Η προεκλογική περίοδος και η θεμιτή αντιπαράθεση των πολιτικών δυνάμεων δίνει την ευκαιρία να συζητηθούν προβλήματα που απασχολούν τις τοπικές κοινωνίες, όπως για παράδειγμα η κατάσταση στο Ε.Σ.Υ. και η λειτουργία των δημόσιων δομών υγείας. Είναι ενδεικτικό ότι σε πρόσφατες μετρήσεις της κοινής γνώμης, τα θέματα της υγείας και της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης είναι πολύ ψηλά στην ιεράρχηση των πολιτών, ακριβώς γιατί τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια αδιαμφισβήτητη αποδιοργάνωση του δημόσιου συστήματος υγείας, που συνεπάγεται ταλαιπωρία, οικονομική επιβάρυνση και ανασφάλεια των ασθενών. Αυτό το κλίμα επιβεβαιώνεται απόλυτα και στο Νομό Ρεθύμνου, με σοβαρή επιδείνωση της λειτουργίας του νοσοκομείου και των Κέντρων Υγείας της περιοχής, γεγονός που έχει οδηγήσει σε συνεχείς διαμαρτυρίες των υγειονομικών και μεγάλες κινητοποιήσεις των τοπικών φορέων και συλλογικοτήτων.
Υπάρχει όμως ένα ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί. Ήταν όλα «ρόδινα» στο Ε.Σ.Υ. και στο νοσοκομείο Ρεθύμνου πριν από την κυβέρνηση Μητσοτάκη ή υπήρχαν όντως διαχρονικές δυσκολίες και προβλήματα; Προφανώς ισχύει το δεύτερο. Με κάποιες όμως κρίσιμες επισημάνσεις: 1. Το σημερινό επίπεδο υποβάθμισης του νοσοκομείου και λειτουργικής κατάρρευσης ζωτικών τμημάτων του (π.χ. Παθολογική Κλινική) δεν έχει προηγούμενο και το ξέρει όλος ο κόσμος 2. Δεν μπορούμε να συγκρίνουμε ανόμοιες περιόδους, δηλαδή μια περίοδο μνημονίων και δημοσιονομικών περιορισμών με μια περίοδο παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης που έχουν αναγκαστικά ενισχυθεί με επιπλέον πόρους τα συστήματα υγείας σε όλο τον κόσμο, που έχουν «παγώσει» οι δανειακές υποχρεώσεις της χώρας και έχουν ενεργοποιηθεί επιπλέον χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης. Θα είχε νόημα η σύγκριση ανάμεσα στις δύο μνημονιακές περιόδους (2010-2015 και 2015-2019), όπου στην μεν πρώτη έγιναν περικοπές 40% αθροιστικά στις δημόσιες δαπάνες υγείας, δεν έγινε καμιά πρόσληψη, έκλεισαν νοσοκομεία, εκδιώχθηκαν 2500 γιατροί από τις δομές του ΙΚΑ-ΕΟΠΥΥ και οι ανασφάλιστοι ήταν αποκλεισμένοι από την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ενώ στη δεύτερη αυξήθηκε η δημόσια δαπάνη κατά 0,6% του ΑΕΠ, έγιναν 7500 μόνιμες προσλήψεις, άνοιξαν 127 νέες δομές ΠΦΥ (ΤΟΜΥ), ξεχρέωσαν τα νοσοκομεία και απέκτησαν οι ανασφάλιστοι ισότιμη υγειονομική φροντίδα.
Παρόλα αυτά, ισχυριζόμαστε ότι ακόμα και εν μέσω μνημονίων και λιτότητας, υπήρξε διαφορετικό πολιτικό σχέδιο στην Υγεία, τόσο συνολικά στη χώρα, όσο και στο Ρέθυμνο. Τα στοιχεία που τεκμηριώνουν αυτόν τον ισχυρισμό παρουσιάστηκαν σε 2 δημόσιους απολογισμούς προς την τοπική κοινωνία που έκανε η τότε Διοίκηση του Νοσοκομείου Ρεθύμνου (Διοικητής Γ. Φραγκιαδάκης) και σε μια ανοικτή εκδήλωση δημόσιας λογοδοσίας για την παρουσία μου στο Υπουργείο Υγείας. Ας δούμε λοιπόν τα βήματα και τις συγκρίσεις (που τόσο επιζητεί ο κ Μητσοτάκης).
Περίοδος 2015-2019:
- Δωρεάν νοσηλεία πάνω από 3.500 ανασφάλιστων συμπολιτών μας με βάση το νόμο 4368/2016.
- Επαναλειτουργία της κλειστής Ουρολογικής Κλινικής, με 3 μόνιμους γιατρούς.
- Επαναλειτουργία του κλειστού ΚΕΦΙΑΠ με 3.000 επισκέψεις/έτος και δωρεάν υπηρεσίες αποκατάστασης στους πολίτες του Ρεθύμνου.
- Λειτουργία 2 επιπλέον κλινών ΜΕΘ (7).
- Στελέχωση του Αναισθησιολογικού Τμήματος με 5 γιατρούς και λειτουργία 2ης χειρουργικής αίθουσας καθημερινά.
- Πρόσληψη μόνιμου γιατρού-ογκολόγου και λειτουργία σε τακτική βάση Μονάδας Χημειοθεραπείας.
