Έμφαση στην πρόληψη και τη συστηματική θεραπεία, για την αντιμετώπιση των εντερικών παθήσεων και του καρκίνου του παχέος εντέρου δόθηκε στην ενημερωτική ημερίδα που διοργάνωσε το πρωί του Σαββάτου ο Ιατρικός Σύλλογος Ρεθύμνου στο «Σπίτι του Πολιτισμού», με θέμα «Πρόληψη, διάγνωση και αντιμετώπιση εντερικών παθήσεων». Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ένα από τις πιο διαδεδομένες μορφές καρκίνου ιδίως στους άντρες, αλλά και στις γυναίκες, την ώρα που οι στατιστικές μελέτες αποδεικνύουν ότι ο τρόπος ζωής στις σύγχρονες Δυτικές κοινωνίες συμβάλλει στην εμφάνιση και την ανάπτυξη των φλεγμονωδών παθήσεων του εντέρου. Η κολονοσκόπηση αλλά και οι εντερικοί υπέρηχοι είναι δύο σημαντικές μέθοδοι πρόληψης και διάγνωσης των εντερικών παθήσεων των ασθενών, οι οποίοι, ωστόσο, καλούνται να μένουν σωστά ενημερωμένοι, με τακτικές επισκέψεις στους αρμόδιους γιατρούς και πραγματοποιώντας τις κατάλληλες εξετάσεις.
Στην ημερίδα, η οποία πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης και υπό την αιγίδα του δήμου Ρεθύμνου, μίλησαν γαστρεντερολόγοι από το Γενικό Νοσοκομείο Ρεθύμνης και το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου, καθώς και ιδιώτες γιατροί, για διαφορετικές θεματικές αναφορικά με την παρακολούθηση ασθενών με ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου, την ενδοσκοπική αντιμετώπιση προχωρημένων βλαβών και πρώιμου καρκίνου του εντέρου και την ευρύτερη σημασία της πρόληψης και της διάγνωσης. Παράλληλα με τις διαλέξεις, παραδόθηκαν μαθήματα ΚΑΡΠΑ στον 1ο όροφο στο «Σπίτι του Πολιτισμού». Η ημερίδα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο των δράσεων ενημέρωσης και ανταπόκρισης του Ιατρικού Συλλόγου Ρεθύμνου στο «υψηλά κοινωνικό και θεσμικό του ρόλο για διαφύλαξη και προαγωγή της δημόσιας υγείας», σύμφωνα με όσα δήλωσε η Αναστασία Καπελέρη, πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Ρεθύμνου, η οποία αναφέρθηκε επίσης σε όλες τις δράσεις του συλλόγου, οι οποίες ξεκίνησαν από το 2023 και θα συνεχιστούν και το 2025, όπως είναι η παροχή μαθημάτων πρώτων βοηθειών, η διεξαγωγή σεμιναρίων BLS σε εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, τα μαθήματα σε σχολεία για τη διατροφή, την άσκηση, τις διαταραχές ύπνου, τις λοιμώξεις και τις σεξουαλικώς μεταδιδόμενες ασθένειες, οι εθελοντικές αιμοδοσίες και οι ενέργειες εξωστρέφειας, ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης.
«Ασφάλεια εστί το προνοείν και το προλαμβάνειν»
Πρόληψη, γνώση και ενημέρωση τα τρία εργαλεία για την έγκαιρη και κυρίως αποτελεσματική εξάλειψη των εντερικών νόσων και διαταραχών, με τελικό στόχο τη διασφάλιση της ποιότητας ζωής του ατόμου, σύμφωνα με την κ. Καπελέρη: «Η σημασία της πρόληψης είναι αναμφισβήτητη. Βασικός στόχος της πρόληψης είναι η διακοπή του παθογενετικού μηχανισμού, όπου αυτό είναι δυνατό, στη διαδικασία που οδηγεί από την έκθεση του οργανισμού σε κάποιο παράγοντα κινδύνου, έως και την εκδήλωση των συμπτωμάτων της νόσου. Μέσα από αυτές τις ημερίδες προσπαθούμε να βοηθήσουμε τους πολίτες να αποκτήσουν τη γνώση που τους χρειάζεται για την πρόληψη, αλλά και για την αντιμετώπιση νοσηρών καταστάσεων ώστε όχι μόνο να προστατέψουν τη ζωή τους, αλλά και να μην αλλάξουν προς το χειρότερο την ποιότητα της ζωής τους».
