Του ΗΛΙΑ ΜΑΡΙΟΛΟΥ
Την ιστορία της ταφής των Αγίων Τεσσάρων Μαρτύρων πρέπει να μάθουν όλοι οι Ρεθεμνιώτες και όλοι οι Κρητικοί. Σ’ αυτό το κομμάτι της ιστορικής μνήμης τον πρώτο λόγο τον έχει η εκκλησία μας. Και η πολιτεία βέβαια για τον λόγο ότι οι κρυπτοχριστιανοί δεν θυσιάστηκαν μόνο για την πίστη τους. Η άλλη αιτία της θυσίας τους ήταν η φιλοπατρία τους, διότι έδιναν πληροφορίες στους Κρητικούς επαναστάτες. Οι Τούρκοι αξιωματούχοι ήθελαν να τρομοκρατήσουν τους κατοίκους και να τους στείλουν το μήνυμα ότι τους περιμένει ο θάνατος εάν δεν συμμορφωνόταν με τις υποδείξεις τους.
Οι Άγιοι Τέσσερις Μάρτυρες εκτός από την βαθιά Χριστιανική πίστη τους είχαν πατριωτικά αισθήματα για την ελευθερία του τόπου τους. Μήπως ο νέος Μητροπολίτης μας διορθώσει την αδικία που γίνεται στον ιερό τόπο ταφής των Αγίων Τεσσάρων Μαρτύρων; Δεν γίνεται καμιά ιδιαίτερη εκδήλωση μνήμης.
Η ιστορία ούτε παραγράφεται, ούτε ξαναγράφεται. Η αλήθεια είναι μια, οι Άγιοι Τέσσερις Μάρτυρες έχουν καταγωγή από τις Μέλαμπες. Δεύτερο η θυσία τους έγινε στην πλατεία Τεσσάρων Μαρτύρων που δικαιολογημένα γίνονται εκδηλώσεις και τελετές στον ιερό ιστορικό Ναό των Αγίων Τεσσάρων Μαρτύρων. Τρίτον η μεταφορά τους από τον βωμό της θυσίας τους έγινε από Περβολιανούς Χριστιανούς για να ενταφιασθούν στα ιερά άγια χώματα του αύλειου χώρου της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου. Ο τάφος των Αγίων Τεσσάρων Μαρτύρων υπάρχει στα Περιβόλια.
Τέσσερις ημέρες μετά την εκτέλεση που έγινε, όπως γνωρίζουμε στις 28 του Οκτώβρη 1824, ο Γεώργιος Λαγός και ο Αντώνης Μπουρδούμης (που είχε καταγωγή από τον Αρδακτό τ’ Άη Βασίλη είχε όμως παστρευθεί την αδελφή του Γεώργ. Λαγού και κατοικούσε στα Περιβόλια) αποφάσισαν να έλθουν στο Ρέθυμνο και με μεσολάβηση του διερμηνέα να ζητήσουν τα σώματα των Τεσσάρων Μαρτύρων να τα μεταφέρουν έξω της πόλεως και να τα θάψουν.
Κατά την αναμονή τους έξω από το Τούρκικο διοικητήριο που περίμεναν τον διερμηνέα, οι Τούρκοι που περνούσαν τους κτυπούσαν, τους ύβριζαν και τους έφτυναν.
Όταν έφθασε ο διερμηνέας μπήκαν στο γραφείο του Πασά και μετά από πολλές παρακλήσεις έλαβαν την άδεια μεταφοράς των σωμάτων των μαρτύρων και την ταφή μακριά από την πόλη. Ο Αντώνης Μπουρδούμης και ο Γεωργιος Λαγός πήγαν με συνοδεία ζαπτιέ «χωροφύλακα» μετέφεραν τα σώματα στην Ανατολική είσοδο της πόλης «Άμμο πόρτα» (εκεί βρέθηκαν και άλλοι Χριστιανοί και τους βοήθησαν) τα ανέβασαν στην εκκλησία του Αγ. Γεωργίου του χωριού Περιβόλια και εκεί τα έθαψαν.
Η επόμενη επέτειος μνήμης για τους Αγίους Τέσσερις Μάρτυρες συμπίπτει με τα 100 χρόνια από τον ηρωικό τους θάνατο και πιστεύω ότι ο ακούραστος Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ.κ. Πρόδρομος θα συμπεριλάβει στις εκδηλώσεις μνήμης και τον τόπο ταφής των Αγίων Τεσσάρων Μαρτύρων, που δεν είναι άλλος από τα Περιβόλια.
