Είχα την τύχη τον Απρίλιο του 2013 να παρευρίσκομαι σε συνάντηση στην Αντιπεριφέρεια Ρεθύμνου μετά από πρόσκληση της κυρίας Λιονή για να συνεργαστούμε Αντιπεριφέρεια, δήμος Ρεθύμνου, Επιμελητήριο και να αποπειραθούμε να μετεξελίξουμε, στις ανάγκες της εποχής, μια προγενέστερη απόπειρα αναβίωσης της «Γιορτής Κρασιού». Όπως και θεωρώ ότι έγινε, λαμβάνοντας υπόψη την πορεία της «Γιορτής Κρητικής Διατροφής», έκτοτε. Απολογιστικά και εν συντομία, θα ήθελα να επισημάνω:
- Την ουσιαστική διάθεση συνεργασίας μεταξύ των εταίρων.
- Τεχνοκρατική επάρκεια στελεχών.
- Αρκετή εθελοντική προσφορά και πρωτοβουλία και προτάσεις που κάθε χρόνο και περισσότερες έπεφταν στο τραπέζι.
Λάθη βεβαίως και υπήρξαν, αστοχίες και δυσκολίες προσαρμογής επίσης – δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως και ότι είχαμε ως «κανονιστικό πλαίσιο λειτουργίας» την περίοδο της οικονομικής κρίσης. Ως εκ τούτου, κάθε χρόνο έπρεπε να φτιάξουμε ένα νέο πάζλ που θα ήταν αρκούντως ικανό να συνδέσει τα προϊόντα των παραγωγών με τις ανάγκες των επισκεπτών, έχοντας ως γνώμονα το οικονομικό περιβάλλον, τις στοχεύσεις της Κρήτης και τις προτεραιότητες του Ρεθύμνου.
Εκ μέρους μας – και ως συνδιοργανωτές – επιδιώξαμε να διατηρείται στα πλαίσια του δυνατού η μοναδική φυσιογνωμία της γιορτής, χωρίς αντιγραφές, μιμήσεις ή επαγγελματικά «χατήρια», με έμφαση στην εξέλιξη των προϊόντων της Κρητικής διατροφής, των επιτευγμάτων των παραγωγών μας, υποστηρίζοντας και τους πειραματισμούς που καθιστούν τα παραδοσιακά προϊόντα μας, ανταγωνιστικά.
Θυμίζω τη διαδρομή του χαρουπιού και των προϊόντων του, το παράδειγμα του φραγκόσυκου, των αρτοσκευασμάτων, των σαλιγκαριών, των μανιταριών, του του αποστάγματος – δίπλα στις σταθερές αξίες του κρασιού, των γαλακτοκομικών – μελιού – λαδιού κ.ά.
Σαφώς και οι συνεχείς κρίσεις, που επιταχύνθηκαν μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, αναδεικνύουν τη σημασία της υιοθέτησης ενός ανθεκτικού και βιώσιμου μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης. Σ’ αυτό το μοντέλο βασική παράμετρος τονίζω ότι θα πρέπει να είναι η ενίσχυση των αλυσίδων αξίας και ο πολλαπλασιασμός των κλαδικών διασυνδέσεων. Η αγροδιατροφή δημιουργική οικονομία, το εμπόριο, ο τουρισμός δημιουργούν – αν διασυνδεθούν περεταίρω – σημαντικές ευκαιρίες και νέες προκλήσεις για την περιφερειακή πολιτική της Κρήτης ως διακριτής ενότητας.
Αξίζει, θεωρώ, μια περισσότερο εκτενής ανάλυση σε δύο όρους: της «Δημιουργικής Οικονομίας» και των «Αλυσίδων Αξίας». Στη «Δημιουργική Οικονομία» οι κλάδοι του πολιτισμού, της δημιουργίας συναντώνται, με δημιουργικούς κατοίκους, με πολιτιστικές πρωτοβουλίες για τη διατήρηση της παράδοσης του εξαιρετικού και ξεχωριστού – και αλληλοενισχύονται – με σκοπό να το προβάλλουν δυναμικά το παρόν μας στο μέλλον.
Αλήθεια, αυτό δεν γίνεται και στη «Γιορτή Κρητικής Διατροφής»; Τοπικά συγκροτήματα, παραδοσιακές οργανώσεις, δημιουργοί, χειροτέχνες, οι άνθρωποι της γαστρονομίας, των γλυκισμάτων, του παραδοσιακού φαγητού, της τσικουδιάς, συναντώνται και υποστηρίζονται αμοιβαία.
Από την άλλη, ως «Αλυσίδες αξίας» θα πρέπει να θεωρούμε το τελικό άθροισμα των δραστηριοτήτων που ξεκινούν από το αρχικό στάδιο παραγωγής – προμήθειας μέχρι τη δημιουργική επεξεργασία και διάθεση του προϊόντος.
