Οξύ παραμένει το πρόβλημα με τις ελλείψεις φαρμάκων με περισσότερους από 400 κωδικούς φαρμακευτικών σκευασμάτων, πολλοί εκ των οποίων αναντικατάστατοι. Η ταλαιπωρία των ασθενών είναι τεράστια, αφού είναι ενδεικτικό ότι μια στις δυο συνταγές που φτάνουν στα φαρμακεία δεν μπορούν να εκτελεστούν καθώς, δεν υπάρχουν διαθέσιμα φάρμακα. Το αποτέλεσμα είναι ο ασθενής να αναγκάζεται να ψάχνει σε ένα-ένα τα φαρμακεία του νομού μήπως και βρει αυτό που χρειάζεται. Από τους 400 κωδικούς όπως εξηγεί ο πρόεδρος του φαρμακευτικού συλλόγου Ρεθύμνου οι 100 είναι αναντικατάστατοι με την έννοια ότι δεν υπάρχει κάποιο γενόσημο φάρμακο για να μπορεί να δοθεί εναλλακτικά στους ασθενείς σε περίπτωση που δεν βρουν αυτό που έχει συνταγογραφήσει ο γιατρός τους.
Το πρόβλημα τείνει να γίνει διαχρονικό όμως σύμφωνα με τους φαρμακοποιούς η σημερινή κατάσταση δεν έχει προηγούμενο. Όπως λένε χαρακτηριστικά λύση στο πρόβλημα πρέπει να δοθεί άμεσα, προκειμένου να διασφαλιστεί η υγεία των ασθενών, η οποία αυτή την περίοδο είναι σε άμεσο κίνδυνο. Σύμφωνα με τους ειδικούς η λύση μπορεί να δοθεί με την αύξηση του κρατικού προϋπολογισμού σε ό,τι αφορά τη φαρμακευτική δαπάνη αλλά και με την απαγόρευση εξαγωγών φαρμάκων που είναι σε έλλειψη.
Παράλληλα, εκτός των φαρμάκων, λόγω της γενικότερης εκτόξευσης τιμών αλλά και της δυσκολίας στην παραγωγή υπάρχουν ήδη ελλείψεις σε υλικά συσκευασίας.
Επίσης, όπως εξηγεί η πρόεδρος του συλλόγου φαρμακοποιών υπάρχουν φάρμακα υψηλής τεχνολογίας που χρειάζεται για παράδειγμα η συσκευή τους έναν ειδικό μηχανισμό, ο οποίος όμως πλέον δεν μπορεί να παραχθεί εύκολα, λόγω των προβλημάτων στην παγκόσμια αγορά. Ο πόλεμος και οι συνέπειές του σε έλλειψη πρώτων υλών και το ενεργειακό πρόβλημα έχουν οδηγήσει σε αυτή την κατάσταση.
Σε σχετικές δηλώσεις του στα «Ρ.Ν.», ο πρόεδρος του φαρμακευτικού συλλόγου Ρεθύμνου Κώστας Βαρδιάμπασης, περιγράφοντας το πρόβλημα ανέφερε: «Ίσως, αυτήν την περίοδο είμαστε στη χειρότερη φάση από ποτέ ό,τι αφορά τις ελλείψεις φαρμάκων. Μπορεί να μιλάμε και για 400 κωδικούς. Αυτήν την στιγμή μια στις δυο συνταγές περιλαμβάνει κάποιο ελλειπτικό φάρμακο. Δεν υπάρχει κατηγορία φαρμάκου η οποία να μην περιλαμβάνει κάποιο φάρμακο σε έλλειψη. Όλων των ειδών τα φάρμακα, ακόμα και παυσίπονα, μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, ακόμα και πιο σοβαρά όπως ινσουλίνες, αντιψυχωσικά, απλές αντιβιοτικές αλοιφές, κολλύρια δεν υπάρχει καμία κατηγορία που να είναι σε επάρκεια. Σε κάποιες περιπτώσεις υπάρχει η δυνατότητα αντικατασταθούν από γενόσημα, σε κάποιες άλλες περιπτώσεις δεν υπάρχουν γενόσημα. Τώρα έχουμε ελλείψεις και στα γενόσημα, ο ασθενής σε αυτές τις περιπτώσεις κρατάει τη συνταγή και πηγαίνει από φαρμακείο σε φαρμακείο ψάχνοντας φάρμακα. Οι βασικοί λόγοι είναι αυτοί της διατίμησης και ήρθαν πρόσθετα και οι λόγοι που αφορούν όλη την αγορά, την αλυσίδα παραγωγής και τη διάθεση των φαρμάκων. Οι λόγοι της διατίμησης είναι γνωστοί. Η φαρμακευτική δαπάνη είναι καθηλωμένη από το 2010 σε ακριβώς τα ίδια επίπεδα. Μάλιστα, τώρα περιμένουμε την κοινή υπουργική απόφαση του Πλεύρη, η οποία λέει ότι η φαρμακευτική δαπάνη για τα συνταγογραφούμενα φάρμακα θα πέσει ακόμα περισσότερο. Όταν η δαπάνη, μειώνεται έχει ως αποτέλεσμα τα φάρμακα να γίνονται όλο πιο φθηνά και αυτό οδηγεί πρώτον σε εξαγωγές και δεύτερον στην εγκατάλειψη φαρμάκων στη χώρα μας από τη φαρμακοβιομηχανία, δηλαδή κάποια φάρμακα που είναι πολύ φθηνά να τα εγκαταλείπει η βιομηχανία και άλλα φάρμακα χαμηλής αξίας τα οποία τα εξάγουν οι εξαγωγείς στο εξωτερικό που είναι πολύ μεγαλύτερα τα περιθώρια κέρδους. Αυτό πάντα υπήρχε. Είναι φάρμακα πολυεθνικών τα οποία εισάγονται και μετά εξάγονται σε χώρες που η τιμή τους είναι πολλαπλάσια.”
