Ο πληθωρισμός και οι συσσωρευμένες οικονομικές υποχρεώσεις «πνίγουν» τις επιχειρήσεις του Ρεθύμνου

Το καλοκαίρι έφυγε αφήνοντας γλυκόπικρη γεύση στον εμπορικό κόσμο του Ρεθύμνου: Ναι μεν επέστρεψε ο τουρισμός, κατ’ επέκταση ανακτήθηκε η δυναμική και το θετικό αποτύπωμα που αφήνει σε τοπικό κοινωνικοοικονομικό επίπεδο η πιο ισχυρή βιομηχανία της πατρίδας μας, αλλά οι πληθωριστικές πιέσεις «ροκάνισαν» τα έσοδα για τη συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων. Όσο κυκλοφορεί κόσμος, τόσο το καλύτερο για τους επιχειρηματίες που εύχονται κι ελπίζουν σε επέκταση της σεζόν… από εφέτος: και δέκα μέρες παραπάνω να «τραβήξει» η τουριστική περίοδος, να πάει δηλαδή μέχρι και μετά το πρώτο δεκαήμερο του Νοέμβρη, σε καλό θα βγει, συμφωνούν κι επαυξάνουν πολλοί επαγγελματίες.

Είναι κοινότυπο, πλέον, όμως ο χειμώνας που αχνοφαίνεται στον ορίζοντα, θα είναι πολύ απαιτητικός. «Θα είναι ο δυσκολότερος των τελευταίων ετών» εκτιμούν παράγοντες της αγοράς, αναλογιζόμενοι τη… χιονοστιβάδα των (πολλών συσσωρευμένων) οικονομικών υποχρεώσεων που απειλεί να «σκεπάσει» τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, κόβοντας το οξυγόνο στη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας.

Το ενεργειακό κόστος βρίσκεται στα ύψη, παλιά χρέη πρέπει να τακτοποιηθούν και οι ανατιμήσεις είναι διαδοχικές: Ένας κλάδος – ο μη γένοιτο – να καταρρεύσει, με μαθηματική ακρίβεια θ’ ακολουθήσουν κι άλλοι!

«Η σεζόν όσον αφορά την έλευση του κόσμου ήταν εξαιρετικά καλή» είναι η διαπίστωση της προέδρου του Εμπορικού συλλόγου Ρεθύμνου Αθηνάς Τσικιντίκου.

Μολαταύτα, όπως συμπληρώνει, από τους συναδέλφους της εισπράττει μία συγκεκριμένη άποψη – εικόνα: Ενώ είχε πολύ κόσμο, τα ταμεία ουσιαστικά είναι λιγότερο γεμάτα σε σχέση με πέρυσι.

Οι επιλογές του κόσμου κινήθηκαν σε κάποιες κατηγορίες: Ήτοι, οι καταναλωτές έπαιρναν πιο λίγα πράγματα, γιατί τα είδη ήταν πιο ακριβά.

«Πελάτες έμπαιναν στα μαγαζιά, οι ανάγκες τους ωστόσο ήταν πιο περιορισμένες λόγω του πληθωρισμού, λόγω του ότι είχαν να πληρώσουν τις ΔΕΚΟ μετά την επιστροφή τους από τις διακοπές. Ακόμη κι οι μόνιμοι κάτοικοι ήταν πιο εγκρατείς» είναι το συμπέρασμα της κ. Τσικιντίκου.

«Υπάρχει μία ανησυχία, παρ’ ότι τα περισσότερα μαγαζιά δούλεψαν το καλοκαίρι» παρατηρεί ο Γιώργος Πολιουδάκης, μέλος της Παγκρήτιας Ομοσπονδίας Εμπορικών συλλόγων και μέλος του Δ.Σ του Εμπορικού συλλόγου Ρεθύμνου. «Θα μπούμε στο χειμώνα με όποια προβλήματα περιμένουμε. Θα είναι από τους δυσκολότερους χειμώνες και λόγω της ενεργειακής κρίσης και λόγω των αυξήσεων και λόγω του πληθωρισμού. Υπάρχει μία μικρή πτώση του τουρισμού, κατ’ επέκταση και της κίνησης. Σιγά-σιγά όσο περνούν οι μέρες θα ελαττώνεται (η προσέλευση τουριστών) μέχρι να μπούμε σε «φυσιολογικούς ρυθμούς», τους χειμωνιάτικους» υπογραμμίζει ο ίδιος στα «Ρ.Ν.».

