Σε πιλοτική παραγωγή ζωοτροφών από φυτικά υπολείμματα προχωρά το Εργαστήριο Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων και Γεωργικής Μηχανικής (Α.ΦΥ.ΠΟ.ΓΕ.Μ.) του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου (ΕΛΜΕΠΑ)σε συνεργασία με τα σούπερ μάρκετ της Χαλκιαδάκης ΑΕ.
Το εγχείρημα έχει σκοπό την ανάπτυξη και λειτουργία Συστήματος Παραγωγής και Διάθεσης Συστατικών Ζωοτροφών από οργανικά απόβλητα.
Για την παραπάνω συνεργασία και πως προέκυψε η ιδέα, σε σχετικό ενημερωτικό δελτίο, ΕΛΜΕΠΑ και εταιρεία Χαλκιαδάκης Α.Ε. αναφέρουν μεταξύ άλλων ότι:«Ανταποκρινόμενη άμεσα στην αγωνία του κόσμου των κτηνοτρόφων και παραγωγών κτηνοτροφικών προϊόντων η Χαλκιαδάκης ΑΕ απευθύνθηκε στην ομάδα του Καθηγητή και Αντιπρύτανη Οικονομικών, Προγραμματισμού και Ανάπτυξης του ΕΛ.ΜΕ.ΠΑ. κ. Θρασύβουλου Μανιού, διευρύνοντας πρωτοβουλίες περιβαλλοντικής ευθύνης που έχουν ήδη αναπτυχθεί από την εταιρεία και συνεργασίες σε θέματα διαχείρισης αποβλήτων στο ευρύτερο πλαίσιο έργων που πραγματοποιούνται από το Ακαδημαϊκό Ίδρυμα.
Ουσιαστικός στόχος της συνεργασίας είναι η αξιοποίηση των οργανικών υπολειμμάτων (φρούτα και λαχανικά, ζυμαρικά, άλευρα) των Super Markets Χαλκιαδάκης, που μέχρι τώρα αποτελούσαν «απόβλητο» για την εταιρεία, στην παραγωγή υλικών βάσης για ζωοτροφές, όχι μόνο για ζώα συντροφιάς, αλλά και για παραγωγικά ζώα, με το μικρότερο δυνατό κόστος παραγωγής. Πρόκειται για εγχείρημα στην κατεύθυνση της προσαρμογής στις σύγχρονες ανάγκες και εύρεσης άμεσης λύσης στο πιθανά επερχόμενο επισιτιστικό πρόβλημα, μέσα από την παραγωγή προϊόντων αυξημένης προστιθέμενης αξίας προς όφελος των προμηθευτών της Χαλκιαδάκης Α.Ε. και του τελικού καταναλωτή.
Συνολικά περίπου 8 τόνοι τέτοιων υλικών από έντεκα καταστήματα Χαλκιαδάκης έγιναν αντικείμενο κατεργασίας με καινοτόμα και ενεργειακά ουδέτερη μέθοδο ξήρανσης του ΕΛ.ΜΕ.ΠΑ. . Καρδιά της καινοτομίας η μετατροπή μηχανικού κομποστοποιητή σε μονάδα μίξης και ξήρανσης. Το καινοτόμο σύστημα ξήρανσης εξασφαλίζει τη συνεχή λειτουργία των συστημάτων ανάδευσης, ώστε το υλικό να έρχεται συνεχώς σε επαφή με τα θερμά στοιχεία της δεξαμενής (εξωτερική επένδυση δεξαμενής με αντιστάσεις σιλικόνης) και του υπερκείμενου αέρα που θερμαίνεται από τον ήλιο (μονάδα τύπου θερμοκηπίου). Τα υπολείμματα φρούτων και λαχανικών έχουν υγρασία που ξεπερνάει το 90% και γι’ αυτό έγινε μίξη με ρύζι, μακαρόνια και άλευρα, ώστε να προκύπτει ένα μίγμα, το οποίο θα έχει τη μικρότερη δυνατή αρχική υγρασία όταν θα εισέρχεται στη μονάδα ξήρανσης. Αυτό, όπως αποδείχτηκε, επιτρέπει από τη μια τη γρήγορη ξήρανση (μείωση της υγρασίας του μίγματος σε ποσοστό <12%) και από την άλλη, τη μείωση της όποιας πιθανής μικροβιακής δραστηριότητας του υλικού.
