Η τουριστική σεζόν στον νομό ξεκινά σταδιακά με αντιφατικές προβλέψεις και εκτιμήσεις λόγω πανδημίας που, ενώ δείχνει υποχώρηση, εξακολουθεί να απειλεί αλλά και του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία με όλες τις οικονομικές κυρίως συνέπειες που προκαλούνται παγκόσμια.
Τα μεγέθη του τουρισμού επί δεκαετία βελτιωνόταν. Η Ελλάδα από την 17η θέση της παγκόσμιας κατάταξης με βάση τις κρατήσεις, το 2012, βρέθηκε το 2018 στην 13η θέση με υπολογισμούς ότι η ανοδική πορεία θα συνεχιζόταν.
Η πανδημία ανέκοψε βίαια κάθε ελπίδα. Σημειώθηκε σημαντική μείωση των μεγεθών στις αφίξεις και στην εισφορά στο ΑΕΠ. Όμως, παρά τη μείωση, τελικά ήταν τεράστια η προσφορά του στην εθνική οικονομία, σε περίοδο μάλιστα που όλοι οι κλάδοι της παρουσίαζαν ύφεση έως μηδενική απόδοση. Η εισφορά του τουρισμού στο ΑΕΠ στα χρόνια της πανδημίας έφθασε τα 4,5 δις το 2020 και τα 10,5 δις το 2021 έναντι 21,5 δις το 2019.
Ο τουρισμός παρέχει τη μεγαλύτερη άμεση εισφορά στο ΑΕΠ, στην απασχόληση, στην επιχειρηματικότητα, στις επενδύσεις κ.λπ. Παράλληλα εκτιμάται ότι η έμμεση συνολική εισφορά και τα πολλαπλασιαστικά του οφέλη στην οικονομία προσεγγίζουν το 1/3 του ΑΕΠ και το 1/4 της συνολικής απασχόλησης. Κυριολεκτικά σαν ατμομηχανή που ταχέως και σταθερά οδηγεί τη χώρα στην πρόοδο και την ανάπτυξη μέσα από ένα τοπίο όπου μαίνονται θύελλες.
Παράλληλα, είναι κλάδος ιδιαίτερα ευαίσθητος, καθώς επηρεάζεται ευθέως από εξωγενείς παράγοντες όπως πολέμους, τρομοκρατία, φυσικές καταστροφές, ατυχήματα, καιρικά φαινόμενα, επιδημίες, οικονομική αστάθεια, εγκληματικότητα κ.ά. γεγονότα.
Η συστηματική μονόπλευρη ανάπτυξή του και η υστέρηση των λοιπών παραγωγικών κλάδων καθιστά την εθνική οικονομία ασταθή και ευάλωτη, όπως χαρακτηριστικά σχολιάζεται, η οικονομία στηρίζεται σε γυάλινα πόδια.
Η πανδημία προκάλεσε μείωση στα έσοδα, στις αφίξεις και δομικές αλλαγές στη βιομηχανία του τουρισμού. Ο μαζικά κατευθυνόμενος υποχωρεί και κερδίζουν έδαφος άλλες μορφές τουρισμού που προϋπήρχαν. Ο μαζικός κατευθύνεται από τα μεγάλα πρακτορεία, εκεί όπου μεγιστοποιείται το κέρδος τους. Οι tour operator ασφυκτικά και εκβιαστικά πιέζουν για ολοένα πιο χαμηλές τιμές με αποτέλεσμα ενώ αυξάνονται αριθμητικά οι αφίξεις, τα έσοδα να παραμένουν καθηλωμένα στα ίδια επίπεδα.
Μικρές επιχειρήσεις, βίλες, επαύλεις, επιπλωμένα διαμερίσματα, τουριστικές κατοικίες, απλές κατοικίες βραχυχρόνιας μίσθωσης κατακτούν σημαντικό μερίδιο. Στην πλειοψηφία τους με υψηλό δείκτη ποιότητας, διάσπαρτες στην επικράτεια, ακόμη και στα ακριτικά νησιά επιπλέον ο αριθμός τους τα τελευταία χρόνια αυξήθηκε αλματωδώς. Πολυτελείς βίλες, επαύλεις και τουριστικές κατοικίες ξεπηδούν παντού προσφέροντας ποιοτικές υπηρεσίες και συμβάλλοντας στην εθνική οικονομία καθοριστικά , επίσης στην τοπική τους κοινωνία, ιδίως στα χωριά μικρά και μεγάλα με επενδύσεις, θέσεις εργασίας, έσοδα, καινούριες κατασκευές, πολλά επαγγέλματα, επισκέπτες που ξοδεύουν σε σωρεία τομέων. Ένα διαφορετικό είδος τουρισμού, χωρίς μεσολάβηση πρακτορείων, όπου κάθε ενδιαφερόμενος αποφασίζει και επιλέγει μόνος τόπο, χρόνο, τρόπο και είδος τουρισμού που επιθυμεί. Οι τουρίστες αυτοί είναι επιπροσθέτως πολυταξιδεμένοι, υψηλής εισοδηματικής τάξης, περισσότερο μορφωμένοι και συχνά επαναλαμβανόμενοι τουρίστες στη χώρα μας. Η πολιτεία αντιλαμβανόμενη τη νέα προοπτική στον τουρισμό, ενθαρρύνει αυτή τη μικροεπιχειρηματικότητα με προγράμματα, επιδοτήσεις και επιχορηγήσεις για την ίδρυση ή βελτίωση μονάδων.
Βρισκόμαστε στην αρχή μιας μεταστροφής από τον μαζικό σε άλλες μορφές τουρισμού με δυνατότητα να πρωτοστατήσουμε. Οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού σε αυτές τις σκληρές συγκυρίες, προωθούνται. Η εξέλιξη αυτή δημιούργησε την ανάγκη για παροχή νέων υπηρεσιών σε μεταφορές, εστίαση, διασκέδαση, ξεναγήσεις, ενημέρωση κ.α. που υποστηρίζουν, πλαισιώνουν και εμπλουτίζουν νέο τρόπο διακοπών. Οι ευχέρειες που προσφέρει το διαδίκτυο, οι υψηλού επιπέδου υπηρεσίες, μαζί η ανάδειξη των πλεονεκτημάτων, ήλιος, θάλασσα, φυσικές ομορφιές, φιλοξενία, πολιτισμός, ιστορία, γαστρονομία κ.ά. μπορούν να μας καθιερώσουν αδιαφιλονίκητους πρωταγωνιστές σ’ αυτό το είδος τουρισμού.
Ασφαλώς η νεοφυής ετούτη επιχειρηματικότητα θα πρέπει να λειτουργήσει νόμιμα, επαγγελματικά και με έλεγχο ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα εκμετάλλευσης, υποβάθμισης, αισχροκέρδειας και αθέμιτου ανταγωνισμού που σίγουρα θα την αμαύρωναν ή και ακύρωναν.
Η νέα τουριστική περίοδος ας ελπίσουμε και ας προσπαθήσουμε να αναδειχθεί σε καλή χρονιά για τον τουρισμό στην Ελλάδα, στην Κρήτη και στο Ρέθυμνο ιδιαίτερα μετά δύο συνεχή χρόνια περιορισμών και απαγορεύσεων.
Επιβάλλεται η επαγρύπνηση και συνεισφορά όλων για την ορθή επικερδή και στέρεη διαχείριση.
