Της ΕΜΜΑΝΟΥΕΛΑΣ ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗ*
Τα κέντρα ημερήσιας φροντίδας ηλικιωμένων είναι δομές συγχρηματοδοτούμενες λειτουργούν περί τις 70 σε όλη την Ελλάδα, ξεκίνησαν το 2002 με συμβάσεις 2+2 χρόνια και μετά να περάσουν στις κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων. Αυτό δεν έγινε ποτέ αλλά δεν είναι του παρόντος.
Είναι δομές ημερήσιας φροντίδας ηλικιωμένων με μέσο αριθμό 25 άτομα τα οποία είναι μη αυτοεξυπηρετούμενα ή μερικώς αυτοεξυπηρετούμενα με σοβαρά οικονομικά νοητικά η κινητικά προβλήματα.
Υπεύθυνος της δομής είναι Νοσηλεύτρια/ης γιατί οι ηλικιωμένοι άνθρωποι έχουν αυξημένες ανάγκες νοσηλευτικής φροντίδας, εξαιτίας του ότι, οι περισσότεροι από αυτούς έχουν περισσότερο από μία χρόνια νόσο.
Επειδή ηλικιωμένοι αυξάνονται δραματικά τα τελευταία χρόνια είναι αδύνατον να καλυφθούν ενδονοσοκομειακά και τα νέα δεδομένα στον χώρο της υγείας δημιουργούν την ανάγκη αναβάθμισης της δημόσιας υγείας και εξωνοσοκομειακών υπηρεσιών περίθαλψης (θα αναφερθώ παρακάτω).
Η διατήρηση και η βελτίωση του επιπέδου υγείας μιας κοινότητας μπορεί να επιτευχθεί πιο αποτελεσματικά μέσα από την ΠΦΥ.
Πρωτοβάθμιες υπηρεσίες αποτελούν το στυλοβάτη όλου του συστήματος, γιατί:
– Είναι αποκεντρωμένες υπηρεσίες.
– Έχουν διαρκεί και άμεση σχέση με τον ίδιο πληθυσμό.
– Έχουν βασικό στόχο την πρόληψη.
– Γνωρίζουν άμεσα τις ανάγκες και τις δυνατότητες της κοινότητας.
Η καθημερινή νοσηλευτική φροντίδα των ηλικιωμένων στα ΚΗΦΗ περιλαμβάνει την εξυπηρέτηση σε θέματα υγείας. Συγκεκριμένα η νοσηλεύτρια πραγματεύεται τα προβλήματα των ηλικιωμένων, όπως πόνος, διαταραχές ύπνου, προβλήματα διατροφής, πτώσεις, μοναξιά, κατάθλιψη, άνοια, Αλτσχάιμερ, φόβος του θανάτου, ψυχολογικό στρες.
– Η νοσηλεύτρια θα εκπαιδεύσει τον ηλικιωμένο για την σωματική του υγιεινή, την ανάγκη για ψυχική υγεία τις ανάγκες επιβίωσης.
– Η νοσηλεύτρια θα μεριμνήσει για θέματα κοινωνικής πρόνοιας, δηλαδή για παροχές ή επιδόματα που δικαιούται ο ηλικιωμένος (εκτός από τις δομές που υπάρχει κοινωνικός λειτουργός).
– Η νοσηλεύτρια θα μεριμνήσει για συνταγογράφηση και προμήθεια φαρμάκων, εκπαίδευση στη λήψη των φαρμάκων, ασκήσεις σωματικής και νοητικής ενδυνάμωσης, αλλαγή καθετήρα, ενεσοθεραπεία, άτονα έλκη, αλλαγές τραυμάτων, φροντίδα κατακλίσεων, αυτά και άλλα πολλά είναι στην καθημερινότητά μας.
Σημαντικότατος αποδεικνύεται ο ρόλος της νοσηλεύτριας/η και συγκεκριμένα στη νοσηλευτική φροντίδα της δομής.
Συμπερασματικά η 4η ηλικία παρουσιάζει ιδιαίτερα προβλήματα και ανάγκες.
Οι ανάγκες αυτές προσδιορίζονται σε Υγειονομικές, οικονομικές, συναισθηματικές και ψυχολογικές.
Η νοσηλεύτρια/ης του ΚΗΦΗ έχει ως βασικό ρόλο στη φροντίδα του ηλικιωμένου να είναι το μέσο της υγειονομικής περίθαλψης των ηλικιωμένων και των οικογενειών τους.
Εκτός από την περίθαλψη τη διάγνωση και την αποκατάσταση απλών νοσημάτων σε τοπικό επίπεδο η νοσηλεύτρια/ης ασχολείται με την πρόληψη, την προαγωγή υγείας, και την κοινοτική φροντίδα.
Σημαντικό τομέα στην ΠΦΥ ένα δεύτερο τμήμα της δομής με συνεργάτες που θα παρέχουν «κατ’ οίκον φροντίδα» με τον όρο αυτό εννοούμε, την παροχή υπηρεσιών υγείας στο σπίτι, ηλικιωμένων κατακεκλιμένων ή με σοβαρά κινητικά, ή ψυχικά προβλήματα που δεν επιτρέπουν την μετάβαση τους στη δομή. (όχι «Βοήθεια στο Σπίτι» είναι εντελώς άλλο πράγμα).
Όμως για να γίνει αυτό πρέπει να οργανωθούν και να διευθύνονται από κατάλληλα εκπαιδευμένους νοσηλευτές στην Γηρειατρίκη και την Κοινοτική Νοσηλευτική.
Συμπερασματικά οι νοσηλευτές είναι από τους βασικούς επαγγελματίες υγείας που παρέχουν φροντίδες σωματικής και ψυχικής υγείας στους ηλικιωμένους ανθρώπους της 4ης ηλικίας.
– Διεκδικούμε τη δυνατότητα Γηρειατρίκης Εκπαίδευσης.
– Διεκδικούμε την κατάργηση του νόμου του Γεωργιαδη που επιτρέπει στα ΚΗΦΗ επιχειρήσεις…..
– Διεκδικούμε να συνεργαστεί το υπουργείο – Εργασίας με τον σύλλογό μας για τη μαζική δημιουργία δομών ΚΗΦΗ καθότι οι ανάγκες είναι τεράστιες, με αναβαθμισμένες υπηρεσίες και με το τμήμα που ανέφερα πάρα πάνω το «Κατ’ Οίκον Φροντίδα».
– Διεκδικούμε να γίνει επιτέλους ο «Ενιαίος Νοσηλευτικός Κλάδος» και να διευθετηθεί η αδικία χρονών… γιατί όλοι οι συνάδελφοι νοσηλευτές κάνουμε όλοι την ίδια δύσκολη δουλειά…
– Διεκδικούμε την ένταξη στα βαρέα και ανθυγιεινά επιτέλους το επάγγελμα μας, και τέλος,
– Διεκδικούμε τη μισθολογική αναβάθμιση των νοσηλευτών.
Ας σκύψει επιτέλους η πολιτεία στη ραχοκοκαλιά του υγειονομικού συστήματος που είναι οι νοσηλεύτριες/ες σε όποιο χώρο κι αν προσφέρουν τις πολύτιμες υπηρεσίες τους. Ας τιμήσει έμπρακτα τον κυματοθραύστη του ανθρώπινου πόνου ψυχικού ή σωματικού και να μη μένει στα ευχολόγια!
* Η Εμμανουέλα Μαθιουδάκη είναι νοσηλεύτρια, πρόεδρος Πανελλήνιου συλλόγου Εργαζομένων στα ΚΗΦΗ