Όπως θα πει, κάποιοι απ’ τους συναδέλφους του έβγαλαν μέρος των «σπασμένων» της περασμένης πανδημικής διετίας – άλλοι σε μεγαλύτερο, άλλοι σε μικρότερο βαθμό.

«Το θέμα είναι τι έχει μείνει τώρα για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε αυτά που έρχονται» ομολογεί το μέλος της Παγκρήτιας Ομοσπονδίας Εμπορικών συλλόγων.

Προβληματισμένοι, αλλά και αποφασισμένοι να παλέψουν

Οι εκπτώσεις, όσο να ’ναι έδωσαν μία ώθηση στην τοπική αγορά. «Είχε παραπάνω κίνηση λόγω του ότι είχαμε αρκετό κόσμο και βοήθησε κι αυτό» επιβεβαιώνει ο κ. Πολιουδάκης, χαιρετίζοντας την κατάργηση των ενδιάμεσων εκπτώσεων. «Ήταν μία θετική εξέλιξη. Ήταν κάτι το οποίο ζητούσαμε χρόνια τώρα. Δεν υπήρχε λόγος να υπάρχουν» σχολιάζει.

Ψυχολογικά, τουλάχιστον, οι επιχειρηματίες δείχνουν να είναι προετοιμασμένοι για τη …βαρυχειμωνιά που μας περιμένει.

«Οικονομικά δεν νομίζω να είναι κανείς προετοιμασμένος, όσο και να δούλεψε κανείς το καλοκαίρι, με αυτά που ακούμε» παραδέχεται ο κ. Πολιουδάκης. «Υπάρχει η φορολογία, θα ξεκινήσουμε να δώσουμε τις επιστρεπτέες προκαταβολές που πήραμε τα προηγούμενα χρόνια. Όλες οι οικονομικές υποχρεώσεις που «τρέχουν» είναι ένα βάρος το οποίο δεν ξέρουμε πόσο μεγάλο θα είναι. Έχουν συσσωρευτεί πολλά χρέη».

Ο Ρεθεμνιώτης επιχειρηματίας υπενθυμίζει ότι «Τα δύο προηγούμενα χρόνια με τον κορονοϊό, είχαν γίνει αναστολές πληρωμών σε φόρους και υποχρεώσεις από το κράτος. Τώρα, σιγά-σιγά, όλα αυτά μπαίνουν σε μία σειρά και θα πρέπει όλοι οι επαγγελματίες να ξεχρεώσουν. Είχαν συσσωρευτεί και απλήρωτα ενοίκια και ασφαλιστικές υποχρεώσεις και φορολογικές και πολλά άλλα. Με το να μην δουλεύουν τα μαγαζιά, όλα αυτά μαζεύτηκαν. Δεν διαγράφηκαν. Είναι στην πλάτη των επιχειρήσεων. Και κάποια στιγμή πρέπει να αποπληρωθούν. Το πώς θα τα καταφέρουμε είναι άλλη υπόθεση» σημειώνει, ευελπιστώντας πως η πλειονότητα των συναδέλφων του θα τα καταφέρει για την αποφυγή λουκέτων, σενάριο το οποίο ούτε που θέλει να σκέφτεται ο ίδιος: «Αυτό θα είναι το χειρότερο. Θα είναι πολύ κακό για την αγορά και την τοπική οικονομία» τονίζει.

