Πέμπτη σήμερα και στο ΚΗΦΗ δήμου Μυλοποτάμου συνεχίστηκε η διαγενεακή σύνδεση. Ήρθαν και πάλι τα «πρωτάκια» από το 1ο Δημοτικό Σχολείο Περάματος στα πλαίσια του μαθήματος «Εργαστήρια δεξιοτήτων», για να συζητήσουν με τους ηλικιωμένους μας.
Το θέμα της συζήτησης μας ήταν επίκαιρο: Πώς ζεσταινόταν όταν ήταν παιδιά και τι ρούχα φορούσαν το χειμώνα για να μην κρυώνουν.
Δύσκολο θέμα και συγκινητικό. Οι ηλικιωμένοι μας ξαναθυμήθηκαν τότε που ήταν παιδάκια μικρά σαν και αυτά που είχαν τώρα απέναντί τους και πήγαιναν στο σχολείο, ξυπόλυτα με κοντά παντελονάκια, με μπαλωμένα αποφόρια (ρούχα ξαναφορεμένα από άλλο παιδί, αδερφάκι ίσως) κι αν ήταν τυχερά είχαν και ένα πλεκτό μπλουζάκι από το μαλλί τον προβάτων που το είχε πλέξει η μάνα τους.
– Δύσκολοι καιροί παιδιά μου, χιονιές, κρύα, ανέχεια, πείνα, δύσκολα χρόνια, πολύ δύσκολα. Είχανε πέσει οι Γερμανοί παιδιά μου τότε που εγώ πήγαινα στο σχολείο. Τότες και μη μπλιό φοβούμαστονε γιατί είχανε σκοτώσει και τον αδερφό της μάνας μου τότε σας, μας είπε η κ. Σοφία και βούρκωσαν τα μάτια της.
– Στο σπίτι είχαμε το τζάκι, όση ώρα είμαστε κοντά ζεσταινόμαστε αλλά μετά ήτανε ψόφος. Τα υπόλοιπα δωμάτια δεν είχαν θέρμανση, κρυώναμε και το βράδυ σκεπαζόμαστε κουρελούδες, ενώ το στρώμα ήταν από ασφεντιλές παιδιά μου, διηγήθηκε η κ. Ιωάννα μας.
–Οι πιο τυχεροί, οι πλούσιοι δηλαδή, είχανε πατανίες που τις είχανε υφάνει οι νοικοκυράδες από το μαλλί των προβάτων και σκεπαζόμαστε, ανέφερε η κ. Μαρία.
– Παπούτσια παιδί μου έβαλα εγώ 14 χρονών, μας είπε ο κ. Δημήτρης, ενώ από την πλευρά του ο κ. Γιώργος θυμήθηκε το «γαμπά» που είχε ο πατέρας του:« Ήταν ένα πανωφόρι που έφτιαχναν με το μαλλί των προβάτων με ειδική επεξεργασία και δεν το περνούσε το νερό».
– Ο κ. Μανώλης πάλι θυμήθηκε το κρύο που μάργωνε (πάγωνε) τα ποδαράκια τους, αφού ήταν «ξυπόλιτα και με κοντά παντελονάκια, κι έκανε χιονιάδες τότε, όχι αστεία».
– Να μη ζήσετε ποτέ τα χρόνια που περάσαμε εμείς, να μην αξιωθείτε να γνωρίσετε ποτέ πόλεμο (ο αγιάτρευτος πόνος τους) γιατί μόνο κακά φέρνει παιδιά μου, τους ευχήθηκε ο κ. Γιώργος.
«Φτώχεια, πείνα, φόβο, ορφάνια, ταπείνωση, στεναχώρια. Στο σχολειό είχαμε σόμπα αλλά κάθε πρωί που πηγαίναμε κρατούσε ένα κουτσουράκι το κάθε κοπέλι και το βάζαμε στη σόμπα και ζεσταινόμαστε». Αυτό είπαν σχεδόν όλοι οι ηλικιωμένοι ,ότι δηλαδή κρατούσαν ένα «κουτσουράκι» το κάθε παιδί για τη σόμπα του σχολείου, κι έτσι ζεσταινόταν.
Αυτά κι άλλα πολλά ακόμα διηγήθηκαν στα παιδιά με εμφανή συγκίνηση και παραίνεση να νοιώθουν ευγνωμοσύνη για όσα καλά έχουν σήμερα γιατί τίποτα δεν είναι δεδομένο!
Τα παιδάκια ήταν εξαιρετικοί ακροατές. Έκαναν ερωτήσεις γιατί είχαν απορίες και θλίβονταν το μουτράκια τους όταν άκουαν τις στενάχωρες απαντήσεις των ανθρώπων μας. Πόσο σπουδαίο βιωματικό εργαστήρι για αυτά τα παιδιά…
Φεύγοντας οι μικροί μαθητές, όπως πάντα τους χαρίσαμε την εξαιρετική αφίσα που είχαμε πάρει από το camp της Μαλακάσας το 2019 και αναπαράξαμε τη βοήθεια του Mανούσου Κλάδου καθώς είχε τότε θεσμικό ρόλο στο Δήμο μας. Η αφίσα αυτή είναι τροφή για σκέψη και συζήτηση μέσα και έξω από την τάξη.
Ευχαριστούμε πολύ τους δασκάλους που συνόδευαν τα παιδιά, την Αλεξάνδρα Βράκα και τον Στέλιο Καρκαβάτσο.
Ο χρόνος ποτέ δεν είναι αρκετός σ’ αυτές τις διαγενεακές συναντήσεις….
Η υπεύθυνη της Δομής
Εμμανουέλα Μαθιουδάκη