Στις χώρες της Ε.Ε. – 27 το 2020 ο καρκίνος του παχέος εντέρου αντιπροσώπευε το 12,7% όλων των νέων διαγνώσεων καρκίνου και το 12,4% όλων των θανάτων λόγω καρκίνου, όπως επεσήμανε η κ. Καπελέρη, σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που δημοσιεύτηκε το Μάρτιο του 2021. «Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι πολύ συχνός και αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο στους άντρες μετά τον καρκίνο του πνεύμονα και την τρίτη αιτία στις γυναίκες μετά τον καρκίνο του μαστού και του πνεύμονα. Για τον λόγο αυτό, η ανάγκη πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης είναι επιτακτική και δεν θα πρέπει κανένας να αμελεί να κάνει έλεγχο πριν εμφανιστούν συμπτώματα. Στην ερώτηση αν ο καρκίνος του παχέος εντέρου προλαμβάνεται, η απάντηση είναι ναι, και προλαμβάνεται και θεραπεύεται».
Σημαντικά ποσοστά ανθρώπων, ακόμα και σε νεαρή ηλικία, απασχολεί ο καρκίνος του παχέος εντέρου, με τον Γιάννη Κουτρουμπάκη, καθηγητή Γαστρολογίας, διευθυντή της Γαστρολογικής Κλινικής στο ΠΑΓΝΗ και μέλος του προεδρείου της ημερίδας του Ιατρικού Συλλόγου να συμπληρώνει: «Όντως είναι από τους καρκίνους, στους οποίους η πρόληψη έχει μεγάλη αξία, μπορούν να γίνουν πράγματα που μπορούν να μειώσουν τη συχνότητα του καρκίνου του παχέος εντέρου, τόσο σε επίπεδο τρόπου ζωής και διατροφής, όσο περισσότερο με την ύπαρξη κάποιον εξετάσεων και αφαίρεση πολυπόδων, που προλαμβάνουν την εξέλιξή τους σε καρκίνο. Αυτό το θέμα αφορά όλη την κοινωνία».
«Πλέον έχουμε ισχυρές θεραπείες για αυτές τις παθήσεις»
Οι εντερικές νόσοι και διαταραχές είναι σύνθετες ασθένειες που σχετίζονται είτε με γεννητικούς, είτε με ψυχολογικούς παράγοντες, καθώς βρίσκονται, επίσης, σε άμεση συνάρτηση με τον τρόπο ζωής και την υιοθέτηση ανθυγιεινών συνηθειών. «Οι ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου είναι πολυπαραγοντικές νόσοι και για την εμφάνισή τους ευθύνονται γενετικοί, λοιμώδεις, ανοσολογικοί ή ψυχολογικοί παράγοντες. Ειδικότερα η κληρονομικότητα, το κάπνισμα, το έντονο άγχος και η συχνή χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων έχουν ενοχοποιηθεί για την εκδήλωσή τους», ανέφερε η κ. Καπελέρη.
Επιπλέον, ο κ. Κουτρουμπάκης αναφέρθηκε στις διαθέσιμες θεραπευτικές μεθόδους για τις εντερικές παθήσεις, οι οποίες οδηγούν ακόμα και στην ολιστική αντιμετώπιση των διαταραχών. «Οι φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου παρότι είναι πιο σπάνιες είναι επίσης πολύ σημαντικές, γιατί αφορούν νέα άτομα και επιβαρύνουν πολύ τις δυτικές κοινωνίες. Συνήθως, πολύς κόσμος που έχει αυτές τις παθήσεις έχει κακή ποιότητα ζωής, ταλαιπωρείται και επιβαρύνεται. Η αντιμετώπιση και η σωστή θεραπεία αυτών των παθήσεων είναι πολύ σημαντική. Αν και δεν υπάρχουν προγράμματα πρόληψης, ξέρουμε ότι ο Δυτικός τρόπος ζωής και διατροφής έχει παίξει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη αυτών των παθήσεων. Πλέον έχουμε ισχυρές θεραπείες για αυτές τις παθήσεις, που πρέπει να γίνεται έγκαιρη και σωστή αντιμετώπιση των ασθενών, ώστε να έχουν την καλύτερη δυνατή εξέλιξη και να μην προχωράει η ασθένεια σε χειρουργεία, νοσηλείες και σοβαρά προβλήματα. Ο ασθενής ενδιαφέρεται για να έχει μία καλή ποιότητα ζωής, αυτό δεν είναι μόνο η θεραπεία, αλλά και άλλα μέσα στα οποία καταφεύγουμε σήμερα, για να έχουμε μία ολιστική αντιμετώπιση στο ζήτημα».
