργασία των απορριμμάτων χωρίς να επηρεάζουμε το περιβάλλον, χωρίς να δημιουργούμε προβλήματα, να υποστηρίζουμε την κυκλική οικονομία. Προφανώς, είναι και ένα αναπτυξιακό έργο για την περιοχή, αφού άνθρωποι θα εργαστούν εδώ σε όλες τις βαθμίδες, επιστήμονες και απλοί εργαζόμενοι. Έτσι, ένα όνειρο πολλών ετών γίνεται πραγματικότητα. Οφείλω να ευχαριστήσω όλους εκείνους που συνέβαλαν διαχρονικά στην επίτευξη αυτού του μεγάλου εγχειρήματος. Δεν ήταν εύκολα τα πράγματα, περάσαμε από πολλά εμπόδια. Αλλά νομίζω ότι η αξιοπιστία της εταιρείας που έχει αναλάβει το έργο, αλλά και γενικότερα η υποστήριξη της κοινωνίας, έφερε το ποθητό αποτέλεσμα. Θεωρώ ότι δεν φτάνουν μόνο τα έργα, αλλά πρέπει να αλλάξουμε και τη νοοτροπία του κόσμου και να διαπαιδαγωγήσουμε κυρίως τα παιδιά μας, τα οποία θεωρώ ότι είναι οι καλύτεροι δάσκαλοι των γονέων τους. Η μοντέρνα επεξεργασία απορριμμάτων θέλει ανθρώπους ενημερωμένους και προσηλωμένους στον στόχο».
Στ. Αρναουτάκης: Αναγκαίο έργο που σχεδιάστηκε και λειτουργεί στη στρατηγική της κυκλικής οικονομίας
Ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης εξέφρασε την ικανοποίησή του για την υλοποίηση του περιφερειακού σχεδιασμού για τη διαχείριση των απορριμμάτων στο νησί επισημαίνοντας πως: Πραγματοποιούμε σήμερα, ένα ακόμα μεγάλο βήμα για την αντιμετώπιση των μεγάλων περιβαλλοντικών προκλήσεων της εποχής, και εγκαινιάζουμε έναν νέο κύκλο στη διαχείριση των αποβλήτων, με την ολοκλήρωση ενός έργου που αποτελεί μια βασική παράμετρο για τη μετάβαση σε μια πράσινη και βιώσιμη οικονομία, η οποία αναβαθμίζει παράλληλα την ποιότητα ζωής των 85.000 κατοίκων της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου ως Περιφέρεια Κρήτης. Στηρίζουμε την περαιτέρω αναβάθμιση των μονάδων για να ανταποκρίνονται στις κατευθύνσεις του νέου Εθνικού και Περιφερειακού Σχεδιασμού. Δίνουμε έμφαση σε καινοτόμες δράσεις που έχουν ως στόχο τη βέλτιστη αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων υλικών και ρευμάτων. Και βεβαίως, προσανατολιζόμαστε σε παρεμβάσεις που θα έχουν ως κεντρική επιδίωξη, τη μετάβαση του συνόλου των περιβαλλοντικών υποδομών σε καθεστώς ενεργειακής ουδετερότητας με στόχο τη μείωση του διοξειδίου του άνθρακα και του κόστους επεξεργασίας».
Ο κ. Αρναουτάκης αναφέρθηκε προσωπικά, ευχαριστώντας τον κ. Τσακίρη πρώην υφυπουργό Ανάπτυξης, τον κ. Χαρίτση πρώην αναπληρωτή υπουργό Οικονομίας, τον κ. Γραφάκο γενικό γραμματέα του υπουργείου Περιβάλλοντος, τον κ. Ζερβό ειδικό γραμματέα του υπουργείου Ανάπτυξης και βεβαίως την κα Φωτονιάτα και τον κ. Μαμαλούγκα. Επίσης ιδιαίτερες ευχαριστίες απηύθυνε και στην εκτελεστική επιτροπή του ΕΣΔΑΚ, για τις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει μέχρι σήμερα για την αποτελεσματική διαχείριση της διαδικασίας ωρίμανσης, παρακολούθησης και λειτουργίας των έργων.
Στη διάρκεια των ομιλιών κατά την τελετή εγκαινίων έγιναν αναφορές σε δυο πρόσωπα αυτο της αντιπεριφερειάρχη Βιργινίας Μανασάκη που είχε και τον σχεδιασμό, και του ανάδοχου αυτού του έργου, Βασίλη Παπαζήση που ήταν ο ιδρυτής της «Θαλής».