Η γιορτή Κρητικής Διατροφής στα δέκα χρόνια της προσπαθεί να υπηρετεί και να απαντά με συνέπεια σ’ αυτά τα ζητούμενα. Τα προϊόντα και η καινοτομία στα προϊόντα μας συναντούν τους καταναλωτές, νέους και μεγαλύτερους. Μέσα από τη Γιορτή εισάγονται οι επισκέπτες μας στα αυθεντικά ποιοτικά προϊόντα – με την ελπίδα όλων μας στο να μην τα ζητούν αποκλειστικά κατά την περίοδο που φιλοξενούνται στον τόπο μας, αλλά και όλο το χρόνο – μέσα από τις δυνατότητες που μας δίνει το ηλεκτρονικό εμπόριο.
Παραθέτω εδώ λίγα στοιχεία, εκ της έρευνας μέσω ερωτηματολογίου που είχαμε καταρτίσει για τους εκθέτες μας ως Επιμελητήριο, καθώς και τα συγκριτικά στοιχεία που έχουμε αντίστοιχα από κάθε προηγούμενη χρονιά.
1) Στο ερώτημα «Σας ικανοποίησε η προβολή της γιορτής από τους Διοργανωτές;» το 65,5% απαντά θετικά, 25% πάρα πολύ και 40,6% πολύ. Αυτός ο δείκτης είναι καλύτερος από κάθε πρόσφατη διοργάνωση. Πίσω από αυτή την επίδοση βρίσκονται συγκεκριμένες πρωτοβουλίες μας, όπως η προβολή μέσω facebook και instagram (κυρίως στους επισκέπτες μας – κάτι που δεν είχαμε τα προηγούμενα χρόνια), έτσι φέτος καταγράψαμε πολύ περισσότερες παρουσίες από τουρίστες.
2) Στο ερώτημα «Θα συμμετάσχετε του χρόνου στη Γιορτή;» το 75% δήλωσε ναι, το 25% δεν ξέρω/ δεν απαντώ – και όχι κανείς. Αυτό σημαίνει ότι και οι στόχοι των επαγγελματιών επιτεύχθηκαν μέσω της έκθεσης ενώ το 2022 βεβαιότητα προσεχούς συμμετοχής τους δήλωνε μόνο το 66%.
3) Έπειτα στην ερώτηση αναφορικά με την «ικανοποίηση σχετικά με την προσέλευση του κοινού» το 63% δηλώνει ικανοποιημένο και μόνο το 37% όχι. Το 2022, τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν: 33,3% και 66,7%.
4) Ως προς τη χωροθέτηση των εκθετών, «Ικανοποίηση από τη θέση του περίπτερου τους» το 83,3% δηλώνει ικανοποιημένο και το 16,7% όχι ικανοποιημένο. Τα αντίστοιχα ποσοστά το 2022 ήταν, 76,7% και 23,3%.
Φυσικά, πάντα θα υπάρχουν θέματα που άπτονται, π.χ. του καλύτερου φωτισμού των διαδρόμων του κήπου ή και της παροχής wifi ή του βαθμού ανταπόκρισης του κοινού στο πολιτιστικό πρόγραμμα: Αυτά είναι ίσως και ζήτημα καλλιτεχνικού γούστου του κοινού και λαμβάνονται όλα υπόψη της Επιτροπής Διοργάνωσης. Για να γινόμαστε κάθε χρόνο καλύτεροι – και περισσότερο υπερήφανοι από το αποτέλεσμα των προσπαθειών των συντελεστών μας.
Συμπερασματικά πάντως, η «Γιορτή Κρητικής Διατροφής» στα δέκα χρόνια της, έχει γίνει θεσμός και εξ αυτού, οφείλουν οι φορείς που συνεργάζονται να συνεχίσουν να προσπαθούν, για το βέλτιστο δυνατό αποτέλεσμα. Η εμπειρία που έχει σωρευθεί είτε στα πολιτικά πρόσωπα είτε στην τεχνοκρατική, στελεχιακή υποστήριξη εκ μέρους των φορέων, είναι παραπάνω από σημαντική.
Και του χρόνου!
Ρόη, Σταύρο, Μανώλη, Μαρία, Πόπη, Μαρία, Θοδωρή, Γιάννη, Ευάγγελε αλλά και για τους εθελοντές μας: Νικόλα, Ελένη, Άγγελε, Γιάννα, Μαρία, Χαρούλα, Γιώργο, Μαρία, Ανδρέα, Αργυρώ, Άρτεμις, ευχαριστώ και μπράβο σας.
* Ο Μανώλης Γ. Ψαρουδάκης είναι αντιπρόεδρος Επιμελητηρίου Ρεθύμνης
