H Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών (ΕΚΙΜ) και το Κέντρο Ερευνών και Μελετών για τις Ανθρωπιστικές, τις Κοινωνικές και τις Επιστήμες της Αγωγής του Πανεπιστημίου Κρήτης (ΚΕΜΕ-ΠΚ) διοργανώνουν υβριδική εκδήλωση με θέμα «Νεανικός ακτιβισμός ενάντια σε δικτατορικά καθεστώτα», η οποία θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 16 Μαΐου 2022 στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης στο Ηράκλειο, με δυνατότητα παρακολούθησης με φυσική παρουσία ή διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας zoom.
Η εκδήλωση διοργανώνεται στο πλαίσιο του έργου «Free your Mind: Youth Activism in Southern Europe in Times of Dictatorship – FYM», του προγράμματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Europe for Citizens – European Remembrance – REMEM)». Το ερευνητικό έργο FYM συντονίζεται από το Iscte – Instituto Universitário de Lisboa στη Πορτογαλία με εταίρους την Associação Cultural Ephemera (Πορτογαλία), το ΚΕΜΕ του Πανεπιστημίου Κρήτης (Ελλάδα), το πανεπιστήμιο Complutense της Μαδρίτης (Ισπανία) και την Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών / Ιστορικό Μουσείο Κρήτης (Ελλάδα). Το έργο που ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2021 και θα ολοκληρωθεί το 2022, επικεντρώνεται στον ρόλο που διαδραμάτισαν γενιές νέων Ευρωπαίων στην κατάρρευση των δικτατορικών καθεστώτων στη Νότια Ευρώπη κατά τις δεκαετίες του 1960 και του 1970.
Στο πρώτο μέρος της εκδήλωσης στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης θα πραγματοποιηθεί η μουσειοπαιδαγωγική δράση «Μνήμες και ερμηνείες της αντίστασης» με τη συμμετοχή ομάδας μαθητών λυκείου και εκπαιδευτικών του σχολείου Ευρωπαϊκής Παιδείας Ηρακλείου και ομάδας φοιτητών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης. Η δράση σχεδιάστηκε ειδικά για τις ανάγκες της εκδήλωσης από τη μουσειοπαιδαγωγό Στέλλα Μαλλιαράκη και τη θεατροπαιδαγωγό Ρία Μεντηλίδου του τμήματος Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων της ΕΚΙΜ.
Το δεύτερο μέρος της εκδήλωσης με θέμα «Κινήματα αντίστασης της νεολαίας ενάντια στις δικτατορίες στη Νότια Ευρώπη» που απευθύνεται στο ευρύ κοινό θα ξεκινήσει στις 11.30 και το κοινό θα μπορεί να το παρακολουθήσει με φυσική παρουσία στο Αμφιθέατρο Γιάννη Περτσελάκη του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης ή μέσω της πλατφόρμας zoom μετά από online εγγραφή. Η εκδήλωση θα ξεκινήσει με την συνοπτική παρουσίαση του έργου «Free your Mind» από την καθηγήτρια του πανεπιστημίου Κρήτης Μαρία Κούση, τον συντονιστή του έργου καθηγητή του πανεπιστημίου της Λισαβώνας Luís Nuno Rodrigues και σύντομες ομιλίες από ειδικούς από την Πορτογαλία, την Ισπανία, την Γαλλία και την Ιταλία.
Θα ακολουθήσει η παρουσίαση της εκπαιδευτικής δράσης του ΙΜΚ από την καθηγήτρια του πανεπιστημίου Κρήτης Ελένη Κατσαρού και τη μουσειοπαιδαγωγό της ΕΚΙΜ, Στέλλα Μαλλιαράκη. Η εκδήλωση θα κλείσει με την προβολή αποσπάσματος του ντοκιμαντέρ «Χούντα είναι. Θα περάσει;» του σκηνοθέτη Φώτου Λαμπρινού, παραγωγή της ΕΡΤ 2011-2012, για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου κατά την ελληνική δικτατορία. Το απόσπασμα θα πλαισιώσουν ζωντανές μαρτυρίες από το στέλεχος του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος Ολύμπιο Δαφέρμο, συγγραφέα του βιβλίου «Φοιτητές και δικτατορία: Το αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα 1972-1973» (Αθήνα 1999) και την κοινωνική ανθρωπολόγο Ελένη Τσενόγλου, συντ. καθηγήτρια δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που ως μαθήτρια την εποχή της δικτατορίας βίωσε τα γεγονότα, με επακόλουθη συζήτηση μεταξύ των ομιλητών και του κοινού.