Στη δραματική αυτή κατάσταση σύμφωνα με τον κ. Βαρδιάμπαση έρχεται να προστεθεί και το πρόβλημα του ψηλού πληθωρισμού που έχει ως αποτέλεσμα να περιορίζεται ή και να εκμηδενίζεται το ποσοστό κέρδους. Χαρακτηριστικά αναφέρει: «Είναι και άλλοι δύο πρόσθετοι παράγοντες που επιδείνωσαν το πρόβλημα, ο ένας είναι ο πληθωρισμός. Η εκτίναξη του πληθωρισμού στα επίπεδα του 12%, 8%, 9% υπερβαίνει ακόμα και το περιθώριο κέρδος των εμπόρων, το οποίο αυτήν την στιγμή είναι γύρω στο 4%. Οπότε ο πληθωρισμός αυτήν την στιγμή είναι υψηλότερος από τα περιθώρια κέρδους, εκεί έχουμε φτάσει. Τα συνταγογραφούμενα φάρμακα έχουν πολύ χαμηλό περιθώριο κέρδους. Οπότε όταν διατηρείτε μια σταθερή λιανική τιμή και τα περιθώρια κέρδους είναι υποπολλαπλάσια του πληθωρισμού, έρχεται αυτό το πρόβλημα να διαταράξει σε απίστευτο βαθμό την αλυσίδα διανομής των συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Ο πληθωρισμός έρχεται να επιδεινώσει το οικονομικό σκέλος, όμως έχουμε και άλλα προβλήματα παραγωγής των δύο ετών της πανδημίας, επιπρόσθετα και του πολέμου που υπάρχουν ελλείψεις σε πρώτες ύλες, σε υλικά. Από το απλό χαρτί συσκευασίας έως πιο περίπλοκες συσκευές, όπως για παράδειγμα συσκευές προγεμισμένης ινσουλίνης, όπου εκεί δεν έχει έλλειψη το ίδιο το φάρμακο αλλά τα υπόλοιπα κομμάτια του φαρμάκου, η παραγωγή της συσκευασίας».
Τι ζητούν οι φαρμακοποιοί
Επανειλημμένως οι φαρμακοποιοί έχουν κάνει σχετικές παρεμβάσεις διεκδικώντας λύση για να αντιμετωπιστεί το σοβαρό αυτό πρόβλημα που έχει να κάνει με την υγειά των πολιτών. Όπως λένε βασικό ζητούμενο είναι η αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης και ο περιορισμός των εξαγωγών φαρμάκων, τουλάχιστον εκείνων που είναι αναντικατάστατων.
Ειδικότερα ο κ. Βαρδιάμπασης, τονίζει: «Εμείς ως φαρμακοποιοί έχουμε εξαντλήσει κάθε δυνατότητα, έχουμε κάνει καταγγελία στο ΕΟΦ, συναντήσαμε το υπουργείο υγείας, κάναμε συναντήσεις με τον ευρωπαϊκό φορέα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν έχουμε τι άλλο να κάνουμε, έχουμε σηκώσει τα χέρια ψηλά. Είναι ένα σοβαρό σύνολο δράσεων με τις οποίες ζητάμε: 1ον να αυξηθεί η φαρμακευτική δαπάνη, δηλαδή να αυξήσει τα χρήματα που δίνει το υπουργείο υγείας για τα φάρμακα, Έπειτα από δύο χρόνια πανδημίας και 12 χρόνια μνημόνια μειώνει κι άλλο την φαρμακευτική δαπάνη. Τα χρήματα που πληρώνει αυτήν την στιγμή το κράτος για τα φάρμακα των ασθενών είναι όλο και λιγότερα, αυτό δεν είχε ιστορικό προηγούμενο στη χώρα μας. Η νοσηρότητα έχει αυξηθεί λόγω της πανδημίας, αυξήθηκαν και οι περιπτώσεις long covid και άλλες νοσηρότητες επειδή ο κόσμος στην περίοδο της πανδημίας παραμέλησε την υγεία του, γι’ αυτό γίνεται και η κίνηση με τον προσωπικό γιατρό, ώστε να επανέλθουν σε ένα πρόγραμμα οι πολίτες να γυρίσουν στον τακτικό έλεγχο και την πρόληψη. Επίσης έχουμε μια χώρα με γηρασμένο πληθυσμό και μια χώρα σε μετά πανδημική περίοδο, αυτό σημαίνει περισσότερα φάρμακα και αυτό που κάνει το υπουργείο είναι να δίνει λιγότερα φάρμακα. 2ον είναι να απαγορευθούν οι εξαγωγές τουλάχιστον στην λίστα φαρμάκων που έχουμε δώσει στο υπουργείο, τα οποία είναι αναντικατάστατα, είναι αποδεδειγμένα ελλειπτικά φάρμακα και δεν υπάρχει εναλλακτική στα συγκεκριμένα φάρμακα. Μιλάμε για γύρω στα 100 φάρμακα, σοβαρά φάρμακα και αναντικατάστατα. Σε αυτά ζητάμε να απαγορευτούν οι εξαγωγές τους για λόγους ασφάλειας εθνικής υγείας. Θα πρέπει το κράτος να αποφασίσει επιτέλους ότι πάνω από το κέρδος των εξαγωγέων είναι η υγεία του πληθυσμού. Αυτά είναι τα δύο καταρχήν που ζητάμε και πρέπει να γίνουν».
