Ένα σημαντικό «εργαλείο» έθεσε στη διάθεση της επιστημονικής κοινότητας και ιδίως των ομάδων που εργάζονται πάνω στην έρευνα της ιατρικής, ο καθηγητής Χημείας στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης Νίκος Χατζάκης και διευθυντής του κέντρου NNF for Optimized Oligo Escape and Control of Disease.
Αυτός και η ομάδα του κατάφεραν, όπως είπε στη Σώτια Πεντεδήμου στην εκπομπή «Update» στην Τηλεόραση Creta, να αναπτύξουν ένα σύστημα μέσω του οποίου μπορεί κανείς σε πραγματικό χρόνο να δει πως τα ανθρώπινα κύτταρα προσβάλλονται από τους διάφορους ιούς. Σύμφωνα με τον ίδιο αυτό είναι πολύ σημαντικό καθώς όχι μόνο θα εξελιχθεί η έρευνα πάνω στη θωράκιση του ανθρώπου απέναντι σε τέτοιες εισβολές αλλά επιπλέον, καθότι με τον ίδιο μηχανισμό εισβάλλουν τα εμβόλια και τα φάρμακα στο ανθρώπινο κύτταρο, ανοίγεται ο δρόμος για την εξέλιξη και των εν λόγω ερευνών.
Σημαντικό κομμάτι για την ανάπτυξη αυτού του συστήματος, όπως εξήγησε, διαδραμάτισε η Τεχνητή Νοημοσύνη η οποία για την επιστημονική έρευνα αποτελεί πλέον ένα «πανίσχυρο» όπλο, που οδηγεί σε δρόμους τους οποίους οι επιστήμονες πριν μια δεκαετία ούτε φαντάζονταν ότι μπορούν να βαδίσουν, όπως χαρακτηριστικά επεσήμανε ο κ. Χατζάκης.
«Στην ουσία φτιάξαμε ένα σύστημα που μπορούμε να δούμε σε ζωντανή μετάδοση πως τα κύτταρα του ανθρώπινου σώματος προσβάλλονται από ιούς. Για να φανταστείτε χωράνε 1 δισ. ιοί στην κορυφή της καρφίτσας, είναι πάρα πολύ μικροί, είναι 30 νανόμετρα. Οπότε χρειάζεσαι πανίσχυρα μικροσκόπια για να μπορείς να τα δεις. Το δεύτερο δύσκολο κομμάτι είναι ότι μπορείς να δεις τον ιό πως έρχεται στο σπίτι σου, πως χτυπάει το παράθυρο, πως χτυπάει την πόρτα και μπορείς να καταλάβεις σε απλό χρόνο αν θα μπει από την πόρτα ή το παράθυρο και να το μπλοκάρεις. Αυτό το τελευταίο κομμάτι, επειδή τα δεδομένα που παράγουμε είναι απίστευτα σε μέγεθος χρειάζεται τεχνητή νοημοσύνη», ανέφερε χαρακτηριστικά εξηγώντας στη συνέχεια πως στην ουσία το μοντέλο ΤΝ που αναπτύχθηκε από την ομάδα του καταφέρνει να αξιολογεί και να αναλύει το πόσο κακόβουλος ή όχι είναι ένας ή πολλοί ταυτόχρονα ιοί των οποίων οι κινήσεις μετριούνται σε κλάσματα δευτερολέπτου. «Καταλαβαίνεις ποιοι από αυτούς είναι δραστικοί, ποιοι θα προσβάλλουν τα κύτταρά μας και ποιοι θα μείνουν να περιφέρονται απέξω χωρίς να καταφέρουν να μπουν μέσα. Το οποίο είναι το σημαντικό βήμα αν θέλουμε να το σταματήσουμε», εξήγησε ο Έλληνας καθηγητής.
Παράλληλα, με αυτό το «εργαλείο» οι επιστήμονες θα μπορέσουν να σημειώσουν πρόοδο στην ίαση ασθενειών καθώς όπως δήλωσε «αυτό που θέλουμε να μπει στο κύτταρό μας είναι τα φάρμακα, όταν θέλουμε να γιατρέψουμε μια ασθένεια. Έχουμε το ίδιο πράγμα. Έχουμε ένα νανοσωματίδιο το οποίο χτυπάει το κύτταρό μας και εμείς θέλουμε να ανοίξουμε τις πόρτες, τα παράθυρα, την οροφή να μπει διάπλατα για να γιατρέψει το κύτταρο. Οπότε βλέποντας και αυτό σε πραγματικό χρόνο μπορείς είτε πρόκειται για φάρμακο είτε για ένα καινούργιο εμβόλιο είτε ένα φάρμακο νέας γενιάς να πεις θέλω να ανοίξω τα πάντα για να είναι εύκολη η είσοδος».
Μάλιστα, όπως ο ίδιος σημείωσε το εν λόγω εργαλείο είναι στη διάθεση και όλων των ερευνητών της παγκόσμιας κοινότητας καθώς η ομάδα του κ. Χατζάκη έφτιαξε όπως εξήγησε ένα software που μπορεί να το κατεβάσει οποιοσδήποτε επιστήμονας στον υπολογιστή του και να κάνει την ανάλυση που θέλει πάνω στους ιούς. «Είναι πολύ σημαντικό αυτό γιατί δίνεις απλόχερα στην επιστήμη ένα εργαλείο που μπορεί να αυξήσει τις αποδόσεις σαν ιατρική κοινότητα», τόνισε χαρακτηριστικά.
