Η μεγαλύτερη ανθρώπινη εφεύρεση από γεννήσεως κόσμου, κατά την ταπεινή μου άποψη, είναι η εκπαίδευση. Η παιδεία δεν είναι ένα θέμα που θα πεις πέντε λέξεις ή θα γράψεις δυο αράδες και άντε τελειώσαμε. Έχει ατέλειωτους δρόμους σε τρόπους σκέψης και εφαρμογής. Στη χώρα μας δυστυχώς τα προβλήματα πάντα είναι πολλά και διαχρονικά, ενώ η διάθεση λύσεων, όπως φαίνεται εδώ και χρόνια, από το επίσημο κράτος λιγοστή. Το πρόβλημα πλέον δεν έγκειται μόνο στα συγγράμματα που είναι ελλιπή. Το βασικότερο ίσως πρόβλημα των τελευταίων ετών είναι η συμπεριφορά των μαθητών, αλλά και των γονέων. Αποτέλεσμα; Δεν υπάρχει μέρα στην κυριολεξία που να μην ακούσουμε στις ειδήσεις για παραβατικότητα των μαθητών και παντελώς απρεπή συμπεριφορά τους σε μεγαλύτερους και δη στους καθηγητές τους. Ενδεικτικά τον περασμένο Νοέμβριο σε μια μόνο ημέρα στις 20-11-2023 διάβαζα στα ΜΜΕ:
1ο περιστατικό. Ξυλοδαρμός 14χρονης από συμμαθήτριες της σε σχολείο στο Περιστέρι – «Φοβάμαι για τη ζωή της» λέει ο πατέρας της. Μάρτυρες του επεισοδίου βιντεοσκοπούσαν τις βιαιότητες με τα κινητά τους – Χειροπέδες σε τρεις ανήλικες!
2ο περιστατικό. Σκηνές τρόμου εκτυλίχθηκαν το πρωί στην οδό Ακρίτα, έξω από δημοτικό σχολείο στην Καλαμάτα με γονέα μαθητή να πέφτει θύμα ξυλοδαρμού.
3ο περιστατικό. Ακόμη ένα περιστατικό βίας μεταξύ ανηλίκων σημειώθηκε σε σχολείο. Σκηνές ωμής βίας, με μια 16χρονη να δέχεται μπουνιές και κλωτσιές από τις συμμαθήτριές της για ασήμαντη αφορμή.
Παράλληλα μαθαίνουμε τη ραγδαία ανερχόμενη διάδοση των ναρκωτικών στους μαθητές, με τελευταίο περιστατικό μια 16χρονη από τον Βύρωνα που ήταν κόρη πολύ γνωστού δημοσιογράφου και η οποία νοσηλεύονταν διασωληνωμένη στη ΜΕΘ του νοσοκομείου «Ερυθρός Σταυρός» με την οικογένειά της να είναι συντετριμμένη, σύμφωνα με τον ALPHA, πέφτοντας σε κώμα μετά από κατανάλωση «κοκτέιλ» σκληρών ναρκωτικών. Η έφηβη νοσηλευόταν από (15/11) και οι γιατροί παρ’ ότι έδωσαν μάχη για να την κρατήσουν στη ζωή, τελικά δεν τα κατάφεραν.
Όλα την ίδια ημέρα και ποιος ξέρει πόσα άλλα σε όλη τη χώρα που δεν βλέπουν το φως της δημοσιότητας για διάφορους λόγους. Από τότε δεν θυμάμαι να πέρασε μια μέρα και να μην άκουσα, διάβασα ή είδα δεκάδες άλλα περιστατικά βίας από μαθητές σε άλλους μαθητές με τρομερό μίσος απ’ ότι φαίνονταν στα βίντεο της TV.
Λόγια όπως τα παρακάτω σε δημοσιογράφο, από τυχαίο άτομο στην Αθήνα, δεν αποτελούν πλέον έκπληξη. Βλέπω τις νύχτες (22:00-23:00) παιδιά ΣΤ’ Δημοτικού και Γυμνασίου/Λυκείου να περιφέρονται σαν αγέλες από καβάτζα σε καβάτζα ενώ την άλλη μέρα έχουν (υποτίθεται) σχολείο. Όταν περνάω από τα μέρη τους η φούντα βρωμάει από 20-30 μέτρα. Οι γονείς δεν αναρωτιούνται που είναι τα παιδιά τους; Δεν τους απασχολεί ότι την άλλη μέρα έχουν σχολείο και τι κάνουν με τη ζωή τους; Και μιλάμε για παιδιά που δεν έχουν κλείσει ακόμη τα 12 χρόνια τους!!!
Η διακίνηση ναρκωτικών είναι πλέον το πιο απλό και συνηθισμένο πράγμα, όχι μόνο στην Αθήνα, αλλά σε πολλές περιοχές της χώρας που συνεχώς αυξάνονται. Ακούσαμε στις ειδήσεις ότι η κοκαΐνη στις γιορτές έκανε θραύση στην Αθήνα και στην ανάλυση των λυμάτων φάνηκε ότι διπλασιάστηκε!