Η κ. Τσικιντίκου παραμένει αισιόδοξη: «Όσο δεν μας κλείνουν, όσο το φως λειτουργεί, πρέπει να φτάσουμε στο σημείο να λειτουργεί και η ταμειακή μας μηχανή! Τα καταστήματα κινούνται κανονικά, έχουν πλήρη επάρκεια σε εμπορεύματα νέας εποχής. Έχουμε τη δυνατότητα να σχεδιάσουμε την επόμενη μέρα με ό,τι αντιξοότητες μπορεί να έρθουν. Έχουμε αποδείξει ότι είμαστε άξιοι μαχητές. Οπότε δεν φοβάμαι τους συναδέλφους!».

Το φάσμα των λουκέτων, πάντως, εξακολουθεί και περιτριγυρίζει αρκετές επιχειρήσεις. «Δεν ξέρουμε τί θα γίνει και τί μας ξημερώνει το χρόνο που έρχεται» αναλογίζεται ο κ. Πολιουδάκης. «Δεν θα έχουμε, βεβαίως, τα υγειονομικά – περιοριστικά μέτρα της προηγούμενης διετίας. Ελπίζουμε να μην έχουμε καμία δυσάρεστη εξέλιξη, με πιο βαριά μετάλλαξη και χρειαστούν πάλι μέτρα. Τουλάχιστον θα μπορεί ο κόσμος να κινείται με ελευθεριά και άνεση – θέλω να πιστεύω».

Η στήριξη της κυβέρνησης και το «σωσίβιο» του τουρισμού

Οι φοροελαφρύνσεις και οι φοροαπαλλαγές θα έδιναν μία σημαντική βοήθεια στο τοπικό επιχειρείν.

Όσο η φορολογία είναι μεγάλη και αυξημένη για όλες τις επιχειρήσεις, τόσο θα δυσκολεύονται να τα φέρουν «βόλτα» οι έμποροι, όπως υποστηρίζει ο κ. Πολιουδάκης, συμπληρώνοντας πως οι 120 δόσεις δίνουν «μια κάποια ανάσα», πλην όμως δεν είναι λίγοι οι συνάδελφοί του που και πάλι αδυνατούν να ανταποκριθούν στο εν λόγω μέτρο, υπό το άχθος των τρεχουσών οικονομικών υποχρεώσεων.

«Όλα αυτά είναι βάρη τα οποία πρέπει να ελαφρυνθούν» επισημαίνει το μέλος της Παγκρήτιας Ομοσπονδίας Εμπορικών συλλόγων.

Η κ. Τσικιντίκου δεν έμεινε ικανοποιημένη από τις ανακοινώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ. Χαρακτηρίζει «ασαφείς» τις πρωθυπουργικές εξαγγελίες και εξηγεί γιατί: «Προσωπικά δεν έμεινα ευχαριστημένη. Ήταν εντελώς ασαφή και αχαρτογράφητα όσα είπε. Δεν έχω μια σαφή εικόνα, για να ξέρω π.χ. τι θα γίνει με τον φόρο του επιτηδευματία αν θα πληρώσω τα 650 ευρώ. Γενικότερα, ήταν ασφαλή όλα αυτά που ανακοινώθηκαν και αφορούν την επιχειρηματικότητα. Χρειαζόμαστε ουσιαστική βοήθεια. Η δουλειά του εμπόρου δεν είναι να γλιτώνει λεφτά, η δουλειά του είναι να παράγει!» σχολιάζει με νόημα η πρόεδρος του Εμπορικού συλλόγου Ρεθύμνου.

Αποτιμώντας την ποιότητα των καταναλωτών το καλοκαίρι που μας πέρασε, ο κ. Πολιουδάκης θα αναφέρει: «Ο Έλληνας είναι πάντα καλός τουρίστας γιατί ξοδεύει λεφτά. Απλώς, οι ξένοι τουρίστες ήταν περισσότεροι, όπως γίνεται κάθε χρόνο. Όλοι συνέβαλαν πάντως στο να έχουμε μία καλή τουριστική χρονιά και να δουλέψουν τα μαγαζιά».