«Η εξέλιξη της τεχνολογία δεν είναι απλά αλματώδης»
Χαρακτηριστικό δείγμα της ραγδαίας ανάπτυξης των τεχνολογικών εργαλείων που βοηθάνε την έρευνα στα διάφορα επιστημονικά πεδία να προχωρήσει είναι η Τεχνητή Νοημοσύνη ή ακόμα και τα πανίσχυρα μικροσκόπια που χρησιμοποιεί η ομάδα του καθηγητή Νίκου Χατζάκη για την παρακολούθηση των ιών που προσβάλουν τα ανθρώπινα κύτταρα.
Χάρη στην τεχνολογία λοιπόν όπως ο ίδιος σημείωσε οι επιστήμονες πλέον μπορούν να μιλάνε για εξελίξεις που κάποτε, όχι πολύ μακριά πριν μια δεκαετία, ανήκαν στη σφαίρα της φαντασίας.
«Η εξέλιξη της τεχνολογίας δεν είναι απλά αλματώδης. Πράγματα που μέχρι πριν μια 10ετια – αν κάποιος τότε που σπούδαζα μου έλεγε ότι θα κάνουμε αυτά που κάνουμε τώρα θα του έλεγα ότι πρόκειται για επιστημονική φαντασία. Και αυτά τα μικροσκόπια που έχουμε τώρα δεν υπήρχαν καν. Η τεχνολογία που έχουμε με τη βοήθεια της ΤΝ, να μαζεύουμε όλα αυτά τα δεδομένα, και να φτιάχνουμε βάσεις δεδομένων ήταν για εμάς πραγματικά επιστημονική φαντασία. Τώρα έχουμε το γονιδίωμα του ανθρώπου, έχουμε το γονιδίωμα των κυττάρων στον ανθρώπινο εγκέφαλο, αρχίζουμε και αποκτούμε δεδομένα που ήταν στη σφαίρα του εξωπραγματικού. Οπότε ανακαλύπτουμε πράγματα που δεν είχαμε ιδέα πιο πριν ότι θα μπορούσαν να είναι εφικτά και ανακαλύπτουμε και τρόπους να πλησιάσουμε ασθένειες που για μας ήταν επίσης φαντασία. Για παράδειγμα, παλαιότερα θεωρούσαμε τελείως απίθανο ότι θα μπορούσαμε να δώσουμε γονιδιακή θεραπεία σε ανθρώπους. Τώρα μπορούμε. Είδαμε πρόσφατα σε κλινικές μελέτες ότι αλλάξαν το DNA ενός κοριτσιού που είχε καρκίνο και το σώσανε. Ή μπορούμε να χτυπήσουμε ασθένειες που έχουν να κάνουν με την καρδιά», υπογράμμισε ο Έλληνας καθηγητής.
Πάντως σε επίπεδο Ελλάδας, σημείωσε πως ναι μεν γίνονται εξίσου αξιόλογες ερευνητικές προσπάθειες την ώρα που το ερευνητικό δυναμικό είναι απίστευτο όπως το χαρακτήρισε, αυτό που όμως κρατάει πίσω την έρευνα και την καινοτομία είναι οι μη σταθερές χρηματοδοτήσεις. Κάτι που όχι μόνο εμποδίζει τους επιστήμονες που εργάζονται στη χώρα να εξελίξουν τις προσπάθειές τους αλλά προβληματίζει και ανθρώπους στο εξωτερικό στο να έρθουν στην Ελλάδα και να εργαστούν εδώ.
Μεταξύ άλλων ο καθηγητής τόνισε: «Προσπαθούμε να φέρουμε μυαλά από το εξωτερικό και στην Ελλάδα δεν έχουμε σταθερές χρηματοδοτήσεις ακόμα. Δεν μπορείς να κάνεις έρευνα αν δεν πληρώσεις κόσμο. Αν δεν έχεις τα όργανα που έχουμε εδώ. Τα μικροσκόπια που έχουμε στην Κοπεγχάγη είναι πολλαπλά εκ. ευρώ. Δηλαδή θα πας να τρέξεις σε μια Formula 1 με το ποδήλατο; Δεν υπάρχουν αρκετές χρηματοδοτήσεις στην Ελλάδα. Αυτό είναι κάτι που σκεφτόμαστε σοβαρά οι Έλληνες του εξωτερικού για να γυρίσουμε πίσω. Παρόλα αυτά γίνονται σημαντικές προσπάθειες σε επίπεδο ατομικό και πολλές φορές σε επίπεδο συλλογικό και σε επίπεδα συνεδρίων που γίνονται και συνεργασίες που υλοποιούνται είναι πάρα πολύ όμορφες. Βλέπω σημαντικές προσπάθειες», κατέληξε ο καθηγητής Νίκος Χατζάκης.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΡΑΦΑΕΛΑ ΚΟΥΤΑΝΤΟΥ
