Οι κυβερνητικές εξαγγελίες (χθες έγιναν και εξειδικεύσεις από τους συναρμόδιους υπουργούς) για μέτρα ελάφρυνσης στο ηλεκτρικό ρεύμα, με φόντο ένα «Νέο Εθνικό Πρόγραμμα Στήριξης» το οποίο εισηγήθηκε και γνωστοποίησε προχθές ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, δεν θα μπορέσουν να ανακόψουν το (δρομολογημένο) νέο κύμα ανατιμήσεων. Οι αυξήσεις (επί των αυξήσεων) που επίκεινται σε βασικά προϊόντα αναμένεται να επιβαρύνουν κι άλλο το καλάθι των νοικοκυριών, αποδυναμώνοντας συγχρόνως (ακόμη περισσότερο) την αγοραστική τους δύναμη.
Οι (διεθνείς) εξελίξεις που λειτουργούν αρνητικά και καταλυτικά κινούνται γύρω από συγκεκριμένους άξονες, που όσο κι αν μας πέφτουν μακριά (γεωγραφικά) μας επηρεάζουν άμεσα! Είναι φυσικά οι συνεχιζόμενες εχθροπραξίες στην Ουκρανία που φουντώνουν την παγκόσμια ενεργειακή αναταραχή. Στην εξίσωση προστίθενται και τα επίχειρα των lockdown: όχι μόνο των εγχώριων και των ευρωπαϊκών, αλλά και του πιο φρέσκου στην… Σανγκάη της Κίνας! Οι κρίκοι της εφοδιαστικής αλυσίδας κινδυνεύουν να γίνουν θρύψαλα.
Στο εσωτερικό, για το μείζον θέμα της ενέργειας διαφαίνεται φως στην άκρη του τούνελ, μετά και τις πρωθυπουργικές ανακοινώσεις. Οι τιμές όμως σε είδη πρώτης γραμμής δεν προβλέπεται να πέσουν άμεσα. Απ’ το φθινόπωρο και βλέπουμε, εκτιμούν παράγοντες της αγοράς.
Εξάμηνο διαδοχικών ανατιμήσεων
«Ανατιμήσεις γίνονται κάθε χρόνο στο πρώτο εξάμηνο του εκάστοτε έτους» λέει στα «Ρ.Ν.» ο Νεκτάριος Κανακαράκης, πρόεδρος του Επιστημονικού Σωματείου Logistics (Εφοδιασμού) Κρήτης και διευθυντής Logistics σε τοπική αλυσίδα σούπερ μάρκετ. Εφέτος, ωστόσο, υπάρχουν προϊόντα που έχουν ανατιμηθεί δύο και τρεις φορές σε αυτό το κρίσιμο διάστημα: Είναι η ζάχαρη, το αλεύρι, το ηλιέλαιο και τα χαρτικά που πρόκειται να… ανέβουν κι άλλο. Αυξήσεις πιθανότατα να δούμε ακόμη και στα όσπρια. «Πρόσφατα έγινε μία καλή αύξηση στα αναψυκτικά, γύρω στο 6%» μας πληροφόρησε ο κ. Κανακαράκης.
Ας δούμε όμως τις ανατιμήσεις σε ποσοστά: η νέα αύξηση που αναμένεται θα είναι γύρω στο 5-6% κατά μέσο όρο στα προαναφερθέντα προϊόντα. Τα χαρτικά ήδη ακρίβυναν κατά 30%, ενώ τα οπωροκηπευτικά κινούνται αναλόγως των καιρικών συνθηκών! Πιο «αλμυρή» σε τιμή παραμένει η ντομάτα.
«Η προσφορά και η ζήτηση, όταν αυτοί οι δύο άξονες βρίσκονται σε απόλυτο ισοσκελισμό, δεν δημιουργούν θέμα διαταραχής των τιμών στην αγορά. Θεωρώ ότι οι τιμές σε κάποια προϊόντα θα πέφτουν και θα ανεβαίνουν, αλλά οι καιρικές συνθήκες – κι αν συνεχιστεί η καλλιέργεια – θα παίξουν το ρόλο τους» επισημαίνει ο πρόεδρος του Επιστημονικού Σωματείου Logistics (Εφοδιασμού) Κρήτης.
«Η θερινή συγκομιδή στην Ουκρανία κινδυνεύει να μην πραγματοποιηθεί λόγω του πολέμου. Η Ουκρανία είναι μια μεγάλη παραγωγός χώρα, απ’ τις πρώτες χώρες παγκοσμίως, σε άλευρα μαζί με τη Ρωσία. Επειδή το θέμα της ενέργειας δεν έχει αποκατασταθεί – είναι σε τροχιά αποκατάστασης – αν δεν λυθεί αυτό το θέμα, τότε και οι μεταφορές (το παγκόσμιο εφοδιαστικό σύστημα) θα εξακολουθήσει να δέχεται τέτοιες τριβές που δεν μπορεί να τις απορροφήσει. Άρα, αναγκαστικά όλα αυτά μετακυλίονται στις τιμές των προϊόντων. Άρα, η οποιαδήποτε ανατίμηση στα είδη που έγιναν αυτό το έτος, είναι πιθανόν να ξαναγίνει» εξηγεί ο ίδιος. «Τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια μέσα σε ένα μήνα έχουν αυξηθεί τρεις φορές, με αποτέλεσμα οι τιμές των εμπορευμάτων που μεταφέρονται από τον Πειραιά στα λιμάνια της Κρήτης, το κόστος αυτό από κάπου πρέπει να απορροφηθεί. Όπως και το πετρέλαιο κίνησης παραμένει σε υψηλά επίπεδα, που είναι και το καύσιμο που χρησιμοποιούν τα μεγάλα επαγγελματικά φορτηγά για να μεταφέρουν τα προϊόντα».