Η ολοκλήρωση της πιλοτικής κατεργασίας οδήγησε σε ανάλυση και αξιολόγηση των σχεδόν 1.000kg τελικού προϊόντος που προέκυψε μέσα από την διεργασία μίξης και ξήρανσης μιγμάτων των παραπάνω υλικών. Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης υπήρξαν παραπάνω από ικανοποιητικά, τόσο σε σχέση με τα χαρακτηριστικά του, όσο και στη θρεπτική του αξία, αφού ενδεικτικά το υλικό περιέχει πρωτεΐνη σε ποσοστό περίπου 12-15% (w/w), φυτικές ίνες περίπου 5-8% (w/w) και λίπη σε ποσοστό 2-2,5% (w/w). Το υπόλοιπο υλικό αποτελείται από υδατάνθρακες.
Η ποιοτική ανάλυση προδιαγράφει τη δυνατότητα για άμεση χρήση του υλικού ως πρώτη ύλη ζωοτροφών, συμβάλλοντας με βιώσιμο τρόπο στην παραγωγική και επισιτιστική κρίση».
Ο κτηνίατρος Δρ Αλέξανδρος Στεφανάκης, Πρόεδρος του Παραρτήματος Κρήτης του ΓΕΩΤΕΕ και Πρόεδρος ΔΣ στα Βιοερευνητικά Εργαστήρια ΑΕ, ο οποίος συνεργάζεται με το ΕΛ.ΜΕ.ΠΑ. για την εφαρμογή καινοτομιών στην παραγωγή υλικών ζωοτροφής, μεταξύ άλλων δήλωσε:
«Το όραμα της εταιρείας Χαλκιαδάκης ΑΕ και του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου (ΕΛ.ΜΕ.ΠΑ.), που είναι η προώθηση αλλαγών στον τρόπο που παράγουμε και καταναλώνουμε με την αποτροπή δημιουργίας απορριμμάτων, υλικών που δεν είναι απορρίμματα και την μετατροπή τους σε πρώτες ύλες ζωοτροφών και τελικά τροφίμων αποτελεί ένα μοναδικό παράδειγμα με πολλούς αποδέκτες. Η πρώτη αξιολόγηση του τελικού προϊόντος, φανερώνει την δυνατότητα αξιοποίησης του και ενσωμάτωσης του στη διατροφή των ζώων. Με την καινοτόμο μέθοδο που αναπτύχθηκε, απορρίμματα μετατρέπονται σε υποπροϊόντα και αυτά με την σειρά τους σε πρώτες ύλες ζωοτροφών και μάλιστα με ελαχιστοποίηση του ενεργειακού κόστους».
Επόμενο βήμα είναι η ενσωμάτωση του υλικού στη διατροφή παραγωγικών ζώων και στη συνέχεια η μετατροπή του πιλοτικού προγράμματος σε ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης των οργανικών αποβλήτων των καταστημάτων Χαλκιαδάκης για την παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας στο πλαίσιο της εφαρμογής της κυκλικής οικονομίας στην πράξη. Με στοχευμένες και έμπρακτες πρωτοβουλίες η κρητική αλυσίδα σουπερμάρκετ προχωρά σε νέα εποχή υλοποίησης της κυκλικής οικονομίας, μέσα από ενεργειακά και διατροφικά δίκαιη, βιώσιμη και αειφόρα αναπτυξιακή δυναμική.