«Η κολονοσκόπηση προλαμβάνει την εξέλιξη του παχέος εντέρου»
Η πιο σημαντική εξέταση για την πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι η κολονοσκόπηση, σύμφωνα με τον κ. Κουτρουμπάκη, ο οποίος τόνισε ότι η συχνότητα της εξέτασης εξαρτάται από τη σοβαρότητα των περιπτώσεων. «Η κολονοσκόπηση, εκτός από διαγνωστική είναι και θεραπευτική, δηλαδή βρίσκοντας πολύποδες και αφαιρώντας τους, προλαμβάνουμε την εξέλιξη του καρκίνου του παχέος εντέρου. Η κολονοσκόπηση στις Δυτικές κοινωνίες σε διάφορους οργανισμούς έχει προταθεί στα 50 ή και στα 45 χρόνια ότι πρέπει να ξεκινάει να γίνεται. Σε μερικές κοινωνίες, όπως και στην ελληνική προάγεται και το θέμα της εξέτασης κοπράνων για αιμοσφαιρίνη και ανάλογα αν υπάρχει να προκύπτει κολονοσκόπηση. Στην Ελλάδα, σε ανθρώπους που εντοπίζονται παράγοντες κινδύνου κάνουμε κατευθείαν κολονοσκόπηση ή αν το επιθυμεί κάποιος. Το πότε, εξαρτάται από την περίπτωση. Υπάρχουν περιπτώσεις που έχουμε ισχυρό κληρονομικό ιστορικό, έχουμε βρει πολύποδες και πρέπει να γίνεται τακτικό, είτε στον ένα χρόνο είτε στα τρία. Κάποιος με ασήμαντα ευρήματα στα πέντε χρόνια ή και στα 10 στις πιο μη επιβαρυμένες περιπτώσεις».
Ο εντερικός υπέρηχος αποτελεί μία σύγχρονη μέθοδο παρακολούθησης των ασθενών, η οποία μειώνει μεν τις ανάγκες για κολονοσκοπήσεις, αλλά δεν τεκμηριώνει τις ιατρικές διαγνώσεις. Ο κ. Κουτρουμπάκης σημείωσε: «Ο εντερικός υπέρηχος είναι μία σημαντική εξέλιξη των τελευταίων χρόνων, που είναι απλή, εύκολη, αποδεκτή από τον ασθενή σε σχέση με την κολονοσκόπηση, μας δείχνει αρκετές πληροφορίες, σε σχέση με το τοίχωμα και την αιμάτωση του εντέρου. Είναι σημαντικός τρόπος παρακολούθησης των ασθενών αυτών, δεν είναι όμως το μέσο που θα τεκμηριώσει τη διάγνωση. Θέλουμε την κολονοσκόπηση και τις βιοψίες, αλλά ο εντερικός υπέρηχος βοηθάει να έχουμε παρακολούθηση των ασθενών και να κάνουμε λιγότερες κολονοσκοπήσεις. Έχουμε αποκτήσει και εμείς στο Ηράκλειο πρόσφατα εντερικό υπέρηχο και έχουμε ξεκινήσει με πρώτα βήματα, αλλά είναι το μέλλον πιστεύω. Όλα τα μεγάλα κέντρα του κόσμου έχουν εντερικό υπέρηχο και τον έχουν εντάξει στα προγράμματά τους».