Κι άλλες φορές έχω αναφερθεί στα προβλήματα που υπάρχουν στα σχολεία με όλους όσους εμπλέκονται με την εκπαιδευτική διαδικασία. Τα τελευταία χρόνια απ’ ότι φαίνεται τα προβλήματα όχι πλέον αργά, αλλά γοργά και σταθερά δυστυχώς απ’ ότι φαίνεται, αρχίζουν να παίρνουν τη μορφή χιονοστιβάδας.
Είναι γνωστό ότι στην Ελλάδα οτιδήποτε νόμος ψηφιστεί στη βουλή, οτιδήποτε τεθεί σε εφαρμογή στην πράξη, ο βασικός στόχος που αποσκοπεί σχεδόν πάντα είναι τα ψηφαλάκια…
Αν μπορούσαμε να δούμε ένα χρονοδιάγραμμα, από τη μεταπολίτευση και έπειτα, σχετικό με την παιδεία, θα βλέπαμε ότι σταθερά η γραμμή ακολουθεί την πτώση, χωρίς ούτε μια έστω στιγμή να υπάρχει όχι άνοδος, αλλά απλή ισορροπία! Το εκπαιδευτικό σύστημα και κατ’ επέκταση όσοι το αποτελούν από την κορυφή ως τα νύχια, φοβάται να πιστοποιήσει και να επιβάλει την αλήθεια, με αποτέλεσμα όλοι οι μαθητές να ανατρέφονται σχολικά από το νηπιαγωγείο και συνεπικουρούμενοι από το σπίτι (κυρίως) στο ψέμα. Οι εκπαιδευτικοί κάνουν απίστευτες προσπάθειες, πολλές φορές πάνω από τις δυνάμεις τους, αλλά δεν έχουν πολλά περιθώρια, από τη στιγμή που είναι υποχρεωμένοι, σαν υπάλληλοι, να εφαρμόσουν τα συστήματα και τους νόμους του υπουργείου Παιδείας. Και δυστυχώς οι νόμοι αυτοί είναι φτιαγμένοι από χαρτογιακάδες γραφείων οι οποίοι ουδέποτε αγάπησαν την παιδεία και έχουν πλήρη άγνοια των πραγμάτων, αφού έχουν να πατήσουν σε σχολείο από τότε που αποφοίτησαν.
Το παιδί-μαθητής, είναι αποδεδειγμένο ότι μαθαίνει τις καταστάσεις που ζει και συμπεριφέρεται ανάλογα. Ότι ζει στο σπίτι του, το μεταφέρει στις παρέες του και στο σχολείο. Σε προηγούμενες γενιές μαθητών δεν θυμάμαι γονέα να παροτρύνει το παιδί του να κάνει μπούλινγκ και να ξυλοφορτώνει τους συμμαθητές του! Αντίθετα όλοι οι γονείς έλεγαν στα παιδιά τους να προσέχουν τι λένε, που το λένε και πότε το λένε και να μη μαλώνουν ποτέ! Οι γονείς αντιμετώπιζαν τους συμμαθητές των παιδιών τους πάντα φιλικά, χωρίς να απαιτούν για το παιδί τους ειδικά προνόμια από το σχολείο και τους εκπαιδευτικούς.
Αντίθετα σήμερα, οι γονείς (όχι όλοι εννοείται) θέλουν και απαιτούν όλος ο κόσμος να περιστρέφεται γύρω από το παιδί τους. Αποφεύγουν να μαλώσουν και να συνετίσουν τα παιδιά τους, για να αποφύγουν τις εντάσεις στο σπίτι. Έτσι έχουμε φτάσει στα σημερινά επίπεδα κατάντιας, όπως τα παραπάνω, τα οποία πλέον γίνονται σε ημερήσια βάση σε όλη την επικράτεια. Ελάχιστα εξ αυτών βλέπουν το φως της δημοσιότητας για ευνόητους λόγους. Και αν ένα παιδί ανατρέφεται με ψέματα, χωρίς να έχει συναίσθηση και να γνωρίζει την αλήθεια των όποιων δυνατοτήτων του, χωρίς να γνωρίζει τους βασικούς κανόνες με τους οποίους λειτουργεί μια κοινωνία, χωρίς να γνωρίζει τι είναι πειθαρχία, σεβασμός, αυτοσεβασμός και ήθος, είναι μαθηματικώς βέβαιο πως θα προσγειωθεί ανώμαλα. Όταν αργότερα μάθει τις αλήθειες ζωής στη σωστή τους διάσταση, αυτές που του έκρυβαν για διάφορους λόγους, τα επόμενα βήματα της ζωής του, πολύ δύσκολα πλέον θα είναι στη σωστή κατεύθυνση.