- Έναρξη Ιατρείου Μέτρησης Οστικής Πυκνότητας.
- Αύξηση 25% του υπηρετούντος προσωπικού με 70 προσλήψεις μόνιμων γιατρών-υγειονομικών και δεκάδων συμβασιούχων (ΟΑΕΔ, επικουρικοί γιατροί, λοιπό επικουρικό προσωπικό, ΣΟΧ).
- Αύξηση κατά 15000/έτος των προσελεύσεων σε ΤΕΠ-Εξωτερικά Ιατρεία, αύξηση κατά 2500/έτος των νοσηλευομένων ασθενών και κατά 1500/έτος των χειρουργικών επεμβάσεων.
- Ενίσχυση κατά 20% του ορίου δαπανών του νοσοκομείου (από 6,9 εκ. το 2015 σε 8,5 εκ. το 2019).
- Αποπληρωμή 3,9 εκ. ευρώ ληξιπρόθεσμων οφειλών του νοσοκομείου σε προμηθευτές.
- Λειτουργία Γραφείου Προστασίας των Δικαιωμάτων Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας.
- Θεσμοθέτηση και έναρξη λειτουργίας για 1η φορά στο Ρέθυμνο Κοινοτικού Κέντρου Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων (ΚοιΚεΨΥΠΕ).
- Μεταφορά σε νέα μισθωμένα και αξιοπρεπή κτίρια της Μονάδας Βραχείας Παραμονής Ψυχικά Ασθενών και του Ξενώνα «Ψυχαργώς».
- Ανάπτυξη μιας νέας δημόσιας δομής ΠΦΥ στο Ρέθυμνο (ΤΟΜΥ).
Αυτά λοιπόν είναι σε γενικές γραμμές όσα καταφέραμε να υλοποιήσουμε στο πεδίο της δημόσιας υγείας στο Ρέθυμνο, σε μια περίοδο χρεωκοπίας της χώρας και σκληρών δημοσιονομικών περιορισμών. Ήταν μια «επουλωτική παρέμβαση» που διασφάλισε την εύρυθμη λειτουργία του νοσοκομείου και των υπόλοιπων δομών του Ε.Σ.Υ., η οποία σήμερα έχει υποβαθμιστεί δραματικά. Υπήρξαν και αρκετά πράγματα, θεσμικού κυρίως χαρακτήρα, που θα μπορούσαν να γίνουν αλλά δεν έγιναν (π.χ. η αναμόρφωση του Οργανισμού του νοσοκομείου και των ΚΥ ή οι κρίσεις προϊσταμένων). Το σημαντικότερο ίσως έλλειμμα ήταν η αντικειμενική -λόγω μνημονίων- αδυναμία θεσμοθέτησης πιο αποτελεσματικών κινήτρων προσέλκυσης γιατρών σε δομές της επαρχίας που έχουμε «άγονες προκηρύξεις». Σε κάθε περίπτωση, το νοσοκομείο Ρεθύμνου στάθηκε όρθιο και λειτουργικό, αποτράπηκαν τα σχέδια υποβάθμισης και «δορυφοροποίησης» του (πρόταση Λοβέρδου για κοινή διοίκηση με το νοσοκομείο Χανίων), επανήλθε η κανονικότητα στις πληρωμές των εφημεριών-υπερωριών των εργαζομένων, υπήρξε διαφανής και δημοκρατική διοίκηση, οι υγειονομικοί και οι πολίτες του Νομού ένιωσαν πολύ μεγαλύτερη ασφάλεια για τη δυνατότητα αξιόπιστης δημόσιας περίθαλψης την ώρα της ανάγκης. Η αίσθηση όλων ήταν ότι η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας έκανε ότι μπορούσε, με γνώση, επάρκεια, εντιμότητα και αφοσίωση στο δημόσιο σύστημα υγείας. Αντίθετα, οι θιασώτες του «λιγότερου Κράτους» και της υπεροχής του ιδιωτικού τομέα υγείας, όπως ο κ. Μητσοτάκης, δεν έχουν καμιά αξιοπιστία όταν εξαγγέλλουν παραμονές των εκλογών ότι θα στηρίξουν το Ε.Σ.Υ. και το Νοσοκομείο Ρεθύμνου. Και όταν επί 2 χρόνια δεν έχουν κάνει ούτε ένα βήμα για να ωριμάσουν οι προϋποθέσεις για την κατασκευή νέου νοσοκομείου στην έκταση που έχει παραχωρήσει το Πανεπιστήμιο Κρήτης. Δεν αρκεί η επέκταση ούτε η ενεργειακή αναβάθμιση του σημερινού νοσοκομείου. Χρειάζεται λειτουργική αναβάθμιση και επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό του και κυρίως, προοπτική ποιοτικής αναδιοργάνωσης του νοσοκομείου και των δημόσιων υπηρεσιών υγείας στη περιοχή μέσα από ένα νέο σύγχρονο νοσοκομείο σε διασύνδεση με την Ιατρική Σχολή του ΠΚ. Αυτό μπορεί βάσιμα να το εγγυηθεί μόνο μια αλλαγή πορείας στα υγειονομικά και πολιτικά πράγματα, δηλαδή μια προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας που να πιστεύει στο Ε.Σ.Υ. και στην ισότητα στην υγεία.
* Ο Ανδρέας Ξανθός είναι υποψήφιος βουλευτής Ρεθύμνου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