Πώς και πόσο μας επηρεάζει η… Σαγκάη
Στο μεταξύ, τα παγκόσμια αποθέματα σε παλλάδιο, νικέλιο και μέταλλα στερεύουν, «άρα δεν μπορούν να φτιαχτούν ημιαγωγοί, με αποτέλεσμα να υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις από τις αντιπροσωπείες σε κάθε χώρα στις παραδόσεις οχημάτων». Σε όλο αυτό υπεισέρχονται και τα γεγονότα στη Σαγκάη. «Τις επόμενες ημέρες θα βγει το πρόβλημα από εκεί. Και θα ταρακουνήσει την ήδη ταρακουνημένη παγκόσμια αλυσίδα» υποστηρίζει ο κ. Κανακαράκης.
Ο ίδιος εστίασε και ανέλυσε ακροθιγώς τα απότοκα από το lockdown στη Σαγκάη, το οποίο μεταξύ άλλων «προκαλεί μεγάλες διαταραχές» στον τομέα του κρέατος και όχι μόνο.
«Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής κρέατος στον κόσμο, εισάγει περισσότερα από 9 εκατομμύρια τόνους, αξίας 32 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η Σαγκάη είναι μία χώρα μέσα σε μία χώρα (ήπειρο ολότελα, βάσει πληθυσμού). Μια χώρα εφοδιασμού και κατασκευής βασικών πρώτων υλών που προμηθεύει σε πολλές εταιρείες ανά τον κόσμο. Στηρίζει και την κινέζικη βιομηχανία τροφίμων. Περιμένουμε κάποιες διαταραχές στον εφοδιασμό, γιατί παράγει συμπληρωματικά πράγματα που χρησιμεύουν στην παρασκευή ενός ολοκληρωμένου τελικού προϊόντος».
Άμεσα επηρεασμένη είναι η καλοκαιρινή… collection ρούχων που φτιάχνονται στην Κίνα. «Όταν υπάρχει πανικός, αυτό θα βγει και προς τα έξω» διαπιστώνει ο κ. Κανακαράκης, ερμηνεύοντας το κλίμα που επικρατεί στην πολυπληθέστερη χώρα του πλανήτη.΄
Στη Γερμανία η σύσταση, στην Ελλάδα ο… πανικός – Από φθινόπωρο …αποσυμπίεση
Η κυβερνητική σύσταση στους Γερμανούς πολίτες να προμηθευτούν και να αποθηκεύσουν τρόφιμα περισσότερο πανικό -μάλλον- προκάλεσε στην… Ελλάδα παρά στη Γερμανία. «Μέχρι να αποκατασταθεί το θέμα της τροφοδοσίας ενέργειας στη Γερμανία, θα δημιουργηθεί ένα κενό 15-20 ημερών στην τροφοδοσία και στη ζήτηση των προϊόντων. Γι’ αυτό ακριβώς το λόγο έγινε αυτή η δήλωση» διευκρινίζει ο κ. Κανακαράκης, στον απόηχο του ευρωπαϊκού εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Ως διευθυντής Logistics σε τοπική αλυσίδα σούπερ μάρκετ είναι σε θέση να γνωρίζει και να παραθέσει την προσωπική του μαρτυρία: «Παρατηρείται και πάλι πτώση της αγοραστικής δύναμης (και σε ρούχα και σε υποδήματα). Ο κόσμος περιορίζεται στα εντελώς απαραίτητα λόγω της επιφύλαξης που έχει στο θέμα της ενέργειας. Οι πελάτες πρώτα κοιτούν τί θα πληρώσουν στο ρεύμα κι από εκεί καθορίζουν και τις υπόλοιπες αγορές τους».
Όπως θα πει, εταιρείες – κολοσσοί (όπως η Apple) αναγκάζονται να μειώσουν την παραγωγή τους για δύο λόγους: είτε γιατί το κόστος των πρώτων υλών έχει πάει στα ύψη (είναι πανάκριβες οι μεταφορές – χαρακτηριστικά από μία ήπειρο σε μία άλλη ήπειρο το κόστος της μεταφοράς κοντέινερ έχει τριπλασιαστεί!), είτε γιατί (δυστυχώς) η αγοραστική δύναμη – η δύναμη του πορτοφολιού του κάθε καταναλωτή- έχει πέσει σε σημαντικό βαθμό. «Τώρα πια δεν μπορεί (ο μέσος καταναλωτής) να κάνει τις αγορές που έκανε στο παρελθόν. Άρα, οι μεγάλες εταιρείες έχουν μειώσει την παραγωγή γιατί βλέπουν ότι οι καταναλωτές δεν έχουν την ανάλογη αγοραστική δύναμη – αναλογιζόμενες και την αύξηση των πρώτων υλών» σχολιάζει.
Όσο για το πότε (δια)βλέπει την κάθοδο και την αποκλιμάκωση στις τιμές, εάν δεν λυθεί -όπως τονίζει- ο γόρδιος δεσμός του ενεργειακού ζητήματος, δεν πρόκειται να δούμε άσπρη… μέρα. «Η ενέργεια έχει γονατίσει φοβερά τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Έχει εκτοξεύσει τις τιμές στις πρώτες ύλες, στα προϊόντα κλπ. Εάν μπει σε ένα δρόμο, βλέπω σταθεροποίηση των τιμών αρχές του Φθινοπώρου. Και μία μείωση των τιμών, αποκλιμάκωση, το τελευταίο τρίμηνο του έτους» είναι η πρόβλεψη του κ. Κανακαράκη.