Οι καιροί φαίνεται ότι έχουν αλλάξει δραματικά. Οι γονείς πλέον φοβούνται να μιλήσουν στα παιδιά τους με την πρακτική της δικής τους ανατροφής, μήπως και κατηγορηθούν ως οπισθοδρομικοί, εφαρμόζοντας νοοτροπίες του παρελθόντος. Διστάζουν να συμβουλέψουν το ανήλικο παιδί τι είναι σωστό και τι είναι λάθος, τι είναι ωφέλιμο και τι βλαβερό…. και εκεί ακριβώς είναι το πρόβλημα.
Οι γονείς θέλοντας να είναι μοντέρνοι σε νοοτροπίες και ιδέες, δίνουν σχεδόν απόλυτη ελευθερία στα παιδιά τους. Αυτό σημαίνει ότι ένας νέος που νομοτελειακά δεν έχει ακόμη τη σχετική ωριμότητα, είναι εξαιρετικά ευάλωτος σε κάθε τι που θα του σερβίρει η κοινωνία. Και αν είναι καλό έχει καλώς, αν όμως είναι παραβατικό;
Οι γονείς μέσα στην αγωνία τους να φανούν σε όλα ανοιχτόμυαλοι στα παιδιά τους, ξεχνούν το βασικό. Ότι ένα παιδί όσο έξυπνο και να είναι, θέλει οπωσδήποτε καθοδήγηση, γιατί δεν έχει ακόμη την κατάλληλη πείρα και ικανότητα, για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της ζωής.
Σε μια κοινωνία που σε κάθε ευκαιρία μιλά για ανυπακοή στο σύστημα, στους νόμους και στο κατεστημένο, το κάθε παιδί φυσιολογικά μαθαίνει σ’ αυτή τη νοοτροπία, με αποτέλεσμα συχνά να μην ακούει τους γονείς και πεισματικά να συμπεριφέρεται αντίθετα από ότι είναι σωστό. Τα αποτελέσματα είναι τα περιστατικά παραβατικότητας και εγκληματικότητας ανηλίκων, τα οποία βλέπουμε καθημερινά στα ΜΜΕ.
Οι γονείς για το δύσκολο έργο της ανατροφής των παιδιών τους, εναποθέτουν τις ελπίδες τους στο σχολείο, το οποίο καλείται να αναλάβει αυτό το εξαιρετικά δύσκολο έργο. Μόνο που κι εδώ οι συνθήκες και η νοοτροπία έχουν αλλάξει δραματικά τις τελευταίες δεκαετίες. Αυτά που μάθαιναν οι μαθητές παλιότερα για σεβασμό, αρχές, κανόνες, πειθαρχία, ήθος, υποχρεώσεις, έχουν πάει περίπατο. Τώρα πλέον οι μαθητές αγνοούν εντελώς τα παραπάνω και μιλούν μόνο για δικαιώματα και όχι υποχρεώσεις, γιατί το σύστημα τους έφτιαξε και τους θέλει έτσι!
Οι περισσότεροι γονείς στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο με ανεπαρκή ανατροφή και με ένα σωρό προβλήματα, τα οποία απαιτούν να λύσει το σχολείο. Παιδιά που δεν έχουν μάθει ποτέ στην πειθαρχία και δεν γνωρίζουν τι είναι σεβασμός και ήθος, καλούνται ξαφνικά να προσαρμοστούν και να ακολουθήσουν συγκεκριμένους κανόνες, για να λειτουργήσει σωστά το σχολείο. Παράλληλα οι γονείς σε κάθε περίπτωση «παρκάρουν» τα παιδιά στο σχολείο για πάνω από επτά ώρες κάθε μέρα, χωρίς να υπολογίζονται οι ώρες στα φροντιστήρια, περιμένοντας το σχολείο και οι εκπαιδευτικοί να καλύψουν τις δικές τους ελλείψεις και ανικανότητες στην ανατροφή των παιδιών τους. Έχουν την αξίωση από το σχολείο και τους εκπαιδευτικούς να κάνουν τέλεια τα παιδιά τους, χωρίς να τα νουθετήσουν με οποιονδήποτε τρόπο, όταν είναι εκείνοι που τα έχουν αναθρέψει με ανυπακοή, κάνοντας τους όλα τα χατίρια. Όμως ομελέτα χωρίς να σπάσεις αυγά δεν γίνεται!
Και μετά από όλα αυτά ένα και μόνο ερώτημα πλανάται σε όσους πραγματικά ενδιαφέρονται για το εκπαιδευτικό σύστημα και τη νεολαία. Το υπουργείο τι κάνει; Πότε θα νομοθετήσει επιτέλους σοβαρά για την παιδεία με βλέμμα στο μέλλον; Οι συνδικαλιστές τι κάνουν; Οι προτάσεις τους ποιες είναι; Αυτή την παιδεία θέλουν; Αυτούς τους μαθητές με τις συγκεκριμένες νοοτροπίες θέλουν να αναθρέψουν και να αξιοποιήσουν για την ελληνική κοινωνία μελλοντικά; Σε τελική ανάλυση μήπως τελικά αυτή την Ελλάδα θέλουμε; Αν είναι έτσι, τότε με τις υγείες μας!