Όπως θα προσθέσει, «Όσο τραβάει η σεζόν, τόσο θα είναι υπέρ των επιχειρήσεων. Όλοι οι φορείς προσπαθούμε για 12μηνο τουρισμό. Έστω και δέκα μέρες παραπάνω κάθε χρόνο να αυξάνεται η τουριστική περίοδος, είναι μεγάλη υπόθεση, για να γίνει ένας προορισμός 365 ημερών το Ρέθυμνο».

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η πρόεδρος του Εμπορικού συλλόγου Αθηνά Τσικιντίκου: «Ευτυχώς, το καλοκαίρι αργεί να τελειώσει. Θέλω να πιστεύω ότι οι δύσκολοι μήνες θα είναι λιγότεροι. Όσο πιο μακρά πάει η τουριστική περίοδος, τόσο λιγότερη οικονομική πίεση θα αισθανθούμε» είναι η πρόβλεψή της.

«Έκρηξη» της ακρίβειας και των κενών θέσεων

Το κλίμα ευφορίας στην τοπική αγορά χάλασε η «έκρηξη» της ακρίβειας. «Εμείς ως Ρέθυμνο δεν έχουμε φυσικό αέριο, έχουμε δική μας ηλεκτροπαραγωγική ενέργεια. Όμως από τη στιγμή που κάνεις εισαγωγή εμπορευμάτων, τα πάντα είναι πιο ακριβά! Μία ανάσα είναι σίγουρα ότι η βενζίνη έχει αρχίσει και κατεβαίνει, από εκεί και πέρα όμως με υπερδιπλάσιο κόστος είναι και η ΔΕΗ, ενώ γύρω στο 25% υπάρχει αύξηση στο καλάθι της νοικοκυράς – πας στο σούπερ μάρκετ που είναι ένα σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητάς μας, κι όλα είναι πιο πάνω» υπογραμμίζει η κ. Τσικιντικου.

«Ο πληθωρισμός μειώνει το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών κι επιβαρύνει τις επιχειρήσεις» σημειώνει ο κ. Πολιουδάκης.

Καθότι μέλος της Παγκρήτιας Ομοσπονδίας Εμπορικών συλλόγων, έχει μία εικόνα και για τους άλλους νομούς: «Σε επίπεδο Κρήτης, ισχύουν τα ίδια. Είναι καλύτερα τα πράγματα στην ενδοχώρα, αλλά βέβαια με το χειμώνα που έχουμε μπροστά μας δεν ξέρουμε τι θα συμβεί» θα πει.

Ο συνολικός απολογισμός, βεβαίως, δεν έχει γίνει ακόμα από την Ομοσπονδία.

Εκτός των άλλων, ο κ. Πολιουδάκης θα διατηρήσει στο προσκήνιο ένα άλλο σοβαρό ζήτημα: Αυτό της έλλειψης προσωπικού, το οποίο αναμένεται να φανεί στην πραγματική του διάσταση, με το που ξεκινήσει η περίοδος της ελαιοσυγκομιδής.

Πολλές εμπορικές επιχειρήσεις προχώρησαν σε γενναίες αυξήσεις μισθών για να προσελκύσουν κόσμο και να στελεχωθούν επαρκώς. Εντούτοις, οι όποιες προσπάθειες έγιναν δεν είχαν πάντα ευτυχή κατάληξη.

«Δυστυχώς σήμερα για κάποιο λόγο η θέση του εμποροϋπαλλήλου έχει χάσει την αίγλη της, έχει απαξιωθεί. Αντιμετωπίζουμε πρόβλημα. Μία φορά με το να ήσουν εμποροϋπάλληλος σε ένα κατάστημα και να ήσουν πολλά χρόνια, θεωρούνταν ότι είχες μία πιο ενεργή θέση στην κοινωνία» καταλήγει η κ. Τσικιντίκου.