Για όσους συμμετάσχουν στην εκδήλωση διαδικτυακά θα παρέχεται ταυτόχρονη μετάφραση από τα ελληνικά στα αγγλικά. Για όσους συμμετάσχουν με φυσική παρουσία το μουσείο εφαρμόζει στους χώρους και τις δράσεις του τα ισχύοντα υγειονομικά πρωτόκολλα για την πρόληψη της διασποράς της νόσου covid-19 και η χρήση μάσκας στους εσωτερικούς χώρους είναι υποχρεωτική.
Πρόγραμμα
09.30-11.30: Μουσειοπαιδαγωγική δράση «Μνήμες και ερμηνείες της αντίστασης» με τη συμμετοχή ομάδας μαθητών λυκείου και εκπαιδευτικών του Σχολείου Ευρωπαϊκής Παιδείας Ηρακλείου και ομάδας φοιτητών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, που σχεδιάστηκε ειδικά για την εκδήλωση από τη μουσειοπαιδαγωγό Στέλλα Μαλλιαράκη και τη θεατροπαιδαγωγό Ρία Μεντηλίδου.
12.00-12.15: Χαιρετισμοί.
Κλαίρη Μιτσοτάκη, αντιπρόεδρος Εταιρίας Κρητικών Ιστορικών μελετών.
Μανώλης Καρτσωνάκης, περιφερειακός διευθυντής Εκπαίδευσης Κρήτης.
Στέλλα Γιακουμάκη, διευθύντρια Κέντρου Ερευνών και Μελετών για τις Ανθρωπιστικές, τις Κοινωνικές και τις Επιστήμες Αγωγής του Πανεπιστημίου Κρήτης (ΚΕΜΕ-ΠΚ)
12.15-13.15: Παρουσιάσεις.
– Μαρία Κούση, καθηγήτρια, τμήμα Κοινωνιολογίας πανεπιστημίου Κρήτης, επιστημονική υπεύθυνη της Ομάδας Έργου FYM στο ΚΕΜΕ-ΠΚ.
– Luís Nuno Rodrigues, συντονιστής του έργου FYM, καθηγητής, Departamento de História, ISCTE-Instituto Universitário de Lisboa, διευθυντής, Centro de Estudos Internacionais (CEI-Iscte), Πορτογαλία.
– Óscar J. Martín García, Investigador Ramón y Cajal, Departamento de Historia, Teorías y Geografías Políticas, Universidad Complutense de Madrid, Ισπανία.
– Elisabeth Oliverο, εκπαιδευτικός δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, Ensemble Scolaire Assomption Lyon, Γαλλία.
– Lorenzo Zamponi, επίκουρος καθηγητής, Faculty of Political and Social Sciences, Scuola Normale Superiore, Firenze, Ιταλία.
– Ελένη Κατσαρού, καθηγήτρια, Τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών Πανεπιστημίου Κρήτης, υπεύθυνη επιστημονικού συντονισμού της δράσης ΕΚΙΜ και ΚΕΜΕ-ΠΚ του έργου FYM.
– Στέλλα Μαλλιαράκη, μουσειοπαιδαγωγός, υπεύθυνη τμήματος Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων ΕΚΙΜ | ΙΜΚ.
13.15-14.15: Προβολή αποσπάσματος του ντοκιμαντέρ «Χούντα είναι. Θα περάσει;» του σκηνοθέτη Φώτου Λαμπρινού, παραγωγή ΕΡΤ 2011-2012.Σχολιάζουν και συνομιλούν:
– Ολύμπιος Δαφέρμος, στέλεχος του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος και συγγραφέας του βιβλίου Φοιτητές και δικτατορία: Το αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα 1972-1973 (Αθήνα 1999).
– Ελένη Τσενόγλου, κοινωνική ανθρωπολόγος, συντ. καθηγήτρια δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Θα ακολουθήσει συζήτηση με το κοινό.
Από τη Γραμματεία του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης