Της ΕΛΕΝΗΣ ΚΑΠΕΤΑΝΑΚΗ-ΜΠΡΙΑΣΟΥΛΗ*
Η Παγκόσμια Ημέρα για την ειρήνη «γιορτάζεται» στις 21 Σεπτέμβρη κάθε χρόνο σύμφωνα με απόφαση των Ηνωμένων Εθνών … Αλλά, σε αντίθεση με άλλες Παγκόσμιες Ημέρες, αυτή η ημέρα δεν προβάλλεται, δεν ανακοινώνεται, δεν «γιορτάζεται». Φέτος, στις 21 Σεπτέμβρη 2022:
Η Καμπάνα της Ειρήνης (1) ήχησε στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών, δεύτερη μέρα της ετήσιας σύγκλισης της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Ο Πούτιν ανακοίνωσε μερική επιστράτευση. Ίσως να μην είναι τυχαία η επιλογή της ημερομηνίας (το διάγγελμα ήταν προγραμματισμένο για χθες 20 Σεπτέμβρη). Μ’ αυτό τον τρόπο, ο Ρώσος πρόεδρος υπογραμμίζει τη σημασία της ειρήνης και υποδεικνύει με ποια μέσα επιτυγχάνεται…
Η Google, που συχνά-πυκνά θυμίζει διάφορα «σημαντικά» γεγονότα, πολλά άγνωστα στο ευρύ κοινό, αγνόησε μια τόσο σημαντική ημέρα… δεν άλλαξε το Doodle της …
Μια αναζήτηση στο διαδίκτυο για την 21η Σεπτεμβρίου 2022 έδωσε γενική πληροφορία γι’ αυτή την ημέρα …
Μια αναζήτηση στην ιστοσελίδα των Ηνωμένων Εθνών (2) ενημέρωνε ότι γιορτάστηκε στις 16 Σεπτέμβρη στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών. Το θέμα της:«Τελειώστε τον ρατσισμό. Κτίστε ειρήνη».
Το μήνυμα του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Antonio Guterres (3) δεν δημοσιοποιήθηκε ευρέως στα ΜΜΕ όπως γίνεται για άλλα μηνύματα του, όπως, για παράδειγμα, για την κλιματική κρίση, τη φτώχεια, την επισιτιστική κρίση. Ας το διαβάσουμε:
«Η ειρήνη είναι μια ευγενής και αναγκαία επιδίωξη, και ο μόνος πρακτικό δρόμος για ένα καλύτερο, πιο δίκαιο κόσμο για όλους τους ανθρώπους.
Κι όμως σε πολλά μέρη, σε πολλές περιοχές, αποτυγχάνουμε στον αγώνα για την ειρήνη.
Το θέμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας για την ειρήνη – Τελειώστε τον ρατσισμό, Κτίστε ειρήνη – μας υπενθυμίζει τους πολλούς τρόπους που ο ρατσισμός δηλητηριάζει τις καρδιές και το μυαλό των ανθρώπων και διαβρώνει την ειρήνη που όλοι αναζητούμε.
Ο ρατσισμός κλέβει από τους ανθρώπους τα δικαιώματα και την αξιοπρέπεια τους. Βάζει φωτιά στις ανισότητες και τη δυσπιστία. Και εξαναγκάζει τους ανθρώπους να χωρίζουν, σε μια περίοδο που θα πρέπει να είμαστε ενωμένοι, σαν μια ανθρώπινη οικογένεια, για να διορθώσουμε τον κατακερματισμένο κόσμο μας.
Αντί να μάχεται ο ένας τον άλλο, θα έπρεπε να δουλεύουμε για να κατατροπώσουμε τους πραγματικούς εχθρούς μας: Τον ρατσισμό, τη φτώχεια, την ανισότητα, τις διαμάχες, την κλιματική κρίση και πανδημία του κορονοϊού.
Θα πρέπει να γκρεμίσουμε τις δομές που συντηρούν το ρατσισμό και να στηρίξουμε τα κινήματα για τα ανθρώπινα δικαιώματα παντού.
Και πρέπει να πνίξουμε τις μοχθηρές φωνές των λόγων μίσους με μια ενωμένη και διαρκή κραυγή για αλήθεια, κατανόηση και αμοιβαία εκτίμηση.
Σ’ αυτή τη σημαντική ημέρα, μια χρονική στιγμή για να τηρήσουμε 24 ώρες μη-βίας και κατάπαυση πυρός, ανανεώνουμε το κάλεσμα μας σε όλους τους ανθρώπους να κάνουν περισσότερα από το να καταθέσουν τα όπλα τους.
Τους καλούμε να επαναβεβαιώσουν τους δεσμούς αλληλεγγύης που μοιραζόμαστε σαν ανθρώπινα όντα και να πιάσουμε δουλειά για να κτίσουμε ένα καλύτερο, πιο ειρηνικό κόσμο».
Ποιος τα άκουσε, ποιος τα διάβασε και τι κατάλαβε από αυτά τα ωραία λόγια; Ποιος νοιάζεται για την ειρήνη; Ποιος τη θυμήθηκε; Ο κόσμος είναι απασχολημένος με τον πόλεμο, ή καλύτερα, με τους πολέμους. Το επιβεβαιώνουν και οι αποφάσεις των ηγετών των ισχυρών χωρών του κόσμου.
Και το ηθικό δίδαγμα: Όπως συμβαίνει και με τις άλλες Παγκόσμιες Ημέρες, λιγότερο ή περισσότερο προβεβλημένες, η σημερινή ‘ανταπόκριση’ δείχνει τη φθορά του θεσμού των παγκόσμιων ημερών … που μπορεί να εκληφθεί ως μια ειλικρινής έμπρακτη δήλωση ότι δεν έχουν αντίκρισμα γιατί απλά δεν έχουν νόημα.
1) https://www.un.org/en/events/peaceday/2012/peacebell.shtml
2) https://www.un.org/en/observances/international-day-peace
3) https://www.un.org/en/observances/international-day-peace/message
*Η Ελένη Καπετανάκη-Μπριασούλη, είναι ομ. καθηγήτρια στο τμήμα Γεωγραφίας, πανεπιστήμιο Αιγαίου